Transcript shkarko.. - Agim Binaj

Prof ass.dr.Agim BINAJ
Leksoni 12-te
“Transaksionet dhe konceptet e
Monedhave te huaja”
Tirane,me 17.10.2010
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 1
Ceshtja e 1-re
Futja e monedhes se huaj
dhe definicionet.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 2
Konceptet dhe definicionet e
monedhes se huaj
Monedhat sigurojne…
Nje standart te
vleres,
Nje mesatare
kembimi,
Nje njesi matje
Per transaksionet ekonomike.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 3
Konceptet dhe definicionet e
monedhes se huaj
Ne rastin e transaksioneve midis
njesive te biznesit te vendeve te ndryshme,
vlerat e arketueshme dhe te pagueshme
jane ne monedhen lokale si te
njesise blerese dhe shitese.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 4
Konceptet dhe definicionet e
monedhes se huaj
Kurset e kembimit jane ne esence cmime per
monedha te shprehura ne
njesi te monedhave te tjera.
=
.0082
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 5
Ceshtja e 2-te
Kuptimi i marreveshjeve te kuotimit
per monedhat e huaja dhe
kurset e kembimit.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 6
Kuotimi direkt dhe indirekt i
kurseve te kembimit
Supozoni se $1.60 mund te konvertohet me £1(Paund).
Kuotimi direkt (ekuivalenti i dollarit U.S. ):
$1.60
= $1.60
1
Kuotimi indirekt (monedha e huaj per dollar U.S.):
1
= £0.625
$1.60
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 7
Kurset e kembimit te luhatshme,
fikse dhe te shumefishta.
dobeson
Luhatje
fuqizon
Fikse
Te shumefishta
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 8
Euro
12 vende anetare te Bashkimit Europian
zgjodhen te marrin pjese ne tranzicionin
ne nje monedhe te vetme per Europen, Euro.
€
Monedha Euro manaxhohet
nga Banka Qendrore
Europiane.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn
12 - 9
Kurset e kembimit Spot,
Aktuale, dhe Historike.
Kursi Spot – kursi i kembimit per shperndarjen
imediate te monedhave te kembyera.
Kursi aktual – kursi i kembimit ne daten e bilancit
kontabel ose ne daten e transaksionit.
Kursi historik – kursi ne fuqi ne daten qe ka ndodhur
nje transaksion ose ngjarje specifike.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 10
Ceshtja e 3-te
Kontabiliteti per transaksionet ne
monedhe te huaj.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 11
Transaksionet ne monedhe te huaj
ne vend te kontratave te ardhshme
Transaksionet
lokale
Transaksionet
e huaja
Monedha funksionale e nje njesie
eshte monedha primare ne mjedisin
ekonomik ku operon njesia.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 12
Transaksionet ne monedhe te huaj
ne vend te kontratave te ardhshme
Transaksionet ne monedhe te huaj pasqyrohen
ne nje monedhe te ndryshme nga
monedha funksionale e njesise.
Provizionet sipas SNK.21
aplikohen vetem per transaksionet ne monedhe te huaj
dhe pasqyrat financiare ne monedhe te huaj.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 13
Konvertimi me kursin Spot
Nje Njesi ekonomike X(Shqipetare) importon
Inventare nga nje firmeY(kanadeze) kur kursi spot
per dollarin kanadez eshte $.70
Fatura qe duhet paguar eshte 10,000
dollare kanadeze ne 30 dite.
Si e regjistron transaksionin importuesi Shqiptar?
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 14
Konvertimi me kursin Spot
Inventare
7,000
Llogari te pagueshme
7,000
(Konverton 10,000 dollare kanadeze × .70 kurs spot)
Nese llogaria e pagueshme shlyhet kur
kursi spot eshte $.69, si regjistrohet?
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 15
Konvertimi me kursin Spot
Llogari te pagueshme
7,000
Fitim konvertimi
100
Arka
6,900
(Vlera monetare e kerkuar eshte 10,000 $
Kanadeze × $0.69 kurs spot)
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 16
Blerjet ne monedhe te huaj
Njesia tregtare Shqipetare(X)blen mallra nga
Kompania Kimetz(kanadeze) ne 1 Dhjetor 2009,
per 10,000euro kur kursi spot per euro ishte $0.6600.
X mbylli librat e saj ne 31 Dhjetor 2009,
kur kursi spot per eurot ishte $0.6550,
dhe shleu llogarine ne 30 Janar 2010,
kur kursi spot ishte $0.6650.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 17
Blerjet ne monedhe te huaj
1 Dhjetor 2009
Inventare
6,600
Llogari te pagueshme
6,600
Regjistrimi i blerjes se mallit nga kompania
Kimetz (10,000 euro × $0.6600 kursi)
31 Dhjetor 2009
Llogari te pagueshme
50
Fitim konvertimi
50
Rregullimi i llogarive te pagueshme me kursin e kembimit ne
fund te vitit[10,000 euro × ($0.6600 – $0.6550)]
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 18
Blerjet ne monedhe te huaj
30 Janar 2010
Llogari te pagueshme (mh)6,550
Humbje konvertimi
100
Arka
6,650
Regjistrimi i pageses se plote per kompanine
Kimetz (10,000 euro × $0.6650 kurs spot)
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 19
Shitjet ne monedhe te huaj
Ne 16 Dhjetor 2009, Njesia tregtare Shqiptare(X)
shiti mall tek Kimetz per 20,000 euro kur
kursi spot per euro ishte $0.66.
X mbylli librat e tij ne 31 Dhjetor, kur kursi
Spot ishte $0.6550, llogaria u arketua ne
15 Janar 2010, kur kursi spot ishte $0.67,
dhe e mbajti vleren deri ne 20 Janar, ku i konvertoi
eurot ne USD me kurs $0.6725.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 20
Shitjet ne monedhe te huaj
15 Dhjetor 2009
Llogari te arketueshme
13,200
Shitje
13,200
Regjistrimi i shitjeve tek Kimetz
(20,000 euro × $0.6600 kurs spot)
31 Dhjetor 2009
Llogari te arketueshme
100
Fitim konvertimi
100
Rregullimi i llogarive te arketueshme ne fund vit
[20,000 euro × ($0.6650 – $0.6600)]
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 21
Shitjet ne monedhe te huaj
15 Janar 2010
Arka
Llogari te arketueshme
Fitim konvertimi
13,400
13,300
100
Regjistrimi i arketimit te plote nga Kimetz
(20,000 euro × $0.6700) dhe njohja e fitimit nga konvertimi
per 2009 [20,000 euro × ($0.6700 – $0.6650)]
20 Janar 2010
Arka
Fitim konvertimi
Arka
13,450
50
13,400
Konvertimi i 20,000 euro ne dollare U.S.
(20,000 euro × $0.6725)
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 22
Ceshtje 4-te
Kuptimi i kontabilitetit te flukseve te
parase dhe kontabiliteti i
vleres se drejte.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 23
Derivativat ne monedhe te huaj
dhe aktivitetet mbrojtese
Derivativi eshte emri i dhene nje rangu te
gjere instrumentash financiare.
Vlera e kontrates derivative per investuesin
eshte e lidhur direkt me luhatjet ne cmim,
kurs, ose disa variabla te tjere qe lidhen me te.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 24
Instrumentat derivative
Kontratat me opsione
Kontratat Forward
(diskutushme)
Kontratat e ardhshme
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 25
Instrumentat derivative
Opsionet jane te drejta per te ndermarre nje veprim,
por mbajtesi nuk eshte i detyruar te beje kete.
Nje kontrate Forward(perpara)eshte
negociuar mes paleve dhe jo permes
nje konvertimi.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 26
Instrumentat derivative
Kontratat e ardhshme angazhojne te dy palet
(nenshkruesin dhe mbajtesin) te performojne.
Nje mrojtes i flukseve te parase eshte
dizenjuar te limitoje ekspozimin e kompanise
ndaj ndryshimit te cmimeve ne blerjet e parashikuara.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 27
Instrumentat derivative
Njesia X nenshkruan nje kontrate opsion
ne 15 Janar 2010, me nje kosto $1,000.
Njesia X mund te ushtroje opsionin e saj
per te blere 100,000 tollona nafte
me $1 per nafte.
Opsioni maturohet ne 31 Maj 2010.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 28
Instrumentat derivative
15 Janar 2010
Kontrate opsion karburant 1,000
Arka
1,000
Njesia X pregatit raportin e saj tremujor
ne 31 mars 2010.
Cmimi i tregut per karburantin eshte $1.25.
Njesia X mund ta ushtroje
opsionin ne kete date.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 29
Instrumentat derivative
31 mars 2010
Kontrate opsion karburant
24,000
Te tjera
Fitimi – Aksione te parealizuara
Fitime mbi Kontraten Ospion te karburantit 24,000
Ne 31 Maj 2010, cmimi i karburantit eshte $1.30.
Nenshkruesi i opsionit duhet te paguaje Njesine X
$0.30 per tollon, ose $30,000.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 30
Instrumentat derivative
31 maj 2010
Inventar karburant
Arka
130,000
Arka
30,000
Kontrate Opsion karburant
Te ardhura te tjera
130,000
25,000
5,000
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 31
Instrumentat derivative
Inventari i karburantit eshte perdorur ne 15 Qershor 2010.
15 Qershor 2010
Kosto e mallrave te shitura
Inventar karburanti
130,000
Te ardhura te tjera
30,000
Kosto e mallrave te shitura
130,000
30,000
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 32
Mbrojtes i vleres se drejte
Nje mbrojtes i vleres se drejte eshte nje kontrate
derivative qe tenton te reduktoje riskun e cmimit
te nje aktivi ekzistues ose nje marreveshje blerjeje.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 33
Permbledhje e kontratave Forward
(Spekulim)
Qellimi
Te spekuloje ne ndryshimet e kursit te kembimit.
Njohja
Fitimet dhe humbjet e konvertimit jane njohur aktualisht,
bazuar ne ndryshimet e ardhshme te kurseve te kembimit.
Efekti i pritshem i mbrojtesit dhe monedha e
Huaj e lidhur me te.
Efekti i fitimit barazon fitimet dhe humbjet
e konvertimit te njohura.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 34
Permbledhje e kontratave Forward
(Mbrojtja e nje Pozicioni aktiv ose detyrim neto)
Qellimi
Mbyllja e ekspozimit ndaj pozicionit
ekzistues aktiv ose detyrim.
Njohja
Fitimet dhe humbjet nga konvertimi jane njohur aktualisht,
Por ato jane mbyllur me fitimet dhe humbjet
nga pozicioni aktiv ose detyrim.
Efekti i pritshem i mbrojtesit dhe monedha e
Huaj e lidhur me te.
Efekti i te ardhures barazon amortizimin e primit
ose zbritjes (mbyllja e fitimeve dhe humbjeve).
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 35
Permbledhje e kontratave Forward
(Mbrojtja e nje marreveshjeje te identifikueshme)
Qellimi
Mbyllja e ekspozimit ndaj nje blerjeje ose shitjeje
te ardhshme dhe mbyllja e cmimit te nje kontrate ekzistuese.
Njohja
Fitimet dhe humbjet nga konvertimi jane njohur
aktualisht, por jane mbyllur me fitimet dhe humbjet
e lidhura ne angazhimin e firmes.
Efekti i pritshem i mbrojtesit dhe monedha e
Huaj e lidhur me te.
Efekti i te ardhures barazon diferencen ne ndryshimin e
vleres se instrumentit ndaj marreveshjes se firmes.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 36
Permbledhje e kontratave Forward
(Mbrojtja e nje transaksioni paraprak)
Qellimi
Mbyllja e ekspozimit ndaj shitjes dhe blerjes
se ardhshme te mundshme.
Njohja
Humbjet dhe fitimet e konvertimit ne mbrojtje
numerohen ne pasqyren e te ardhurave derisa
transaksioni te kompletohet.
Efekti i pritshem i mbrojtesit dhe monedha e
Huaj e lidhur me te.
Asnje efekt imediat ne fitim.
Rregullon transaksionin e nenvizuar.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 37
Permbledhje e kontratave Forward
(Mbrojtja e investimit neto ne nje njesi te huaj)
Qellimi
Mbyllja e ekspozimit ndaj nje investimi
neto ne nje njesi te huaj.
Njohja
Fitimet dhe humbjet e konvertmit jane njohur si
te ardhura te tjera dhe do te mbyllin rregullimet e
konvertimit te regjistruara ne investimin neto.
Efekti i pritshem i mbrojtesit dhe monedha e
Huaj e lidhur me te.
Efekti i fitimit barazon ndryshimin ne vleren e
ardhshme te mbrojtjes ndaj vleres neto te investimit.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 38
Kater vendimet baze
Instrumentat derivative perfaqesojne te drejta
ose detyrime.
Vlera e drejte eshte matesi me i mire.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 39
Kater vendimet baze
Vetem zerat qe jane aktive ose detyrime
duhet te raportohen.
Kontabiliteti special duhet t e sigurohet
vetem per zerat e kualifikuar.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 40
Ceshtje 5-te
Aplikimi i kontabilitetit per
derivativat ne monedhe te huaj.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 41
Spekulimi
Fitimet dhe humbjet e konvertimit mbi
instrumentat derivative qe spekulojne ne
levizjet e cmimeve ne monedhe te huaj
jane perfshire ne fitim ne periudhen
ne te cilen kane ndryshuar kurset
e kembimit forward(perpara).
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 42
Spekulimi
Ne 2 Nentor 2009, Njesia X(Shqiptare)
hyn ne nje kontrate forward 90 ditore
(ardhshme) per te blere 10,000 euro (€).
Kuotimi aktual per kontraten e ardhshme eshte €5,400.
Kursi spot per euro ne 2 Nentor eshte $0.5440.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 43
Spekulimi
31 Dhjetor 2009
Kont.ardh.30-ditore $0.5450
Kursi Spot
$0.5500
30 Janar 2010
$0.5480
$0.5530
Cilat jane regjistrimet kontabile per X-in
per spekulimin?
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 44
Spekulimi
2 Nentor 2009
Kontrate e arketueshme
5,400
Kontrate e pagueshme
5,400
Regjistrimi i kontrates per 10,000 euro × $0.5400
kurs kembimi per kontrate 90-ditore te ardhshme.
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 45
Spekulimi
31 Dhjetor 2009
Kontrate e arketueshme (mh)
50
Fitim konvertimi
50
Rregullimi i arktimit nga agjenti i kembimit dhe
njohja e fitimit nga konvertimi
10,000 euro × ($0.5450 kurs kembimi forward
per kontrate 30-ditore – $0.5400 sipas librave)
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 46
Fundi i Leksionit 12-te
Pyetje?
©2003 Prentice Hall Business Publishing, Advanced Accounting 8/e, Beams/Anthony/Clement/Lowensohn 12 - 47