Transcript นายรุ่งโรจน์ หนูขลิบ - eDLTV เพื่อพัฒนาอาชีพ

เครื่องวัดไฟฟ้า
เสนอ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายร่ ุงโรจน์ หนูขลิบ
วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
มาตรฐานรายวิชา
1. เข้ าใจหลักการทางานของเครื่องวัด
ไฟฟ้าชนิดต่ าง ๆ
2. ใช้ เครื่องวัดไฟฟ้าชนิดต่ าง ๆ วัดค่ า
ทางไฟฟ้า
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
จุดประสงค์ ครั้งนี้
1. หลักการทางานของมัลติมิเตอร์ ได้
2. โครงสร้ างของมัลติมิเตอร์ ได้
3. อ่ านค่ า ต่ างๆ จากสเกลของมัลติ
มิเตอร์ ได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
จุดประสงค์ ครั้งนี้
4. อ่านค่ าจากมัลติมิเตอร์ ได้ อย่ างแม่ นยา
5. บอกถึงข้ อควรระวังในการใช้ มัลติ
มิเตอร์ ได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หนังสื อหรือเอกสารประกอบการสอน
ชื่อหนังสื อ...เครื่องวัดไฟฟ้า....
ชื่อผู้แต่ ง.....อ.เอนก นรสาร.....
สานักพิมพ์ .....ศูนย์ ส่งเสริมอาชีวะ........
ปี ที่พมิ พ์ ....2548........
จังหวัด... กรุ งเทพมหานคร...
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หนังสื อหรือเอกสารประกอบการสอน
ชื่อหนังสื อ..เครื่องวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิคส์ ..
ชื่อผู้แต่ ง.....อ.รัชนัย อินทุไส.....
สานักพิมพ์ .....ฟิ สิ กส์ เซ็นเตอร์ .......
ปี ที่พมิ พ์ ....2546........
จังหวัด... นครปฐม...
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หนังสื อหรือเอกสารประกอบการสอน
ชื่อหนังสื อ..เครื่องวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิคส์ ..
ชื่อผู้แต่ ง.....อ.พันธ์ ศักดิ์ พุฒมิ านิตพงศ์ .....
สานักพิมพ์ ..... ศูนย์ ส่งเสริมอาชีวะ........
ปี ที่พมิ พ์ ....2548........
จังหวัด... กรุงเทพมหานคร...
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หนังสื อหรือเอกสารประกอบการสอน
ชื่อหนังสื อ..เครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิคส์ ..
ชื่อผู้แต่ ง.....อ.ชาญชัย แสนจันทร์ .....
สานักพิมพ์ ..... ศูนย์ ส่งเสริมอาชีวะ........
ปี ที่พมิ พ์ ....2547........
จังหวัด... กรุงเทพมหานคร...
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หนังสื อหรือเอกสารประกอบการสอน
ชื่อหนังสื อ..เครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิคส์ ..
ชื่อผู้แต่ ง.....อ. วีรธรรม ไชยยงค์ .....
สานักพิมพ์ ..... วังอักษร........
ปี ที่พมิ พ์ ....2547........
จังหวัด... กรุงเทพมหานคร...
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
(Multimeter) คือ เครื่องมือวัดทางไฟฟ
า ทีน่ าเอาเครื่องมือวัดพืน้ ฐานทาง
ไฟฟ า หลาย ๆ ชนิดมารวมไว ใน
เครื่องเดียวกัน คือ การรวมเอาโวลต มิ
เตอร แอมป มิเตอร และโอห
มมิเตอร ไว ในเครื่องเดียวกัน หรือ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
อืน่ ๆ
โดยทัว่ ไปแล้ วมัลติมิเตอร์ จะ
สามารถใช้ วดั ปริมาณต่ อไปนี้
-
ความต่ างศักย์ กระแสตรง (DC voltage)
ความต่ างศักย์ กระแสสลับ (AC voltage)
ปริมาณกระแสตรง (DC current)
ความต้ านทานไฟฟ้า (electrical resistance)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
แบ งออกได 2 แบบ คือ
1. แบบเข็มชี้ (Analog Multimeter)
2. แบบตัวเลข (Digital Multimeter)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบสาคัญ
ของมัลติมิเตอร์ แบบเข็ม
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบสาคัญ
ของมัลติมิเตอร์ แบบเข็ม
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
สกรูปร ับศูนย์
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
สเกล
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบของมัลติมีเตอร์
สวิตชเ์ ลือกย่านว ัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบของมัลติมีเตอร์
ปุ่มหมุนปร ับศูนย์โอห์ม
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบของมัลติมีเตอร์
ขวต่
ั้ อสายโพรบบวก(+)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบของมัลติมีเตอร์
ขวต่
ั้ อสายโพรบลบ(-)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบของมัลติมีเตอร์
ขวต่
ั้ อ OUT PUT
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดอัตราขยายกระแสไฟตรง
ของ
ทรานซิสเตอร
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ต องใช สายวัดพิเศษ เฉพาะการวัด
อัตราการขายกระแส(hFE) เท านั้น เรียกโป
รพชนิดนีว้ า โปรพชนิด HFE-6
ซึ่งภายในจะมีตัวความต านทาน 24
kΩ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดอัตราขยายกระแสไฟตรงของ
ทรานซิสเตอร
1. หมุนสวิตช เลือกย านวัดมาที่ R x 10 (hFE)
2. นาสายวัดที่ต ออยู กับขั้วบวก(+) และลบ
(-Com) ของมิเตอร มาแตะกันและปรับ
Zero Ohm Adijust ให เข็มชี้ตาแหน ง 0
โอห ม
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้ อควรระวังในการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
1. เมื่อการวัดเกีย่ วข้ องกับความต่ างศักย์ สูง
(ตั้งแต่ 50 V ขึน้ ไป) อย่ าให้ นิว้ มือหรือส่ วน
ใดของร่ างกายสั มผัสส่ วนที่เป็ นโลหะของ
ปลายวัด เพราะอาจเป็ นอันตรายได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
2. ก่อนวัดปริมาณใด ต้ องแน่ ใจว่ า ได้
หมุนสวิตช์ เลือกปริมาณทีจ่ ะวัดตรงตาม
ปริมาณที่จะวัดแล้ว มิฉะนั้นแล้วเครื่องวัด
อาจชารุดเสี ยหาย
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
3. ต้ องแน่ ใจว่ าหมุนสวิตช์ เลือกช่ วงการวัด
ให้ อยู่ในช่ วงทีส่ ู งมากกว่ าปริมาณที่จะวัด
เช่ น จะวัดความต่ างศักย์ ระหว่างขั้ว
แบตเตอรี่ 12V ก็ต้องตั้งปุ่ มเลือกช่ วงการวัด
ไว้ ที่ DCV ช่ วง 0-50V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ถ้ าไม่ ทราบขนาดโดยประมาณของปริมาณ
ที่จะวัด ให้ ต้งั เลือกช่ วงการวัดให้ สูงทีส่ ุ ด
ก่อน (เช่ น ตั้งที่ 0-1000V) แล้วค่ อยลดระดับ
ช่ วงการวัดต่าลงมาทีละช่ วง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
4. ถ้ าในการวัด DCV หรือ DCA เข็มชี้ไม่
เบนไปทางขวาแต่ พยายามเบนมาทางซ้ าย
แสดงว่ ากระแสผ่ านเครื่องวัดในทิศทางไม่
ถูกต้ อง ให้ สลับขั้วปลายวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
5. ถ้ าเข็มชี้ไม่ ขยับจากการชี้ศูนย์ หรือ
เบนออกมาเพียงเล็กน้ อย แสดงว่ ากระแส
ผ่ านเครื่องวัดน้ อยเกินไป ให้ ปรับลดช่ วงการ
วัดต่าลงกว่ าเดิมทีละขั้น จนกระทั่งเข็มชี้อยู่
ประมาณกลางสเกล
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโวลต์ มิเตอร์
ความต ้านทานสูงมาก V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโวลต์ มิเตอร์
V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโวลต์ มิเตอร์
V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของแอมมิเตอร์
ความต ้านทานตา่ มาก A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของแอมมิเตอร์
A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของแอมมิเตอร์
A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ตาแหน่ งการต่ อใช้ งานแอมมิเตอร์
A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ตาแหน่ งการต่ อใช้ งานแอมมิเตอร์
A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโอห์ มมิเตอร์
A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโวลต์ มิเตอร์
ตัวต ้านทานค่าสูงมาก
V
uA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของแอมมิเตอร์
ตัวต ้านทานค่าตา่ มาก
A
uA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโอห์ มมิเตอร์
uA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของโอห์ มมิเตอร์
RX
uA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของมัลติมเิ ตอร์
RX
uA
โอห์มมิเตอร์
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของมัลติมเิ ตอร์
uA
โวลต์มเิ ตอร์
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
หลักการของมัลติมเิ ตอร์
โหลด
uA
แอมมิเตอร์
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
5V
5.2V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
100
50
10
2
0
0
20
4
150
30
6
200
40
8
250
10 50
0
2.5 V
10 V
50 V
250 V
1000 V
= 36 V
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
100
50
10
2
0
0
20
4
150
30
6
แอมมิเตอร์
200
40
8
250
10 50
0
0.25 A
25 mA
2.5 mA
50 uA
= 135 mA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
โอห์มมิเตอร์
100
50
30 20
10
5
2 1 0
llll l l l l l llll llll llll llll llll l l l l l l l l llll llll
X10k
X1k
X100
X10
x1
=8
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
X10k
X1k
X100
X10
x1
= 2 k
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้อควรระวังในการใช้โวลต์มิเตอร์
• ไม่ วดั แรงดันสู งเกินกว่ าย่ านวัดทีต่ ้งั ไว้
• การวัดแรงดันทีย่ งั ไม่ รู้ ค่าควรตั้งย่ านวัด
สู งสุ ดไว้ ก่อน
• ในการวัดจุดทีไ่ ม่ แน่ ใจว่ ามีแรงดันไฟฟ้า
อยู่หรือไม่ ควรใช้ ย่านวัดทั้งแบบ AC
และ DC ในการทดสอบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้อควรระวังในการใช้แอมมิเตอร์
• ไม่ วดั กระแสสู งเกินกว่ าย่ านวัดทีต่ ้งั ไว้
• การวัดกระแสทีย่ งั ไม่ รู้ ค่าควรตั้งย่ านวัด
สู งสุ ดไว้ ก่อน
• ต้ องต่ ออนุกรมกับโหลดเท่ านั้น
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้อควรระวังในการใช้โอห์มมิเตอร์
• ห้ ามวัดอุปกรณ์ ทมี่ แี รงดันไฟฟ้าอยู่
• ขณะวัดไม่ ควรจับปลายทั้งสองของโพ
รบพร้ อมกันเพราะจะทาให้ ค่าทีว่ ัดได้
ผิดพลาด (ค่ าจะน้ อยกว่ าทีเ่ ป็ นจริง)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การเลือกซื้อมัลติมีเตอร์แบบเข็ม
1. ความไว
2. ย่านวัดตา่ สุดและสูงสุด
ั่ ใชงาน
้
3. ฟั งชน
4. การป้ องกันตนเอง
5. ราคา
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบสาคัญ
ของมัลติมิเตอร์ แบบตัวเลข
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
เครื่ องวัดดิจตอล มัลติมิเตอร์ จะมี
หน้าที่ในการวัดเหมือนกับมัลติมิเตอร์
ทุกประการหรื อมากกว่า คือ สามารถวัด
DC Volte, AC Volte, DC Current
,ACcurrent, ค่าความต้านทาน,ความถี่
,ค่าคาปาซิแตนซ์,
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ค่าอัตราการขยายกระแส(hfe),เช็ค
ไดโอด,ทดสอบความถี่ยา่ นเสี ยง
แบบต่อเนื่องและการบันทึกค่าที่ทาำ การ
วัดค้างไว้ได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
1. จอแสดงผล (display) แสดงด้ วย
ตัวเลข หลัก ( digit) เนื่องจากค่ าสู งสุ ดที่
สามารถแสดงได้ คอื 1999 ตัวเลขหลักที่
1, 2 และ 3 (นับจากขวาสุ ดไปทางซ้ าย)
แปรค่ าได้ จาก 0 ถึง 9 (เรียกว่ า full digit)
ส่ วนตัวเลขหลักที่ 4 จะแสดงตัวเลขได้
เฉพาะ 1 เท่ านั้น (เรียกว่ า half digit)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
2. สภาพขั้ว (polarity) ในการวัด
ปริมาณทางไฟฟ้าบางชนิดเช่ นความ
ต่ างศักย์ ไฟฟ้ากระแสตรงด้ วยเครื่องวัด
ทีใ่ ช้ เข็มชี้เป็ นตัวแสดงผล เมือ่ ต่ อสาย
วัดผิดขั้ว เข็มของเครื่องวัดจะตีกลับใน
ทิศตรงข้ าม ในสภาวะเช่ นนีส้ าหรับมัล
ติมิเตอร์ แบบตัวเลขจะปรากฏ
เครื่องหมาย - บนจอแสดงผล
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
3. ในการวัดปริมาณใด ๆ ทีต่ ้งั ช่ วงการ
วัดต่ากว่ าค่ าทีจ่ ะวัด จอแสดงผลจะ
แสดงตัวเลข 1 หรือ -1 เช่ น จะวัดความ
ต้ านทาน 10 k แต่ ต้งั ช่ วงการวัดไว้ ที่ 0-2
k จะปรากฏ 1 แสดงว่ าค่ าทีจ่ ะวัดสู งกว่ า
ช่ วงการวัดทีต่ ้งั ไว้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
4. เมื่อแหล่ งจ่ ายกาลังให้ เครื่องวัด
คือ แบตเตอรี่ 9V อ่ อนกาลัง LOW
BAT จะปรากฎบนจอเตือนให้ ผู้ใช้
เปลีย่ นแบตเตอรี่ใหม่
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ส่ วนประกอบที่สาคัญ
ของมัลติมิเตอร์ แบบตัวเลข
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
1. จอแสดงผล (display)
2. สวิตซ์ เปิ ด-ปิ ด (ON-OFF)
3. สวิตช์ เลือกปริมาณทีจ่ ะวัดและช่ วง
การวัด (range selector switch)
สามารถเลือกการวัดได้ 8 อย่ าง ดังนี้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
-1. DCV สาหรับการวัดความต่ าง
ศักย์ ไฟฟ้ากระแสตรง มี 5 ช่ วงการวัด
-2. ACV สาหรับการวัดความต่ าง
ศักย์ ไฟฟ้ากระแสสลับ มี 5 ช่ วงการวัด
-3. DCA สาหรับการวัดปริมาณ
กระแสตรง มี 3 ช่ วงการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
-4. ACA สาหรับการวัดปริมาณ
กระแสสลับ มี 2 ช่ วงการวัด
-5. สาหรับการวัดความต้ านทาน มี 6 ช่ วง
การวัด
-6. CX สาหรับการวัดความจุไฟฟ้า มี 5
ช่ วงการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
-7. hFE สาหรับการวัดการขยาย
กระแสตรงของทรานซิสเตอร์
-8. สาหรับตรวจสอบไดโอด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
1. ส่ วนแสดงแบตเตอรี่ กาลังจะหมด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
2. ส่ วนแสดงขั้ว
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
3. สวิชท์ ปิ ด- เปิ ด เครื่อง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
4. ย่ านวัดไดโอด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
5. ย่ านวัดความต้ านทาน
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
6. ย่ านวัดแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
7. ย่ านวัดแรงดันไฟฟ้ากระแสสลับ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
8. ช่ องเสี ยบสายวัด 10A สาหรับวัด DCA
และ ACA ทีม่ ีขนาด 200 mA-10A
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
9. ช่ องเสี ยบสายวัด
mA สาหรับวัด
DCA และ ACA ทีม่ ี
ขนาด 0-200 mA
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
10. ช่ องเสี ยบสายวัดร่ วม
:(COM) ใช้ เป็ นช่ องเสี ยบ
ร่ วมสาหรับการวัด
ทั้งหมด (ยกเว้ นการวัด
CX และ hFE ไม่ ต้องใช้
สายวัด)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
11. ช่ องเสี ยบสายวัด
แรงดันไฟฟ้า และ
วัดค่ าความต้ านทาน
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
12. สวิทช์ สาหรับเลือกย่ านวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
13. ย่ านวัดกระแส
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
14. ช่ องเสี ยบ
สาหรับวัดการขยาย
กระแสตรงของ
ทรานซิสเตอร์
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การใช้ งานดิจิตอลมัลติมเิ ตอร์ วดั แรงดันไฟตรง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การใช้ งานดิจิตอลมัลติมเิ ตอร์ วัดกระแสไฟตรง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การใช้ งานดิจติ อลมัลติมเิ ตอร์ วัดแรงดันไฟสลับ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การใช้ งานดิจติ อลมัลติมิเตอร์ วดั กระแสไฟสลับ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การใช้ งานดิจิตอลมัลติมเิ ตอร์ วัดความต้ าน
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ขั้นตอนการปฏิบัติ
1. ต่อสายวัดสี แดงเข้าที่จุดต่อ “+ "
V. .FREQ"" และต่อสายดำาเข้าที่
จุด ""COM""
2. กดสวิทช์ AC/DC เพื่อเลือกย่าน
วัด AC หรื อ DC ให้ตรงกับย่านที่
ทดสอบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ขั้นตอนการปฏิบัติ
3. ปิ ดปุ่ มเลือกไปที่ยา่ นการวัด "" V
""และต่อสาายวัดไปต่อขนานที่อปกรณ์
ที่ตอ้ งการทดสอบถ้าไม่ทราบย่านของ
แรงดันไฟฟ้ าที่ตอ้ งการวัดให้บิดปุ่ ม
เลือกย่านการวัดแรงดันไฟฟ้ าสู งสุ ด
ก่อน แล้วค่อยๆ ปรับให้ต่าำ ลงจน
สามารถวัดค่าได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ ากระแสไฟฟ้า AC และ DC
1. ต่อสายวัดสี แดงเข้าที่จุดต่อ
""A"" และสายสี ดาำ ต่อเข้าที่
จุด ""COM""
2. บิดปุ่ มเลือกAC/DC เพื่อเลือกย่าน
วัด AC หรื อ DC ให้ตรงกับย่านที่จะใช้
ทดสอบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ ากระแสไฟฟ้า AC และ DC
3. บิดปุ่ มเลือกไปที่ยา่ นการวัด ""A""
และต่อสายวัดอันดับกับอุปกรณ์ที่
ต้องการวัดกระแสไฟฟ้ า เลือกย่านวัด
กระแสให้เหมาะสม
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ ากระแสไฟฟ้า AC และ DC
แต่ถา้ ไม่ทราบค่าย่านของกระแสที่
จะวัด ก็ให้บิดปุ่ มเลือกย่านการ วัด
แรงดันไฟฟ้ าสู งสุ ดก่อน แล้วค่อยๆ
ปรับให้ต่าำ ลงจนสามารถวัดค่าได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ าความต้ านทาน
1. ต่อสายวัดสี แดงเข้าที่จุดต่อ
""V. .FREQ"" และสายสี ดาำ ต่อเข้าที่
จุด ""COM""
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ าความต้ านทาน
2. บิดปุ่ มเลือกไปที่ยา่ นการวัด "" ""
และต่อสายวัดเข้ากับอุปกรณ์ที่ตอ้ งการ
วัด(สำาหรับการอ่านที่ถูก
ต้องอุปกรณ์ที่ตอ้ งการวัดค่าต้อง
ไม่มีแรงดันไฟฟ้ า)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การตรวจเช็คไดโอด
1. ต่ อสายวัดสี แดงเข้ าทีจ่ ุดต่ อ
""V. .FREQ"" และสายสี ดาต่ อเข้ าที่
จุด ""COM""
2. บิดปุ่ มเลือกไปที่ สั ญลักษณ์ ของ
ไดโอด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การตรวจเช็คไดโอด
3. ต่ อสายสี แดงทีข่ ้วั ของอาโนด และ
สายสี ดาเข้ าทีข่ ้วั คาโธดเมื่อขณะทาการ
วัดไดโอดปกติเครื่องจะ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
แสดงผล LCD ปรากฎเป็ นค่าแรงดันไฟ
ไบอัสตรงของไดโอด แต่ถา้ ไดโอดช๊อต
เครื่ องจะแสดงผล
LCD มีค่าเป็ น
ศูนย์และถ้าไดโอดขาด เครื่ องจะ
แสดงผล LCD มีค่า [1]หรื อOverrange
State(1)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดอัตราการขยายกระแส(hfe)
1. บิดปุ่ มเลือที่ตาำ แหน่ง ""hFE""
2. การตรวจสอบทรานซิสเตอร์ TR
กระทำาได้ตรงที่เสี ยบ""hFE Socket""ซึ่ง
การต้องการวัดทรานซิสเตอร์ชนิด NPN
ก็ให้ต่อขาทรานซิสเตอร์ เข้ากับจุดต่อ
NPN
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดอัตราการขยายกระแส(hfe)
และถ้าเป็ นทรานซิสเตอร ์์PNP
ก็ให้ต่อเข้ากับจุดต่อ PNP
** กระแส (IB)ของทรานซิสเตอร์ เมื่อ
ทดสอบประมาณ 2.5uA**
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ าตัวเก็บประจุไฟฟ้า
1. บิดปุ่ มเลือไปอยูท่ ี่ตาำ แหน่ง ""CAP""
2. ปรับปุ่ ม CAP Zero ADJ.VR ซึ่งจะ
แสดงที่LCD 000.0 (ย่าน 2000 pF ), 00.00
(ย่าน 200 nF), 0.000 (ย่าน 20 uF)
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดค่ าตัวเก็บประจุไฟฟ้า
3. ต่อตัวคาปาซิสเตอร์ที่ตอ้ งการวัด
ให้ข้วั บวกขั้วลงตรงกับตำาแหน่งในการ
วัด (CAP.SOCKET)เราจะ
สามารถวัดค่าความจุของคาปาซิ
เตอร์ได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การวัดความถี่
1. ต่อสายวัดสี แดงเข้าที่จุดต่อ
""V. .FREQ"" และสายสี ดาำ ต่อเข้าที่
จุด ""COM""
2. บิดปุ่ มเลือที่ตาำ แหน่งย่าน "FREQ""
3. นำาสายวัดทั้งสองทำาการวัด
แหล่งกำาเนิดสัญญาณที่ตอ้ งการจะวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การบันทึกค่ าทีท่ าการวัดค้ างไว้
(DATA HOLD)
1. การกดสวิทซ์ ""DATA HOLD"" ให้
""ON"" ก็เพื่อต้องการค่าในการอ่านคงที่
ไม่เปลี่ยนแปลงแสดงผล ที่คา้ งไว้ที่จอ
LCD โดยที่สายวัดนั้นไม่ตอ้ งต่ออยูก่ บั
วงจรเลย ค่าผลของการวัดก็ยงั ปรากฎอยู่
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การบันทึกค่ าทีท่ าการวัดค้ างไว้
(DATA HOLD)
2. การกดปุ่ มสวิชซ์ ""DATA HOLD""
ให้ ""ON ""จะเห็นคำาว่า""DATA H""
แสดงอยูบ่ นจอด้วย
3. เมื่อต้องการวัดค่าตามปกติ ให้กดปุ่ ม
สวิทช์ ""DATA HOLD""ซำ้าอีกครั้ง เป็ น
การ ""OFF""สวิทช์น้ ี
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ความแม่ น (accuracy)
ของเครื่องวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ค่ าทีอ่ ่ านได้ จากเครื่องวัดจะมีความ
เชื่อถือได้ มากน้ อยเพียงใด ขึน้ อยู่กบั
ความแม่ นของเครื่องวัด ซึ่งจะระบุไว้ ใน
คู่มอื การใช้ เครื่องมือนั้น ๆ การบอก
ความแม่ นมีวธิ ีบอกได้ หลายแบบ มัลติ
มิเตอร์ แบบเข็ม ซึ่งเป็ นเครื่องวัดทีใ่ ช้ การ
เบี่ยงเบนของเข็มชี้เป็ นตัวแสดงผล บอก
ความแม่ นเป็ น %fs
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
สาหรับมัลติมิเตอร์ แบบตัวเลขนิยมบอก
ความแม่ นเป็ น (% reading + number
of digits of error) เขียนย่ อเป็ น
(%rdg + no. of dgt) ซึ่งจะมีค่า
เปลีย่ นไปสาหรับแต่ ละปริมาณที่จะวัด
และอาจจะเปลีย่ นไปได้ อกี เมื่อเปลีย่ น
ช่ วงการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้ อควรระวังและการเตรียม
สาหรับการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
1. ก่ อนการวัดปริมาณใด ต้ องแน่ ใจว่ า
1) บิดสวิตซ์ เลือกการวัดตรงกับ
ปริมาณทีจ่ ะวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
2) สวิตซ์ เลือกการวัดอยู่ในช่ วงการ
วัดทีเ่ หมาะสมไม่ ต่ากว่ าปริมาณทีจ่ ะวัด
ในกรณีทไี่ ม่ ทราบปริมาณทีจ่ ะวัดมีค่า
อยู่ในช่ วงการวัดใด ให้ ต้งั ช่ วงการวัดที่
มีค่าสู งสุ ดก่ อนแล้ วค่ อยลดช่ วงการวัด
ลงมาทีละช่ วง
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
2. เนื่องจากช่ องเสี ยบสายวัด (สี แดง) มี
หลายช่ อง คือ V-, mA และ 10 A ต้ อง
แน่ ใจว่ าเสี ยบสายวัดสี แดงในช่ องเสี ยบ
ตรงกับปริมาณทีจ่ ะวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
3. ในกรณีทวี่ ดั ความต่ างศักย์ ไฟฟ้าสู ง
ตั้งแต่ 25 VAC หรือ 60 VDC ขึน้ ไป
ระวังอย่ าให้ ส่วนใดของร่ างกายแตะ
วงจรทีก่ าลังวัดจะเป็ นอันตรายได้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
4. ในขณะทีก่ าลังทาการวัด และ
ต้ องการปรับช่ วงการวัดให้ ต่าลงหรือ
สู งขึน้ หรือเลือกการวัดปริมาณอืน่ ให้
ดาเนินการดังนี้
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
-1) ยกสายวัดเส้ นหนึ่งออกจากวงจร
ทีก่ าลังทดสอบ
-2) ปรับช่ วงการวัดหรือเลือกการวัด
ปริมาณอืน่ ตามต้ องการ
-3) ทาการวัด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
5. การวัดปริมาณกระแสสู ง (~10A) ควร
ใช้ เวลาวัดในช่ วงสั้ นไม่ เกิน 30 วินาที
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
6. เมื่อใช้ งานเสร็จแล้ ว ให้ เลือ่ นสวิตซ์
ปิ ด-เปิ ด มาที่ OFF ถ้ าไม่ ได้ ใช้ เป็ น
เวลานาน ควรเอาแบตเตอรี่ออกด้ วย
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การบารุงรักษา (MAINTENANCE)
- การเปลีย่ นแบตเตอร์ รี่
1. เมื่อแบตเตอรี่ในเครื่องดิจิตอล มัล
ติมิเตอร์ อ่อนกาลัง เครื่องจะแสงสั ญญา
ลักษณ์ รูปแบตเตอรี่ปรากฏให้ ทราบ
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การบารุงรักษา (MAINTENANCE)
- การเปลีย่ นแบตเตอร์ รี่
2. ปิ ดเครื่องวัดก่ อนและถอดสายวัด
ออกด้ วยว แล้ วจึงค่ อยทาการเปลีย่ น
แบตเตอรี่
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การบารุงรักษา (MAINTENANCE)
- การเปลีย่ นแบตเตอร์ รี่
3. แบตเตอรี่ทเี่ ปลีย่ นใหม่ ควรจะมี
ประสิ ทธิภาพและคุณภาพพอดี
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
การเปลีย่ นฟิ วส์
1. ทาการเปิ ดฝาครอบทีป่ ิ ดช่ อง
แบตเตอรี่ไว้ และดึงเอาฟิ วส์ ออกเปลีย่ น
2. ฟิ วส์ ทใี่ ช้ กบั เครื่องมือวัดขนาด
2A/250 ซึ่งใช้ ใส่ แทนฟิ วส์ เก่ าที่ชารุด
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
ข้อการเปรี ยบเทียบระหว่างเข็มกับดิจิตอล
ดิจิตอล
เข็ม
ไม่ สงสั ยเกีย่ วกับปริมาณ อาจใช้ สเกลผิดหรืออ่ านผิด
การวัด
ค่ าความแยกชัดและความ ต่ากว่ า
แม่ นยา่ สู ง
แสดงค่ าลบเมือ่ เกิดการกลับ เข็มตีกลับ
ขั้ว
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ
สอบถามข้ อสงสั ยได้ ที่
แผนกช่ างไฟฟ้า
วิทยาลัยการอาชีพวังไกลกังวล
ถนนเลียบวัง อาเภอหัวหิน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 77110
โทร.(032)520500 , 520481
นายรุ่ งโรจน์ หนูขลิบ