Edona Berisha Kida Fakulteti i Edukimit-Dega Gjakovë

 Pasqyrimi i objekteve, sendeve dhe fenomeneve në tërësi në vetëdijen tonë quhet përceptim.

 Përceptimi i mollës (shijimi, forma, era, ngjyra etj.), i koncertit muzikor, i ligjëratës etj.

 Përceptimet jan ëpërjetime tërësish dhe kanë karakter të përgjithëshëm.

 Përceptimi në tërësi e ka edhe bazën e vet fiziologjike (ndijimin) përveq anës psikologjike (

subjektivitetin

).

 Ne e besojme perceptimin si dicka objektive por ne fakt ëhstë shumë subjektiv (p.sh: deklarata në gjyq, përceptimi i të njejtës ngjarje në mënyra të ndryshme).

 Cilësi tjetër eshte edhe

përjetimi konstant (

njeriun qe e njohim nuk e shohim si më të vogël edhepse e shohim shumë larg dhe ai në retinën tonë në të vertëtë është objektivisht më i vogël).

 Jo pasqyrim absolut i saktë i objekteve dhe fenomeneve. Saktësia e përceptimeve plotësohet me përvojën dhe praktikën e individit.

 Përjetimet janë të qarta dhe të gjalla. Krahaso me përftyrimet.

 Për të qenë real përceptimi duhet të ekzistoj ngacmuesi periferik.

 Fantoma e këmbës (përjetimi jorela), e dorës, e dhembjes etj.

 Grupimi i ngacmuesve në tërësi  Përceptimi i figurës në bazë  Pandryshueshmëria e përceptimeve



Parimi i afërsisë:

ngacëmuesit e afërt në kohë dhe hapsirë përceptohen si tërësi.

I I I I I I



Parimi i ngjajshmërisë

X X O O X X



Parimi i simetrisë

: Simetria përceptohet si tërësi.



Parimi i kontinuitetit

vija tjeter.

: vija e lakuar vazhdon të përceptohet si e tilël edhenese ekziston Këto dy parime quhen edhe

parimet e formës së mirë

.

Të gjitha parimet e përceptimeve quhen si

tendenca përceptimi

.

 Shkronjat në letër, piktura në mur etj.

Në përceptim ekziston gatishmëria që sipërfaqet më të vogla, të mbyllura të përcepohen si figura të vendosura në sipërfaqe më të mëdha e më pak të strukturuara.

 Ngacmuesit e jashtëm vazhdimisht ndryshojnë e ata janë bazë e përceptimeve tona kështuqë ne i përceptojmë si të njejta derisa ndrrimet nuk bëhen shumë të mëdha.



Ligjëshmëria e pandryshueshmërisë së përceptimit të madhësisë

(njejtë si 3m larg si 10 m) 

Ligjëshmëria e përceptimit të trajtës

tavolina mbetët e rrumbullakët edhepse nga kënde të ndryshme ndryshon në retinën tonë.



Ligjëshmëria e përcepimit të njejtë të ngjyrës dhe ndritshmërisë

(shkumsi dhe thëngjilli në hije dhe në dritë të diellit)



Përvoja:

Gjuha-Fisi Ashani (ngjyrat: e zezë, e bardhë, e kuqe) 

Motivacioni:

Eksperimenti: -Studentet e uritur-figurat e paqarta.

-Përceptimi monedhave të hekurta nga fëmijët e shtresave të varfëra.

 

Mbrojtja percepuale

-përceptimi me vështirësi i gjërave që s’na pëlqejnë.

Përceptimi social

-ndikimi I motivacionit dhe tipareve përsonale.

      Iluzionet jane fenomene qe argumentojnë veprimin e përvojës dhe të mësuarit në të përceptuar.

Iluzionet janë përceptime të rrejshme apo të shtrembëruara të sendeve.

Me i rëndë: 1kg lesh =1 kg hekur.

Iluzion kinestetik

.

Iluzionet gjeometrike

…shembujt vizual.

Dielli ne perendim duke më I madh, shkopi në ujë duket I lakuar.

Iluzionet nga gjendja emocionale

: Kur presim dike na duket se po e shohim



P. madhësisë

njejtë).

: madhësia e njejtë ne retinë, objekti më i largët përceptohet më i madh (cka në fakt është po në retinë madhësia është e 

P. i pozitës:

varësisht cila pjesë e retinës është ngacmuar përceptojmë objeket djathtas, majtas, përballë etj. Këty hyjne edhe ndijimet kinestetike sepse objekti majtas mund të jetë përball nese e kthejme koken.



P. i thellësisë:

faktorët shqisor (të parit binokular dhe ndijimet kinestetike) dhe faktorët e përvojës. Përceptimi tredimensional.

 Bazën e përceptimit të kohës e paraqet zgjatja apo rrjedha e procesit fiziologjik në qelizat nervore-proces ky që shkaktohet nga ngacmuesit apo fenomenet që vëzhgohen.

 E njejta kohë mund të përceptohet si më e gjatë ose jo. Minuat shkojnë shumë shjpejt kur ndihemi mirë emocionalisht. Rruga për të arritur në një vend duket më e gajtë se sa për t’u kthyer nga ai etj.

 Ritmi organik luan rol të rënddësishëm në përceptimin e kohës.

 Vëmendja nuk është proces psikik por vecoiri e psikikës që i shoqëron thaujse të gjitha proceset psikike.

 Veprimi i shumë ngacmuesve në të njejtën kohë dhe

seleksionimi

përmes vëmendjes.

i një numri të kufizuar ngacmuesish nga ana e njeriut  Drejtimi I aktivitetit mental në një numër të kufizuar ngacmuesish quhet vmendje.



Vëmendja jo e qëllimshme-

lëvizshmëria etj.) cilësitë e ngacmuesve (madhësia, intenziteti, 

Vëmendja e qëllimshme (hotimike)-

parashruara, moivet etj.) faktorët e brendshëm (nevojat, interesat, detyrat e