Transcript رحیمی-IBR
استاد :جناب آقای دکتر اکرادی دانشجو :علی اکبر رحیمی طی دهه 1950در ایالت متحده نیاز روز افزون به پروار بندی در مقیاس وسیع وظهور نوعی سندرم جدید به نام رینوتراکئیت عفونی گاو شد،کمی بعد یک هرپس ویروس را از مبتالیان به این بیماری جدا شده از گاوهای مبتال به بیماری رینو تراکئیت عفونی فرج و واژن در ایاالت متحده شرقی نشان داد که این ویروسها با هم فرقی ندارند اکنون دریافته اند که هرپس ویروس 1گاو وبیماریهای ناش ی از ان در سراسر دنیا وجود دارد. ویرون غشاء دار هرپس ویروس ها قطری حدود 150نانومتر دارد ژنوم DNAدور بخش مرکزی که به شکل یک قرقره فیبری است گره خورده است و فیبر هایش به بخش داخلی کپسید اطراف ویریون متصل می باشد ،ماده گلبولی موسوم به تگومنت دور کپسید را فرا گرفته ،تاکنون بیش از 100هرپس ویروس شناخته شده که همه ی انها درحشرات ،خزندگان ،دوزیستان و در واقع هر گونهء مورد بررس ی از پستاندارن وپرندگان مشاهده کرده اند .الاقل یکی از بیماریهای مهم هر دام به غیر از گوسفند ناش ی از هرپس ویروسها است .رینو تراکئیت عفونی گاو،یکی از این بیماری ها دارای ، 3تحت است. خانواده است -1.الفا هرپس ویرینه-2.بتا هرپس ویروس -3گاما هرپس ویرینه .که بیماری رینوتراکئیت عفونی گاوان در زیر خانواده ی الفاهرپس ویرینه جای دارند. عامل بيماري تورم عفوني بيني و ناي گاو ،Bovine Herpes Virus-1 ،يك آلفا هرپس ويروس است .اين ويروس داراي 3تحت تيپ مي باشد. الف . BHV-1.1يا ويروسهاي ) ) IBR-likeكه مسبب فرم تنفس ي بيماري است و سقط جنين نيز ايجاد مي كند . ب . BHV-1.2يا ويروسهاي (likeـ ) IPVكه مسبب فرم تناسلي بيماري است . BHV-1.2داراي دو تحت تيپ a BHV-1.2مسبب سقط جنين و( b BHV-1.2سقط جنين ايجاد نمي كند مي باشد . ج . BHV-1.3كه BHV-5نيز خوانده ميشود كه ايجاد آنسفاليت مي كند . هرپس ويروس عامل تضعيف كننده سيستم ايمني بوده لذا زمينه را براي ايجاد عفونتهاي ثانويه فراهم مي نمايند .از خواص ديگر ويروس پنهان شدن ) ) Latencyو پايداري است كه با فراهم شدن شرايط مناسب فعال شده وتظاهر مي نمايد اين بيماري در گاو گستره جهاني دارد .در اروپا ،آسيا ،آمريكاي شمالي ،آفريقا ،استراليا و حتي در زالند نو مشاهده شده است .مطالعات سرم شناس ي حاكي از آنست كه بر حسب وضعيت واكسيناسيون بين 10تا 50در صد گاوها سرم مثبت بوده اند .مشكل تنفس ي در گله هاي گاو گوشتي متداول تر است منابع اصلي عفونت ترشحات بيني ،ترشحات سرفه اي ،ترشحات دستگاه تناسلي ،اسپرم ، مايعات و بافتهاي جنيني است .ويروس قادر است در اسپرم منجمد در برودت - 196درجه سانتي گراد تا يك سال زنده بماند.انتقال بيماري از طريق تماس مستقيم و مقاربتي )( Veneral صورت مي گيرد .در صورت تماس با ترشحات (تنفس ي ،چشمي و دستگاه توليد مثل ) آلوده، بيماري انتقال مي يابد .ذرات هرپس ویروس شکننده اند و خارج ازبدن زنده نمی مانند .ویروس در اثر تماس نزدیک،مخصوصا تماسهای فیزیکی که سطوح اپیتلیال مرطوب در مجاورت یکدیگر قرار می گیرد مثل تماس جنس ی ،لیسیدن یا نوازش نوزاد توسط مادر منتقل می شود .در نقاط مختلف دامداری مثل محل پرورش گاو های پرواری ،زایشگاه واغل و همچنین درمرغداریها،عطسه بیماران وانتشار ائروسول ها از این طریق مهمترین راه انتقال بیماری است .هرپس ویروس ها با ایجاد عفونتهای مخفی از نسلی تا نسل دیگر باقی می مانند ،وبه صورت دوره ای مجددا فعال شده وبه خارج دفع می شوند اين بيماري عالوه بر گاو در بعض ي از دامهاي ديگر نظير گوزن در انگلستان و كانادا نيزمشاهده شده است . تورم مخاط بيني همراه با زخم هاي مشخص بيني ،تورم ناي ،تب ،تورم ملتحمه ،سرفه، ترشحات بيني ،تورم غالف قضيب ،تورم واژن وفرج ،فرم سيستميك حاد در گوساله هاي تازه متولد شده و يا سقط جنين و آنسفاليت ميباشد .در این بیماری ریزش ترشحات از بینی ابتدا به صورت سروزی وسپس موکوس ی چرکی میباشد مخاطات بینی پرخون بوده وضایعاتی به سختی پیشرفت مشاهده میشود این ضایعات ابتدا به صورت نکروز پوستولر موضعی است،سپس کرده وبه مناطق بزرگی ازاولسر هموراژیک با غشإ دیفتریک کرم رنگ تبدیل می شود.تنفس دام متعفن وبدبو است دیس پنه،تنفس ازراه دهان،افزایش ترشح بزاق وسرفه های برونش ی عمیق در این حالت شایع است.ورم ملتحمه یک طرفه یا دو طرفه اغلب توآم با ریزش اشک،و هم چنين گاهی اوقات در گاوهای بالغ گاستروانتریت عارض میشود این عارضه عالمت مهم بیماری در گوساله های نوزاد است واغلب موجب مرگ انها می شود َ بیماری تنفس ی وورم ملتحمه در اثر انتقال ائروسول های الوده عارض می شود،الزم به ذکر است در بیماری دستگاه تناسلی ناش ی از جفت گیری یا تلقیح مصنوعی است .در بدن دام انتشار ویروس از کانون اولیه عفونت احتماال ازطریق ویرمی همراه سلول صورت می گیرد .عفونت مخغی مادام العمر همراه با دفع متناوب ویروس از عوارض شایع عفونت هرپس ویروس 1گاو است .در بیماری تنفس ی به ترتیب گانگلیون های اعصاب سه قلو وسیاتیک محل اختفإ ویروس می باشد تجویز کورتیکو استروئیدها موجب تجدید فعالیت ویروس می شود،به همین دلیل در مراکز تلقیح مصنوعی از این امر جهت شناسایی وحذف گاوهای نر ناقل ویروس استفاده می کنند در شکل تفس ی وتناسلی بیماری ،ضایعات ابتدا به شکل کانونهای نکروزه سلول های اپیتلیال وتورم این سلول ظاهر می شود معموال پاسخ التهابی شدیدی در محل ضایعه وجود دارد وگنجیدگی هرپس ویروس ی تیپیک در هسته سلول ها واطراف محل نکروزه مشاهده می گردد .کبد به صورت مزمن درگیر شده در اکثر بافتهای کانونهای نکروزه میکروسکوپی دیده می شود. جدا سازي يا شناسايي ويروس :با استفاده از كشت سلولي يا PCRو RFLPs راه تشخيص سرمي ) : Serum- Neutralization(SNو االيزا . اهميت اقتصادي بيماري : بيماري داراي اثرات زيانباري در دام هاي آلوده بشرح زير مي باشد :سقط جنين ،ناباروري در گاوهاي نر ،كاهش توليد ،مرگ ناش ي از فرم تنفس ي بيماري در تمام سنين ،مرگ ناش ي از فرم بسيار كشنده بيماري در گوساله هاي جوان ،هزينه درمان به علت عفونت هاي ثانويه باكتريايي دستگاه تنفس ي ،عفونت پنهان در دامهاي مولد كه موجب بروز مشكالت و محدوديت در تجارت ملي ،منطقه اي و بين املللي دام و اسپرم و ورود دام مولد به مراكز تلقيح مصنوعي مي گردد . در بعض ی مواقع می توان برای درمان بیماریهای هرپس ویروس ی از شیمی درمانی استفاده کرد .البته این امر فقط در مورد حیوانات دست اموز وقیمتی صورت میگیرد .داروهای ضدهرپس ویروس ها مثل 5یدو 2دی اکس ی یوردین (یدویوریدین)،سیتوزین ارابینوزید واسیکلوگوانوزین(اسیکلوویر) نمایانگر پیشرفت در زمینه تهیه مؤثر بربیماری های هرپس ویروس ی انسان است .این داروها غیر از کاربرد احتمالی در درمان اولسر قرنیه ناش ی از هرپس ویروس 1گربه مورد استفاده دیگری در دامپزشکی ندارد ريشه كني در بعض ي از كشورها مانند دانمارك و سوئيس با شناسايي و حذف دام سرم مثبت به صورت مرحله به مرحله به ريشه كني اقدام نموده اند . اين عمليات با آزمايش هاي ساليانه دام هاي گله ،حذف موارد مثبت و ممنوعيت تجارت دام هاي سرم مثبت آغاز شده و در نهايت به ريشه كني ختم شده است . 1.انجام اقدامات بيوسكيوريتي (امنيت حياتي) سختگيرانه در دامداري هاي صنعتي . 2.محدوديت در خريد و فروش گاوهاي سرم مثبت IBRبه واحدهاي ي. پاك از بيمار 3.استفاده از واكسن كشته :با توجه به عدم شناخت كامل آنتي ژن هاي شايع در فارم ها ،زمان كوتاه ايمني زايي واكسن (مدت 4ماه) و تداخل واكسيناسيون در شناسايي موارد مثبت سرمي ،با اجراي اقدامات بيوسكیوریتی . مطالعه سير بيماري در انگلستان در دهه 1960نشان داده است كه كمتر از 10درصد گاوها سرم مثبت بوده اند .از اواسط تا اواخر دهه 1970ميزان شيوع عفونت بطور قابل مالحظه اي افزايش يافته است و تا قبل از سال 35 ،1986در صد از دامها و 48در صد گله ها مثبت بوده اند . در استراليا در گله هاي گاو گوشتي تا 96در صد گاوهاي نر و 52در صد گاوهاي ماده سرم مثبت بوده است .در اسكاتلند و انگليس شمالي در 10مورد رخداد IBRشديد طي سال هاي 1978و 1979در گله هاي گوشتي و شيري حداقل ، 10و حداكثر ، 90با ميانگين 50درصد داراي نشانه هاي باليني بيماري .طي مطالعه اي در سال هاي 1378تا 1379از 9968نمونه سرم توسط آقاي دكتر گارگر مؤخر ،نتايج 30درصد آلودگي سرمي را نشان داد .همچنين نتيجه مطالعه در چند واحد گاوداري صنعتي تهران و اصفهان در سال 1380توسط سازمان دامپزشكي نشان دادكه دامنه آلودگي سرمي در اين واحدها 80تا 95درصد مي باشد . IBRرا 25/0در صد نشان مي دهد بطور متوسط ميانگين سقط جنين ناش ي از بيماري در ايران هرپس ويروس گاوي در سال 1352براي نخستين بار از تعدادي ماده گاو آبستن وارداتي از انگلستان توسط دكتر حضرتي جدا شد .از آن سال تا كنون آلودگي به هرپس ويروس گاوي بارها در بين گاوهاي نژاد خارجي گاوداري هاي اطراف تهران و ساير استان ها مشاهده شده است ميزان مرگ ومير بيماري بين 1تا 3درصد گزارش شده است.كاهش شير درهر گاو مبتال 14ليتر در روز به مدت 5 روز بوده است.سقط جنين در عفونت با BHV-1در هر ً مرحله آبستني مي تواند اتفاق بيفتد ولي غالبا در سه ماهه آخر آبستني تشخيص داده مي شود .ميزان سقط جنين از رخداد بيماري در يك گله شيري 160راس ي در انگلستان 4/9درصد بوده است