Transcript ZZSK
Postępowanie niefarmakologiczne z chorym na zapalenie stawów kręgosłupa KRYSTYNA KSIĘŻOPOLSKA-ORŁOWSKA Klinika Rehabilitacji Reumatologicznej Instytut Reumatologii Warszawa Zapalenie stawów kręgosłupa - zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa - łuszczycowe zapalenie stawów - - reaktywne zapalenie stawów ŁSZ ZZSK Rehabilitacja w ZZSK musi być rozpoczęta od początku choroby Zadania Profilaktyka Leczenie CEL: poprawa stanu funkcjonalnego Zakres leczenia usprawniającego zależy od: • • • • aktywności choroby dynamiki (szybkości narastania zmian) wieku chorego stopnia zaawansowania zmian - kręgosłupa - stawów obwodowych • chorób towarzyszących - osteoporoza - zmiany narządowe: w narządzie wzroku, mięśniu sercowym układzie oddechowym ZZSK Zapalenie - stawów: - krzyżowo-biodrowych - międzykręgowych - stawów żebrowo-kręgowych - stawów żebrowo-poprzecznych - więzadeł Stopniowa utrata ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej ZZSK zwiększona kifoza - odc. Th zwiększona lodroza - odc. C ograniczenie ruchów kręgoslupa: zgięcia, wyprostu, bocznych, rotacyjnych ograniczenie ruchów barków + stan zapalny stawów obwodowych ograniczenie ruchów - bioder - kolan ZZSK układ mięśniowy rozluźnione mm. pośladkowe i brzucha zbliżenie przyczepów rozciągnięte (kifoza) mm. grzbietu - przeciążone praca statyczną osłabienie znaczne mm. obręczy k. górnej - kifoza - przesunięcie łopatek do boku CEL rehabilitacji w ZZSK „jeśli chory ma zesztywnieć niech sztywnieje jak najpóźniej i w pozycji jak najbardziej dla niego korzystnej” • opóźnienie procesu sztywnienia i zapobieganie deformacjom • leczenie istniejących deformacji • poprawienie siły mięśni kręgosłupa • wypracowanie możliwie prawidłowej kompensacji • utrzymanie sprawności oddechowej Zasady usprawniania w ZZSK opóźnienie procesu sztywnienia zapobieganie deformacjom ruchy rotacyjne kręgosłupa i stawów biodrowych ruchy zginania bocznego kręgosłupa i odwodzenia stawów biodrowych ruchy zgięcia i wyprostu całego kręgosłupa stawów biodrowych i kolan Zasady usprawniania w ZZSK leczenie istniejących deformacji zależne od stopnia zaawansowania procesu – zesztywnienia redresja stawów biodrowych Zasady usprawniania w ZZSK poprawienie siły mięśni • mm brzucha - ćw. izometryczne (połączone z dynamicznymi kończyn) • mm obręczy barkowej - ćw. oporowe KKg - zgięte w barkach, wyprostowane w stawach łokciowych - ruch w bok, ku dołowi i tyłowi (zapobieganie kifozie) ZZSK brak przeprostu w stawach biodrowych - zgięcie kolan - chód kolanowy podniesienie obcasa przywraca prawidłową postawę (we wczesnym okresie choroby po ustąpieniu ostrych objawów) Metoda McKenzie uruchamianie segmentów ruchowych kręgosłupa poprzez przeprost w różnych kierunkach Rehabilitacja nowe techniki fizjoterapeutyczne Techniki manualne i reedukacji nerwowo – mięśniowej mogą wykonywać fizjoterapeuci mający specjalne przeszkolenie i certyfikat do uprawiania metody • trakcje • mobilizacje Tylko za zgodą lekarza ZAKAZ MANIPULACJI !!! • • • • masaż funkcyjny relaksacja poizometryczna mięśni techniki tkanek miękkich (powięziowe, punktów spustowych) Kinesio - Taping Techniki terapii manualnej Mobilizacja żeber wg Cyriaxa Techniki terapii manualnej Mobilizacja klatki piersiowej ćwiczenia oddechowe wg Cyriaxa tor przeponowy tor piersiowy Techniki tkanek miękkich mobilizacja tkanek miękkich przykręgosłupowych Techniki tkanek miękkich punkty spustowe bólu łopatka Kinesio Taping stabilizacja i ukierunkowanie ruchu korekcja postawy normalizacja napięcia: powięzi i mięśni poprawa krążenia miejscpwego redukcja bólu Fizykoterapia Cel: przygotowanie tkanek do kinezyterapii p-bólowo, p-zapalnie, reguluje napięcie mięśni, poprawa krążenia miejscowego • • • • Krioterapia (miejscowa, ogólnoustrojowa) TENS (przeskórna elektrostymulacja nerwów) Laser (punktowy, skaner) Elektroterapia (DD, galwanizacja anodowa, interdyn, jonoforeza, elektrostymulacja mięśni i nerwów) • Terapuls • Pole magnetyczne (magnetoterapia, magnetostymulacja) • Ultradźwięki – w ograniczonym zakresie, • Masaż - ręczny: klasyczny i specjalny - mechaniczny: podwodny, wibracyjny, wirowy, podciśnieniowy Fizykoterapia krioterapia ogólnoustrojowa i miejscowa intensywna stymulacja powierzchni ciała niskimi temperaturami (poniżej -1000 C) w krótkim czasie (2-3 minuty) CEL: wywołanie i wykorzystanie fizjologicznych reakcji ustroju na zimno działanie przeciwzapalne: zmniejszenie bólu, obrzęku wysięku, normalizacja napięcia mięśni