Transcript home health care - ศูนย์อนามัยที่ 4

การเตรียมการด้านสาธารณสุข
ั
เพือ
่ รองร ับสงคมผู
ส
้ ง
ู อายุ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ผูต
้ รวจราชการกระทรวงสาธารณสุข
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ั
การเตรียมการด้านสาธารณสุขเพือ
่ รองร ับสงคมผู
ส
้ ง
ู อายุ
ความเป็นมาและความสาค ัญของปัญหา
20.0
20
15
10.7
11.8
10
ประชากรสู งอายุ
5
0
ปี
ปี
ปี
2550 2553 2568
ั ว่ นของผูส
้ อย่างรวดเร็ว
สดส
้ ง
ู อายุไทยเพิม
่ ขึน
ั ว่ นเกินร้อยละ 10 = Aging Society
อายุ > 60 ปี สดส
ั ว่ นเกินร้อยละนายแพทย์
อายุ > 60 ปี สดส
20โสภณ=เมฆธน Aged Society
ั
้
สถานะทางครอบคร ัวและสงคม
ทาให้ผส
ู้ ง
ู อายุอยูต
่ ามลาพ ังเพิม
่ ขึน
7.7
8
6.3
7
6
5
4
3.6
อยู่ตามลาพัง
3
2
1
0
ปี 2537 ปี 2545 ปี 2550
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ั ว
ั
่ นของผูส
สดส
้ ง
ู อายุตามศกยภาพ
2%
20 %
78 %
กลุ่มติดสั งคม
กลุ่มติดบ้ าน
กลุ่มติดเตียง
ผูส
้ ง
ู อายุ อายุ 60 - 69 ปี
อายุ > 90 ปี
้ ร ัง ร้อยละ 69.3
มีโรคเรือ
้ ร ัง ร้อยละ 83.3
มีโรคเรือ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ว ัตถุประสงค์ของการวิจ ัย
ึ ษารูปแบบการจ ัดบริการด้านสาธารณสุข
1. ศก
ทีเ่ หมาะสมก ับผูส
้ ง
ู อายุ
ึ ษารูปแบบการบริหารจ ัดการ แบบบูรณาการ
2. ศก
3. เพือ
่ กาหนดรูปแบบการให้บริการและบริหาร
จ ัดการทีเ่ หมาะสม
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
วิธด
ี าเนินการวิจ ัย
1. เป็นการวิจ ัยเชงิ คุณภาพ (Qualitative Research)
ึ ษาวิเคราะห์จากการดาเนินงานของต่างประเทศ
2. ศก
ึ ษาวิเคราะห์จากนโยบายและยุทธศาสตร์ของไทย
3. ศก
ผลงานวิจ ัยของไทย
ั
4. การสมภาษณ์
ผท
ู ้ รงคุณวุฒ ิ
ั
5. นามาสงเคราะห์
เป็นรูปแบบการให้บริการและ
การบริหารจ ัดการ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
กรอบแนวคิดของการวิจ ัย
นโยบายสาธารณะ
ทักษะบุคคล
ชุมชน
รู ปแบบการให้ บริการ
ในสถานบริการ ในชุมชน
กระทรวง สธ./พม./มท.
การบริการ
สภาวะแวดล้ อม
อปท.
การบริหารจัดการ
ชุมชน/ครอบครั ว
จังหวัด
ผู้สูงอายุ
กลุ่มติดสังคม
กลุ่มติดบ้ าน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
กลุ่มติดเตียง
สงิ คโปร์
- มุง
่ เน้นให้ครอบคร ัวดูแลผูส
้ ง
ู อายุ
้ า
- ค่าใชจ
่ ยจากผูส
้ ง
ู อายุ ครอบคร ัว ชุมชน ร ัฐบาล
- กองทุนดูแลผูส
้ ง
ู อายุระยะยาว (LTC) และสุขภาพรวมก ัน
ั
- สน ับสนุนครอบคร ัวทีด
่ แ
ู ลผูส
้ ง
ู อายุ เรือ
่ ง การขอทีอ
่ ยูอ
่ าศย
การลดหย่อนภาษี
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ญีป
่ ่น
ุ
้ า
• เน้นดูแลทีบ
่ า้ น ซงึ่ มีคา
่ ใชจ
่ ยถูกกว่าดูแลโดยชุมชน
และสถานบริการ 2 – 3 เท่า
• แบ่งผูส
้ ง
ุ อายุเป็น 7 ระด ับ มี care manager วางแผน
ดูแล LTC
• เทศบาลบริหารกองทุน LTC ทงหมด
ั้
• กองทุน LTC แยกจากกองทุนสุขภาพ
่ นใหญ่เป็นของเอกชน ควบคุมโดย อปท.
• Nursing Home สว
ิ ธิการลดหย่อนภาษี , ลางานเพือ
• การดูแลพ่อ + แม่ ได้สท
่ ดูแล
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
สวีเดน
• ประเมินผู ้สูงอายุแต่ละคน วางแผนดูแลโดยทีมในชุมชน
• เน ้นการดูแลแบบไม่เป็ นทางการ
• ลดบริการทางการแพทย์ เพิม
่ Nursing home
• อปท.สนั บสนุนผู ้ดูแล ชว่ ยเหลือทัง้ เงินและลดภาระงาน
• เก็บภาษี ค่าประกัน ดูแลระยะยาว ตัง้ แต่วัยทางาน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ออสเตรเลีย
้ า
• สน ับสนุนผูด
้ แ
ู ลในครอบคร ัว โดยให้คาปรึกษา และค่าใชจ
่ ย
• บริการดูแลทีบ
่ า้ น ให้ขา
่ วสารและคาแนะนา
สหร ัฐอเมริกา
• เอกชนจ ัดบริการโดยมีกองทุนและผูส
้ ง
ู อายุรว
่ มจ่าย
• มีการจ ัดบริการในชุมชน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ผลงานวิจ ัย
ไตรร ัตน์ จารุท ัศน์และคณะ
้ ป
• สารวจการใชอ
ุ กรณ์ทจ
ี่ าเป็น
14 ชนิด ได้แก่ ราวจ ับ
้ ี ก๊อกนา้
สวิตซไ์ ฟฟ้า ปลก
๊ ั ไฟฟ้า โถสุขภ ัณฑ์ การใชส
้ รวั้ และเก้าอี้
ทางลาด บ ันได ลูกบิดประตู มือจ ับประตู พืน
• การมองเห็นเป็นปัญหาทีพ
่ บมากทีส
่ ด
ุ (40.1 %)
• การหกล้มพบมากทีส
่ ด
ุ (20.8 %)
่ นใหญ่ทห
• ใชเ้ วลาสว
ี่ อ
้ งนง่ ั เล่น (34.1%) ห้องนอน
(25.6%)
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ิ ัฒน์ ยอดเพชร
ศศพ
ี่ งต่อปัญหาในการอยูก
• กลุม
่ ทีเ่ สย
่ ับครอบคร ัว คือ
1. ครอบคร ัวทีย
่ ากจน
่ ยเหลือตนเองไม่ได้
2. กลุม
่ สูงอายุทช
ี่ ว
้ ไป
3. กลุม
่ ทีผ
่ ด
ู้ แ
ู ลมีอายุ 60 ปี ขึน
• สรุปปัจจ ัยสาค ัญในการดูแลในครอบคร ัว คือ การปฏิบ ัติ
กิจว ัตรประจาว ัน บทบาทของผูด
้ แ
ู ล และภาวะเศรษฐกิจ
ของครอบคร ัว
• ผูน
้ าชุมชนเห็นว่าครอบคร ัวมีบทบาทสาค ัญในการดูแล
การจ ัดบริการให้ตรงความต้องการของผูส
้ ง
ู อายุ เพือ
่
บริการให้ทว่ ั ถึง เน้นรูปแบบการสงเคราะห์แบบให้เปล่า
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ั
ศริ พ
ิ ันธ์ สาสตย์
และคณะ
• ภาคร ัฐย ังไม่มส
ี ถานบริบาล
(Nursing home)
• ขาดบุคลากรทีด
่ แ
ู ลด้านการเจ็บป่วยในสถาน
สงเคราะห์และสถานบริบาลบางแห่ง
• ไม่มก
ี ารกาหนดมาตรฐาน ของสถานบริบาล
ผูส
้ ง
ู อายุ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ั
สมฤทธิ
์ ศรีธารงสว ัสดิแ
์ ละคณะ
• ร ัฐย ังไม่มม
ี าตรการสน ับสนุนครอบคร ัว
ในการดูแลผูส
้ ง
ู อายุ
• ขาดระบบบริการในชุมชนแบบบูรณาการ
• อปท. มีความเหมาะสมทีจ
่ ะต้องพ ัฒนาให้
สามารถจ ัดบริการได้
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
กรมอนาม ัย
ึ ษารูปแบบการฟื้ นฟูสมรรถภาพในชุมชน
ศก
ทีว่ ัดทุง
่ บ่อแป้น พบว่า
- กลุม
่ ทีส
่ ามารถจ่ายค่าบริการได้ม ี ร้อยละ 60
่ นมี ร้อยละ 30
- กลุม
่ ทีร่ ว
่ มจ่ายได้บางสว
- กลุม
่ ทีไ่ ม่สามารถจ่ายค่าบริการได้ม ี ร้อยละ 10
•
ั
ี า ศก
ึ ษาโปรแกรม 9 สปดาห์
• ศูนย์อนาม ัยที่ 5 นครราชสม
สู่
สุขภาพดี พบว่า
ั
- ทาให้สมรรถภาพร่างกายดีขน
ึ้ อย่างชดเจน
ใช ้
ิ ธิภาพ และติดตามหล ัง 1 ปี
ชวี ต
ิ ประจาว ันได้อย่างมีประสท
พบว่า ร้อยละ 86 ย ังมีสมรรถภาพร่างกายดี
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ตารางแบ่งกลุม
่ เป้ าหมายผู ้สูงอายุ
ั
จาแนกตามลักษณะการอยูอ
่ าศย
กลุม
่ ผู ้สูงอายุ
อยูก
่ บ
ั
อยู่ 2 คน กับคูส
่ มรส
ครอบครัว
( 2 คน ตายาย)
อยูค
่ นเดียว
กลุม
่ ติดสงั คม
I
H
G
กลุม
่ ติดบ ้าน
F
E
D
กลุม
่ ติดเตียง
C
B
A
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
แนวคิดของผู ้ทรงคุณวุฒ ิ
1. รูปแบบให ้บริการ
1.1 กลุม
่ ติดเตียงอยูค
่ นเดียว
- ดูแลในสถานบริการ
- ชุมชนและภาครัฐรับผิดชอบดูแล
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
1. รูปแบบให ้บริการ (ต่อ)
1.2 กลุม
่ ติดเตียง (2 คนตายาย)
- ดูแลทีบ
่ ้านโดยคูส
่ มรสถ ้าผู ้ดูแล
สุขภาพดี
- สนับสนุนดูแลทีบ
่ ้าน เยีย
่ มบ ้าน
พัฒนาทักษะผู ้ดูแล
1.3 กลุม
่ ติดเตียงอยูก
่ บ
ั ครอบครัว
- ได ้รับการดูแลในครอบครัว
- สนับสนุนโดยพัฒนาทักษะ เยีย
่ มบ ้าน
ชว่ ยเหลือด ้านต่างๆ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
2. กลุม
่ ติดบ ้าน
• อยูก
่ บ
ั ครอบครัว / บ ้าน แต่ได ้เข ้าร่วม
กิจกรรมนอกบ ้าน
• เข ้าร่วมในชมรมผู ้สูงอายุ
ั ทนาการ
• ศูนย์กจิ กรรมสน
• ได ้รับการเยีย
่ มโดย อสม. , พยาบาล
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
3. กลุม
่ ติดสงั คม
• สนับสนุนให ้อยูใ่ นชุมชน / ครอบครัว
• ให ้ความรู ้ดูแลสุขภาพ
• เข ้าร่วมกิจกรรมกับชมรมสูงอายุ
ชว่ ยเหลือสงั คม
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
แนวคิดการบริหารจัดการ
• จัดให ้มี care manager ในท ้องถิน
่
• กระจายอานาจให ้ท ้องถิน
่ ดูแล โดยภาครัฐสนับสนุน
วิชาการ
• บูรณาการในรูปคณะกรรมการ
• งบประมาณจาก อปท. กองทุนสุขภาพตาบล ระดมทุน
ผู ้สูงอายุ
• มีระบบคัดกรองผู ้สูงอายุและระบบสง่ ต่อ
• กาหนดมาตรฐานการดูแลเพือ
่ ให ้เกิดการดูแลทีม
่ ี
คุณภาพ
• ร่วมกันดาเนินการทัง้ ภาครัฐ ท ้องถิน
่ NGO และเอกชน
• มีคณะกรรมการบริหารจัดการในชุมชน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
แนวคิดการเตรียมการของไทย
ี
• อบรมให ้ความรู ้แก่บค
ุ ลากรทุกสาขาอาชพ
• รพ.สต. ประสานติดตามและสนับสนุนใน
ชุมชน มีระบบคัดกรอง
• รพช. บริการฟื้ นฟูสมรรถภาพ ,
intermediate care
• รพท./รพศ. การฝึ กอบรม ศูนย์กลางทาง
วิชาการ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
แนวคิดด ้านแรงจูงใจสาหรับผู ้ดูแล
•
•
•
•
งบประมาณสนับสนุน มาตรการทางภาษี
รางวัลทางสงั คม
เพิม
่ พูนความรู ้
หมุนเวียนการทางาน มีโอกาสหยุดพักผ่อน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
แนวคิดการข ับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์
• มีคณะกรรมการประสานทุกกระทรวง
• แยก LTC ออกจากระบบประกันสุขภาพ
• กาหนดมาตรฐานการดูแล
• กระจายอานาจให ้ท ้องถิน
่
• พัฒนาระบบข ้อมูลข่าวสาร
• พัฒนาระบบการจัดการความรู ้
• สร ้างค่านิยม / ปรัชญา
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
รูปแบบ
การบริการ
ผูส
้ ง
ู อายุ
ครอบคร ัว
- อาสาสม ัครประจาครอบคร ัว (อสค.)
ชุมชน
- ศูนย์อเนกประสงค์
- ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพ
- อสม./อผส./กายภาพบาบ ัด
อปท.
- Nursing home
ี /ผูด
- พยาบาลวิชาชพ
้ แ
ู ล
- care manager
จ ังหว ัด
พม.
- พึง่ ตนเอง/พึง่ ครอบคร ัว/พึง่ ชุมชน
- ควบคุมกาก ับ M&E /สน ับสนุน
/ควบคุมมาตรฐาน
สธ.
ประเทศ
่ นกลาง)
(สว
- 1° , 2° , 3° care
- Excellent center
- Home health care team.
- care manager
- นโยบาย/มาตรฐาน/กฎหมาย
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
NGO/
เอกชน
รูปแบบการบริการด้าน
สาธารณสุข
Excellent Center
- R&D
- training บุคลากร
- บริการ
3° รพท/รพศ.
- training บุคลากร
- บริการ acute care.
2° รพช.
1° รพ.สต.
- อบรม อสค. ประชาชน
- บริการ(intermediate care)
- home health care
- care management (ดูแลแต่
ละคน)
- บริการ(chronic,community
care)
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
- home health care
บริหารจ ัดการ
RUGBY MODEL
นพ.ณรงค์ศกั ดิ์ อังคะสุ วพลา
่ นบนที่
บูรณาการสว
ครม./คณะกรรมการ
ระด ับชาติ
Feedback
จากชุมชน /
สม ัชชาต่างๆ
กระทรวง/หน่วยงาน
ต่างๆ
่ นปลาย
บูรณาการสว
ที่ อปท./ชุมชน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
นโยบาย/
มาตรฐาน/กฎหมาย
คณะกรรมการระด ับชาติ
คณะกรรมการระด ับจ ังหว ัด
คณะกรรมการระด ับ
อปท.
(เทศบาล,อบต.)
M&E/ควบคุม
มาตรฐาน/สน ับสนุน
- องค์ประกอบ นายกอปท./
วิชาการ สธ./ ผูส
้ ง
ู อายุ โดย
มี care manager เป็น
เลขานุการ
- implement.
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
Care manager
ข้อมูลผูส
้ ง
ู อายุ/แผนการดูแลรายบุคคล
คณะกรรมการระด ับ อปท.
implement/บริหารจ ัดการ/งบประมาณ
ครอบคร ัว ชุมชน สถาบ ัน
- Nursing
home
- โรงพยาบาล
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
- สว่ นบุคคล
- อปท.
- กองทุนสุขภาพประจาตาบล
- สปสช./สสส./ปกส./สลาก
- จ ังหว ัด/อบจ./สว่ นกลาง
- LTC fund
่ น
ท ักษะสว
บุคคล
ั
1.ผูส
้ ง
ู อายุ หล ักสูตร 9 สปดาห์
ของกรมอนาม ัย
2. ผูด
้ แ
ู ลในครอบคร ัว(อสค.)หล ักสูตร 18 ชม.
กรมอนาม ัย
3. อสม./อผส.
่ ยผูด
4. ผูช
้ ว
้ แ
ู ล หล ักสูตรประกาศกรมอนาม ัย
(พรบ.สธ.)
5. น ักกายภาพบาบ ัด/แพทย์แผนไทย
6. Care manager
7. ทีม Home health care.
่ นท้องถิน
8. ผูบ
้ ริหารสว
่
9. ปริญญาตรี/โท/เอก ด้านผูส
้ ง
ู อายุ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
นโยบาย
สาธารณะ
1. นโยบายระด ับชาติทเี่ ป็นรูปธรรมมีการ
ข ับเคลือ
่ นโดยสน ับสนุนงบประมาณ
2. ทุกองค์กรมีนโยบายดูแลผูส
้ ง
ู อายุทเี่ กษียณ
จากองค์กร
3. อปท.เป็นเจ้าภาพหล ักดาเนินการอย่าง
จริงจ ัง
ั
4. สงคมไทยตื
น
่ ต ัวเรือ
่ งการดูแลผูส
้ ง
ู อายุใน
ครอบคร ัว/ความกต ัญญูกตเวที
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
ั
พ ัฒนาศกยภาพ
ชุมชน
1. ปร ับแนวคิดผูบ
้ ริหารท้องถิน
่ ให้เห็น
ความสาค ัญ
2. คณะกรรมการระด ับท้องถิน
่ /ชุมชน
้ ผนทีท
3. การใชแ
่ างเดินยุทธศาสตร์ (SRM)
4. พ ัฒนาบุคลากรในชุมชน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
การจ ัดการ
สภาวะแวดล้อม
1.สภาพแวดล้อมของชุมชน
2.สภาพแวดล้อมในครอบคร ัว
- สงิ่ ทีค
่ วรต้องปร ับปรุง 14 รายการ
- care manager เสนอแผน ปร ับปรุง
- คณะกรรมการ 3 ฝ่ายใน อปท.
ดาเนินการ
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
รูปแบบบริการ
ั
สาหร ับกลุม
่ ติดสงคม
ั
1. เป้าหมายเพือ
่ คงสภาพเป็นกลุม
่ ติดสงคม
่ เสริมสุขภาพ (หล ักสูตร 9
2. พ ัฒนาท ักษะสง
ั
สปดาห์
)
้ /
3. เข้าร่วมชมรมผูส
้ ง
ู อายุ/มีเครือข่ายมากขึน
่ ยเหลือผูอ
(จิตอาสา) ชว
้ น
ื่
4. ร ับน้องใหม่เข้าชมรมผูส
้ ง
ู อายุ
5. ศูนย์อเนกประสงค์
ั
6. สุขภาวะทงกาย
ั้
ใจ สงคม
สติปญ
ั ญา
่ นร่วมดูแล/คล ังสมอง/
7. เขตเมืองให้เอกชนมีสว
ระบบ IT
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
รูปแบบบริการ
สาหร ับกลุม
่ ติดบ้าน
ั
1.เป้าหมายเพือ
่ เปลีย
่ นเป็นกลุม
่ ติดสงคม
่ ยเหลือคนอืน
2.ผูส
้ ง
ู อายุมค
ี วามรู ้ ท ักษะดูแลตนเอง ชว
่
ทา KM , เป็นผูใ้ ห้
่ นร่วมดูแล เข้าร่วมกิจกรรมของ
3. ครอบคร ัวมีสว
ชมรมผูส
้ ง
ู อายุ มี อสค.
4. Home visit โดยอาสาสม ัคร/จนท./ชุมชน
5. ศูนย์อเนกประสงค์,ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพในชุมชน
6. ปร ับปรุงสภาพแวดล้อมภายในบ้าน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
รูปแบบบริการ
สาหร ับกลุม
่ ติดเตียง
1.Nursing Home
2.Home Health Care
3.พ ัฒนาท ักษะผูด
้ แ
ู ล (อสค.) ยกย่อง
ิ ชู/ความก้าวหน้าการงาน
เชด
4. สน ับสนุนครอบคร ัว
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
นายแพทย์โสภณ เมฆธน