Transcript Uvodno predavanje ppt

MATERIJA - Supstanca
• Materija predstavlja sve što zauzima prostor i ima
određenu masu!
• Materija se na Zemlji nalazi u četiri fizička oblika
(stanja ili faze), i to su:
– Čvrsto stanje
– Tečno stanje
– Gasovito stanje
– Stanje PLAZME
KVANTIZIRANOST FIZIKALNOG SVIJETA
• Još su stari grčki filozofi zaključili da supstanca,
uprkos kontuiranoj formi u kojoj se pojavljuje, ima
diskretnu strukturu na nivou koji je daleko ispod
dosega naših čula.
• Ovi zaključci su filozofsko-spekulativne prirode i
nisu imali eksperimentalnog dokaza sve do 19.
stoljeća. Tek su otkrića u hemiji u 19. stoljeću
pokazala da je, bez obzira na svu raznovrsnost
svijeta oko nas, on građen od malog broja hemijski
različitih elemenata čije su najsitnije čestice atomi.
Aristotel (4. vijek p.n.e.)
Filozof koji je vjerovao da:
- postoje 4 elementa zemlja,
voda, zrak i vatra:
- da je materija beskonačno
djeljiva
Demokrit
(4. vijek p.n.e.)
• Tvorac prve
atomističke teorije
• Atom (nedjeljiv).
Alhemičari (~300p.n.-1650 n.e.)
Kina, Indija, Arabija, Evropa, Egipt
•Htjeli su:
Da obične metale
pretvore u zlato
Da naprave
lijekove.
•Razvili su
laboratorijske
instrumente.
•Bili su mistični
• Početak razvoja naučnog
shvatanja ideje o atomskoj
strukturi supstance vezan je
za rad francuskog naučnika
Lavoazjea (Lavoisier).
Lavoazje je mjerio mase
pri stvaranju ili
razgrađivanju hemijskih
jedinjenja i pri tome otkrio
zakon o održanju mase.
Antoine Lavoisier
(Antoan Lavoazje) (Francuska 1743-1794)
• Smatraju ga ocem hemije.
• Dizajnirao je laboratorijske
instrumente..
• Otkrio je azot.
• Formulisao zakon o održanju
mase (u hemijskim
reakcijama masa je
sačuvana)
•Antoine and Marie Lavoisier
Joseph Louis Proust
• Druga zakonitost, koja je
uticala na uspostavljanje
ideje o atomskoj strukturi
supstance, jeste tzv. zakon
konstantnih težinskih
omjera. Njega je krajem
18. stoljeća otkrio
francuski hemičar Žoze Luj
Prust (Joseph Louis
Proust).
• On je ustanovio da elementi grade spojeve prema tačno
određenim težinskim omjerima. Na primjer: azot i kiseonik prave
pet različitih jedinjenja: N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5. Odnosi
mase azota prema masi kiseonika u ovim jedinjanjima su 7:4,
7:8, 7:12, 7:16 i 7:20. Ako uporedimo masu kiseonika prema
jednoj istoj masi azota, vidi se da se masa kiseonika u ovim
jedinjenjima mijenja kao 1:2:3:4:5.
• Svako jedinjenje u stvari karakteriše određeni težinski omjer
elemenata koji ga grade. Da bi se zakon konstantnih težinskih
omjera mogao pravilno razumjeti, uveden je pojam atoma kao
najmanjeg dijela svakog elementa.
OBLICI MATERIJE KOJI SE PROUČAVAJU U HEMIJI
• Hemijski element – supstanca koja sadrži atome samo
jedne atomske vrste, odnosno atome istog rednog broja u
Periodnom sistemu elemenata i koja se ne može dalje deliti
• Hemijsko jedinjenje – složena supstanca, sastavljena od
atoma dva ili više različitih elemenata, koji su međusobno
vezani hemijskim vezama, u tačno određenim odnosima.
Svako hemijsko jedinjenje ima svoja specifična svojstva.
• Smjesa-sastavljena od dva ili više sastojaka koji su
mehanički izmiješani u proizvoljnim odnosima.
John Dalton - Atomistička teorija (1803)
1. Elementi se sastoje od malih
čestica - atoma
2. Svi atomi datog elementa su
jednaki i različiti od atoma drugih
elemenata.
John Dalton
• Atomiziranosti supstance i diskretnosti
naelektrisanja pridružena je na samom početku 20.
stoljeća i ideja o kvantiziranosti energije. U
narednim poglavljima razradićemo pojave i potvrde
ideja o diskretnosti naelektrisanja (što je dovelo do
otkrića elektrona) i kvantiziranosti energije (što je
dovelo do otkrića fotona).