Transcript Kıvrım diüretikleri

ENGELLER
Dr. Mehmet Kurt
Farmakoloji ABD
DİÜRETİKLER
Sana
yetişemiyorum
Bu sunuda
● Diüretiklerin temel özellikleri
etki yerleri
etki mekanizmaları
önemli yan etkileri
● Diüüretiklerin sınıflandırılması
birer örnek
gruplar arasında karşılaştırma
DİÜRETİKLER
> Çıkarılan idrar miktarı artırırlar (Diürezis )
> Kan ve idrarın iyon içeriği, pH değişir
> Su ve tuz dengesi negatifleşir
>>> Primer etkileri natriüretik etkidir
Na reabsobsiyonu azalır(Natriürezis)
Su ise Na’ u izler

Ödem ve arteriyel hipertansiyon gibi önemli
hastalıkların tedavisinde kullanılırlar.
İdrar oluşumu ile ilgili birimler
 Glomerül
 Proksimal tübül
 Henle kıvrımı
 Distal tübül
 Toplayıcı tübüller
İdrar oluşumu ile ilgili olaylar
 Glomerüler filltrasyon
 Tübüler sekresyon
 Tübüler salgılama
Proksimal tübül
Absorbsiyon
sodyum, potasyum, klor, su
Sekresyon
diüretikler
>>Etkileri, glomerüler filtrattaki
konsantrasyon ile orantılıdır.
>> Yüksek oranda plazma proteinlerine
bağlanırlar
Henle kıvrımı
Absorbsyon
inen kol (pasif difüzyon)
su
çıkan kol
sodyum
kalsiyum
potasyum
>>> Bu bölüme etkili olan diüretiklere,
‘kıvrım diüretikleri’ denilir.

Distal tübül

Absorbsiyom
sodyum
kalsiyum
Toplayıcı tübüller

İdrar hacmi ve Na konsantrasyonu
son şeklini burada alır
Na absorbsiyonu <> K sekresyonu
su absorbsiyonu
DİÜRETİKLER
1-Osmotik Diüretikler
2-Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
3-Kıvrım Diüretikleri
4-Tiazid Grubu Diüretikler
5-Potasyum Tutucu Diüretikler
Etki mekanizmaları
Osmotik etki oluştururlar
1-Osmotik diüretikler
Enzim inhibisyonu yaparlar
2-Karbonik anhidraz inhibitörleri
Membran transport sistemlerini etkilrler
3-Kıvrım diüretikleri
4-Tiazid grubu diüretikler
5-Potasyum tutucu diüretikler (Amilorid)
Hormon reseptörlerini etkilerler
5-Potasyum tutucu diüretikler(Spironaloakton)
Etki yerleri (Primer etki yerleri)
1-) Osmotik Diüretikler
Proksimal tübül
2-) Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Proksimal tübül
3-) Kıvrım Diüretikleri
Henle kıvrımı
4-) Tiazid Grubu Diüretikler
Distal tübül.
5-) Potasyum Tutucu Diüretikler
Toplayıcı tübül
.
Proksimal
tübül:
- Karbonik
Anhidraz İnhib.
Osmotik Diür.
Toplayıcı
tübül
-Potasyum
tutucu diür.,
Distal
tübül
-Tiazid grubu
diüretikler
Henle
Kıvrımı
Kıvrım diüret.
Etkilerinin karşılaştırılması
Fraksiyonel sodyum itrahı
İtrah edilen Na / filtrasyona uğrayan Na
GF: 180 L/gün; 600 g tuz filtrasyona uğrar, 16 g itrah edilir)
Fraksiyonel Na itrahı = 16/1600 = % 1
>>Diüretikler bu oranı artırırlar
Diüretiklerin karşılaştırılması
Güç
karşılaştırması
Fraksiyonel
Na itrahı
Güçlü
40
Diüretik
Etki yeri
Kıvrım diüretikleri
(Furosemid)
Henle kıvrımı
Orta
10
derecede
Tiazid grubu diüeretikler
(Hidroklortiazid)
Distal tübül
Zayıf
etkili
K tutucu diüret.
(spironolakton)
KAH inhib. (asetazolamid)
Osmotik diüretik (mannitol)
Toplayıcı tüb.
2
2
2
Proksimal tüb.
Proksimal tüb.
DİÜRETİKLER
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Tiazid Grubu Diüretikler
Kıvrım Diüretikleri
Potasyum Tutucu Diüretikler
Osmotik Diüretikler
KARBONİK ANHİDRAZ (KAH)
ENZİMİ NE İŞE YARAR
CO2+ H2O
KAH
HCO3
peritüb. aralığa
H2CO3
H
lümene verilir
(Na alınır)
H2CO3 : Karbonik asit
HCO3 :Bikarbonat
KARBONİK ANHİDRAZ
İNHİBİTÖRLERİ


H+ üretimini azaltırlar
Na+- H+ değiş tokuşu azalır
Na itrahı artar
H+ yerine K kullanılır
Hipopotasemi (hipokalemi) oluşur
Diüretik etki azalır
Klinik önemleri azalmıştır
Asetazolamid
DİÜRETİKLER
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Tiazid Grubu Diüretikler
Kıvrım Diüretikleri
Potasyum Tutucu Diüretikler
Osmotik Diüretikler
TİAZİD GRUBU DİÜRETİKLER






Sık kullanılırlar
Orta derecede etki
Oral yolla kullanılırlar
Antihipertansif etki
hipovolemi
indirekt vazodilatasyon
Toksisiteleri az
Aşırı Na ve sıvı kaybı olmaz
TİAZİD GRUBU DİÜRETİKLER



Damar düz kaslarında intraselüler
sodyumu da azaltırlar
Buna bağlı olarak intraselüler kalsiyum
konsantrasyonunu azalır.
(Na+/Ca2+ değiş-tokuşu).
Sonuçta, vasküler direnci düşürerek
antihipertansif etki oluştururlar.
TİAZİD GRUBU DİÜRETİKLER

Distal tübülde etkili
Na ve Cl reab. azalır
Ca reab. Artar
Na x Ca
Tolayıcı tübülde Na içeriği artar
Na-K değişimi sonucu K atılır
hipopotasemi oluşur
>> Tiazid grubu diüretiklere bağlı
hipopotaseminin oluşum mekanizması
TİAZİD GRUBU DİÜRETİKLER



HİDROKLORTİAZİD
İNDAPAMİD
HİPERTANSİYON TEDAVİSİNDE
SIKLIKLA KULLANILIRLAR
DİÜRETİKLER
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Tiazid Grubu Diüretikler
Kıvrım Diüretikleri
Potasyum Tutucu Diüretikler
Osmotik Diüretikler
KIVRIM DİÜRETİKLERİ
(Loop diüretikleri)






GÜÇLÜ DİÜRETİKLER
HEM ORAL HEM DE PARENTERAL VERİLİR
OTOTOKSİK ETKİ
BELİRGİN HİPOKALEMİ
Na+-K+-2Cl- kotransportunu güçlü
şekilde inhibe ederler.
Ca abs azalır
Ca // Na
FUROSEMİD
Prostaglandin sentezini artırır
(PG E)
Böbrek damarlarında
vazodilatasyon
Kan akımı ve GF artar
Antihipertansif etkisi var
KIVRIM DİÜRETİKLERİ’NİN
KULLANILIŞI
BÖBREK YETMEZLİĞİ
AKUT SOL KALP YETMEZLİĞİ
SİROZA BAĞLI ÖDEM
AKUT ZEHİRLENMELER
HİPERKALSEMİ
HİPERKALEMİ
DİÜRETİKLER
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Tiazid Grubu Diüretikler
Kıvrım Diüretikleri
Potasyum Tutucu Diüretikler
Osmotik Diüretikler
POTASYUM TUTUCU DİÜRETİKLER
(POTASYUM KORUYUCU İÜRETİKLER)





Toplayıcı tübüllerde etkili
Etkileri zayıf
K ve H sekresyonu azaltılır
Na reabsorbsiyonu engellenir
Hiperkalemi ve asidoz gelişir
POTASYUM TUTUCU DİÜRETİKLER
I) Aldosteron reseptör antagonisleri
spironolakton (spirolakton)
II) Na kanallarını bloke edenler
amilorid
triamteren
DİÜRETİKLER
Karbonik Anhidraz İnhibitörleri
Tiazid Grubu Diüretikler
Kıvrım Diüretikleri
Potasyum Tutucu Diüretikler
Osmotik Diüretikler
OSMOTİK DİÜRETİKLER
Mannitol
Glukoz
Süzüldükden sonra reabsorbe olmazlar
Ultrafiltratın
osmolalitesini yükseltirler.
İntrasellüler kompartmandan ekstrasellüler aralığa
ve oradan dolaşım içine su çekilmesine neden
olurlar.
Buna bağlı olarak, kafa içi ve göz içi basıncı
azaltırlar
OSMOTİK DİÜRETİKLER

Akut böbrek yetmezliğini önlemek için,

BOS basıncını ve beyin hacmini azaltmak için,

Göz içi basıncı düşürmek için,

Artmış olan intrakranial basıncı düşürmek ve
beyin ödemini gidermek için kullanılır
Sabrınız için teşekkürler