Transcript Powerpoint
-Thailand Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International ความคุ้มค่ าทางเศรษฐศาสตร์ และผลกระทบด้ านงบประมาณ สาหรับการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับในเด็กเข้ าสู่ชุดสิทธิประยยชน์ ระบบหลักประกันสุขภาพถ้ วนหน้ า กุมารี พัชนี ภูษิต ประคองสาย สานักงานพัฒนานยยบายสุขภาพระหว่ างประเทศ (IHPP) สานักนยยบายและยุทธศาสตร์ สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข 22 ธันวาคม 2553 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand ความเป็ นมา การผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับในเด็ก - ค่ าใช้ จ่ายสูง - ไม่ สามารถเข้ าถึงการบริการ - หากผู้ป่วยเด็กไม่ ได้ รับการผ่ าตัดปลูก ถ่ ายตับจะป่ วยด้ วยยรคตับแข็ง และเสียชีวิตใน ท้ ายที่สุด สปสช. ได้ รับการร้ องขอ จากประชาชน การศึกษา ความต้ องการงบประมาณ สาหรับการผ่ าตัด ปลูกถ่ ายตับในเด็กเข้ าสู่ชุดสิทธิประยยชน์ ระบบ หลักประกันสุขภาพถ้ วนหน้ า 2 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand วัตถุประสงค์ - ประเมินความคุ้มค่ าทางเศรษฐศาสตร์ และค่ าใช้ จ่ายเฉลี่ยสาหรับ ผู้ป่วยแต่ ละราย - ประมาณการความต้ องการงบประมาณในการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับใน เด็กเข้ าสู่ชุดสิทธิประยยชน์ ระบบหลักประกันสุขภาพถ้ วนหน้ า - ความเป็ นไปได้ ของภาระงบประมาณที่จะเกิดขึน้ ในอนาคต วิธีการศึกษา ทบทวนวรรณกรรม สัมภาษณ์ แพทย์ ผ้ ูเชี่ยวชาญ แบบจาลองความต้ องการงบประมาณ 3 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand อุบัตกิ ารณ์ และการรักษา ยรคท่ อนาดีตีบตันแต่ กาเนิด (Biliary atresia) อุบัตกิ ารณ์ 1 ใน 15,000 ของทารกคลอดมีชีวิต หรือประมาณ 60-80 รายต่ อปี การรักษา • Kasai’s operation คือ การผ่ าตัดลาไส้ เข้ ากับท่ อนา้ ดีเล็กที่ขัว้ ตับ • การผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ (Liver Transplantation) เป็ นการรั กษาผู้ป่วยที่เป็ น ยรคตับแข็ง ที่เกิดจากท่ อนา้ ดีตีบตัน ตับที่นามาปลูกถ่ าย ได้ มาจาก 2 แหล่ ง คือ - ตับของผู้ป่วยภาวะสมองตาย - ผู้บริจาคที่มีชีวิต 4 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand จานวนผู้ป่วยเด็กที่ได้ รับการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ (2537-2553) ยรงพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จานวนผู้ป่วย 9 ราย (2551-2553) โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ 43 ราย (2537-2553) โรงพยาบาลรามาธิบดี 36 ราย (2544-2553) ปั ญหาที่สาคัญ • การขาดแคลนอวัยวะ • ค่ าใช้ จ่ายสูง • ทาการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับได้ ประมาณปี ละ 40 ราย 5 อัตราการรอดชีวิตหลังการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับในเด็ก จากแหล่ งข้ อมูล 7 แหล่ ง อัตราการรอดชีวติ (ร้ อยละ) ระยะเวลา ที่รอดชีวิต (ปี ) รพ. จุฬาลงกรณ์ รพ. รพ. มหาราช by Lee NgV France by Japan by Belgium by รามาธิบ นครเชียงใหม่ et al. (2008) Fouquet et al Ueda et al Darwish et al ดี (2005) (2005) (2006) หนึ่งปี แรก 87 83 90 89 85 84 94 3 ปี 87 -- -- -- -- -- -- 5 ปี -- 83 85 84 82 82 92 10 ปี -- -- -- -- 82 -- -- อายุยืนนานสุด (ปี ) 30 ปี -- -- -- -- -- -- ผู้ป่วย (ราย) 36 24 4 461 80 600 100 6 ก่ อนการรักษา หลังการรักษา 7 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand ข้ อมูล Profile เด็กที่ได้ รับการรักษาด้ วยการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ ยรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ยรงพยาบาลรามาธิบดี ยรงพยาบาล มหาราชนครเชียงใหม่ (** ข้ อมูลตามเอกสาร**) 8 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand ค่ าใช้ จ่ายต่ อปี และค่ าใช้ จ่ายสะสมของการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับในเด็ก จากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปี ที่ ค่ าใช้ จ่าย/ปี Discount rate (3%) ค่ าใช้ จ่ายสะสม ค่ าเฉลี่ยต่ อปี 0 1,000,000 1,000,000 1,000,000 1,000,000 1 192,000 186,408 1,186,408 614,614 2 144,000 135,734 1,322,142 460,688 3 144,000 131,780 1,453,922 380,683 : : : : : 70 144,000 18,187 5,240,375 77,706 9 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand Markov Model 10 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand การประเมินความคุ้มค่ าทางเศรษฐศาสตร์ ภายหลังจากการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ Liver Transplantation Results Average cost of treatment Average cost of non-treatment 1,453,922 Baht 52,879 Baht Incremental cost 1,401,043 Baht Avr QALYs gained of treatment Avr QALYs gained of non-treatment 17.47 12.34 Incremental QALYs saved 5.13 ICER per QALY 273,465 Baht 11 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand Model of budget impact analysis (BIA) รายละเอียด Model 1 Model 2 Model 3 จานวนผู้ป่วย 60 40 40 อายุยาวนาน (ปี ) 70 70 70 อัตราการรอดชีวติ 1 ปี (%) 90 90 85 อัตราการรอดชีวติ 5 ปี (%) 85 85 82 อัตราการรอดชีวติ 10 ปี (%) 80 80 82 12 Model 1 : มีเด็กที่ต้องการปลูกถ่ ายตับประมาณ 60 ราย ต่ อ ปี , ปี ที่ 1 มีอัตรารอดชีวติ ร้ อยละ 90, ปี ที่ 5 ร้ อยละ 85, และปี ที่ 10 ร้ อยละ 80 * และเด็กมีชีวติ รอดจนถึงอายุ 70 ปี ปี ที่ Batch 1 Batch 10 Batch 30 Batch 50 Batch 70 0 60,000,000 - - - - 60,000,000 1 10,066,019 - - - - 70,066,019 2 7,239,626 - - - - 77,395,645 3 7,116,142 - - - - 84,511,787 4 6,908,875 - - - - 91,420,662 5 6,334,999 - - - - 97,755,661 10 5,143,177 10,066,019 - - - 126,446,652 20 3,827,007 4,993,376 - - - 170,318,997 30 2,847,652 3,715,541 10,066,019 - - 202,964,141 40 2,118,921 2,764,711 4,993,376 - - 227,255,194 50 1,576,676 2,057,205 3,715,541 10,066,019 - 245,330,019 60 1,173,195 1,530,754 2,764,711 4,993,976 - 258,779,386 70 872,967 1,139,024 2,057,205 3,715,541 7,329,626 268,786,979 รวม 268,786,979 259,918,411 229,312,399 174,034,537 77,395,645 ค่ าใช้ จ่ายต่ อปี 14,186,834,327 13 Model 2 : มีเด็กที่ต้องการปลูกถ่ ายตับประมาณ 40 ราย ต่ อ ปี , ปี ที่ 1 มีอัตรารอดชีวติ ร้ อยละ 90, ปี ที่ 5 ร้ อยละ 85, และปี ที่ 10 ร้ อยละ 80 * และเด็กมีชีวติ รอดจนถึงอายุ 70 ปี ปี ที่ Batch 1 Batch 10 Batch 30 Batch 50 Batch 70 0 40,000,000 - - - - 40,000,000 1 6,710,680 - - - - 46,710,680 2 4,886,417 - - - - 51,597,097 3 4,744,094 - - - - 56,341,191 4 4,605,917 - - - - 60,947,108 5 4,223,333 - - - - 65,170,441 10 3,428,785 6,710,680 - - - 84,297,768 20 2,551,338 3,328,917 - - - 113,545,998 30 1,898,435 2,477,027 6,710,680 - - 135,309,427 40 1,412,614 1,843,141 3,328,917 - - 151,530,463 50 1,051,117 1,371,470 2,477,027 6,710,680 - 163,553,346 60 782,130 1,020,502 1,843,141 3,328,917 - 172,519,591 70 581,978 759,350 1,371,470 2,477,027 6,710,680 199,191,319 รวม 179,191,319 173,278,941 152,874,933 116,023,025 46,710,680 ค่ าใช้ จ่ายต่ อปี 9,477,889,551 14 Model 3 : มีเด็กที่ต้องการปลูกถ่ ายตับประมาณ 40 ราย ต่ อ ปี , ปี ที่ 1 มีอัตรารอดชีวติ ร้ อยละ 85, ปี ที่ 5 ร้ อยละ 82, และปี ที่ 10 ร้ อยละ 82 * และเด็กมีชีวติ รอดจนถึงอายุ 70 ปี ค่ าใช้ จ่ายต่ อปีี ปี ที่ Batch 1 Batch 10 Batch 30 Batch 50 Batch 70 0 40,000,000 - - - - 40,000,000 1 6,337,864 - - - - 46,337,864 2 4,614,950 - - - - 50,952,814 3 4,480,534 - - - - 55,433,347 4 4,350,033 - - - - 59,783,347 5 4,074,274 - - - - 63,857654 10 3,514,504 6,337,864 - - - 82,516,635 20 2,615,121 3,412,140 - - - 112,496,070 30 1,945,896 2,538,953 6,337,864 - - 134,803,585 40 1,447,929 1,889,219 3,412,140 - - 151,402,472 50 1,077,395 1,405,757 2,538,953 6,337,864 - 163,753,602 60 801,683 1,046,015 1,889,219 3,412,140 - 172,944,003 70 596,528 778,333 1,405,757 2,538,953 4,614,950 199,782,524 รวม 179,782,524 173,722,336 152,808,228 115,035,023 46,337,864 9,450,543,441 15 ค่าใช้จ่าย ม ้า าท ค่าใช้จ่าย ้า าท ป ค่าใช้จ่าย ้า าท ป ค่าใช้จ่าย ม ้า าท 300 15,000 14,186 11,541 200 10,000 9,011 Model 1 6,634 4,465 100 5,000 2,574 1,058 130 60 0 0 ป ค่าใช้จ่าย ค่าใช้จ่าย ม ้า าท ค่าใช้จ่าย ้า าท ป ้า าท ป ค่าใช้จ่าย ม ้า าท 200 10,000 9,000 9,477 Model 2 7,694 8,000 150 7,000 6,007 6,000 100 5,000 4,423 4,000 2,976 3,000 50 1,716 2,000 705 1,000 86 40 0 0 ป ค่าใช้จ่าย ค่าใช้จ่าย ้า ม ้า าท ค่าใช้จ่าย ้า าท ป ค่าใช้จ่าย าท ป 200 163 Model 3 าท 199 10,000 9,000 9,450 151 7,661 134 150 173 ม ้า 8,000 7,000 112 5,971 6,000 100 4,386 82 5,000 4,000 2,943 46 50 3,000 40 1,690 2,000 692 40 1,000 86 0 0 ป 16 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand อภิปรายผล • การพิจารณาความคุ้มค่ า เมื่อเทียบกับจานวน GDP และจานวนประชากรทัง้ หมด ในปี 2552 พบว่ า • GDP 2009 = 9,041,551 ล้ านบาท • จานวนประชากรปี 2009 = 66,903,000 คน • GDP per capita = 135,144.18 บาท *(NESDB) (ICER per QALY = 273,465 Baht) • ถ้ าพิจารณาเปรียบเทียบกับงบประมาณที่กองทุนหลักประกันสุขภาพถ้ วนหน้ าได้ รับใน ปี 2552 , 2553 และ 2554 • งบประมาณปี 2552 = 108,064.99 ล้ านบาท • งบประมาณปี 2553 = 117,968.83 ล้ านบาท • งบประมาณปี 2554 = 129,280.89 ล้ านบาท (40 ล้ าน / 108,064.99 ล้ าน)*100 = 0.04 คิดเป็ นสัดส่ วนประมาณร้ อยละ 0.04 ของงบประมาณที่ได้ รับในแต่ ละปี 17 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand ข้ อจากัดการศึกษา • มีความจากัดของข้ อมูลด้ านตัวเลข เช่ น อัตราอุบัตกิ ารณ์ และ ความชุก • ข้ อมูลเรื่ อง ผลข้ างเคียง และ ภาวะแทรกซ้ อนภายหลังการผ่ าตัด ปลูกถ่ ายตับ ที่มีข้อมูลค่ อนข้ างน้ อย • ค่ าใช้ จ่ายของผู้ป่วยที่ไม่ ได้ รับการรั กษาด้ วยการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ และค่ าใช้ จ่ายจากภาวะแทรกซ้ อนหลังการรั กษา • ขาดข้ อมูลเรื่ อง quality of life ภายหลังการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ 18 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand บทสรุ ป • ความคุ้มค่ าทางเศรษฐศาสตร์ เมื่อเทียบกับค่ า ICER พบว่ า ต้ นทุนระหว่ าง 1-3 เท่ าของ GDP per Capita per QALY มีประสิทธิผลต้ นทุน • อัตราการรอดชีวิตที่แตกต่ างกันในแต่ ละ Model พบว่ าทาให้ เกิดภาระด้ าน งบประมาณไม่ แตกต่ างกันมากนัก • ปั จ จั ยที่มี ผลต่ อค่ า ใช้ จ่ ายและการดู แ ลผู้ ป่วยในระยะยาว คือ การเข้ าถึง บริ การและจานวนผู้ป่วยที่ได้ รับการผ่ าตัดปลู กถ่ ายตับในแต่ ละปี และค่ า ยากดภูมคิ ้ ุมกัน • สิ่งที่ควรคานึ ง ถ้ ารั ฐบาลต้ องการขยายการรั กษาพยาบาลนี เ้ ข้ าสู่ ชุด สิท ธิ ประยยชน์ ในระยะยาว – เพิ่มการบริจาคเนือ้ เยื่อตับที่จะนามาปลูกถ่ ายให้ กับเด็ก – จานวนสถานพยาบาลที่ให้ บริการ 19 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand คาถามจากคณะอนุกรรมการพัฒนาชุดสิทธิประยยชน์ • ผู้ป่วยรายเก่ าที่ได้ รับการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับแล้ ว เป็ นสิทธิใดบ้ าง มี ชีวติ อยู่ก่ ีคน (อัตราการรอดชีวติ ในช่ วง 5-10 ปี ที่ผ่านมา / คุณภาพชีวติ เป็ นอย่ างไร) • ระบบบริการ สามารถขยายศักยภาพในการให้ บริการได้ มากกว่ า 40 รายต่ อปี ได้ หรื อไม่ • ความคิดเห็นของผู้ให้ บริการและองค์ กรวิชาชีพที่เกี่ยวข้ องต่ อผล การศึกษานี ้ 20 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand คาถามจากผู้วจิ ัย • ค่ าใช้ จ่ายยดยรวมของผู้ป่วยที่ไม่ ได้ รับการรั กษาด้ วยการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับ? • คุณภาพชิวติ และการดาเนินชิวติ ของผู้ป่วยหลังการผ่ าตัดปลูกถ่ ายตับมี ค่ าประมาณเท่ าใด? • ปริมาณยากดภูมคิ ้ ุมกันที่ผ้ ปู ่ วยได้ รับจริง ซึ่งจะลดลงเมื่อผู้ป่วยมีการ ตอบสนองดีขนึ ้ ในระยะยาว แต่ ปริมาณยาจะเพิ่มขึน้ ตามนา้ หนักตัวของ ผู้ป่วย • ความเป็ นไปได้ ของการปรั บลดราคายากดภูมคิ ้ ุมกัน หากมีการอนุมัติ งบประมาณสนับสนุนการรั กษา • เนือ้ เยื่อตับบริจาคจากทัง้ 2 แหล่ งกับจานวนความต้ องการของผู้ป่วย • การพัฒนาระบบติดตามและประเมินผลผู้ป่วยเพื่อเก็บข้ อมูลในระยะยาว 21 Program Health Policy International -Thailand Program Policy Health International -Thailand กิตติกรรมประกาศ • สานักงานหลักประกันสุขภาพแห่ งชาติ (สปสช.) • นพ. สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ ประธานคณะอนุกรรมการพัฒนาสิทธิ ประยยชน์ และระบบบริการ สปสช. • ยรงพยาบาลมหาราช นครเชียงใหม่ • ยรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ • ยรงพยาบาลรามาธิบดี 22