Transcript БОНХЯ-ны Байгаль орчны үнэлгээ, аудитын хэлтсийн ахлах

БОНХЯ-ны Байгаль орчны үнэлгээ,
аудитын хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн
С.Баярцэцэг
Байгаль орчинд нөлөөлөх
байдлын үнэлгээ
Уурхайн нөхөн сэргээлт
Óóë óóðõàéí эвдэрсэн газрын
өíөөãèéí áàéäал
Байгаль орчинд учруулсан
хохирол нөхөн төлбөр
Анхаарах асуудал
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧНЫ ШИНЭЧЛЭЛТ
УИХ-ын 2012.05.17-ны өдрийн хурлаар байгаль орчныг хамгаалах
чиглэлийн 10 багц хуулийг баталсан.
Шинээр баталсан:
- Хөрс хамгаалах, цөлжилтөөс сэргийлэх тухай хууль
- Хог хаягдлын тухай хууль
- Ус бохирдуулсны төлбөрийн тухай хууль
- Амьтны тухай хууль
Шинэчилсэн найруулга:
- Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээний тухай хууль
- Байгалийн нөөц ашигласны төлбөрийн тухай хууль
- Усны тухай хууль
- Агаарын тухай хууль
- Ойн тухай хууль
Нэмэлт өөрчлөлт:
- Байгаль орчныг хамгаалах тухай хууль
БАГЦ ХУУЛИЙН ШИНЭЧЛЭЛТИЙН ЗАРЧИМ
o
o
o
o
o
o
Нутгийн иргэдэд түшиглэсэн байгаль орчны
менежмент
Иргэд, төрийн бус байгууллагын оролцоог
нэмэгдүүлэх,
Байгаль орчны стратегийн үнэлгээ болон аудитын
тогтолцоог шинээр нэвтрүүлэх,
Ногоон эдийн засгийн хөгжлийн үндэс
Ашиглагч нь хамгаалдаг байх зарчим
Бохирдуулагч нь төлөх зарчим
БАЙГАЛЬ ОРЧИНД НӨЛӨӨЛӨХ БАЙДЛЫН ҮНЭЛГЭЭНИЙ
ТУХАЙ ХУУЛЬ
- Монгол улсын иргэний эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны
бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрхийг хэрэгжүүлэх,
байгаль орчныг хамгаалах;
- Хүний үйл ажиллагааны улмаас байгаль орчны тэнцвэрт байдал
алдагдахаас сэргийлэх;
- Байгаль орчинд сөрөг нөлөөлөл багатайгаар байгалийн нөөц
ашиглалт явуулах;
- Бүс нутаг, салбарын хэмжээнд баримтлах бодлого, хэрэгжүүлэх
хөгжлийн хөтөлбөр, төлөвлөгөө болон аливаа төслийн байгаль орчинд
нөлөөлөх байдлыг үнэлэх, хэрэгжүүлэх эсэх талаар дүгнэлт, шийдвэр гаргах;
- Оролцогч талуудын харилцааг зохицуулахад оршино.
Байгаль орчны стратегийн үнэлгээ
Байгаль орчны төлөв байдлын үнэлгээ
Байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээ
Хуримтлагдах нөлөөллийн үнэлгээ
Байгаль Орчинд Нөлөөлөх Байдлын Үнэлгээ
GREEN DEVELOPMENT
Стратегийн
үнэлгээ
УИХ, ЗГ-аас
батлагдах
бодлогын
баримт бичиг,
хөтөлбөр,
төлөвлөгөөнд
хийнэ
Төлөв байдлын
үнэлгээ
Томоохон бүх
төслүүдэд төслийн
баримт бичгийг
боловсруулах
шатанд хийнэ.
Нөлөөллийн үнэлгээ
Хуримтлагдах
нөлөөллийн үнэлгээ
Шинээр байгуулж байгаа болон
одоо ажиллаж буй үйлдвэрлэл,
үйлчилгээ, барилга байгууламж,
тэдгээрийг шинэчлэх, өргөтгөх,
байгалийн нөөц ашиглах аливаа
төсөлд хийнэ.
Тодорхой бүс нутаг, усны
сав газрын хэмжээнд
/иргэн, аанб-аас
хэрэгжүүлж буй
төслүүдэд/ хийнэ.
Ерөнхий үнэлгээ
Хэрэгжүүлэх
боломжгүй
Нөхцөл
болзолтой
хэрэгжүүлэх
Нарийвчилсан үнэлгээ
хийлгэх шаардлагатай
Нарийвчилсан үнэлгээ
Байгаль орчны менежментийн
төлөвлөгөө
Байгаль орчныг хамгаалах
төлөвлөгөө
Орчны хяналтшинжилгээний
хөтөлбөр
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨЛ
БОНХЯ-ны дэргэд байгаль орчинд нөлөөлөх
байдлын үнэлгээний асуудлыг зохицуулах, байгаль
орчны нөлөөллийн үнэлгээний үр дүн, тайланд дүгнэлт
өгөх, зөвлөмж гаргах үүрэг бүхий байгаль орчинд
нөлөөлөх байдлын үнэлгээний мэргэжлийн зөвлөл
ажиллана.
МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨЛИЙН ДАРГА
БОНХЯ-НЫ ХБОБНГ-ЫН ДАРГА, ЕРӨНХИЙ ШИНЖЭЭЧ
МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨЛИЙН
НАРИЙН БИЧГИЙН ДАРГА
МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨЛИЙН ГИШҮҮД
Уул уурхайн яам
ШУА-ын
Геоэкологийн
хүрээлэн
БОНХЯ-ны НХБТГ-ын дарга
Монгол улсын
их сургууль
БОНХЯ-ны БХЗГ-ын дарга
Эрчим хүчний яам
Эрүүл мэндийн
яам
МХЕГ
БОНХЯ-ны ТЗУГ-ын дарга
БОНХЯ-ны БОҮАХ-ийн дарга
БАЙГАЛЬ ОРЧИНД НӨЛӨӨЛӨХ БАЙДЛЫН
ҮНЭЛГЭЭНИЙ ТУХАЙ ХУУЛЬД
Төсөл хэрэгжүүлэгч “Байгаль орчныг хамгаалах тухай”,
“Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээний тухай хуулийн
шинэчилсэн найруулга”, “Ашигт малтмалын тухай” хуулиудаар
байгаль орчныг хамгаалах талаар хүлээсэн үүргээ биелүүлэх,
байгаль орчны менежментийн тухайн жилийн төлөвлөгөөг
(БОМТ) боловсруулах, түүнийг хянан батлах, хэрэгжилтийг
тайлагнах үйл ажиллагааг зохицуулахад оршино
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ МЕНЕЖМЕНТИЙН
ТӨЛӨВЛӨГӨӨ /9-р зүйл/
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫГ ХАМГААЛАХ
ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
ОРЧНЫ ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ
ХӨТӨЛБӨР
БОМТ-Г ЕРӨНХИЙ ҮНЭЛГЭЭ ХИЙСЭН
БАЙГУУЛЛАГА БАТАЛНА
БАЙГАЛЬ ОРЧИН, НОГООН
ХӨГЖЛИЙН ЯАМ
АЙМАГ, НИЙСЛЭЛИЙН
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ГАЗАР
БОМТ-г хянан батлах
Ерөнхий үнэлгээ хийсэн байгууллага тухайн төсөлд
хийсэн БОННҮ-ний үр дүнд боловсруулсан БОМТ-г
баталж, төсөл хэрэгжүүлэх зөвшөөрөл олгохдоо эхний
БОМТЖТ-ний хамт батална.
Төсөл хэрэгжүүлэгч нь БОМТ-ний хэрэгжилтэд дотоод
хяналт тавих үүрэг бүхий оролцогч талуудын
төлөөллийг оролцуулсан хамтарсан ажлын хэсгийг
байгуулна.
БОМТЖТ-ний биелэлт

Төсөл хэрэгжүүлэгч нь БОМТЖТ-ний хэрэгжилтийн
тайланг төсөл хэрэгжиж буй аймаг, нийслэлийн БО-ны
албанд хүргүүлж, төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг газар дээр
нь шалгуулж ажлын хэсгийн дүгнэлт гаргуулна.

Төсөл хэрэгжүүлэгчийн БОМТЖТ-ний хэрэгжилтийг газар
дээр нь шалгаж дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг
аймаг, нийслэлийн Байгаль орчны албаны саналыг
үндэслэн, аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар
байгуулна.
ДҮЙЦҮҮЛЭН ХАМГААЛАЛ
Биологийн олон янз
байдлыг
дүйцүүлэн
хамгаалах нэр томьёог
шинээр
томьёолж
томоохон
төслүүдэд
дүйцүүлэн хамгааллын
төсөл
хөтөлбөрийг
хэрэгжүүлж
ажлыг
эхлүүлээд байна
/8 дугаар зүйл 8.4.6, 9 дүгээр зүйл
9.6/.
ХААЛТЫН МЕНЕЖМЕНТ
Газрын тос болон уул уурхайн төслүүдэд нөхөн
сэргээлт, хаалтын менежментийн төлөвлөгөөг тухайн
үйл ажиллагаа эхэлж хаалт хийхээс 3-аас доошгүй
жилийн өмнө боловсруулж эрдэс баялагийн асуудал
эрхэлсэн яамнаас санал авч Байгаль орчны асуудал
эрхэлсэн яаманд ирүүлж байх /14 дүгээр зүйл 14.1.3/
ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАГЧИЙН ХАРИУЦЛАГА
Банк, санхүүгийн болон хөрөнгө оруулалтын
байгууллага нь байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд хор
нөлөөтэй аливаа үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэх үйл
ажиллагааг санхүүжүүлэхгүй байх үүрэг хүлээх
шаардлагыг шинээр бий болгосон. /17 дугаар зүйл 17.1/.
ОЛОН НИЙТИЙН ОРОЛЦОО
- Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээнд олон
нийтийн оролцоог, ялангуяа нутгийн иргэдийн оролцоог
хангах зорилгоор олон нийтийн оролцооны талаар тусгай
бүлэг оруулсан. /4 дүгээр бүлэг/
- Олон нийтийн оролцооны журмыг Байгаль орчны
асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн батлахаар
тусгасан. /18 дугаар зүйл 18.5/
- Орон нутгийн иргэдийн оролцоог идэвхжүүлэх,
ялангуяа ашигт малтмал олборлох, боловсруулах төслийг
хэрэгжүүлэхэд олон нийтийн оролцоог идэвхжүүлэх,
мэдээлэл авах, мэдээллээр хангах, санал авах боломжийг
тусгаж өгсөн. /хуулийн 18.4/
НӨХӨН СЭРГЭЭЛТИЙН АРГАЧЛАЛ,
СТАНДАРТЫН ШИНЭЧЛЭЛ
- Уурхайн нөхөн сэргээлтийн барьцаа хөрөнгө
тооцох эрх зүйн орчныг шинэчлэх, тусгай санд
урьдчилан
байршуулах
хөрөнгийн
хэмжээг
нэмэгдүүлнэ.
- Ашигт малтмалыг олборлох, боловсруулахад
байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээх Европын
холбооны стандартыг нутагшуулж мөрдүүлнэ.
- Уул уурхайн үйл ажиллагаанаас үүсч буй
сөрөг нөлөөллийг бууруулах зорилгоор бүс нутгийн
экосистемийн үнэлгээ хийх эрх зүйн орчныг
бүрдүүлэх;
- Уул уурхайн үйл ажиллагааны эрсдлийн сан
бий болгож, хариуцлагатай уул уурхайн зарчмыг
бүх уул уурхайн үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх,
Хамгаалах
шаардлагатай
чухал
газар нутгийг экосистем,
биологийн
олон
янз
байдал, хөгжлийн хэтийн
төлөвлөлттэй уялдуулан
тодорхойлж
уул
уурхайгаас ангид байх
газруудыг бий болгох;
хамгаалах
тодорхойлох;
Дүйцүүлэн
газрыг
Байгаль орчны хууль тогтоомж, төрийн бодлого,
үндэсний хөтөлбөрийн биелэлт, байгаль орчинд
нөлөөлөх
байдлын
үнэлгээ,
стандартын
хэрэгжилтийг хянаж, дүгнэлт гаргах, мэргэжлийн
зөвлөгөө өгөх хараат бус үйл ажиллагаа явуулах
Байгаль орчны аудитын тогтолцоог бүрдүүлэв.
Байгаль орчны аудитын эрх зүйн орчныг шинээр
бий болгосноор Төр хувийн хэвшлийн хамтын
ажиллагааны үндсэн дээр байгаль орчныг хамгаалах,
ногоон эдийн засгийг хөгжүүлэх зохицуулалтыг бий
болгов.
ТУСГАЙ ДАНСНЫ ОРЛОГЫН БҮРДҮҮЛЭЛТ, ЗАРЦУУЛАЛТ

Тухайн жилийн байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөөг
хэрэгжүүлэхэд шаардагдах мөнгөн хөрөнгийн 50 хувьтай тэнцэх
хэмжээ;

Байгаль орчныг хамгаалах, нөхөн сэргээх талаар хүлээсэн үүргээ
биелүүлсэн тохиолдолд тусгай дансанд байршуулсан мөнгөн
хөрөнгийн зохих хувийг уурхай, төслийн хаалтын үе шатанд ажлын
гүйцэтгэлийг харгалзан
олгоно.

Тусгай зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлэх тохиолдолд байгаль орчныг
хамгаалах, нөхөн сэргээх ажил бүрэн хийгдээгүй бол тусгай дансанд
байршуулсан баталгааны мөнгөн хөрөнгийг буцаан олгохгүй бөгөөд
тусгай зөвшөөрлийг шилжүүлэн авсан этгээд бүрэн хариуцна.
НӨХӨН ТӨЛБӨР
Байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээ хийлгэлгүйгээр
төслийг хэрэгжүүлснээс буюу үнэлгээгээр тавигдсан
шаардлагыг зөрчсөний улмаас байгаль орчинд
учруулсан хохирлыг байгаль орчны асуудал эрхэлсэн
төрийн захиргааны төв байгууллагаас гаргасан
аргачлалын дагуу тооцож, гэм буруутай этгээдээр нөхөн
төлүүлнэ.
Байгаль орчны нөлөөллийн нарийвчилсан үнэлгээг
буруу хийснээс байгаль орчинд учруулсан хохирлыг
байгаль орчны нөлөөллийн нарийвчилсан үнэлгээ
хийсэн эрх бүхий аж ахуйн нэгж, байгууллагаар нөхөн
төлүүлнэ.
Тойм тооцоогоор өнгөрсөн хугацаанд уул уурхайн
хайгуул, олборлолтын үйл ажиллагаагаар нийт 19870.4 га
газар ухагдаж эвдрэлд орсон байна. Үүнд:
1093.7
6645.4
1709
Төв
Сэлэнгэ
2152
Өвөрхангай
Орхон
Хэнтий
2174.9
Өмнөговь
3021
25.75
349.1
15.8 103.4
1 Архангай
2 Баянхонгор
708.91
193.6
3 Баян-Өлгий
4 Булган
45.2
19.7
10.2
402.18
76.32
76.32
0.5
305.8
5 Говь сүмбэр
6 Говь-Алтай
7 Дархан-Уул
8 Дорнод
9 Дорноговь
10 Дундговь
11 Сүхбаатар
12 Сэлэнгэ
13 Завхан
14 Өвөрхангай
488.7
15 Өмнөговь
16 Хэнтий
17 Ховд
1181.42
32.6
6.5
172.98
41.37
18 Төв
19 Увс
Урт нэртэй хуулиар ашигт малтмалын ашиглалтын үйл
ажиллагаа явуулахыг хориглосон газарт байрлах нийт 138 аж ахуйн
нэгжийн 242 тусгай зөвшөөрлийн талбайд учруулсан байгаль орчны
хохирлын үнэлгээ, нөхөн сэргээлтийн зардлыг тооцсон болно
Хуулиар хориглосон бүсэд нөхөн сэргээлт хийхэд нийт 54.7
тэрбум төгрөг шаардагдах тооцоо гарсан. /5150.5/
Ойн санг нөхөн
сэргээхэд
41.7%
Техникийн нөхөн
сэргээлт
32.3 %
54.7
Биологийн нөхөн
сэргээлт
11.8 %
Голын голдирлыг
нөхөн сэргээх
14.1 %








Богдхан уулын дархан цаазат газарт газар ашиглах зориулалт
өөрчилсөн иргэн, аж ахуйн нэгжид
Туул голын дагуух элс хайрганы орд
Налайхын уурхайн нүүрсний орд
Цагаан хадны гаалийн хяналтын талбай
Таян нуурын
төмрийн хүдрийн ордоос Бургастайн боомт
хүртэлх зам
Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын нутагт “Жи энд Юу
голд” ХХК
Өвөрхангай аймгийн Уянга сумын нутаг “Монгол газар” ХХК
Дорнод аймгийн Дашбалбар сумын нутаг Шин Шинь ХХК




Уул уурхайн үйлдвэрийн улмаас
тухайн байгаль орчин, нийгэмд
бүрэлдэн
бий
болж
буй
өөрчлөлтөөс уурхайг хаагдах үед
эерэг үр дүнг нь хадгалан үлдэх,
сөрөг үр дагаврыг арилгахад
чиглэсэн цогц арга ажиллагааг
уурхайн хаалт гэнэ.
Уурхайн хаалт хэмээх ойлголт нь
уурхайн олборлолтын үе шат
дуусч, нөхөн сэргээлт явагдаж
эхлэх үеэс хаалтын үйл ажиллагааг
бүрэн дуусгах үйл явц юм.
Нөхөн сэргээлт, уурхайн хаалт
хоёр салшгүй холбоотой.
Уурхай хаагдах нь нөөц дууссан,
эдийн засгийн үр ашиггүй болсон
гээд олон шалтгаантай.





Нийт уурхайн эдэлбэр газар- 33 976,7 га
Уул уурхайн үйл ажиллагааны улмаас эвдрэлд орсон
талбай- 17 002.9 га
Уул уурхайн үйл ажиллагааны улмаас эвдрэлд орж
орхигдсон талбай- 4256 га
Нөхөн сэргээлтэд зарцуулсан зардал-50,240 сая.төг
Байгаль орчныг хамгаалах зардал- 21,846 сая.төг
Үзүүлэлт
х/н
2008
2009
мян.га
31234.2
31428.5
Уулын ажилд хамрагдсан талбай
га
1 184.1
Нөхөн сэргээсэн талбай
га
сая.төг
Уурхайн эдэлбэр
Нөхөн сэргээлтэд зарцуулсан
хөрөнгө
2010
2011
2012
2013*
32 135.7
32 686.7
33 976.7
35728.9
707.3
558.3
1 046.6
533.5
1 584.2
1 354.5
927.7
703.4
786.5
1 151.8
814.8
9 189.9
7 676.5
4 146.5
4 219.7
5 252.8
12 825.6
2013 оны уулын ажлын төлөвлөгөөгөөр эвдрэлд орох талбай 1 456.6
га, нөхөн сэргээлт хийхээр төлөвлөсөн бөгөөд байгаль орчныг
хамгаалах чиглэлийн үйл ажиллагааны зардал 2 692.1 сая төгрөг
төлөвлөгдсөн байна.
2014 ОНЫ НӨХӨН СЭРГЭЭЛТИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ
АЛТ, ЖОНШ,
НҮҮРС, ТӨМӨР
БАРИЛ.МАТ
Батлагдсан байгаль орчны
менежментийн төлөвлөгөө
Эвдрэлд орох талбай /га/
Техникийн нөхөн сэргээлт
/га/
Биологийн нөхөн сэргээлт
/га/
Зардал, сая.төг
НИЙТ
95
59
154
573.9
165.8
739.7
377.183
35.51
412.693
284.64
21.4
306.04
124205.15
450198
574403.15
17002
11292
18001
18125
11792
8023
8011
6722
17865
8212.7
8324
8403
8906
6299
4143
3523
2772
90
2006
4082
4102
4256
4308
2278
63
2007
2008
эвдэрсэн газар
2009
2010
техникийн нөхөн сэргээлт
2011
2012
2013
биологийн нөхөн сэргээлт
32
Д/д
Аймаг
2013 онд
олборлолт
хийсэн
талбай /га/
2013 онд
нөхөн
сэргээсэн
нийт талбай
/га/
/техникийн/
2013 онд
нөхөн
сэргээсэн
нийт талбай
/га/
/биологийн/
Олборлолт
хийсэн
талбай /га/
/өссөн
дүнгээр/
Техникийн
нөхөн
сэргээлтийн
нийт талбай
/га/ / өссөн
дүнгээр/
Биологийн
нөхөн
сэргээлтийн
нийт талбай
/га/ /өссөн
дүнгээр/
76
46.6
0.9
1
Баян-Өлгий
1.2
8.2
2
Баянхонгор
18.69
81.62
121.5
898.06
706.73
208.1
3
Булган
25.1
12.4
4.5
93.6
43.7
11.8
4
Говь-алтай
19.68
13.49
4
141.13
51.39
3
5
Дархан-Уул
5
0
1365.3
6
Дорноговь
22.04
21.49
23.25
950.8
221.19
117.85
7
Дорнод
12.5 га
7 га
1.5 га
619.1 га
359.7 га
43.1 га
8
Дундговь
0
8.6
0
60.7
11.5
0
9
Завхан
0
216м3
0
0
216м3
0
10
Өвөрхангай
0
6.5
26.2
0.5
309.2
282.6
11
Төв
194.2
457.7
387
1714.9
797.9
350.5
Д/д
Аймаг
12
Увс
13
Хөвсгөл
14
Улаанбаатар
15
Ховд
16
Сүхбаатар
17
Орхон
18
Архангай
19
Өмнөговь
20
Сэлэнгэ
2013 онд
нөхөн
сэргээсэн
нийт талбай
/га/
/техникийн/
2013 онд
нөхөн
сэргээсэн
нийт талбай
/га/
/биологийн/
Олборлолт
хийсэн
талбай /га/
/өссөн
дүнгээр/
Техникийн
нөхөн
сэргээлтийн
нийт талбай
/га/ / өссөн
дүнгээр/
Биологийн
нөхөн
сэргээлтийн
нийт талбай
/га/ /өссөн
дүнгээр/
5.7
6.5
45.24
19.17
17.8
3.6
3.1
2.1
49.7
15.1
6.6
1.0
4.6
0.9
184
13.5
9.2
20.05
7.84
6.2
952.01
34.74
26.8
315,99
4
8.5
87
4
8.5
293
45
23.4
432
321
154
2013 онд
олборлолт
хийсэн
талбай /га/
МЭРГЭЖЛИЙН БАЙГУУЛЛАГЫН ҮЙЛ
АЖИЛЛАГААНЫ ТАЛААР
Мэргэжлийн
байгууллагын
чиглэл
1. Эвдэрсэн газрын
техникийн болон
биологийн нөхөн
сэргээлт хийх
2. Доройтсон газар,
бэлчээрийг
сайжруулах
БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ
МЭРГЭЖЛИЙН
БАЙГУУЛЛАГЫН ЭРХ
ОЛГОХОД БАРИМТАЛЖ БУЙ
ЭРХ ЗҮЙН АКТ
1. “Байгаль
орчныг
хамгаалах
тухай” хуулийн 30 дугаар
зүйлийн 30.2;
2. “Аж ахуйн нэгж, байгууллагад
бàéãàëü
îð÷íû
ìýðãýæëèéí
áàéãóóëëàãûí ýðõ îëãîõ æóðàì”,
/ÇГ-ûí 2006 îíû 137 äóãààð
òîãòîîëоор батлагдсан/
3. “Байгаль орчны мэргэжлийн
байгууллагын үйл ажиллагааны
чиглэл” /БО-ны сайдын 2006
оны 212-р тушаалаар баталсан/
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА.