Transcript คลิก - ศูนย์สุขภาพจิตที่ 11

แนวทางการพัฒนาระบบส่งเสริมป้องกัน
ปัญหาสุขภาพจิต วัยทางาน วัยสูงอายุ
[email protected]
Mobile number. 081-4765594
งานสุ ขภาพจิตและจิตเวชชุมชน โรงพยาบาลสวนสราญรมย์
นิยาม
วัยทางาน
วัยสู งอายุ
อายุ 25-59 ปี
อายุ 60 ปี ขึน้ ไป
ความหมายของสังคมผูส้ ู งอายุ
สังคมสูงอายุ (Aging Society)
ประเทศใดที่ มีประชากรสู งอายุสูงกว่า ร้ อย
ละ 10 ถือว่าประเทศนั้นเข้าสู่สงั คมสูงอายุแล้ว
ประเทศไทยเข้าสู่สงั คมสูงอายุ ตั้งแต่
ปี พ.ศ. 2548
3
กระบวนการทางประชากร
ทีน่ าไปสู่ การสู งอายุของประชากร
1)
การลดลง
ของภาวะ
เจริญพันธุ์
2)
การลดลง
ของภาวะ
การตาย
4
สถานการณ์ประชากรในประเทศไทย
ผลเบือ้ งต้ น
ปี 2553
ประเทศไทยจัดทาสามะโนประชากรและเคหะ
(ครบ 100 ปี สามะโนครัวไทย)
ชาย
ครัวเรือน
หญิง
จานวน 20.3 ล้าน
ประชากร
32.1 ล้าน
(49.1 %)
33.3 ล้าน
(50.49 %)
65.4 ล้าน
ที่มา: สถานการณ์ ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2553 วิทยาลัยประชากรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย
5
แสดงการคาดการณ์แนวโน้มร้อยละของประชากรสูงอายุ
ไทยพ.ศ. 2503-2563
ทีม่ า: สานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสั งคมแห่ งชาติ ปี พ.ศ. 2543
6
ขนาดและแนวโน้มประชากรผูส้ ูงอายุ
ระดับประเทศ
พ.ศ.
ร้ อยละของ
อายุ
จานวน
อายุ 60 ปี ขึน้ ไป ประชากร
ประชากรรวม
60 ปี ขึน้ ไป มัธยฐาน
2503
26,257,916
1,506,000
5.4
18.4
2513
34,397,371
1,680,900
4.9
17.8
2523
44,824,540
2,912,600
6.3
19.9
2533
54,509,500
4,014,000
7.4
25.1
7
ขนาดและแนวโน้มประชากรผูส้ ูงอายุ
ระดับประเทศ
พ.ศ.
ร้ อยละของ
อายุ
จานวน
อายุ 60 ปี ขึน้ ไป ประชากร
ประชากรรวม
60 ปี ขึน้ ไป มัธยฐาน
2543
62,236,000
5,867,000
9.3
30.1
2553
67,313,000
8,001,000
11.9
33.9
2563
70,100,000
12,272,000
17.5
38.5
2573
70,629,800
17,763,000
25.1
43.1
8
Speed of Population
Aging
สถานการณผู
้ งอายุ
์ สู
• ประเทศไทยไดเข
้ าสู
้ ่ สั งคมผู้สูงอายุมาตัง้ แตปี่ ๒๕๔๗
เนื่องจากมีสัดส่วนประชากรมากกวา่ ๑๐ % (WHO)
• ผู้สูงอายุไทยมี
๘,๓๐๐,๐๐๐ คน
(๑๓%)
• อายุคาดเฉลีย
่ แรกเกิด
ชาย ๖๖ ปี หญิง ๗๔ปี
ตั้งแต่ ปี พ.ศ.๒๕๖๓ เป็ นต้ นไป ประชากรผู้สูงอายุจะมากกว่ าวัย
เด็ก
• ในปี พ.ศ.๒๕๗๓ ประชากรผู้สูงอายุจะมากกว่ าวัยเด็ก ๒ เท่ า
Percent DALY 1999, 2004, and 2009 of Thai
Aged
16
อัตราการใช้บริการสุขภาพ
๒๕๕๓
ทีม
่ า: โครงการรายงานสุขภาพจิตประจาปี สถาบันวิจย
ั ประชากรและสั งคม มหาวิทยาลัยมหิดล
เป้ าหมายหลัก /
ตัวชี้วดั
มิตก
ิ าร
กลุม
่
ดาเนินง เป้าหม
าน
าย
วัยเด็ก
ประชาชนมีความสุ ข
เพิม่ ความสุ ข
70% ของประชาชน
ในแต่ละจังหวัดมีความสุข
ดี
( ส่งเสริม )
เสี่ ยง
( ป้องกัน )
ส่ งเสริมพัฒนาการ / IQ / EQ
บุคคล – ครอบครัว – ชุ มชน – สั งคม
(กิ น – กอด - เล่น - เล่า)
เป้ าหมาย : 70% ของเด็ก มี IQ-EQ ไม่ตา่ กว่ามาตรฐาน
80% ของเด็กที่มีพฒ
ั นาการไม่สมวัย ได้รบั การ
กระตุ้น
วัยรุ่น
ทักษะชีวิต / EQ
พฤติ กรรมเสี่ยง
ลดความทุกข์
อัตราการฆ่าตัวตายของประชาชน
ในแต่ละจังหวัดลดลง
ป่วย
( รักษา-ฟื้ นฟู )
Mental Retardation / Autistic /
ADHD
Psychosis / Schizophrenia /
Depression / Suicide / Dementia
(ยาเสพติ ด / ความรุนแรง/ เป้ าหมาย : Service Accessibility
ติ ดเกม / ท้องไม่พร้อม) - MR / Autistic / ADHD
(ปี 2557 – 20% / ปี 2559 เป้ าหมาย : 70% ของวัยรุ่น มี EQ ไม่ตา่ กว่ามาตรฐาน
50% ของวัยรุ่นที่เข้ามาในระบบช่วยเหลือฯ ได้รบั 25% )
- Psychosis / Schizophrenia
การดูแล
ช่วยเหลือทางสังคมจิ ตใจ
(ปี 2557 – 75% / ปี 2559 – 80%)
วัย
ครอบครัว / ความสุขในการทางาน / RQ
- Depression
(อึด – ฮึด - สู้)
(ปี 2557 – 31% / ปี 2559 ทางาน
เป้ าหมาย : 70% ของประชาชนมีความสุข (มีสขุ ภาพจิ ตดี) 50% )
- Suicide Ideation / Attempt
วัย
การสร้างคุณค่าและ
การดูแลผูส้ งู อายุ
(ปี 2557 – 80%/ ปี 2559 - 90%
สูงอายุ ความภาคภูมิใจในชีวิต
ที่ถกู ทอดทิ้ ง
)
(ติ ดสังคม)
(ติ ดบ้าน)
- Dementia
เป้ าหมาย : 70% ของประชาชนมีความสุข (มีสขุ ภาพจิ ต
(ปี 2557 – 5% / ปี 2559 - 10%
(ปรับทุกข์ – สร้างสุข –
แก้ปัญหา – พัฒนา EQ)
ภาวะวิกฤต
วิกฤตสุ ขภาพจิต
(2P2R) /
การจัดบริการ
สุ ขภาพจิตสาหรับ
ผู้ได้ รับผลกระทบ
ในภาวะวิกฤต
เป้ าหมาย :
70% ของ
ประชาชนกลุ่ม
เสี่ยงในภาวะ
วิ กฤต ได้รบั
การคัดกรองและ
ดูแล
20
ระดับ
ตัวชี้วดั
Impa
ct
Outc
ome
ประเด็นนโยบายฯ
วัยเด็ก
วัยรุ่น
วัย
ทางาน
วัยสูงอายุ
บริการ
สุขภาพจิต
วิกฤต
สุขภาพจิต
• ความสุข (70%)
• การฆ่าตัวตาย (6.5 : 100,000)
• การเข้าถึงบริการ (Autistic – 20% / Depression – 31%)
• IQ-EQ (70%)
• EQ (70%)
• เด็กพัฒนาการ
ไม่สมวัยได้รบั
การกระตุ้น
(80%)
•วัยรุ่นที่มีปัญหา
สุขภาพจิตได้รบั การคัด
กรองและช่วยเหลือทาง
จิตใจ (50%)
• ผูส้ งู อายุที่ได้รบั
การคัดกรองได้รบั
การดูแลภาวะ
ซึมเศร้า/สมอง
เสื่อม (50%)
• ประชาชน
กลุ่มเสี่ยงใน
ภาวะวิกฤตได้รบั
การ คัดกรองและ
ดูแล (70%)
• การเข้าถึงบริการ
(MR / Autistic / ADHD – 20% / Psychosis / Schizophrenia – 75% / Depression -31% / Suicide – 80 % /
Dementia – 5%)
Outp
ut
• รพศ./รพท. มีบริการสุขภาพจิตและจิตเวช ผ่านเกณฑ์คณ
ุ ภาพขัน้ 3 (20%)
• รพศ./รพท. มีบริการสุขภาพจิตและจิตเวชวัยรุ่นที่มีมาตรฐาน (50%)
• รพช. มีบริการสุขภาพจิตและจิตเวชผ่านเกณฑ์คณ
ุ ภาพขัน้ ที่ 1 (70%)
• Well-baby
clinic ในรพช.
(50%)
• Psychosocial Clinic ใน รพช.
(50%)
• คลินิก NCD/
คลินิกสูงอายุ มี
บริการดูแล
• MCATT ใน
ทุกอาเภอ
(100%)
21
ิ ธิผส
สท
ู้ ง
ู อายุ ตามพ.ร.บ.ผูส
้ ง
ู อายุพ.ศ. 2546
และทีแ
่ ก้ไขพ.ศ. 2553 (ม.11)
1. การบริการทางการแพทย์ และสาธารณสุ ขทีส่ ะดวก
และรวดเร็ว
2. การศึกษา การศาสนา และข้ อมูลข่ าวสาร
3. การประกอบอาชีพหรือฝึ กอาชีพ
4. การพัฒนาตนเอง มีส่วนร่ วมทางสั งคม
5. การอ านวยความสะดวก ความปลอดภัยในอาคาร สถานที่
ยานพาหนะ บริการสาธารณะ
6. การช่ วยเหลือด้ านค่ าโดยสารยานพาหนะ
เน้ น
สร้างคุณค่าและความภาคภูมิใจในชีวิต
ป้ องกันปัญหาสุขภาพจิ ตในผูส้ งู อายุที่ถกู ทอดทิ้ ง
23
แนวทางการบูรณาการการดาเนินงานกับเครือข่ าย เพือ่ ขับเคลือ่ นนโยบายฯ
กลุ่มเป้ าหมาย
วัย
สู งอายุ
ดี
ส่ งเสริมสุ ขภาพจิต /
คัดกรอง
เสี่ ยง
ประเมินและดูแลภาวะ
Depression/Dementia
Depression/Dementia
และส่ งต่ อเข้ ารับการดูแล
ชมรมผู้สูงอายุ
ป่ วย
รพศ./
รพท.
ระบบ Refer
คลินิก NCD / คลินิกสู งอายุ
ใน รพช.
ระบบบริการบาบัดรักษา
และฟื้ นฟูทางจิตเวช
โรงพยาบาลจิตเวช
24
รูปแบบการดาเนินโครงการส่งเสริมสุขภาพจิตผูส้ งู อายุ ปี 2556 กรมสุขภาพจิต
• ศูนย์สขุ ภาพจิ ต สานักพัฒนาสุขภาพจิ ต/ Geriatric excel รพ.จิ ตเวช
-พัฒนาแบบคัดกรอง
สมองเสื่ อม ฉบับ อสม.
-พัฒนาศักยภาพบุคลากร
ในกรม/ร่ วมกับศูนย์
สุขภาพจิต/รพ.จิตเวช
รพ.สต.
ชุมชน
นิ เทศ/
ติ ดตาม
อสม./
แกนนา
รพช.
รณรงค์ประชาสัมพันธ์
ให้ความรู/้ วิธกี ารดูแล
ตนเองเพื่อสร้าง
ความสุข/เฝ้าระวังและ
ป้องกันปญั หาซึมเศร้า/
สมองเสื่อมในผูส้ งู อายุ
คลิ นิกNCD/ผูส้ งู อายุ
-คัดกรองซึมเศร้า 9Q/สมองเสื่อม
MMSE
-จัดกิจกรรม 5 สุขเพื่อป้องกันปญั หา
สุขภาพจิตและชะลอความเสื่อมของ
ร่างกายขณะผูส้ งู อายุรอแพทย์ตรวจ
ชมรมผูส้ งู อายุ(19,072 ชมรม)
- คัดกรองซึมเศร้า 2Q
- จัดกิจกรรมป้องกันปญั หาสุขภาพจิต
สมองเสื่อม (5 สุข/อื่นๆ)
ศูนย์สื่อสารสังคม
พยาบาล PG
Output :ร้อยละ 30 ของเครือข่ายในระดับอาเภอ
มีศกั ยภาพมีความเข้มแข็ง
(เครือข่ายระดับอาเภอ:รพช./รพ.สต./อปท./อสม./
สถานประกอบการ/โรงเรียน/วัด/ศูนย์เด็กเล็ก/
ครอบครัว/NGO/กลุ่มชมรมต่างๆ) +สื่อพื้นที่
Psychosocial clinic สนับสนุน
NCD clinic
นิ เทศ/ติ ดตาม/
ประเมิ นผลการ
ดาเนิ นงานในพื้นที่
Output : 50% ของ รพช.มีบริ การ Psychosocial care
สาหรับผูส้ งู อายุ
Outcome: 50%ของผูส้ งู อายุใน คลิ นิกNCD/ผูส้ งู อายุได้รบั
การคัดกรองภาวะซึมเศร้า/สมองเสื่อม รวมทัง้ ได้รบั การ
ช่วยเหลือและดูแลทางด้านสังคมจิ ตใจ
5% dementia เข้าถึงการรักษา
กองแผนงาน
เน้ น
พัฒนาหน่ วยบริการจิตเวชให้มีความเป็ นเลิศเฉพาะทางฯ (Excellence center)
ยกระดับงานบริการสุขภาพจิตและจิตเวชในโรงพยาบาลจิตเวชทัวไปในสั
่
งกัดกรมฯ
ในระดับที่เหนื อกว่าระดับตติยภูมิ (Supra Tertiary)
พัฒนาคุณภาพมาตรฐานของระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวชในประเทศไทย รวมทัง้
พัฒนาศักยภาพบุคลากร
สร้างและพัฒนาเครือข่ายการดาเนินงานสุขภาพจิตชุมชนในระดับอาเภอให้มีศกั ยภาพ
และความเข้มแข็ง
26
แนวทางการบูรณาการการดาเนินงานกับเครือข่ าย เพือ่ ขับเคลือ่ นนโยบายฯ
กลุ่มเป้ าหมาย
ดี - เสี่ยง
ป่ วย
รุนแรง ยุ่งยาก ซับซ้ อน
Refer
ผู้มีปัญหา
สุ ขภาพจิต
และจิตเวช
ระบบส่ งเสริม/ ป้ องกัน
เฝ้ าระวัง คัดกรอง
ให้ ความรู้เบือ้ งต้ น
เครือข่ ายในชุมชน
รพช. / รพท. / รพศ.
12 พวงบริการ
พัฒนาการเด็ก /
MR / Autistic /
ADHD /
Schizophrenia/
Depression /
Suicide /
Dementia
บริการสุ ขภาพจิตและจิตเวช
ในระบบบริการสาธารณสุ ข
ระดับทุติยภูมิ / ตติยภูมิ
ประเมินและดูแลเบือ้ งต้ น
รพ.สต. / ศสม.
Refer
บริการสุขภาพจิตและจิตเวช
ระดับเหนือกว่ าตติยภูมิ
(Supra Tertiary)
โรงพยาบาลจิตเวช 18 แห่ ง
บริการบาบัดรักษา
และฟื้ นฟูสมรรถภาพ
ทางจิตเวชเฉพาะทาง
(Excellence)
โรงพยาบาลจิตเวชเฉพาะทาง
27
27
Psychosocial clinic ในรพช.
พยาบาล PG
สุขภาพจิ ตเด็กและวัยรุ่น
-Well baby
clinic :
คัดกรอง และ
กระตุน้
พัฒนาการ
-สนับสนุนและส่งต่อ
ปญั หาพัฒนาการจาก
Well baby clinic
-สนับสนุนและส่งต่อ
ปญั หาสุขภาพจิตวัยรุน่
จากโรงเรียนและชุมชน
Output:
1.50% รพศ./รพท.มีบริการ
สุขภาพจิตและจิตเวชวัยรุ่น
2.50% รพช.มีบริการพัฒนาการเด็ก
ใน well baby clinic
Outcome: ร้อยละของผูป้ ว่ ยได้รบั
การดูแล
-MR/Autistic/ADHD ร้อยละ 20
-50% ของนักเรียนทีม่ ปี ญั หาได้รบั
การส่งต่อและมีการดูแลทางด้าน
สังคมจิตใจ
สุขภาพจิ ตวัยทางาน
-คัดกรองและช่วยเหลือเครียด
ซึมเศร้า9Q/สุรา/ยาเสพติด
ปญั หาครอบครัว
-สนับสนุ นและรับส่งต่อปญั หา
สุขภาพจิตจากรพช.และชุมชน
Output: 50% ของรพช.มีคลินิก
Psychosocial care
Outcome: ร้อยละของผูป้ ว่ ยได้รบั
การดูแล
-Psychosis/schizophrenia
ร้อยละ75
-Depression ร้อยละ 31
-sucide Ideation/Attempt
ร้อยละ 90
-30% ของผูเ้ สพติดและผูม้ ปี ญั หา
ครอบครัวได้รบั การดูแลทางด้าน
สังคมจิตใจ
สุขภาพจิ ตผูส้ งู อายุ
-สนับสนุน NCD Clinic
Output: 50% ของรพช.
มีบริการ Psychosocial care
สาหรับผูส้ งู อายุ
Outcome: 50 %ของผูส้ งู อายุ
ในคลินิก
NCD/ผูส้ งู อายุได้รบั การ
คัดกรองภาวะซึมเศร้า/สมอง
เสือ่ มรวมทัง้ ได้รบั การช่วยเหลือ
และดูแล
ทางสังคมจิตใจ
-50% dementia เข้าถึงการ
รักษา
คลิ นิก NCD/
ผูส้ งู อายุ
-คัดกรองซึมเศร้า
9Q/สมองเสื่อม
MMSE
-จัดกิจกรรม 5 สุข
เพื่อป้องกันปญั หา
สุขภาพจิตและ
ชะลอความเสื่อม
ของร่างกายขณะ
ผูส้ งู อายุรอแพทย์
ตรวจ
บทบาทศูนย์สุขภาพจิ ตในการดาเนินงาน ปี งบประมาณ พ.ศ.2556
ศูนย์สุขภาพจิ ต
เด็กและวัยรุ่น
นิเทศ/
ติดตาม
สสจ. ศูนย์อนามัยเขต
เครือข่ายในชุมชน
ชุมชน โรงเรียน/ศูนย์เด็กเล็ก
-ประเมินและกระตุน้ พัฒนาการ
-คัดกรอง ASSIST ใน TO BE NO 1
-SDQ ในระบบดูแลช่วยเหลือ
-จัดกิจกรรมพื้ นทีส่ ร้างสรรค์เวทีสร้างสุข
Output : ร้ อยละ 30 ของเครือข่ ายในระดับอาเภอมี
ศักยภาพมีความเข้ มแข็ง
ร้ อยละ 20 ของ Friend Corner ในโรงเรียนมี
คุณภาพและมีระบบการดูแลช่ วยเหลือนักเรียนที่
เชื่อมโยงกับ รพช.
วัยทางาน
วัยสูงอายุ
พมจ. แรงงานจังหวัด สสจ.
เครือข่ายชุมชน
ชุมชน สถานประกอบการ
ศูนย์พฒ
ั นาครอบครัวในชุมชน
เครือข่ายชุมชน
ชุมชน
ชมรมผูส้ ูงอายุ (19,072 ชมรม)
-คัดกรองซึมเศร้า 2Q ฆ่าตัวตาย/
AUDIT ASSIST ครอบครัว เครียด
-จัดกิจกรรมป้องกันปั ญหาสุขภาพจิ ต
Output : ร้ อยละ 30 ของเครือข่ ายในระดับอาเภอมี
ศักยภาพมีความเข้ มแข็ง
Outcome : ร้ อยละ 30 ของอาเภอมีระบบฐานข้ อมูล
การคัดกรองและมีการจัดกิจกรรมป้องกันปัญหา
สุ ขภาพจิตวัยทางานและครอบครัว
-คัดกรองซึมเศร้า 2Q
-จัดกิจกรรมป้องกันปั ญหา
สุขภาพจิ ต สมองเสือ่ ม (5สุข/อืน่ ๆ)
Output : ร้ อยละ 30 ของเครือข่ ายในระดับ
อาเภอมีศักยภาพมีความเข้ มแข็ง
Outcome : ร้ อยละ 30 ของชมรม
ผู้สูงอายุมีระบบคัดกรองภาวะซึมเศร้ า/และ
มีกจิ กรรมป้องกันปัญหาสุ ขภาพจิต ซึมเศร้ า
และสมองเสื่ อม
เครือข่ายระดับอาเภอ : รพช./รพ.สต./อปท./อสม./สถานประกอบการ/รร./วัด/ศูนย์เด็กเล็ก/ครอบครัว/NGO/กลุ่มชมรมต่างๆ
กลุ่มเป้ าหมาย
เด็ก
 ตรวจพัฒนาการเด็กวัยแรกเกิด – 5 ปี ปี ละครัง้
พัฒนาศักยภาพบุคลากรในคลินิกพัฒนาการเด็ก
พัฒนาคุณภาพระบบการตรวจพัฒนาการเด็กใน Well – baby Clinic และศูนย์
เด็กเล็ก
วัยรุ่น
 สธ.ร่วมกับ ศธ.สร้างระบบการช่วยเหลือนักเรียนกลุ่มเสี่ยง เรื่องท้องไม่พร้อม
/ ยาเสพติด /
ADHD / LD ในโรงเรียนและโรงพยาบาล
พัฒนาศักยภาพบุคลากรใน Psychosocial Clinic ในการดูแลวัยรุ่น
วัยสูงอายุ  พัฒนามาตรฐานชมรมผูส้ งู อายุ
พัฒนาบริการดูแลสุขภาพจิตและจิตเวชผูส้ งู อายุในคลินิก NCD/ คลินิก
ผูส้ งู อายุ
ผูม้ ีปัญหา  พัฒนาระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวชใน 12 พวงบริการ
สุขภาพจิ
พัฒนาศักยภาพบุคลากร สธ.
ตและจิต
ยกระดับระบบบริการจิตเวชในกรมฯ เป็ น SupraTertiary และ Excellence 30
กลุ่มวัยทางาน
กลุ่มสู งอายุ
คัดกรองสารเสพติด
คัดกรองภาวะ
ซึมเศร้ า
การคัดกรองและประเมินโรคซึมเศร้ าในระบบเฝ้ า
ระวังโรคซึมเศร้ า
กระบวนการเฝ้ าระวังโรคซึมเศร้า
เป้ าหมาย
Thailand ASSIST-SBI Implementation Project
เมือ่ จบบทเรียน ผู้เรียนจะสามารถ
 อธิบายได้ ว่า ASSIST คืออะไร
 ใช้ เครื่ องมือและเอกสารประกอบต่ างๆ ได้

อธิบายความจาเป็ นและขั้นตอนของการทาการบาบัด
แบบย่ อทีเ่ ชื่อมต่ อจากการคัดกรองด้ วย ASSIST
Alcohol, Smoking, Substance Involvement Screening Test
 เป็ นแบบสอบถามมี 8 ข้ อคาถาม ใช้ ถามโดยบุคลากรทางคลินิก
 ใช้ เวลาสั มภาษณ์ ประมาณ 10 นาที
 ถูกพัฒนามาเพือ่ ใช้ โดยผู้ทางานด้ านสุ ขภาพในสถานบริการระดับปฐม
ภูมิ และหน่ วยงานด้ านสวัสดิการสั งคม
 มีโอกาสพัฒนาสาหรับใช้ ในสถานบริการแบบอืน่ ๆ
 ไม่ ขนึ้ กับวัฒนธรรม
 ใช้ คดั กรองการใช้ สารเสพติดแบบเสี่ ยงอันตราย
 ยาสู บ สุ รา กัญชา โคเคน ยาบ้ า ยากล่อมประสาท/ยานอนหลับ ยา
หลอนประสาท สารระเหย สารกลุ่มฝิ่ น และสารอืน่ ๆ
 บอกคะแนนความเสี่ ยงจากการใช้ สารแต่ ละชนิด
 เสี่ ยงต่า เสี่ ยงปานกลาง เสี่ ยงสู ง
 เพิม่ โอกาสทีจ่ ะเริ่มการพูดคุยหรือให้ การบาบัดแบบย่ อเกีย่ วกับปัญหา
การใช้ สารเสพติดกับผู้ป่วย
• ผู้ทมี่ ีความเสี่ ยงปานกลางและเสี่ ยงสู งจากการใช้ สารเสพติดเป็ นปัญหาด้ าน
สาธารณสุ ขทีส่ าคัญของประเทศชาติ
• แพทย์ พยาบาลจะรู้ จักและวินิจฉัยผู้ตดิ สารเสพติดได้ มากกว่ า ผู้ทมี่ ีความ
เสี่ ยงปานกลาง
• ผู้เสี่ ยงปานกลางมีจานวนมากกว่ าผู้ตดิ สารเสพติดมาก และเพิม่ ภาระการ
ดูแลสุ ขภาพได้ มากกว่ า
• ASSIST และการบาบัดแบบสั้ นทีเ่ ชื่อมต่ อกันนีถ้ ูกออกแบบมาเพือ่ ให้
สามารถค้ นหาผู้ทมี่ ีความเสี่ ยงปานกลางและนาเข้ าสู่ การบาบัดได้
• คนใช้ สารเสพติด เพราะทาให้ เขารู้ สึกเป็ นสุ ข หรือได้ ฤทธิ์
ตามที่เขาต้ องการ
• ปัญหาจากการใช้ สารอาจจะเกิดได้ จาก
◊
◊
◊
◊

การเมาสาร (acute intoxication)
การใช้ เป็ นประจา
การติดสาร
การฉีดสาร
• ASSIST ครอบคลุมปัญหาเหล่ านีท้ ้งั หมด
BA./BI./BC.
การให้ คาปรึกษาแบบสร้ างแรงจูงใจเพือ่ ปรับเปลีย่ นพฤติกรรม
Motivational Interviewing
directive , Client - Centered Counseling style
for eliciting Behavioral Change by helping Clients
to explore and resolve ambivalence
(Stephen Rollnick
William Miller 1995)
Motivational interviewing
ความหมาย : การสนทนา(สื่อสารสองทาง)เพื่อ สร้างแรงจูงใจ
ในการ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ให้สง่ เสริมสนับสน ุนการมีพฤติกรรม
ส ุขภาพ
Motivational Counseling
การให้คาปรึกษาแบบสร้างแรงจูงใจ
ความหมาย : การให้คาปรึกษาแบบเน้นการสร้างแรงจูงใจ
: การช่วยเหลือ Cl โดยใช้ การสื่อสารสองทาง
เพื่อ สร้างแรงจูงใจ และ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ให้สง่ เสริม
สนับสน ุนการมีพฤติกรรมส ุขภาพ
: พฤติกรรมส ุขภาพ ได้แก่ การออกกาลังกาย
การมาตรวจตามนัด การรับประทานยาต่อเนื่อง
การงดส ุรา/สารเสพติด เรียนหนังสือ ฯลฯ
Motivational Counseling Process
1 สร้างสัมพันธภาพ
และ Affirmation
2 ตกลงบริ การ
ประเมินระดับแรงจูงใจ
5 สรุ ปและวางแผน
(perspective on change)
ให้กาลังใจ
เปิ ดโอกาสให้มาปรึ กษาได้อีก
4 ให้ขอ้ มูล/ข้อเสนอแนะ
แบบมีทางเลือก/ชวนแก้ปัญหา
3 รวบรวมข้อมูล
สารวจปัญหา(ค้ นหาและสนับสนุนแรงจูงใจ)
แนวปฏิบตั ิระบบการดูแลสุ ขภาพจิตผูส้ ูงอายุ (รพช)
• มีระบบการคัดกรองผูส้ ูงอายุ/ด้วยแบบคัดกรอง 2 คำถำมและ 9 คำถำม
ของผูส้ ูงอำยุ
• มีฐานข้อมูลผูส้ ูงอายุที่มารับบริ การในหน่วยบริ การสาธารณสุ ข (มี
จานวนผูส้ ูงอายุที่คดั กรองด้วยแบบคัดกรอง 2 คาถาม และเมื่อคัดกรอง
ด้วยแบบคัดกรอง 9 คาถามและมีคะแนนตั้งแต่ 7 คะแนนขึ้นไป..
สุ ดท้ายคือจานวนผูส้ ูงอายุที่ได้รับการดูแลทางสังคมจิตใจ)
• มีคลินิกบริ การผูส้ ูงอายุ(มีเฉพาะวัน/เปิ ดร่ วมกับคลินิกอื่น) แล้วแต่
บริ บทของพื้นที่
แนวทางพัฒนาคุณภาพระบบบริ การสุ ขภาพจิตและจิตเวช
(รพช.)
1.บุคลากร
2.สถานที่
3.ขีดความสามารถระบบบริการ
กลุ่มวัยทางาน
และวัยสู งอายุ
• กิจกรรมที่ 1 กำรอบรมพัฒนำศักยภำพ
โครงการ
บุคลำกร รพช. ( 25-26 กุมภำพันธ์ 2556)
กำรพัฒนำระบบ
• กิจกรรมที่ 2 กำรนิเทศงำน ลงเยีย่ มแต่ละ
ส่ งเสริ มป้ องกัน
พื้นที่ ( พฤษภำคม 2556)
ปัญหำสุ ขภำพจิตใน • กิจกรรมที่ 3 กำรจัดกำรควำมรู้ในกำร
วัยทำงำน-วัยสูงอำยุ
บริ หำรจัดกำรเพื่อให้เกิดกำรดูแลทำงสังคม
จิตใจแก่ผสู ้ ูงอำยุในคลินิก
สวัสดี