Transcript ZINTEGROWANA REWITALIZACJA W LUBLINIE UDZIAŁ
ZINTEGROWANA REWITALIZACJA W LUBLINIE
UDZIAŁ MIESZKAŃCÓW W PROCESIE ODNOWY ZANIEDBANYCH DZIELNIC
arch. Ewa Kipta KOORDYNATOR PROGRAMU REWITALIZACJI W LUBLINIE STOWARZYSZENIE „FORUM REWITALIZACJI”
Pytanie o potrzebę zintegrowania działań rewitalizacyjnych
• Stan kryzysu – jako „zapaść” zintegrowana – dotycząca ekonomii, ekologii i aspektów społecznych • Interwencja w obszarze kryzysowym powinna obejmować wszystkie aspekty objęte kryzysem – w różnych dziedzinach i w różnej skali • Mieszkańcy jako uczestnicy procesu odnowy mają – z natury rzeczy – zintegrowane podejście do przebiegu zmian
STARE BRONOWICE
& KOŚMINEK KALENDARIUM PROCESÓW SPOŁECZNYCH
Od połowy XIX wieku – założenie obu dzielnic jako mieszkalno-przemysłowych, rozsądny plan regulacyjny, uwzględnione potrzeby społeczne, małe działki mieszkalne jako prywatna własność mieszkańców.
Od lat 60tych do 90tych XX wieku – zanegowanie praw własności i jakości życia – indoktrynacja przez upowszechnianie opinii o slumsach, opracowanie planów całkowitej przebudowy, zakaz remontów, imigracja w celu pozyskania mieszkania, stopniowe urzeczywistnianie tezy o slumsach, degradacja społeczna z nikłą nadzieją na mieszkanie w blokach, permanentny stan niepewności.
STARE BRONOWICE
&
KOŚMINEK
stan na rok 1990
• koniec nadziei na mieszkanie w blokach (poza możliwościami finansowymi); • brak ekonomicznego sensu realizacji planów przebudowy; • brak nadziei na inwestorów zewnętrznych; • wysokie zagrożenie bezrobociem, bankructwo większości starych zakładów przemysłowych; • analiza potrzeb mieszkaniowych – konieczność zarzucenia dotychczasowych zasad polityki mieszkaniowej i umożliwienia renowacji istniejącej zabudowy (dekapitalizacja zasobów jako przyczyna 80% potrzeb mieszkaniowych – „luka remontowa”); • odzyskanie praw własności; • możliwości zakupu materiałów budowlanych; • początki przedsiębiorczości
Planowanie z udziałem mieszkańców
• • • • •
Ankieta do każdej rodziny
– jako „pukanie do drzwi” w dzielnicy (dobrowolność odpowiedzi)
Inwentaryzacja
jako okazja do wyjaśniania celu planu
Pierwsze spotkanie:
mieszkańcy
versus
czas na „skargi i zażalenia” mieszkańców Miasto za pośrednictwem parafii – oficjalne odwołanie wyburzeń a potem
Dalsze 2 spotkania:
skarg ciąg dalszy + wyłonienie reprezentantów ulic i ustalenie zasad współpracy
Praca w zespołach
wg ulic i kwartałów – zrozumiałość zapisu, uzasadnienia, interakcje, pytanie o gwarancje dla realizacji planu i kwestie praktyczne
ALTERNATYWA na Kośminku : rozmowy z mieszkańcami w ich domach podczas inwentaryzacji
PROGRAM INICJATYW LOKALNYCH
• • • • • •
Likwidacja bariery rozwoju
– „krajobrazowa” neutralizacja wysypiska azbestu przez likwidatora Fabryki Eternitu jako inwestycja publiczna i gwarancja wiarygodności rewitalizacji
Koordynacja działań struktur Urzędu
na poziomie pod-decyzyjnym – zespół obsługi programu składający się z pracowników różnych wydziałów
Inwestycje z udziałem mieszkańców
uzbrojenia terenów – uzupełnienie uzbrojenia terenów (model z nowych osiedli jednorodzinnych) – negocjowany system nacisku na miasto w zakresie
Dostępność informacji
o możliwościach rozwoju i wsparcia prywatnej przedsiębiorczości
Ulgi podatkowe dla inwestorów
wykorzystaniem) (z ograniczonym
Konsultowanie inwestycji prywatnych
(zwłaszcza drobnych remontów i ulepszeń – na podstawie zdobytego kredytu zaufania), także przekształceń własnościowych, porządku itp.
Priorytety partnerów i modele uczestnictwa
PUBLICZNY Miasto Usunięcie wysypiska PRYWATNY Mieszkańcy Kanalizacja 70:30% Woda 50:50% Gaz 30:70% Ścieżka rowerowa 100:0% Tereny zielone 90:10% Działalność gospodarcza 0:100%
Czas na zarabianie i planowanie
Poprawa własnych domów 0:100% Nawierzchnie 80:20% ulic lokalnych
Kwestia otwarta Domy czynszowe ???
Kwestia otwarta
Współfinansowanie rewitalizacji
Rodzaj inwestycji Wartość og ółem
2 009 000
Udział prywatny
2 009 000
Udział miasta
0
Inne
0 Poprawa domów i rozwój przedsiębiorczości do 1995 Poprawa infrastruktury do 1995 Poprawa warunków środowiska do 1995
Wartość inwestycji ogółem do końca 1995
Poprawa domów i rozwój przedsiębiorczości do 1996 Poprawa infrastruktury do 1996 Poprawa warunków środowiska do 1995
Wartość inwestycji ogółem do końca 1996 Wartość inwestycji ogółem do końca 1998
357 200 474 400
2 840 600 100 %
2 999 500 177 700 Brak danych
2 186 700 77.0 %
2 999 500 179 500 220100
399 600 14.0 %
0 0 254 300
254 300 9.0 %
0 595 000 630 500
4 225 000 100 % 7 900 000 100 %
231 500 Brak danych
3 337 500 76.4 % 6 100 000 77.2 %
363 500 363 000
730 000 17.3 % 1 400 000 17.7 %
267 500
267 500 6.3 % 400 000 5.1 %
Efekty rzeczowe w latach 1992 - 1998
Wygenerowanie inwestycji o wartości ok. 8 MLN ZŁ – przy udziale miasta rzędu 18% (w latach późniejszych zastosowane metody szacowania wartości inwestycji byłyby niewystarczające)
Uruchomienie procesu poprawy zainwestowania na terenie o powierzchni 107 ha, dotyczące 75% działek mieszkalnych i na 100% terenów przeznaczonych pod aktywność gospodarczą
Wzrost dostępności uzbrojenia podziemnego z 50% do 90% działek
Aktywność gospodarcza mieszkańców – stworzenie ponad 100 sklepów i drobnych przedsiębiorstw
Poprawa stanu terenów zielonych i warunków ekologicznych
Utwardzenie nawierzchni kilku ulic i radykalna poprawa jakości ich zabudowy
2010: PODZAMCZE
KONTEKST HISTORYCZNY
Debata społeczna o przyszłości Podzamcza – maj/czerwiec 2010
• Lokalna Grupa Wsparcia projektu HerO jako
zespół wiodący w debacie
• Makieta w skali 1: 500 w ogólnodostępnym
lokalu
• 6 konsyliów tematycznych z udziałem LGW i
ekspertów:
• Obsługa terenu • Historia miejsca • Program użytkowy (x 2) • Krajobraz miejski • Przestrzenie publiczne • Popołudniowe warsztaty otwarte obsługiwane
przez wolontariuszy – Forum Rozwoju Lublina + studenci
Cele debaty
• Włączenie bezpośrednio zainteresowanych podmiotów w
definiowanie kierunku zmian
• Wypracowanie społecznej presji ku poprawie zagospodarowania • Uruchomienie opracowania planu przed działaniami inwestorów • Zdefiniowanie interesów publicznych
uwzględnienia w planie miejscowym dla ich
• Uzyskanie akceptacji społecznej dla zmian w określonym kierunku
– zanim zostaną zdefiniowane przez inwestorów
• Określenie udokumentowanego zapotrzebowania społecznego na
profil oferty nieoczywisty dla inwestorów
• Ochrona walorów unikalnych miejsca, które nie są oczywiste • Opracowanie społecznego wniosku do
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Godzenie wielości wizji
Wizja „zbiorcza”
• Odtworzenie dawnego układu ulic i
kwartałów dzielnicy żydowskiej
• Rozdzielenie pasm ruchu drogi
dwupasmowej i potraktowanie jej jako dojazdowej, a nie tranzytowej
• Kwartały pośrodku drogi jako centrum
obsługi ruchu turystycznego (z ekspozycją historii miasta i historii dzielnicy żydowskiej)
• Zamknięcie kwartałów przeciętych
drogą („brama” do Podzamcza) i kwartałów „wyszczerbionych”
• Podcienia i dostępne z nich „stragany” i
sklepiki z ofertą „niszową”, wokół kwartałów, jako sposób na żywotność przestrzeni publicznych
• Możliwość odsłonięcia biegu rzeki • Targowisko przy cerkwi, a za nim
przystanek przejazdowy autobusów pozamiejskich
• Zielone dachy nad niższą zabudową i
system kładek od Zamku na wzgórze Czwartek Wizja zbiorcza założenia
Społeczny wniosek do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
• • • • • • •
Uzupełnienie kwartałów zabudowy na zasadzie kontynuacji tkanki śródmiejskiej Różnorodność i wielofunkcyjność Wykorzystanie atutów lokalizacji – relacja do centrum i tras komunikacyjnych Handel jako atrakcja i fundament ekonomiczny przebudowy handlowych – oferta „niszowa” jako podstawa konkurencyjności wobec oferty innych centrów Ład przestrzenny - wysoka jakość od ogółu do szczegółu Zieleń i woda w mieście – Czechówka jako szansa na „miasto nad rzeką” Historia wielokulturowa i perspektywa unikalnej przestrzeni, ważnej dla regionu
Definiowanie wielofunkcyjności
• • • • •
Handel i usługi ( w tym dla turystów) – min. 40%,
a w tym: – Standardowe powierzchnie komercyjne: do 75% – Oferta „niszowa” co najmniej 25%
Biura, urzędy, miejsca pracy – min. 10 % Mieszkania - min. 20 %
na wyższych kondygnacjach
Obiekty i instytucje kultury i edukacji – min. 5% 25 % - margines swobody
kształtowania funkcji w zależności od potrzeb i rachunku ekonomicznego inwestorów
Wielofunkcyjność powinna dotyczyć kwartałów, a nawet budynków, żeby zapewnić odpowiednią różnorodność i śródmiejską gęstość wrażeń
Oferta „niszowa”
• • • • • • •
Produkty regionalne Zdrowa i świeża żywność
(„oaza ekologiczna”, targowisko)
Sztuka ludowa Rzemiosła unikalne i ginące
siodlarstwo, introligatorstwo, wytwarzanie witraży, płatnerstwo, renowacja antyków) (bednarstwo, garncarstwo,
Sklepy dla artystów
(instrumenty muzyczne, materiały dla plastyków, księgarnie tematyczne, antykwariaty)
Sklepy i kluby dla hobbystów
(modelarstwo, rekonstrukcje historyczne, sprzęt wspinaczkowy, jeździecki i in.)
Sklepy „autorskie”
z ofertą mody
Oferta niszowa może przyciągnąć znacząca liczbę małych i średnich inwestorów jako partnerów dla przebudowy Podzamcza oraz zapewnić żywotność przestrzeni publicznych