Transcript File

Modeli IS – LM
Të ardhurat
Kështu që, modeli IS – LM paraqet raportin në
mes pjesës “reale”dhe “monetare” të ekonomisë.
Tregjet e aktiveve
Tregu monetar
Tregu i mallrave
Tregu i obligacioneve
Kërkesa agregate
Produkti
Kërkesa
Oferta
Kërkesa
Oferta
Normat e interesit
Politika Monetare
Politika Fiskale
www.valmirnuredini.tk
Tregu i të mirave dhe kurba IS
Kurba ose grafiku IS paraqet kombinimet e normave të
interesit dhe nivelet e produktit të tilla që shpenzimet e
planifikuara janë të barabarta me të ardhurat.
Tani investimet nuk janë autonome, por përcaktohen nga
norma e interesit.
Prej kapitullit (3) kemi përfituar shprehjen e të ardhurave
ekuilibër:
Ă
Y0=
1-c
…….…..................( 1 )
Ku përcaktojmë c( 1 – t ) si ć.
www.valmirnuredini.tk
Në këtë model, të ardhurat ekuilibër përcaktohen
nga dy faktorë: shpenzimet autonome ( Ă ), dhe
prirja për konsum nga të ardhurat ( ć ).
Nga ekuacioni (1) prirja për konsum nga të ardhurat,
varret nga prirja për konsum nga të ardhurat e
disponueshme ( c ) dhe nga pjesa e një dollari
shtesë që mbetet mbas taksave ( 1 – t ). Sa më i
lartë të jetë niveli i shpenzimeve autonome dhe
sa më e lartë të jetë prirja për konsum, qa më i
lartë është niveli i të ardhurave.
www.valmirnuredini.tk
Investimet dhe norma e interesit
Shpenzimet për investime ( I ) janë trajtuar plotësisht si
ekzogjene, mirëpo tani shpenzimet për investime bëhen të
varura prej nivelit të të ardhurave, pasi që futim normat e
interesit si pjesë e tij..
Defonicioni i investimeve..
Duke bërë blerjen e këtyre mallrave, firmat duhet të marrin
hua për të blerë të mira për investime.
Dhe sa më e lartë të jetë norma e interesit për huamarrje, aq
më të ulëta janë investimet, dhe e kundërta, sa më e vogël të
jetë norma e interesit, firmat do të marrin hua dhe do të
investojnë.
www.valmirnuredini.tk
Grafiku i kërkesës për investime
Funksioni i shpenzimeve për investime
I = Ĭ – bi , b>0, .....................( 2 )
Ku, i – përfaqëson normat e interesit,
Ĭ – shpenzimet autonome të investimeve, pra
shpenzimet për investime janë të pavarura nga
të ardhurat dhe nga norma e interesit,
b – ndjeshmëria e investimeve ndaj normës
së interesit.
www.valmirnuredini.tk
Grafiku i kërkesës për investime
i
Kurba e investimeve është me pjerrësi
Grafiku tregon
sasinë
që të
firmat
negative,
që do
thotëplanifikojnë
se një ulje në
të shpenzojnë
përe investime,
çdo nivel e
normën
interesit rritpër
frytshmërinë
të normës
së interesit.
shtesave
të stokut të kapitalit, dhe si
rrjedhim, kjo çon në rritjen e
shpenzimeve të planifikuara për
investime, dhe e kundërta.
I
0
Pozicioni i grafikut të investimeve
përcaktohet nga pjerrësia – kufiza
b, dhe nga niveli i shpenzimeve
autonome për investime, Ĭ.
Shpenzimet për investimet e planifikuara
www.valmirnuredini.tk
i
Nëse investimet kanë ndjeshmëri të lartë ndaj normës së
interesit, atëherë një rënie e vogël në normat e interesit do
të qojë në një rritje të madhe në investimet, kështu që
grafiku është pothuajse i sheshtë.
Dhe e kundërta ??
Nëse investimet janë pak të ndjeshme ndaj normës s
interesit, grafiku do të jetë afërsisht vertikal
I
0
Shpenzimet për investimet e planifikuara
www.valmirnuredini.tk
Norma e interesit dhe kërkesa agregate.
Kurba IS
AD = C + I + G
AD = cTR + C ( 1 – t ) Y + Ĭ – bi + G
AD = Ă + ć Y – bi .........................( 3 )
Ku,
Ă = cTR + Ĭ + Ğ .......................( 4 )
www.valmirnuredini.tk
Nga ekuacioni (3) shohim që një rritje në normën e
interesit, redukton kërkesën agregate, për një
nivel të dhënë të të ardhurave, sepse një normë
më e lartë interesi redukton shpenzimet për
investime.
Kufiza Ă, është pjesa e pandikuar e kërkesës
agregate edhe nga niveli i të ardhurave edhe nga
norma e interesit, përfshin pjesë të shpenzimeve
për investime, Ĭ.
www.valmirnuredini.tk
Përfitimi i kurbës IS
Ă+ćY-bi2
E2
Ă-bi2
Ă+ćY-bi1
Pika
ekuilibruese E1 i
korrespondon pika E1 ne figurën e
poshtme, me normë interesi i1 dhe
Meprodukt.
uljen e normë së interesit, nga i1-i2,
Y1
kemi rritjen e shpenzimeve për investime
dhe rritjen e kërkesës agregate
E1
Ă-bi1
Y1
i
E1-pika fillestare
ekuilibruese me Y1.
Y2
E1
i1
i2
E2
IS
Y1
Y2
www.valmirnuredini.tk
Pjerrësia e kurbës IS
Kurba IS është me pjerrësi negative, sepse rritja e
normës së interesit, redukton shpenzimet për
investime, nëpërmjet kësaj redukton kërkesën
agregate dhe më tej nivelin ekuilibër të të ardhurave.
Po vërejmë që niveli i pjerrësisë së kurbës IS varret
nga ndjeshmëria e shpenzimeve për investime ndaj
ndryshimeve të normës së interesit (b) dhe nga
multiplikatori αG .
www.valmirnuredini.tk
Supozojmë se shpenzimet për investime janë më
të ndjeshme ndaj normës së interesit, do të
thotë b është më e madhe.
Atëherë një ndryshim në normën e interesit, sjell
ndryshim të madh në kërkesën agregate,
zhvendosja e madhe e kurbës së kërkesës
agregate qon në ndryshimin e nivelit të të
ardhurave, dhe si rezultat i gjithë kësaj kemi
një kurbë më të sheshtë të IS.
www.valmirnuredini.tk
Pozicioni i kurbës IS
AD
AD=Y
E2
Ă’
Ă’–bi2+ćY
E1
Ă–bi1+ćY
Ă
Y1
Y2
Zhvendosja horizontale e IS është e
barabartë me multiplikatorin shumëzuar
me ndryshimin në shpenzimet
autonome.
Y
i
i1
E1
E2
IS
Y1
Y2
Do të thotë që, rritja në shpenzimet
autonome Ă, qon në zhvendosjen e
kurbës IS.
IS’
Y
www.valmirnuredini.tk
Oferta ( ESG ) dhe kërkesa ( EDG ) e tepërt në
tregun e të mirave, kurba IS
Pika sipër – djathtas kurbës IS, pika ESG i
korrespondon një ofertë e tepërt për të
mira, ndërsa pikat poshtë majtas– kemi
kërkesë të tepërt për të mira (EDG).
www.valmirnuredini.tk
Në pikën E1, kemi të njëjtin nivel të të ardhurave
Y1, sipër pikës E1, por norma e interesit është
më e ulët dhe si rrjedhim, kërkesa për investime
dhe për të mira është më e lartë se në pikën E1.
Kjo do të thotë që kërkesa për të mira tejkalon
nivelin e prodhimit dhe ekziston një kërkesë e
tepërt për të mira.
Situata e ngjashme është edhe te
i
ESG
i1
i2
E1
E4
E3
E2
pika E4, kur norma e interesit
është më e lartë se E2, kërkesa
për të mira është më ë ulët se ne
pikën E2, prandaj kemi një ofertë
të tepërt për të mira.
EDG
IS
0
Y
Të ardhurat, produkti
Oferta ( ESG ) dhe kërkesa ( EDG ) e tepërt
www.valmirnuredini.tk