Transcript Snímek 1
Doing Business with the Czech Republic 2011 оны 5 дугаар сарын 11, Улаанбаатар хот Павла Жакова Чехийн Элчин сайдын яам, Улаанбаатар хот [email protected] Чех улсын талаарх ерөнхий мэдээлэл Газар нутаг: 79 000 км² Байрлал: Европын зүрхэнд оршино. Хүн ам: 10,5 сая (94 % Чех) Улс төрийн систем: Паpлaмeнтийн, ардчилсан Мөнгө: Крон (CZK) Хэл: Чех Тээвэр: Олон улсын 5 нисэх буудалтай, зам тээврийн холбоо сайн хөгжсөн Гишүүн байгууллагууд: EU, WTO, OECD, IMF, WB… Соёлын өв ЮНЕСКO гийн хамгаалалтанд орсон 12 хот, 200 гаруй цайз цамхаг байдаг. Тэлч Кутна хора Зелена Хoрa Ледицэ Холашовице БНЧУлс 2004 оны 5 дугаар сарын 1-ээс Европын Холбоонд гишүүнээр элссэн. 2009 оны эхний хагаст Чех улс Европын Холбоог тэргүүлэв. Улсуудын ангилал (2011 4-р сар) Улс Moody [байдал] Fitch [байдал] Стандарт & ядуурал [байдал] Чех улс A1 [тогтвортой] A+ [эерэг] A + [эерэг] Словак A1 [тогтвортой] A+ [тогтвортой] A+ [тогтвортой] Польш A2 [тогтвортой] A- [тогтвортой] A- [тогтвортой] Унгар Baa3 [сөрөг] BBB- [сөрөг] BBB- [сөрөг] Болгар Baa3 [сөрөг] BBB- [сөрөг] BBB [тогтвортой] БНХАУ Aa3 [эерэг] A+ [тогтвортой] AA- [тогтвортой] ОХУ Baa1 [тогтвортой] BBB [эерэг] BBB [тогтвортой] Өмнөд Солонгос A1 [тогтвортой] A + [тогтвортой] A [тогтвортой ] Эх үүсвэр: The Guardian, S & P Чехийн эдийн засгийн тойм • Жижиг болон нээлттэй эдийн засаг (дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 80%-ыг экспорт эзэлдэг) • Уламжлалт үйлдвэржсэн орон (боловсруулах үйлдвэрийн салбар ихээхэн хэсгийг эзэлдэг) • Судалгаа, өсөлт болон шинэчлэлтийг анхаарах • Технологийн платформ, кластер • Тод томруун худалдаа болон Европын Холбоотой хамтарсан эзэмшлийн нэгжүүд • Европын зах зээлд нэвтрэх гарц (дотоод худалдаа) • Зарчмын өндөр шалгуур • Шилдэг чанартай бүтээгдэхүүнүүд • Улсын дэмжлэгтэй санхүүжүүлэх мөн даатгуулах (Чехийн экспорт банк, Экспортын баталгаа болон даатгалын байгууллага) Макро эдийн засгийн гол үзүүлэлтүүд Үзүүлэлт 2008 2009 2010 2011 Бодит ДНБ (%, тогтмол 2000, он дамжих) 2,5 -4,1 2,3 2,0* Номинал ДНБ (тэрбум крон) 3 689 3 626 3 670 N/A Аж үйлдвэрийн бүтээгдэхүүний гарц (%, тогтмол 2005, он дамжих) 17,7 1,6 11,7 13,0** Инфляц (%, дундаж, он дамжих) 6,3 1,0 1,5 2,1* Ажилгүйдэл (%, дундаж, он дамжих) 5,4 8,0 9,0 7,1* Экспорт (%, он дамжих) 6,0 -10,8 18,0 27,4** Импорт (%, он дамжих) 4,7 -10,6 18,0 29,3** Импортын үнийн индексийн хэмжээ (%) -1,3 3,8 -2,9 -3,9** крон /евро (дундаж) 24,94 26,45 25,29 24,30* крон /доллар (дундаж) 17,04 19,06 19,11 17,48* Эх сурвалж: Чехийн статистикийн хороо, Сангийн яам * 2011 онд ойролцоогоор тооцоолсон, ** 2011 оны 2-р сар Чехийн гадаад худалдаа - бараа бүтээгдэхүүнүүд (сая USD) Экспорт Импорт SITC 0 Хоол хүнс болон амьд амьтад 4 100 5 940 SITC 1 Унд болон тамхи 881 756 SITC 2 Түүхий материал (хүнсний бус төрөл) 3 982 3 365 SITC 3 Түлш, тос.. 4 926 12 026 SITC 4 Амьтан болон ургамлын гаралтай тос, өөх тос, лав 223 213 SITC 5 Химийн бүтээгдэхүүнүүд болон бусад хамааралтай бүтээгдэхүүнүүд 8 568 13 340 SITC 6 Аж үйлдвэрийн бараа 23 003 22 483 SITC 7 Оньсон техник болон тээврийн тоног төхөөрөмж 71 599 54 386 SITC 8 Төрөл бүрийн аж үйлдвэрийн эд зүйлс 14 651 12 954 SITC 9 Ангилалгүй 156 167 132 089 125 630 НИЙТ Эх сурвалж: Чехийн статистикийн хороо Чехийн гадаад худалдаа - бүс нутгууд (сая USD) Бүс нутаг Экспорт Импорт Баланс Экспортын нийт % Европын Холбоо 110 752 79 604 31 148 83,8 Бусад хөгжингүй орнууд 8 326 10 120 -1 794 6,3 Хөгжиж буй орнууд 5 267 9 788 -4 521 4,0 Европын шилжилтийн эдийн засаг 1 062 387 675 0,8 Тусгаар тогтносон улсуудын холбоо 5 282 9 647 -4 365 4,0 Бусад (Хятад Улсыг оролцуулаад) 1 400 16 084 -14 684 1,1 132 089 125 630 6 459 100 Нийт Эх сурвалж: Үйлдвэр худалдааны яам Бүгд Найрамдах Чех Улс болон Монгол Улс • 2010 = дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой • 1956 онд худалдааны анхны гэрээ (эмнэлгүүд, цементийн үйлдвэр, арьс ширний үйлдвэрүүд, цахилгаан станцын жижиг тоног төхөөрөмжүүд, гутлын үйлдвэр, гэх мэт) • Чехийн их,дээд сургуулийн мянга мянган төгсөгчид • Чехийн шинжээчдийн илэрхий үр дүнгүүд (тухайлбал Эрдэнэтийн зэсийн уурхайн нээлт) • МҮХАҮТ, Гадаадын хөрөнгө оруулалтын газар БНЧУ-ын Аж үйлдвэрийн холбоотой болон Чехийн Худалдааны танхимтай маш сайн харилцаатай • Праг хот дахь МҮХАҮТ-ын төлөөлөл • Чех-Монголын Худалдааны Танхим Чехийн хөгжлийн хамтын ажиллагаа • 1996 онд сэргээгдсэн • Тэргүүлэх эрхтэй орон • Нийтдээ ойролцоогоор 35 сая USD (40-өөс дээш төсөл) • Чиглэл: жижиг болон дунд үйлдвэрлэлүүд, эрчим хүч, усны аж ахуй, байгаль орчин хамгаалалт, хөдөө аж ахуй, боловсрол, нийгмийн асуудлууд, эрүүл мэндийн үйлчилгээ гэх мэт. • Амжилттай түүхүүдийн жишээ: цахилгаан станц # 4, усны эх үүсвэрүүд, Дархан дахь бохир ус цэвэрлэх байгууламж, 1-р эмнэлэг, ШУТИС дахь лаборатори, шувууны аж ахуй, арьс ширний үйлдвэр, хүнсний ногоо, мөнгөн ус цэвэршүүлэлт гэх мэт. !!GREAT SPRINGBOARD FOR COMMERCIAL ACTIVITIES!! Эрх зүйн орчин Хоёр талын • Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хэлэлцээр (Чех-Монголын Засгийн газар хоорондын хамтарсан хороо) • Давхар татвар ноогдуулалтаас зайлсхийсэн хэлэлцээр • Дэмжлэг үзүүлж хөрөнгө оруулалт хамгаалах хэлэлцээр (дахин хэлэлцэх шатанд байгаа) Европын Холбоо-Монгол Улс • Түншлэлийн хамтын ажиллагааны хэлэлцээр - удахгүй Монгол, Чехийн худалдаа 2010 он Чехийн экспорт: 7 895 мянган USD үйлдвэрийн оньсон техник болон тоног төхөөрөмж (насос, компрессор, халаалт хөргөлтийн төхөөрөмж), үнэртэн болон гоо сайхны хэрэгсэл, дугуй, оньсон техник (хүнс боловсруулалт, нэхмэл болон шир, газар тариалангийн), цахилгаан төхөөрөмж болон оньсон техник Монголын экспорт: 403 мянган USD түүхий газрын тос, хувцас болон хувцасны жижиг чимэглэлүүд !!VOLUME DOES NOT REFLECT THE EXISTING POTENTIAL!! Хамтран ажиллах боломж: Чехийн уул уурхай болон түүний гарал үүсэл, хандлага • Уламжлал: 13-р зуунаас мөнгө, 19 –р зуунаас нүүрс, 70 жил уран олборлож байгаа гэх мэт. • Чехийн уул уурхай, олборлох технологи (www.cdte.cz) Чехийн коксжуулалтын хоршоолол (www.ceskakoksarenska.cz) Хамтран ажиллах боломж: Чех тээврийн хэрэгслүүд Уламжлал: Татра хүнд оврын авто машин (1850) Ява мотоцикл (1929), L&C (1905, Шкода) гэх мэт. • Автомашины үйлдвэрлэлийн нийгэмлэг (www.autosap.cz) Хамтран ажиллах боломж: Чехийн төмөр замын үйлдвэрлэл • Уламжлал : 19-р зуунаас • Чехийн төмөр замын үйлдвэрлэлийн нийгэмлэг (www.acri.cz) Хамтран ажиллах боломж: Чехийн хөдөө аж ахуй, хүнсний үйлдвэрлэл • Уламжлал: төрөл бүрийн салбарт • Газар тариалангийн танхим (www.agrocr.cz) Хамтран ажиллах боломж : Чехийн оёдол, савхи, гутал хийх тоног төхөөрөмж • Уламжлал : 19-р зуунаас • Чехийн гутал, арьс шир боловсруулагчдын холбоо (www.coka.cz) • Чехийн оёдол -хувцас-савхи эрхлэгчдийн холбоо Хамтран ажиллах боломж : Чехийн эрчим хүчний үйлдэрлэл • Уламжлал : дулаан + ус + цөмийн + нарны цахилгаан станц • Чехийн сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэгчдийн холбоо (www.crea.cz) Хамтран ажиллах боломж : Чехийн техник • Уламжлал : 150 гаруй жил • Техник технологийн нийгэмлэг (www.sst.cz) Хамтран ажиллах боломж : Чехийн нисэх хүчин • Уламжлал : Анхны онгоц 1919 он • • Нисэх онгоцны үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн холбоо (www.alv-cr.cz) Спортын нисэх онгоцны үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн холбоо Хамтран ажиллах боломж : Чехийн батлан хамгаалах болон хамгаалалтын алба • Уламжлал : Үндэсний аюулгүй байдлыг хангах зориулалтай • Батлан хамгаалах болон хамгаалалтын үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн холбоо (www.aobp.cz) Хамтран ажиллах боломж: Чехийн рашаан сувилал • Уламжлал: 40 гаруй рашаан сувилалтай • Рашаан сувилалуудын нийгэмлэг (www.spas.cz) Хамтын ажиллагааны боломжууд: Чехийн стандарт, норм • БНЧУ, ХБНГУ нь Европын Холбооны анхны гишүүн орнууд бөгөөд Ерөнхий сайд С.Батболдын Европын стандарт, нормыг нутагшуулах уриалганд хариу үйлдэл үзүүлсэн билээ. Төслийн зорилго нь монголын мэргэжилтнүүдийн чех улсад (11.29.-12.05.2010) хийсэн сургалтын аян байсан бөгөөд чехийн эдийн засгийн өөрчлөлттэй мөн Европын Холбоонд элссэн хэлэлцээрийн туршлагатай танилцах, Европын Холбооны стандарт нормын шилжилт, гадаад хөрөнгө оруулалтын салбар дахь эдийн засгийн үйл ажиллагааны хүрээ болон туршлагуудтай танилцахын төлөө байсан юм. • Европын Холбоо – Хөгжлийн хамтын ажиллагааны заавар (2011-2013 оны хөтөлбөр) – Европын стандарт нормыг нутагшуулахад салбараа тодорхойлох. БНЧУ бэлэн байна. Хамтран ажиллах боломж: Чехийн геологи ба гидрогеологи • Уламжлал: Чехийн мэргэжилтнүүд 1960 оноос хамтарч ажилласан (Эрдэнэтийн нөөцийг илрүүлсэн), геологийн зураглал хийх, худаг ус гаргах гэх мэт. • Чехийн геологи хайгуул (www.geology.cz) Хамтран ажиллах боломж: Чехийн байгаль хамгаалах тоног төхөөрөмж, технологи • Уламжлал: бохир ус цэвэрлэх, хаягдал хог боловсруулах, байгаль орчны нөхөн сэргээлт хийх гм. Хамтран ажиллах боломж: Бусад машин техник, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ Мэдээлэл авах хаяг (1) • БНЧУлсын элчин сайдын яам Oлимпын гудамж 12 Ш.Х 665, Улаанбаатар, Moнгол Улс Утас.: +976-11-32 1886 Факс: +976-11-32 6661 www.mzv.cz/ulaanbaatar и-мэйл: [email protected] • Монгол Улсын элчин сайдын яам Na Marne 5 160 00 Praha 6, Czech Republic tel.: + 420-224 311 198 e-mail: [email protected] Мэдээлэл авах хаяг (2) • Moнголын худалдаа аж үйлдвэрийн танхим Rakovnizka 183/51 Praha 8, Czech Republic tel.: +420-603 473 822 e-mail: [email protected], [email protected] • Чех-мoнголын худалдаа аж үйлдвэрийн танхим www.cemok.org Чехийн гадаад худалдааны талаар мэдээлэл авах (3) Эдийн засаг статистик: Засгийн газрын байгууллагууд : Чехийн үндэсний банк www.cnb.cz Чехийн статистикийн газар www.czso.cz Прагийн хөрөнгийн бирж www.pse.cz Чехийн бизнес вебсайт www.businessinfo.cz Үйлдвэр худалдааны яам www.mpo.cz Гадаад харилцааны яам www.mzv.cz Чехийн үйлдвэрүүдийн холбоо www.spcr.cz Чехийн худалдаа аж үйлдвэрийн танхим www.komora.cz Олон улсын худалдаа аж үйлдвэрийн танхим www.icc-cr.cz Чехийн нийгэмлэг холбоодуудын жагсаалт: http://www.businessinfo.cz/cz/katalog-odkazu/?urlcat_id=83 Анхаарал тавьсанд баярлалаа.