Polskie Lokalne Grupy Wsparcia projektów URBACT III Seminarium Rewitalizacja – zintegrowane podejście do zdegradowanych obszarów miast Kraków, 9-10 maja 2011 r.

Rewitalizacja miast polskich – potrzeby, główne problemy, proponowane rozwiązania

Zygmunt Ziobrowski Instytut Rozwoju Miast

Definicja rewitalizacji

Rewitalizacja to wspólnie przez władzę samorządową, społeczność lokalną i innych uczestników, będący elementem polityki rozwoju i skoordynowany proces , prowadzony mający na celu przeciwdziałanie degradacji przestrzeni zurbanizowanej i zjawiskom kryzysowym, pobudzanie rozwoju i zmian poprzez wzrost jakościowych aktywności społecznej i gospodarczej, poprawę środowiska zamieszkania oraz ochronę dziedzictwa narodowego , zrównoważonego rozwoju.

przy zachowaniu zasad

Skala degradacji polskich miast

Ok. 120 tys. ha terenów wymagających rewitalizacji, tj. ok. 22% ogółu terenów zainwestowanych (zurbanizowanych) w polskich miastach. Największy udział mają tereny historycznych śródmieść (ok. 52%), a następnie tereny poprzemysłowe (ok. 20%) i blokowiska (ok. 12%).

Największy poziom degradacji zasobów został zanotowany w woj. dolnośląskim i lubuskim a także w województwach Polski północnej. Największe nagromadzenie problemów społecznych obserwujemy na obszarach śródmieść Degradacja zasobów mieszkaniowych Nakłady na rewitalizację ze ZPORR

- 0,37 mld

Nakłady planowane na rewitalizację w ramach 16 RPO

3,5 4 mld zł

Planowane w Lokalnych Programach Rewitalizacji nakłady na rewitalizację na lata 2007-2013 to ponad

30 mld zł.

Same gminy pomimo podejmowanych wysiłków nie poradzą sobie z tym problemem

Proponowane rozwiązania: administracja centralna

Z punktu widzenia rządu celami strategicznymi powinny być

: zmniejszenie, a co najmniej zahamowanie względem technicznym, społecznym i kulturowym, zapewnienie zrównoważonego rozwoju środowiska mieszkaniowego i naturalnego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego, zwiększenie konkurencyjności degradacji miast pod , a w tym poprawy jakości polskiej przestrzeni zurbanizowanej, budowa nowego wizerunku miasta lub jego całości

Aby te cele osiągnąć, należy:

stworzyć systemowe warunki pobudzające i wspierające miasta w ich dążeniach do osiągania zrównoważonego rozwoju, w tym:  nadać rewitalizacji status zadania publicznego ;  zachęcić sektor prywatny ramach PPP do udziału w kosztach rewitalizacji w (obecnie ok. 15%)  zachęcić inwestorów do budowania na obszarach zdegradowanych (

brownfields

)

greenfields –

i zniechęcić (wysokie podatki na terenach otwartych – szczególnie w miastach powyżej 50 tys. mieszkańców

Proponowane rozwiązania: administracja regionalna

W przyszłości władze regionalne powinny formułować i realizować własną politykę rewitalizacyjną z zachowaniem reguł ustalonych w polityce krajowej.

W związku z tym należałoby: powiązać strategię rozwoju regionalnego rewitalizacyjną we wszystkich tych regionach, w których występuje kumulacja zjawisk kryzysowych, wspierać w różnych formach z regionalną polityką , działania zmierzające do przekształcenia terenów zdegradowanych pobudzać i wspierać powiatowych, zorganizować i wprowadzanie ich na rynek nieruchomości, mobilizować środki na granty terenów zdegradowanych, na których istnieje możliwość realizacji regionalnych celów rozwoju, celowe zorientowane na rewitalizację tych przedsięwzięcia rewitalizacyjne podejmowane przez gminy, zwłaszcza w zakresie zagadnień rozwoju gospodarczego oraz rozwiązywania spraw socjalnych, podjąć się roli mediatora i koordynatora procesu rewitalizacji wymaga działań międzygminnych czy też gminno kształcenie specjalistów zapewnić ochronę wartości kulturowych w sytuacjach gdy efektywność ds. rewitalizacji, operatorów, mediatorów, arbitrów itp. na potrzeby całego regionu na terenach rewitalizowanych nie tylko historycznych ale także współczesnych

Proponowane rozwiązania: administracja gmin

Na gminach spoczywa główny ciężar działań związanych z rewitalizacją.

Przy takim założeniu gminy powinny skupić się przede wszystkim na: powiązaniu programów rewitalizacji z planami rozwoju gmin wizji rozwoju miasta i kreacji nowego wizerunku opracowaniu lokalnych programów rewitalizacyjnych finansowanych przez środki zewnętrzne precyzyjnej delimitacji obszarów kryzysowych miejskiego upowszechnianiu zasady ścisłej współpracy obszaru wykorzystując wspieraniu (również finansowo) inicjatyw lokalnych (studium, WPI) przy założeniu, że zrewitalizowane obszary będą istotną częścią obejmujących pełne spektrum zadań rewitalizacji nie ograniczając się tylko do tych możliwości zaproponowanego w niniejszym projekcie audytu pomiędzy wszystkimi uczestnikami procesu rewitalizacji, tj. gminy, operatora, powiernika, właścicieli nieruchomości oraz mieszkańców i użytkowników tego podejmowanych w tym zakresie

Dziękuję za uwagę