Transcript ekolojik ürünler kktc 28.02.2014

Ekolojik Sertifikalı Kozmetikler
ve Temizlik ürünleri
Prof. Dr. Hulusi BARLAS
KKTC 28 Şubat 2014
Tüketici Ne Yapmaya Çalışıyor ?
Tüketici, her geçen gün daha çok, “zararlı kimyasal içermeyen”,
sürdürülebilir ve etik kozmetik ürün arayışında.
Tüketicilerin bir kısmı “kimyasalları” kötü, “naturel”i daha iyi ve güvenilir
olarak algılıyor. Bu algı, medya tarafından ve klasik kozmetik hakkındaki
korkulu hikayelerle besleniyor.
Fakat tüketici organik ve naturel kozmetikleri seçerken önemli
problemlerle karşı karşıya kalıyor: “Naturel” ve “organik” kozmetik
ürünlerin ne olup ne olmadığını belirleyen yasalar bulunmamaktadır.
Bu yüzden çok düşük miktarda “naturel” ve “organik” maddeler içeren
klasik ürünler “naturel içerikli” iddiasında bulunabilmektedirler.
Tüketici ürün etiketine ve içerik listesine bakarak aydınlanmaya
çalışmakta , fakat çoğu zaman içerik listesinin karmaşıklığı karşısında
şaşırıp kalmaktadır.
Organik Kozmetik Tanımı ???
• Organik ve Naturel Kozmetik dünyanın hiç bir yerinde
“yasal mevzuat” kapsamında değildir.
• Uluslararası Naturel ve Organik Kozmetik Pazarı “özel
girişim= private initiative” tarafından
yönlendirilmektedir.
• Organik ve Naturel Kozmetik için yasal bir tanım
henüz mevcut değildir.
• Organik ve Naturel Kozmetik için evrensel anlamda,
üzerinde mutabakata varılmış tanımlar da henüz
mevcut değildir.
Çok Sayıda “Standartlar”
• Bu durumda ürünlerin belirli naturel ve organik standartlara
uymasını sağlayan standartlar ve sertifikasyon, tüketici için bir
garanti sunarak önemli bir rol oynamaktadır.
• Standartlar, ürünün potansiyel zararlı maddeleri içermediği ile ilgili
bir teminat olduğu için sertifikasyon tüketicide “güven”
oluşturmaktadır.
• Özellikle Kuzey Amerika’da ve Avrupa’da sertifiye edilen ürün
sayısının gittikçe artmasına rağmen, önemli standartlar arasında,
hangi içerik maddelerine izin verileceği ile ilgili farklılıklar
bulunmaktadır.
• Yine bazı marka sahipleri ve mağaza zincirleri de kendi
naturel/organik etiket ve logolarını geliştirerek, tüketicinin aklındaki
karışıklığı daha da artırmaktadırlar.
Daha Başka Var Mı ???
Avrupa ve ABD’deki Önemli Naturel&Organik Kozmetik
Standart ve Etiketleri
Ekolojik Kozmetik Sertifikalarına Örnekler:
2004 yılında Saç Boyalarındaki
22 Aromatik Amin
(kanserojen oldukları için ) yasaklandı
Bu maddeler 2004’ten önceki 10-15 yılda hep
tartışıldı...
1) Ekolojik Sertifikalı Saç Boyaları başından beri
bu maddeleri içermediler...zararları tartışılan bu
maddelere yer vermediler.
2) Yasaklama tarihi olan 2004 yılına kadar o
boyaları kullanmaya devam edenlerse risk
üstlendiler.
FORMALDEHİD
Raf ömrünü uzatmak için kozmetiklere katılan
bir “sentetik koruyucu” idi.
Kanserojen olduğu için kullanımı bugün yasalarla pratik olarak
yok seviyesine indirilmiş durumda.
(Ama adı Formaldehid olmayan , fakat ürüne katıldığında zaman içinde
Formaldehid vererek ürünün raf ömrünü uzatan bazı maddeler ise hala
izinli olarak kullanımda).
Ekolojik Sertifikalı Kozmetikler ise
tartışmaların başladığı ilk günden beri
Formaldehid ve Formaldehid Veren Maddeler
kullanılmadan üretilmektedirler.
Görüldüğü gibi...
zararlı maddelerin resmen yasaklanması çok uzun yıllar
alabilmektedir.
Ekolojik Sertifikalar,
henüz yasaklanmamış ama zararlı oldukları tartışılan
maddelerin ürün içeriğinde olmadığının bir
göstergesidir.
Yani Ekolojik Sertifikalar, yasaklanmaya kadar geçecek
tartışmalı zaman içinde sizin kendinizi
korumanıza (riskleri en aza indirmenize)
yardım ederler.
• Kozmetik veTemizlik ürünleri gibi gıda dışı
alandaki ürünler için dünyada ve ülkemizde
henüz “ekolojik açıdan” yasal çerçeveler
bulunmamaktadır.
• Burada tüketicinin tartışılan zararlı maddelerden
korunmasını “ekolojik sertifikasyon
firmaları” üstlenmek zorunda
kalmaktadırlar.
Kozmetikler ve Temizlik ürünleri için
“Ekolojik Ürün Sertifikası”
bugünkü bilgilere göre (bbg) oluşturulmuş bir
mutabakattır :
Bu sertifikalar, hammaddeleri mümkün olduğunca
sertifikalı ekolojik tarımdan elde edilmiş ve
içinde bugünkü bilgilere göre zararlı kimyasal
madde bulunmayan EKOLOJİK ÜRÜNLER için
verilmektedir.
Aşağıdaki zararlı maddeler Ekolojik Kozmetiklerde
hiç bir şekilde yer alamazlar:
• Parabenler, Klormetilizotiyazolinon, formaldehid,
formaldehid veren maddeler gibi raf ömrünü
uzatan sentetik koruyucular (bazıları allerji yapıcı, bazıları
kanserojen)
• Sentetik koku maddeleri (allerjilere neden olurlar ve vücutta
birikirler)
• Sodyumlaurilsülfat, sodyumlauriletersülfat,
amonyumlauriletersülfat gibi yıkama maddeleri
(tensidler)
• PEG (polietilen glikol) ve türevleri (emülgatörler):
Cildin geçirgenliğini artırırlar, zararlı maddelerin cilt yoluyla daha çok
geçmesine neden olurlar)
• Sentetik Boyarmaddeler, mineral yağlar, parafinler
(Mineral
•
•
•
•
•
yağlar cilt tarafından emilemezler ve cilt
üzerinde su geçirimsiz bir tabaka oluştururlar).
Ekolojik kozmetikler doğal ve cilde dost maddelerden
üretilmelidirler
Ambalajları çevre ile uyumlu malzemelerden seçilmelidir.
Ekolojik kozmetik üretimi sırasında çevre kirlenmesine
neden olunmamalıdır.
Ekolojik kozmetiklerin tam içerikleri INCI kurallarına
uygun olarak ambalaj üzerinde yer almalıdır.
Ekolojik kozmetik kavramı, hayvanlar üzerinde test
yapılmasını kesinlikle dışlamaktadır.
Önemli Ekolojik Temizlik ürünleri Sertifikaları
:
Temizlik ürünleri için verilen bu sertifika işaretleri arasında
önemli farklar olmakla birlikte
EKOLOJİK TEMİZLİK ÜRÜNLERİ Kriterleri kısaca şu
şekilde özetlenebilir:
1) Ekolojik Temizlik Ürünleri çevreye zarar veren, sağlığı
tehdit eden ya da allerjilere neden olan hiç bir maddeyi
içermemelidir.
2) Yani sentetik koku maddeleri, sentetik boyarmaddeler,
sentetik koruyucular, enzimler, fosfatlar, optik
beyazlatıcılar gibi klasik deterjanların esasını oluşturan
hammaddeler ekolojik sertifikalı temizlik ürünlerinin
üretiminde kullanılamazlar.
• Yüzey Aktif Maddeler (Tensidler) :
Ekolojik Temizlik Ürünleri’nde esas olarak saf bitkisel
sabunlar kullanılır. Sabuna destek olsun diye ayrıca
mısır veya patates nişastasından elde edilmiş şekerden
ve hindistancevizi yağından üretilen Hindistancevizi Yağ
Alkol Sülfatları ve Şeker Tensidleri de Ekolojik Temizlik
Ürünlerine eklenirler. Bu maddeler % 100 oranında
biyolojik olarak parçanmaktadırlar.
Yağ Alkol Eter Sülfatları ve Yağ Alkol Etoksilatları gibi
etoksile maddeler Ekolojik Temizlik Ürünleri üretiminde
kullanılmazlar.
• Enzimler :
Yağları, proteinleri ve nişastayı düşük sıcaklıkta kolayca
parçalamak için klasik deterjanlara katılan enzimler
çamaşırlarda kalıntılar bırakmakta, bunlar da rahatsız
edici allerjilere yol açmaktadırlar.
Diğer taraftan klasik deterjanlarda kullanılan enzimlerin
neredeyse tamamının genetiği değiştirilmiş
mikroorganizmalardan elde edildiği de unutulmamalıdır.
Ekolojik Temizlik Ürünleri içeriğinde enzimler yer
almamaktadır.
• Kokular
Sentetik Koku Maddeleri allerjilere neden olmakta, sinir
sistemi ve duyular üzerinde tahrişlere yol
açabilmektedirler.
Ekolojik Sertifikalı Temizlik Ürünleri’nde sentetik kokular hiç
bir şekilde kullanılamazlar.
Ekolojik Sertifikalı Temizlik Ürünleri ya sadece ekolojik
sertifikalı eterik yağlar ile kokulandırılmakta ya da –
özellikle aşırı allerjik kişiler için - tamamen kokusuz olarak
üretilmektedirler.
• Ekolojik Ürünlerin Ekonomikliği !!!
• Ekolojik ürünlerin kitlesel reklamları yok. Modellere,
mankenlere de paralar harcamıyorlar...Ekolojik ürüne
ödenen para tamamen değerli ekolojik hammaddelerin,
çevreyi kirletmeyen bir üretim biçiminin karşılığı.
• Ekolojik kozmetikler, mesela eczanelerde satılan
lüks kozmetik markalarındaki eşdeğerlerine göre,
oldukça ucuzlar.
• Ekolojik kozmetiklerin ve temizlik ürünlerinin büyük
çoğunluğu konsantre oldukları için klasik ürünlere göre
son derece tasarruflu bir kullanımları var (bir şampuan ya da
diş macunu haftalarca yetebiliyor).
• Ekolojik ürünler mesela allerjilere neden olmadıkları için
beklenmedik rahatsızlıklara yol açarak sizi masrafa
sokmuyorlar (görünmeyen giderler !).
Yanılsamalar / “Yeşil Beyin Yıkama”
• Araştırma kuruluşları özellikle Asya’da kozmetik şirketlerinin
naturel veya organik iddialarıyla tüketicileri yanılttıklarını
belirlemekte ve bu konuda uyarılarda bulunmaktadırlar: “Bazı
firmalar eser miktarda organik madde içeren kozmetik
ürünlerini organikmiş gibi sunmaya çalışmaktadırlar.
• Bazıları da organik içerik maddelerinin sembol ve logolarını
ambalaj üzerine basarak son ürün sanki sertifikalıymış gibi bir
yanılsama oluşturma gayretine girmektedirler.
Yasallaşmaya Doğru...
• Var olan tüm standartlar aynı temel felsefeye, fakat
farklı teknik detaylara sahipler. Hiç biri yasal bir
zorunluluk değil.
• İsteyen istediğine –formülünde ne olursa olsun“naturel” veya “organik” diyebiliyor.
• Tüm bu kargaşaya son vermek için...
Yasal Çerçevede Son Durum !
• Naturel ve Organik Kozmetik için yasal bir standart hazırlamak
için Avrupa Komisyonu ,Temmuz 2016’ya kadar Avrupa
Parlamentosu’na ve Konsey’e bir rapor sunmak üzere harekete
geçti.
• ISO (Uluslararası Standart Organizasyonu), “naturel” ve
“organik” kavramları için yasal tanımlar hazırlamaya başladı.
• Şubat 2011’de Avrupa Komisyonu, ölçütlerini belirlemeden
önce ISO’nun tavsiyelerini beklemeyi kararlaştırdı.
• İçinde 34 ülkenin yer aldığı ISO Teknik Komitesi 217, 2013 yılı
sonlarına doğru “naturel” ve “organik” terminolojisi ile ilgili
standardı hayata geçireceğini açıkladı.
Avrupa Organik Kozmetik Pazarı’nda Eğilimler
• 2016’dan itibaren: yeni AB yasaları nedeniyle sadece
organik ve konvansiyonel kozmetik olacak (
sertifikasız “naturel" ürünler olmayacak).
• Tüm klasik kozmetik firmaları organik kozmetik
paletine sahip olacaklar
• Pazar’da “yeni oyuncu” sayısı azalacak (gerekli
yatırım ve profesyonellik nedeniyle).
• Titiz ve iyi bilgilendirilmiş tüketiciler güvenilirlik ve
saydamlık talep edecekler.
İlginize Teşekkürler !
Prof. Dr. Hulusi Barlas
0532 3218235
[email protected]
Nesrin Barlas
Nesrin BARLAS, eşinin Münih Teknik
Üniversitesi’nde doktora yaptığı 1981-1985
yıllarında Almanya’da bulundu.
Eşi Hulusi Barlas’ın “ekolojik kimya” alanındaki
doktora çalışması münasebetiyle ekolojik
konulara ilgi duymaya başladı ve o sıralarda
Almanya’da çevre bilincinin gittikçe
yükselmeye başlaması sonucu sayıları 3000’e
ulaşan doğal ürün marketleri ve ekolojik
ürünler ile ilgili çalışmalarda bulundu. Özellikle
gıda dışı alanlara, kozmetiğe ve oyuncaklara
odaklandı.
Nesrin Barlas
• 1989 yılında % 50 ortağı olduğu (hissesi 1998 yılında % 99 a çıktı) Ökotek
Çevre Teknolojisi ve Kimya Sanayi Limited Şirketi bünyesinde “Çevreyi
Kirletmeyen Ürünler Bölümü”nü kurdu.
• İstanbul’da Bakırköy ve Ataköy merkezli doğal ürün bilgilendirme
çalışmalarına başladı: Sertifikalı doğal kozmetikler, tahta taraklar, deterjan
tüketimini azaltan manyetik kauçuk toplar gibi ürünleri tanıtmaya çalıştı.
• O yıllarda ülkemizde “organik” kelimesi sadece pamuk ile ilgili ve dar bir
çevrede kullanılır durumdaydı. Kontrol altında üretilen “doğal ürünler”
bilinmiyordu. Sadece aktarlarda satılan ürünler vardı.
• Çevreyi kirletmeyen ürünler, zararlı maddeler ve serifikalı doğal ürünlerle ilgili
bilgilendirme çalışmaları sonucunda oluşmaya başlayan potansiyel nedeniyle
1991 yılından itibaren sertifikalı doğal ürün satışlarına başlandı. 1994 yılında
Türkiye’nin ilk doğal ürün marketi “Ökotek Doğal ürün Marketleri” zincirinin
ilk halkası olarak Istanbul Bakırköy’de açıldı.
İstanbul Ticaret Odası – 4. Başarılı Kobi Yarışması:
2008 yılı Kadın Girişimcisi
•
•
•
Ökotek Doğal Ürün Marketleri Kurucusu Nesrin Barlas, İstanbul Ticaret Odası
tarafından düzenlenen 4. Başarılı Kobi Yarışması’nda 2008 yılı için Yılın Kadın
Girişimcisi seçildi.
Nesrin Barlas, son 19 yılda doğallık kavramını gerçek anlamıyla temsil eden öncü
kimliğiyle ülke düzeyinde gerçekleştirdiği çalışmalar nedeniyle bu ödüle layık görüldü.
Ödülü 09.02.2009 Tarihinde İstanbul Ticaret Odası’nda düzenlenen törende Başbakan
Erdoğan tarafından verildi (ekteki Foto : Nesrin Barlas, İTO Başkanı Yalçıntaş ve Başbakan
Erdoğan).
Back Up Slides
Ätherische Öle
• Ätherische Öle gehören zu den schönsten und kostbarsten Substanzen, die
in der Kosmetik eingesetzt werden. Sie sind mehr als der eingefangene
Duft: Sie sind das Essentielle, die Seele der Pflanze. Ätherische Öle
unterscheiden sich von den so genannten fetten Ölen wie Oliven- oder
Mandelöl, sie hinterlassen auf Papier keine Fettflecken und sie sind leicht
flüchtig.
• Sie werden über die Haut und durch die Nase aufgenommen und wirken
sowohl auf den Körper als auch auf die Seele. In natürlicher Haut- und
Körperpflege macht man sich ihre vielfältigen Wirkungen zunutze: Für
jeden Hautzustand gibt es besonders geeignete ätherische Öle, die zur
Pflegewirkung eines Produkts beitragen.
Ätherische Öle
• Ätherische Öle können außerdem keimhemmend wirken und
so zur Haltbarkeit des Produktes beitragen. Und nicht zuletzt
sorgen sie für einen angenehmen Duft.
• Ätherisches Öl sitzt in winzigen Öltröpfchen in oder auf dem
Pflanzengewebe, in den Blüten, den Blättern, der Rinde oder
der Fruchtschale. In der Zitronenschale sind diese Öltröpfchen
sogar sichtbar. Die Gewinnung ist immer ein aufwendiger
Vorgang, der viel Sorgfalt erfordert. Die Ausbeute ist gering:
Um z. B. einen Liter ätherisches Thymianöl zu erhalten,
braucht man ca. 100 kg Pflanzen.
Naturel Kozmetikte KullanılanBoyarmaddeler
Problemfelder in der Naturkosmetik
• Toxikologische Bewertung von Pflanzen:
Das SCCS fordert verstärkt Dossiers für den Einsatz
von Pflanzen in speziellen Anwendungsbereichen (s.
Haarfarben!)
Das kann bis zum Verbot einzelner Pflanzen oder
Pflanzeninhaltsstoffe (Curcuma Longa, Lawson;
Cumin) oder starken Konzentrationsbeschränkungen
(Riechstoffe, Methyleugenol) führen
Dünyadaki Önemli Naturel & Organik Kozmetik Standartları /Kaynak: Organic Monitor
Firma
Ülke
Ana Coğrafi Bölge
Standart Tipi
Yorum
BDIH
Almanya
Avrupa
Naturel ve Organik
Kozmetik
COSMOS Grubu’nun 5
üyesinden biri
Ecocert
Fransa
Öncelikle Avrupa,
fakat diğer
bölgeler de
Naturel ve organik
kozmetik
COSMOS Grubu’nun 5
üyesinden biri
Cosmebio
Fransa
Fransa
Naturel ve organik
kozmetik
COSMOS Grubu’nun 5
üyesinden biri
Soil Association
İngiltere
İngiltere
Organic Kozmetik
COSMOS Grubu’nun 5
üyesinden biri
ICEA
İtalya
İtalya
Organik Kozmetik
COSMOS Grubu’nun 5
üyesinden biri
Na True
Belçika
Avrupa
Naturel ve Organik
Kozmetik
Kar amacı gütmeyen
organizasyon
USDA NOP
ABD
ABD
Organik Kozmetik
(organik içerik miktarı
esaslı)
Milli organik gıda standartına
uyan kozmetikler
sertifikalandırılıyor
NSF International
ABD
ABD
Naturel ve Organik
Kozmetik
Na True ‘ya benzer
Standartlar
NPA
ABD
ABD
Naturel Kozmetik
-
IBD Certification
Brezilya
Brezilya
Naturel ve Organik
Kozmetik
Na True ve NSF’e
benzer standartlar
OFC
Avustralya
Avustralya
Organik Kozmetik
-
“Kuşkulu” Hammaddelerin Önemlileri / kaynak :Organic Monitor
INCI
Malzeme Tipi
Kabul Eden Standart
Yasaklayan Standart
Allantoin
Doğala özdeş cilt yatıştırıcı
NPA
Ecocert, Soil Association,
NaTrue, BDIH
Bor Nitrür
Toz, sensory enhancer
NPA (geçici olarak)
Ecocert, NaTrue, BDIH
Kapriloil Glisin
Koruycu / Yumuşatıcı
NPA, NSF, NaTrue, BDIH
Ecocert
Klorfenezin
Koruyucu
NPA (geçici olarak)
Ecocert, NaTrue, BDIH
Kokoamidopropil Betain
(ve ilgili Betainler)
Yumuşak ,köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert
NPA, NaTrue, BDIH
Koko Betain
Yumuşak, köpüren yüzey aktif
madde
NPA (geçici olarak), Ecocert
NaTrue, BDIH
Disodyum(&sodyum)
kokoamfoasetat (&lgili
diğerleri)
Yumuşak, köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert
NPA, NaTrue, BDIH
Disodyum Lauril Sülfosüksinat
Yumuşak, köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert
NPA, NaTrue, BDIH
Guar
Hidroksipropiltrimonyum
Klorür
Saç & cilt düzenleyicisi
NPA (geçici olarak)
Ecocert( sadece saç ürünleri
için geçici olarak)
NaTrue, BDIH
İsopropil miristat,
İsopropil palmitat
Yumuşatıcı
Ecocert
NPA, NaTrue, BDIH
Magnezyum Askorbil
Fosfat
Vitamin C türevi
NPA, NaTrue, BDIH
Ecocert
Pantenol
Aktif madde
NPA
Ecocert, Soil Association,
NaTrue
“Kuşkulu” Hammaddelerin Önemlileri –(devam ) /kaynak :Organic Monitor
INCI
Malzeme Tipi
Kabul Eden Standart
Yasaklayan Standart
Fenetil Alkol (sentetik)
Koruyucu, doğal olanı da artık
mevcut
NPA, Soil Association
Ecocert, NaTrue, BDIH
Doğal olanı yasak değil
Fenoksietanol
Koruyucu
Soil Association
Ecocert, NaTrue, NPA
Potasyum Cetil Fosfat
Emülgator
NaTrue, BDIH
Ecocert
Retinil Palmitat
Vitamin A türevi
NPA
Ecocert, NaTrue, BDIH
Shea Butter
Amidopropiltrimonyum
Klorür
Saç & cilt düzenleyicisi
NPA (geçici olarak)
Ecocert, NaTrue, BDIH
Sodyum Lauril Sülfat /
Sodyum Koko Sülfat
Aşırı köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert, NaTrue, BDIH
(sadece sodyum koko sülfat)
NPA, Soil Association
Sodyum Lauril Glukoz
Karboksilat
Yumuşak, köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert
NPA, NaTrue, BDIH
Sodyum Lauril Sülfoasetat
Yumuşak, köpüren yüzey aktif
madde
Ecocert, BDIH
NPA, NaTrue
Tropolon
Koruyucu
NPA (geçici olarak)
Ecocert, NaTrue, BDIH
Ubikuinon
Koenzim Q10
(fermentasyon ile
üretilebilir)
NPA, BDIH
Ecocert’de listelenmemiştir,
NaTrue- fermentasyon grade
ise uyar
2 -3 Yıl Önceki Durum