Transcript BOTOX
Bel Ağrısında Botulinum toksini Dr.Meltem Uyar Belağrısı ile hiç tanışmadığını iddia edenlerın büyük olasılıkla hafızalarında sorun vardır. (Paul A.Reilly-J Rheumatol 2001;28: 225-26). Kronik Mekanik Bel ağrısı İnsidansı %4.4-30 Dionne 1999, Low Back Pain, IASP Press Genel ortopedi kliniklerine gelen hastaların % 21 MPS Ağrı kliniklerine gelen hastaların % 85- 93 MPS Borg-Stein, Simons. Arch Phys Med Rehabil 2002 Kronik Bel ağrısında muskuler disfonksiyonla ilgili insidans bilgisi yok Miyofasyal ağrı sendromları Kasların hassas noktalarından kaynaklanan ağrı sendromlarıdır. 1937’de STEİNDLER “posterior division sendromu” 1942’de TRAVEL ilk defa “trigger point“ terimini kullanmıştır. 1969’da LASKIN “miyofasyal ağrı ve disfonksiyon” sendrom terimini kullanmıştır. Nedenleri Akut ya da kronik travma Duruş bozuklukları Soğuk Stres Kişilik yapısı Metabolik faktörler 1994 Mekanizmalar Periferik sensitizasyon İskemik kas spazmı Nöromuskuler disfonksiyon Motor son plak aktivitesi Hiperaljezi ile santral sensitizasyon Anormal nörojenik miyojenik impuls (Wall-Melzack 1994) (Simons-1993) (Hubbard 1993) (Simons-1996) (Q-Cohen 1994) (Gunn-1996) Myofasyal Ağrı Sendromu (MFS) Etyolojik faktör Lokal fonksiyonel kas değişiklikler Nöromuskuler disfonksiyon Tekrarlayan faktör Nöral yapılara yansıma Lokal yapısal değişiklikler Muskulodistrofik safha Majör kriterler Bölgesel ağrı yakınması Tetik noktada hassasiyet yansıyan ağrı İlgili kas grubunda ‘’taut bantın’’ palpe edilmesi Kasta orta derecede kısalma ve sertlik, otonomik bozukluklar Hastada ‘’jump sign’’ “Range of motion” da azalma Minör kriterler Tüm yaşlarda ve her iki cinste Taut bantların ani tutulup bırakılması ile veya taut band içindeki tetik noktaya iğne batırılması ile ‘’lokal twitch yanıtı’’ oluşması Kasın gerilmesi veya hassas noktaya enjeksiyon ile ağrının azalması Bel ve kalça ağrısından sorumlu kaslar Yüzeyel Erektor spina kası İliokostalis lumborum Longissimus toracis Orta bölge Multifidi piriformis Derin kaslar İliopsoas Quadratus lumborum Öykü ve Fizik Muayene Laboratuar, radyoloji ve EMG’nin genellikle normal olması Ayırıcı Tanı İliopsoas Sakroiliak hastalıklar Faset sendromu Gluteus maksimus + medius Kuadratus lumborum + Gluteus minimus Psödodisk sendromu Tedavi Germe ve sprey İskemik kompresyon Fizik tedavi yöntemleri TENS Gevşeme-Biofeedback Trigger point injeksiyonu Diagnostik Trigger Point İnjeksiyonu Akut Kronik Hemen düzelir Geçici iyilik Palpasyon / İnjeksiyon Tekniği Dry needling 1-5 ml volüm SF, lokal anestetik, steroid, botulismus toksini BOTOKSUN TARİHSEL GELİŞİMİ 17001800 Clostridium botulinum Justinus Kerner botulism nedeni olarak saptadı 1944 E. Schantz, botulinum toksin tip A pürifiye edildi 19501960 Type A 900 kD kopmpleks purifikasyon optimizasyonu 1968 Medikal kullanım Botox (BTX Tip A) (Antijenik proteini en düşük miktarda içermektedir) Myoblock (BTX Tip B Elan San Diego CA) Dysport (BTX Tip A sadece Avrupada mevcut; Ipsen İngiltere) BOTULİNUM TOKSİNİ 20 YILDIR Primer distoni (blefrospasm, hemifasyal spasm), sekonder distoni,esansiyel tremor ve şaşılık için kullanılmaktadır BOTULİNUM TOKSİNİNİN KULLANILDIĞI YENİ ENDİKASYONLAR 1-Kozmetik 2-Ağrılı patolojiler Başağrısı Gerilim tipi Migren Servikojenik başağrısı Kluster başağrısı Kronik bel ağrısı Myofasyal ağrı Fibromyalji Tenisçi dirseği 3.Bezlerin aşırı sekresyonu ile birlikte olan durumlar Hiperhidrozis Aksiller Palmar Spasmodik Distoni Siyalore İntrinsik rinit Krokodil tear sendromu 4-Kas kontraksiyonlarının aşırı ya da sinerjistik olmayan çalışması ile oluşan durumlar Myokimi Bruksizm Anal fissür Anismus Vaginismus Detrusor sfinkter dissinerjisi Oddi sfinkter disfonksiyonu Akalazya Özafagial spasm Laringeal ve pilorik spasm NÖROMÜSKÜLER BİLEŞKE Arnon SS, et al. JAMA. 2001;285:1061. BOTULİNUM TOKSİN TİP A ETKİ MEKANİZMASI B - Sinaptobrevin A - SNAP 25 Arnon SS, et al. JAMA. 2001;285:1061. BOTOKSUN ANALJEZİK ETKİNLİĞİ Guyer BM. Mechanism of botulinum toxin in the relief of chronic pain Curr Rev Pain 3:427-421,1999 Barwood S, Baillieu C, Boyd R. Analgesic effects of botulinum toxin A: A randomized, placebo-controlled clinical trial Dev Med Child Neurol 42.116-121,2000 Aoki K Pharmacol and immunolgy of botulinum toxin serotypes J Neurol;248:3-10, 2001 Arezzo JC .Possible mechanisms for the Effects of Botulinum Toxin on Pain The Clinical Journal of Pain 18:125-132,2002 BOTOKSUN ANALJEZİK ETKİNLİĞİ Cui M, Aoki K Mechanism of the antinociceptive effect of subcutaneous Botox. Inhibition of Peripheral and central nociceptive processing Cephalagia 23(7),2003 Aoki K. Evidence for antinociceptive activity of botulinum toxin type A in pain management Headache 43;(Supp)915,2003 Mense S.Neurobiological basis for the use of botulinum toxin in pain therapy J Neurol 1:1-7,2004 Cui M, Khanijou S, Rubino J, Aoki KR Subcutaneous administration of botulinum toxin A reduces formalininduced pain Pain. 107:125-33, 2004 Bradikinin, H+, ATP, vs Doku hasarı Eksitasyon İnflamasyon İnflamatuar hücreler Salınım Aktivasyon Modülasyon Sitokinler Opioidler Büyüme faktörleri Eikosanoidler Histamin Serotonin vs Aktivasyon Modülasyon Eksitasyon Modülasyon NOSİSEPTİF NÖRON Botox-A NÖROPEPTİDLER Katekolaminler Eikosanoidler SEMPATİK NÖRON Botoksun MPS da kullanımı Porta M et al. The rationale and results muscle spasm and myofascial syndromes with botulinum toxin type A Pain Digest 8:346-352,1998 Childers M et al. Treatment of painful muscle syndrome ith botulinum toxin A: a review J Back Musculoskel Rehabil 10:89-96,1998 Porta M. A comparative trial of botulinum toxin type A and methylprednisolone for the treatment of myofascial syndrome and pain from chronic muscle spasm Pain 85:101-105,2000 Wheeler AH, Goolkasian P. Open label assessment of botulinum toxin A for pain treatment in a private outpatient setting J Musculoskeletal Pain 9:67-82,2001 Wheeler AH, Goolkasian P. Open label assessment of botulinum toxin A for pain treatment in a private outpatient setting Pain 59:255-260 ,2001 Sheean G. Botulinum toxin for the treatment of musculoskeletal pain and spasm. Curr Pain Headache Rep. 6:460-9, 2002 De Andres J et al Use of botulinum toxin in the treatment of chronic myofascial pain.Clin J Pain. 2003 19(4):269-75. BTX- Miyofasyal Ağrı Sendromu Kamanli A ve ark. Comparison of lidocaine injection, botulinum toxin injection, and dry needling to trigger points in myofascial pain syndrome Rheumatol Int 2004 M Uyar, Y Erkin. Botulinum Toxin Type-A Use in Refractory Myofascial Pain J Int Med Res (Baskıda) Botoksun MPS Kullanımı Acquandro MA, Borodic G. Treatment of myofascial pain with botulinum A toxin (letter) Anesthesiology 80:705-706,1994 Cheshire WP et al. Botulinum toxin in the treatment of myofascial pain syndrome. Pain 59:65-69,1994 Paulson GW, Gill W. Botulinum toxin is unsatisfactory therapy for fibromyalgia Mov Disord 11:459,1996 Porta M et al. Compartment botulinum toxin injection for myofascial pain relief. Dolor 12;42,1997 Alo KM et al. Botulinum Toxin in the treatment of myofascial pain Pain Clin.;10:107-116, 1997 Wheeler et al. A randomized, double-blind,prospective pilot study of botulinum toxin injection for refractory, unilateral, cervico thoracic, paraspinal, and MPS. Spine,23:1662-6,1998 Diaz JH, Gould HJ. Management of Post-thoracotomy Pseudoangina and Myofascial Pain with Botulinum Toxin Anesthesiology,91(3):877,1999 Botoksun Bel Ağrısında Kullanımı Lang AM. A pilot study of botulinum toxin type A (Botox), administered using a novel technique, for the the treatment of myofascial pain. American Journal of Pain Management 10:108-112, 2000 Foster et al. Botulinum toxin A and chronic low back pain: A randomized, double blind study. Neurology 56, 1290-1293, 2001 Childers et al. Botulinum Toxin type A use in piriformis muscle syndrome: a pilot study Am J Phys Med Rehabil 81:751-759, 2002 Difazio et al. A focused review of the use of botulinum toxins for low back pain. Clin J Pain 18(6):155-162, 2002 Jabbari et al. Treatment of chronic low back pain with Botulinum Toxin A: Prospective study of 60 patients. Spine 2003 Jabbari et al. Treatment of low back pain with Botulinum Neurotoxins. Pain Practice (4);47-53, 2004 Porta et al. Botulinum Toxin and Back Pain J Neurol 251;1-8, 2004 Fanucci et al. Pyriformis muscle syndrome: CT/MR findings in the percutaneous therapy with botulinic toxin Radiol Med 105(1-2):69-75, 2003 Bel ve kalça ağrısından sorumlu kaslar Yüzeyel Erektor spina kası İliokostalis lumborum Longissimus toracis Orta bölge Multifidi piriformis Derin kaslar İliopsoas Quadratus lumborum Botulinum toxin A and chronic low back pain: A randomized double-blind study Foster et al. Neurology 2001 22;(10):1290-3 100 %73,3 * 80 % 50'den fazla ağrı azalması olan hasta yüzdesi %60 * 60 40 Saline %12,5 20 0 Botox A %25 3. Hafta 8. Hafta Bradikinin, H+, ATP, vs Doku hasarı Eksitasyon İnflamasyon İnflamatuar hücreler Salınım Aktivasyon Modülasyon Sitokinler Opioidler Büyüme faktörleri Eikosanoidler Histamin Serotonin vs Aktivasyon Modülasyon Eksitasyon Modülasyon NOSİSEPTİF NÖRON Botox-A NÖROPEPTİDLER Katekolaminler Eikosanoidler SEMPATİK NÖRON Aşırı veya anormal Kas kontraksiyonu AĞRI Botulinum ile blokaj γ-motor nöronların aktivasyonu Botulinum ile blokaj İskemi Sensitize edici mediatörlerin salınımı α-motor nöronların refleksif aktivasyonu İntrafusal kas fibrilleri -kas iğciğinin kontraksiyonu Kontrendikasyonlar Yaygın kas zayıflığı, nöromusküler hastalıklar, sistemik hastalıklar,ilerleyici myopati (Myasteni Gravis, LambertEaton Sendromu) Hastada riskler/yarar konusunda kuşkuların olması Uygulanacak kasta belirgin atrofi Gebelik, laktasyon Aminoglikozid antibiyotiklerin kullanımı (Btx genel güçsüzlüğü arttırabilir) Toksine karşı duyarlılık, enjeksiyon yerinde enfeksiyon Piriformis Sendromu Kalçanın dış rotatorlarından Piriformisin sinir ve damar sıkışması Piriformis Sendromu Gluteal bölgeden bacak arka yüzüne yayılan ağrı ve parestezi Semptomlar otururken, defekasyonla artmakta Piriformis kasındaki triger noktanın saptanması Priformis-CT Priformis-Skopi Priformis-Skopi MPS de önerilen BTX Dozları MPS yeri Doz (MU) Volum SF(ml) İliopsoas 80-150 2-4 Ouadratus lumborum 100 2 Piriformis 100 2 MPS yeri İliopsoas Ouadratus lumborum Piriformis Doz (MU) 50 80-150 100 Porta M, Pain 2000 Volum SF(ml) 5-10 10 5-10 Andres JD, Clin J Pain 2003 Bel Ağrısı- BTX 1 - 5 ml dilüsyon 22 G iğne 22 G 2-10 ünite / 0,1 ml 20-100 ünite/ml Trigger Point Rehberi . İğne lokalizasyonu L3 seviyesinde İliopsoas içinde CT radyografi skopi BTX MPS de kullanımı Avantaj Potent bir nöromuskuler ajan oluşu Emniyetli klinik kullanım Yan etkilerinin hafif ve iyi tolere edilebilmesi Selektif olarak uygulayabilme kolaylığı Uzun etki süresi (3-4 ay) Antijenitenin minimal oluşu Yan etkiler Erken Lokal ağrı Hematom, ekimoz Grip benzeri semptomlar Geç dönem kas zayıflığı Ağrının şekil değiştirmesi Tekrarlayan uygulamalarda antikor oluşumu ile etkinliğin azalması Bilinmeyen yeni bir travmaya artmış risk Ayırıcı tanı ve klinik muayene Verbal bilgi, hasta günlüğü Sıklık Şiddette azalma Hastayı bilgilendirme (3-5 gün, 2-4 haftada maksimum etki) Kasta trigger noktayı saptama ve tanısal enjeksiyon İnjeksiyon öncesi uygulama yerlerini belirleme Günlük aktivitede artma, maluliyetin azalması Kullanılan diğer medikasyonlarda azalma Kombine yaklaşım (mutlaka strech-eksersiz) ? Miyofasyal Ağrı Sendromu Eşlik eden faktörler Altta yatan patoloji Stress Radikülopati Kötü postür Faset artropati İşyerinde ergonomi Visseral ağrı Gizli malignite Geleneksel yöntemleri uygula Ev programına başla Evet İyileşme Hayır Trigger nokta injeksiyonu • Aktif/pasif germe • Egzersiz programı • Sıcak/buz • Akupressure • Relaksasyon teknikleri • Ultrason • Nöromüsküler stimülasyon • Nürisyon desteği • Masaj • Biyofeedback • Farmakoterapi Eşlik eden faktörler Altta yatan patoloji Trigger nokta injeksiyonu İyileşme Hayır Evet Ev programına başla Geçici Botulinum Toxin Tip A İnjeksiyonu Denek sayısı yetersiz, Kullanılan doz anlamlı bir analiz yapılamıyor aralıkları farklı Araştırıcıların klinik deneyimi Hastalığın tanımı EMG desteği yetersiz ve edilme becerilerinin sonuçlar ve dahil kriterleri Maliyet – etkinlik üzerindeki etkileri belli değil çok değişken araştırmaları yok Optimal Botulinum dozu net değil BTX ile ağrı tedavisinin başarılı olması Hastanın normal aktivitesine dönebilmesi Daha çabuk iş hayatı BTX ile daha etkin bir analjezi sağlanması Normal bir sosyal hayata dönüş Analjezik ilaç gereksiniminde azalma olması Ağrı tedavisi sosyal ve finansal açıdan büyük yarar sağlar Maliyet artışı olmadan daha insancıl bir yaklaşım