Transcript W12-IOM Leadership - วิศวกรรม อุตสาห การ

ภาวะผูน้ า (Leadership)
จัดเตรี ยมโดย
รองศาสตราจารย์ ดร. วิมลิน สุ ขถมยา
ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ
คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ภาวะผู้นา (Leadership)
•ภาวะผูน้ าหมายถึงความสามารถในการจัดการกิจกรรมของ
กลุ่มให้เป็ นไปตามเป้ าหมายเดียวกัน
ความแตกต่ างของผู้นาจากบุคคลทัว่ ไป
1.
2.
3.
4.
5.
6.
ความพยายาม (Drive)
ความปรารถนาที่จะนา (Desire to lead)
ความซื่ อสัตย์และมัน่ คง (Honest and integrity)
ความมัน่ ใจในตัวเอง (Self-confidence)
ความฉลาด (Intelligence)
มีความรู ้เกี่ยวกับงานนั้นๆ (Job-relevant knowledge)
ความเป็ นผู้นาพืน้ ฐานสี่ อย่ าง
•
•
•
•
ผูน้ าแบบเผด็จการ (Autocratic Leader)
ผูน้ าแบบมีส่วนร่ วม (Participative Leader)
ผูน้ าแบบประชาธิปไตย (Democratic Leader)
ผูน้ าแบบเสรี นิยม (Laissez-Faire leader)
สไตล์ ความเป็ นผู้นาพืน้ ฐาน
ผูน้ าแบบเผด็จ
การ
ผูน้ าแบบมีส่วน ผูน้ าแบบ
ร่ วม
ประชาธิปไตย
ผูน้ าบอกสิ่ งที่
ต้องการแก่ผทู ้ ี่อยู่
ใต้บงั คับบัญชา
ผูน้ าเปิ ดโอกาส
และคาดหวังการมี
ส่ วนร่ วมของผูอ้ ยู่
ใต้บงั คับบัญชา
ทฤษฎี X ของ
แมคเกรเกอร์
ทฤษฎี Y ของแมคเกรเกอร์
ผูน้ าแบบเสรี
นิยม
ผูน้ าแสวงหา
ผูน้ าปล่อยให้
หลักการที่เห็น
สมาชิกของกลุ่ม
พ้องต้องกันเป็ น ตัดสิ นใจทุกอย่าง
ส่ วนใหญ่จากผูอ้ ยู่
ใต้บงั คับบัญชา
ผูเ้ ชี่ยวชาญ
เฉพาะด้าน
ทฤษฎีความเป็ นผู้นา
ทฤษฎีเชิงปฏิรูป
ทฤษฎีเชิงสถานการณ์
ทฤษฎีเชิงพฤติกรรม
ทฤษฎีเชิงคุณลักษณะ
2403
2503
2513
2523
2533
ทฤษฎีเชิงคุณลักษณะ (Trait Theories)
• คุณลักษณะทางร่ างกาย
– อายุ รูปร่ าง ส่ วนสู ง นา้ หนัก
• ภูมหิ ลังทางสั งคม
– การศึกษา สถานภาพทางสั งคม ความคล่ องตัว
• สติปัญญา
– สติปัญญา ความสามารถ ดุลยพินิจ ความรู้ ความเด็ดขาด การพูดคล่ องแคล่ ว
• บุคลิกภาพ
– ความก้ าวร้ าว ความตื่นตัว การครอบงา ความกระตือรือร้ น ความสนใจภายนอก ความ
เป็ นตัวของตัวเอง ความคิดสร้ างสรรค์ ความซื่อสั ตย์ ความเชื่อมัน่ ในตัวเอง
• คุณลักษณะทางงาน
– ความต้ องการความสาเร็จ ความต้ องการความรับผิดชอบ ความคิดริเริ่ม ความ
พากเพียร ความใจกล้ า การมุ่งงาน
• คุณลักษณะทางสั งคม
– ความนิยมแพร่ หลาย ทักษะความสั มพันธ์ ระหว่ างบุคคล ความดึงดูด ความร่ วมมือ
ความมีเกียรติ การมีไหวพริบ การชอบสั งคม การทูต
ทฤษฎีเชิงพฤติกรรม
1.
2.
3.
การศึกษาของโอไฮโอสเตท (Ohio state studies)
ระบบการบริ หารของไลเคิร์ท (Likert’s system of
Management)
แบบจาลองกริ ดของการบริ หาร (Management grid
model)
การศึกษาของโอไฮโอสเตท (Ohio state studies)
• เป็ นการศึกษาพฤติกรรมแบบสองมิติได้แก่
– การมุ่งคน หมายถึงเน้นความใกล้ชิดทางจิตใจระหว่างผูน้ าและผู ้
ตาม
– การมุ่งงาน หมายถึงการมุ่งการกากับผูอ้ ยูใ่ ต้บงั คับบัญชาอย่าง
กระตือรื อร้นเพื่อที่จะทางานให้สาเร็ จ
สูง
การมุ่งคน
ต่า
การมุ่งงานต่า
การมุ่งคนสู ง
การมุ่งงานสู ง
การมุ่งคนสู ง
การมุ่งงานต่า
การมุ่งคนต่า
การมุ่งงานสู ง
การมุ่งคนต่า
ต่า
การมุ่งงาน สูง
ระบบการบริหารของไลเคิร์ท (Likert’s system of Management)
• แบ่งระบบการบริ หารเป็ นสี่ ระบบ
ระบบที่ 1 เผด็จการเต็มที่ (Exploitative Autocratic)
ระบบที่ 2 เผด็จการอย่างเมตตา (Benevolent Autocratic)
ระบบที่ 3 ปรึ กษาหารื อ (Consultative)
ระบบที่ 4 มีส่วนร่ วม (Participative)
แบบจาลองกริดของการบริหาร (Management grid model)
โดยเบลค และมูต้ นั (Blake and Mouton)
สโมสร
หมู่คณะ
เกินสายกลาง
ทาให้เสื่ อมสภาพ
ภารกิจ
แบบจาลองกริดของการบริหาร (Management grid model)
ตาแหน่งสาคัญในกริ ดของการบริ หาร
(1,1) ผูน้ าแบบทาให้เสื่ อมสภาพ (Impoverished)
(9,1) ผูน้ าแบบภารกิจ (Task)
(1,9) ผูน้ าแบบสโมสร (Country-club)
(5,5) ผูน้ าแบบเดินสายกลาง (Middle-of-the-road) เป็ น
(9,9) ผูน้ าแบบหมู่คณะ (Team)
ทฤษฎีเชิงสถานการณ์
•ทฤษฎีผนู้ าตามสถานการณ์ของฟี ดเลอร์
•ทฤษฎีผนู้ าตามสถานการณ์ของเฮอร์ชี่ยแ์ ละแบลน
ชาร์ด
ทฤษฎีผู้นาตามสถานการณ์ ของฟี ดเลอร์
ประกอบด้วย
1. การแยกประเภทผูน้ า
ใช้มาตราส่ วน LPC (Least Preferred Coworker) ซึ่ งวัดโดยใช้แบบสอบถาม
–
ผูม้ ี LCP ต่าจะเน้นความสาเร็ จของงานแม้จะสูญเสี ยความสัมพันธ์
–
ผูม้ ี LPC สูงจะได้รับความพอใจและความสาเร็ จจากความสัมพันธ์กบั
บุคคลอื่น
2.
การแยกประเภทสถานการณ์
•
•
•
3.
ความสัมพันธ์ระหว่างผูน้ า-สมาชิก (Leader-member relations)
โครงสร้างของงาน (Task structure)
อานาจตามตาแหน่ง (Position power)
แบบจาลองที่ระบุวา่ ผูน้ าประเภทไหนจะเหมาะสมที่สุดกับ
สถานการณ์อะไร
ทฤษฎีผู้นาตามสถานการณ์ ของฟี ดเลอร์
สถานการณ์
เอื้ออานวยมาก
สถานการณ์
เอื้ออานวยปานกลาง
สถานการณ์
เอื้ออานวยมาก
ทฤษฎีผ้ ูนาตามสถานการณ์ ของเฮอร์ ชี่ย์และแบลนชาร์ ด
• แบ่งผูต้ ามเป็ นสี่ กลุ่มตาม
– วุฒิภาวะ (Maturity) ซึ่งหมายถึงความสามารถ (ability)
– สมัครใจ (willingness)ในการทางาน
ทฤษฎีผ้ ูนาตามสถานการณ์ ของเฮอร์ ชี่ย์และแบลนชาร์ ด
• แบ่งผูน้ าเป็ นสี่ กลุ่มได้แก่
1. สัง่ งาน (Telling)
2. ชักจูง (Selling)
3. มีส่วนร่ วม (Participating)
4. มอบหมายงาน (Delegating)
ทฤษฎีผ้ ูนาตามสถานการณ์ ของเฮอร์ ชี่ย์และแบลนชาร์ ด
ทฤษฎีเชิงปฏิรูป
•
ความเป็ นผูน้ าเชิงปฏิรูป
1.
2.
3.
•
ผูน้ าเชิงบารมี
การพิจารณาส่ วนบุคคล
การกระตุน้ ความคิดเห็น
กระบวนการปฏิรูป
1.
2.
3.
4.
การสร้างวิสยั ทัศน์ (Visioning)
การถ่ายทอดวิสยั ทัศน์ (Articulating)
การบันดาลใจ (Inspiring)
การกระจายอานาจติดต่อสื่ อสาร (Empowering and
Communication)
Questions?
Thank you
NEXT WEEK:
การบริหารเชิงกลยุทธ์
Strategic Management