Transcript AMFETAMİN VE TÜREVLERİ ETKİLERİ

AMFETAMİN TÜREVLERİ
ETKİLERİ-ANALİZ YÖNTEMLERİ
Amfetaminler
Metamfetaminler
LSD
Ekstazi
Analiz Yöntemleri
Uğur Erşen ŞENBİL
Arzu KOCAOĞLU
AMFETAMİNLER
Amfetaminler hemen hemen tüm dünyada
kullanılan sentetik olarak üretilen ve bağımlılık
yapan uyuşturucu maddelerdir.
2004’te tüm dünyada ele geçirilen 6 ton
amfetaminden yaklaşık % 97’si Avrupa’da ele
geçirilmiştir.
Amfetaminler ilk olarak astım, uyku bozuklukları,
obezite, hiperaktivite gibi hastalıkların tedavisi
amacıyla geliştirilmiştir.
AMFETAMİNLER
Amfetaminler fenetilamin ailesinin
üyesidir.
Amfetamin=Alfa-metil-fenetilamin
bir
AMFETAMİN TÜREVLERİ
Amfetamin türevleri;
• MDMA (3,4 MetilenDioksi-N-MetAmfetamin)
• MDA (3,4-Metilendioksiamfetamin)
• MDE (MetilenDioksi-N-Etilamfetamin)
• DOB (2,5-DimethOxy-4-Bromamfetamin)
• MBDB (N-Metil-1-(1,3-BenzoDioksol-5-yl)-2Butanamin) dir.
AMFETAMİN TÜREVLERİNİN ÜRETİM
ŞEMASI
AMFETAMİNLER
MARUZİYET YOLLARI
Hap ya da beyaz toz halinde bulunur
Ağızdan alınabilir, burna çekilebilir, damardan
verilebilir.
AMFETAMİNLER
ETKİLERİ
Halusinojenik maddelerdir ve iştah keserler.
MSS üzerine etkileri olup, beyin tarafından
salgılanan dopaminin sinir hücreleri arasındaki
aktivitesini arttırarak etkisini gösterir.
Bu sırada kalp atış hızı ve
kan basıncı artmaktadır.
AMFETAMİNLER
İNTOKSİKASYONU
Amfetaminin akut intoksikasyonunda,
- Toplam uyku miktarı azalır, uyku esnasında
vücut hareketleri artar, yavaş dalga uykusu
azalır.
 Kronik amfetamin kullanımında
ise hipersomnia ortaya çıkar.
METAMFETAMİN
Dünya üzerinde en hızla yayılan, çok zararlı ve
tehlikeli bir uyuşturucudur.
Takma isimlerinden bazıları kristal, tina, crack,
ice. En çok kullanılan ismi met. tir.
Halüsinojenik maddelerdendir.
METAMFETAMİN
IUPAC ismi (S)-N-metil-1-fenil-propan-2-amin
METAMFETAMİN SENTEZİ
a-) Metalsiz indirgeme gibi hidriodik asit-kırmızı
fosfor metodu
b-) Çözülmüs metal indirgemesi gibi “Birch
indirgemesi ” metodu
c-) Tionilklorür ve paladyum ya da platinyum
oksit katalizör olarak kullanıldığı heterojen
katalitik indirgemesi (“Emde” metodu).
METAMFETAMİN
MARUZİYET YOLLARI
Renksiz, kokusuz, mat bir buz kütlesine benzer.
Bu madde burundan çekme, yakarak, yutarak
yada damardan alınabiliyor.
METAMFETAMİN
ETKİLERİ
MSS uyarıcılardır. Metamfetamin alımı ile yüksek
miktarda dopamin üretilmesinin; beyindeki sinir
merkezleri üzerinde zehir etkisine yol açtığı
düşünülmektedir
Çok çeşitli ağır sağlık sorunlarına neden
olmaktadır.
İlk kez kullanıldığında insana kendisini aşırı güçlü
ve iyi hissettiriyor. Mükemmel insan kavramını
yaşatıyor.
Metamfetamin, amfetaminden daha güçlü
ayrıca kokainden 3 kat daha sert çarpar.
METAMFETAMİN
İNTOKSİKASYONU
Metamfetaminin akut intoksikasyonununda,
-Dikkat yükselir,
-Yorgunluk azalır,
-Aşırı mutluluk,
-Hızlı nefes alma
-Tansiyon yükselir.
METAMFETAMİN
İNTOKSİKASYONU
Metamfetaminin kronik intoksikasyonunda,
-Paranoya,
-Halüsinasyonlar,
-Davranış bozuklukları,
-Kilo kaybı,
-Çarpıntı,titreme,
-Meth ağzı denen diş çürümeleri
-Kısa dönem libido artışı, ardından erektil
disfonksiyon meydana gelir.
FACE of ADDICTION - The EFFECTS of
CRYSTAL METH
LSD
Yarısentetik bir uyuşturucudur.
Kimyasal ismi D-Liserjik Asit Dietilamid tir.
LSD veya LSD-25 olarak gösterilir.
Çavdar mahmuzu denilen bir çavdar
mantarından sentezlenir
LSD
MARUZİYET YOLLARI
Sıvı halde veya kağıda emdirilmiş halde,
ayrıca seyrek de olsa jel, toz veya hap şeklinde
olabilir.
Saf haliyle kokusuz, renksiz ve hafif acı bir
tada sahiptir.
Ağız yoluyla veya sıvı halinde
damar içi yada kas içi enjeksyon
ile de vücuda alınabilir.
LSD
ETKİLERİ
LSD bağımlılık yaratmayan, beyne zarar
vermeyen ve dozunda çok az toksik
içermesine rağmen çok düşük dozlarda bile
hezeyanlar ve şüphe gibi ters psikiyatrik
sonuçlar gösterebilir.
Sinir sistemi işleyişinde bozukluklar meydana
getirir.
LSD
İNTOKSİKASYONU
LSD intoksikasyonu sırasında şeylerin anlamının
derinleşmesi,
duyusal
algılamaların
yer
değiştirmesi
(sinestezi),
zaman
algısının
değişmesi ve iç ve dış dünyanın ayırt edilemez
oluşu gibi belirtiler gözlenmektedir.
 Kullananlar genelde halüsinasyon görür. Nadiren
depresif durumlar da görülür. Kahkahalarla
güldükten sonra aniden ağlanabilir.
İnhibitörü Chlorpromazinedir
CAT ON LSD
EKSTAZİ
Dünyada yasa dışı üretilen ve kullanılan en
popüler uyuşturucu maddelerdendir.
Genellikle Adam, XTC, Sarılma (hug), Fasulye
(beans), aşk ilacı, E, Doves gibi adlarla anılır.
EKSTAZİ
Ekstazi tabletinin aktif bileşeni 3,4metilendioksimetamfetamin (MDMA)’dir.
EKSTAZİ SENTEZİ
EKSTAZİ
MARUZİYET YOLLARI
Ekstazi genellikle çeşitli renk, grafik, tasarım,
geometrik şekil ve logolarda basılan tablet
yapısında olmaktadır.
Tabletlerin kütleleri 150–400 mg arasındadır
ve genellikle 70 ile 120 mg MDMA içerirler.
Tablet ya da kapsül olarak yutulur, çok nadir
olarak burun yolu ile solunum edilir, dumanı
içilir, enjekte edilir.
EKSTAZİ
ETKİ MEKANİZMASI
 Midede hızlıca parçalanır.
 Bazı MDMA molekülleri mideden kan dolaşımına
absorblanır ve bir kısmı ince bağırsağa verilir.
 Daha sonra karaciğere (mavi ok) doğru hareket eder.
 Karaciğerde ekstazinin bir kısmı inaktif bileşenlere
metabolize olur ve kalanı toplardamar (mavi ok) ile
kalbe taşınır.
 Ekstazi kalpten kan ile ciğerlere pompalanır ve
oksijenlendirilip kalbe döner (kırmızı ok).
 Bundan sonra oksijenlendirilmiş kan beyine ve yüksek
kan akışına sahip diğer organlara ekstazi taşır.
EKSTAZİ
ETKİ MEKANİZMASI
 Kimyasal olarak; ekstazi zayıf bir bazdır.
 Midedeki gastrik asit H+ iyonu yüklüdür.
 Ekstazi H+ iyonu alırsa, polar hale gelir.
 Bu onun biyolojik membranı geçmesini zorlaştırır.
Bundan dolayı ekstazinin çoğu mideden kan dolaşımına
absorblanmaz. Tercihen, MDMA molekülleri mideden ince
bağırsağa boşaltılır.
 İnce bağırsak alkali ortamdır ekstazi H+ iyonu bırakır
böylece polar olmayan hale gelir ve böylece kan
damarlarından daha hızlı difüzlenir.
EKSTAZİ
İNTOKSİKASYONU
 Ekstazinin akut intoksikasyonunda,
- Kalp atısında düzensizlik
- Vücut sıcaklığının artması
- Asırı yorgunluk
- Böbrek fonksiyonlarının bozulması
- Yüksek tansiyon
- Kasların istemsiz kasılması
- Sıvı kaybı
- Zihin bulanıklığı
- Rahatsız, huzursuz davranıslar
- Kullanımdan sonra depresyon, alınganlık
- Hafıza kaybı gözlenir.
EKSTAZİ
İNTOKSİKASYONU
Ekstazinin kronik intoksikasyonunda,
- Beynin kimyasının değismesi sonucu görülen
rahatsızlıklar
- Serotonin ve metabolitlerinin azalması
- Serotonin terminallerinin bozulması
- Serotonin tasıyıcılarının azalması
gözlenir.
EFFETCS OF EXTACY
ANALİZ YÖNTEMLERİ
 Bağımlılık yapan maddelerin nitel ve nicel analizlerine
yönelik pek çok değisik analiz yöntemi uygulanabilir.
•
•
•
•
•
•
•
•
Kimyasal Reaktiflerle Renk Testleri,
Anyon Testleri,
İnce Tabaka Kromatografisi (İTK),
Gaz Kromatografisi/Kütle Spektrometresi (GC-MS),
Sıvı Kromatografisi/Kütle Spektrometresi (LC-MS),
Fourier Dönüsümlü Đnfrared Spektroskopisi (FTIR),
Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC),
Gaz Kromatografisi (GC) gibi teknikleri sayabiliriz.
ANALİZ YÖNTEMLERİ
• Spektroskopik metodlar, bağımlılık yapan
maddelerin
tanımlanmasına
yöneliktir,
kromatografik metodlar ayırma teknikleridir,
Kimyasal Reaktiflerle Renk Testleri ise;
maddeler hakkında ön fikir verir.
Amfetamin ve Türevler için Renk
Testleri
Marquis Reaktifi ile : turuncu- kırmızı
kahverengi
Mandelin reaktifi ile : yeşil – koyu yeşil ;
ısıtılırsa kırmızı renk oluşumu gözlenir.
LSD için Renk Testleri
• Erhlich reaktif ile : mor
• Marquis reaktifi ile : turuncu
kahverengimor
• Froehde reaktifi ile : zeytin yeşili - mavi ve yeşil
• Mandelin reaktifi ile : turuncu - yeşil - gri
• Mecke reaktifi ile : zeytin yeşili
mavi-siyah
• Vitali reaktifi ile : kahverengi-kahverengimsi mor
• Vanurk reaktifi ile : mavi- mor
KROMATOGRAFİK TEKNİKLER
 Kromatografinin
esası,
kimyasal
ve
fiziksel
özelliklerindeki
farklılıklardan
yararlanarak
bir
karışımdaki bileşenlerin iki faz arasında dağıldığı fiziksel
bir ayırma yöntemidir.
 Bir çok kromatografik yöntem vardır fakat adli
toksikolojide bunlardan en fazla kullanılan üçü
şunlardır:
-İnce Tabaka Kromatografisi(TLC),
-Gaz sıvı Kromatografisi(GLC) ve
-Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi(HPLC)
İNCE TABAKA KROMATOGRAFİSİNİN
KAPSAMI
1. Bir ince tabaka plakasının, bir cam levha yüzeyinin
adsorblayıcı tabaka ile kaplanarak hazırlanması. Ticari
olarak satın alınabilecek ince tabaka plakalarını (cam,
plastik ya da alüminyum folyo destekli) kullanabilirsiniz.
2. Uygun çözücüde çözülmüş, ayrılacak maddelerin
küçük miktarlarda plakaya uygulanması.
3.
Kromatogramın
geliştirilmesi
(yürümenin
gerçekleştirilmesi).
4. Ayrılan maddelerin UV lambası yardımı ile ya da
boyar maddeler ile boyanarak gözlenir hale getirilmesi.
ÖRNEK TLC
GC-MS
 Uyuşturucu standartları ve örnek tabletlerden alınan numuneler,
GC/MS cihazında nitel tayinlerinin yapılabilmesi için toz hale
getirildikten sonra 1 mg/mL olacak şekilde metanolde çözülür.
 GC cihazında nicel tayinlerinin yapılabilmesi için ise 1 mg/mL sabit
derişimde olacak şekilde tartımları yapılıp tetrakosan çözeltisi
içerisinde çözülür.
 Daha sonra her iki çözelti de yarım saat ultrasonik banyoda
tutulmuş ve süzülür.
 Hazırlanan bu çözeltiler bozulmamaları için +4 C’daki muhafaza
edilmiş ve analizlerden önce oda sıcaklığına ulaşabilmeleri için her
birçözelti yarım saat analiz ortamında bekletilir ve GC/MS cihazında
nitel, GC cihazında nicel analiz amacı için kullanılır.
KÜTLE SPEKTROSKOPİSİ
Toksikolojik analizlerde genellikle zehirler veya
uyuşturucular önce gaz kromatografisi
yöntemleriyle ayrılırlar.
Maddeler kolondan elüe olurken kütle
spektorskopisinin
bombardıman odasına
taşınırlar.
Bir bilgisayar sistemi kütle spektroskopisinin
sonuçlarını otomatik olarak bilinen maddelerle
karşılaştırıp maddeleri tanımlar.
CEDIA (Cloned Enzym Donor Immuno
Assay)
Kan serumunda ve idrarda, Amfetamin,Esrar,
Opiatlar (Morfin, Eroin, 6-MAM),
Benzodiyazepin, TCA (Trisiklik
Bileşikler), Kokain, Barbitüratlar
gibi yoğun olarak kullanılan
uyuşturucu ve uyarıcı madde
analizlerinde kullanılır. Ölçüm
enzimatik yöntemle yapılır. Serum
ve idrar cihaza direkt olarak verilebilir.
Semi-Kantitatif ölçüm yapılır
HPLC (High Performance Liquid
Chromatography)
Yüksek performanslı sıvı Kromatografidir.
Kolondan taşıyıcı olarak sıvı fazlar geçirilir.
Yüksek basınç altında analizler yapılır.
Kütüphanesi olmadığından öncelikle aranacak
maddelerin
standartlarının
metod
oluşturularak
cihaza
yüklenmesi
gerekmektedir.
Benzodiazepinler ve Trisiklik Bileşikleri ve
Amfetamin analizleri için önemli bir cihazdır.
KAYNAKLAR
• Şule Sümengen-Yüksek Lisans Tezi-Ekstazi Analizi ve
Amfetamin Türevleri için Tayin Yöntemi Geliştirmesi
• Sevda Dülger-Adli Kimya ve Adli Toksikoloji Bilim Dalı
Doktora Tezi-Amfetamin Türevleri İçeren Yasadışı Üretilmiş
Tabletlerin Kromatografik ve Spektroskopik Yöntemlerle
Analizi
• http://www.amatem.org
• http://ar2006.emcdda.europa.eu/tr/page008-tr.html
• http://www.belgeler.com
• www.wikipedia.org
• http://www.hafif.org/yazi/metamfetamin
• www.youtube.com
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ