CERRAHİ ALAN ENFEKSİYONLARI

Prof.Dr.Yılmaz Özen Genel Cerrahi AnaBilim Dalı

(CAE) Tanım:



Cerrahi bir girişimi takiben veya bu işlemle ilişkili olarak gelişen ENFEKSİYON

(CAE)



Nozokomiyal enfeksiyonların %25’i



Ciddi morbidite-mortalite nedeni



Ciddi ekonomik kayıplar



%40 kadarı önlenebilir özellikte

J.Hosp.Inf.2009

CAE-SINIFLANDIRMA

  

Yüzeyel CAE Derin CAE Organ-boşluk CAE

Yüzeyel İnsizyonel CEA

 Enfeksiyon insizyon yerinde sınırlıdır ve aşağıdaki bulgulardan en az bir tanesi mevcuttur: cilt-cilt altı alanıyla -Yüzeyel insizyondan pürülan akıntı -Yüzeyel insizyon materyalinde üreme -İltihabın 4 belirtisinden en az biri -Cerrahın yarayı açması (kültür +)

Derin İnsizyonel CAE

 Enfeksiyon fasia ve adale larındadır ve: tabaka bu pürülan yarada -İnsizyonun alanlarından akıntı -Lokal ve sistemik enfeksiyon bulguları, açılma -Görüntüleme yöntemleri ile enfeksiyon saptanması

Organ/Boşluk CAE

 Enfeksiyon iç organ ve/veya boşluklarda ve: -Bu boşluklardaki drenden pürülan akıntı -Akıntılarda mikroorganizma üremesi -Bu alanlarda radyolojik yöntemlerle abse veya enfeksiyon belirlenmesi

(CAE) sayılmayan durumlar:



Sütür abseleri



Epifizyotomi, sünnet yaraları



Enfekte yanık alanları

CAE- Kapsam



CAE, ameliyatı izleyen 30 gün içinde, implant varsa 1 yıl içinde gelişen enfeksiyonları kapsar

(CAE) Enfeksiyon kaynağı



Hastanın kendi florası



Sağlık personeli florası



Ameliyat ortamı (çevre) %65 %31 % 4

(CAE) Hastanın florası



Deri



Müköz membranlar

•

Orofarinks

•

Akciğerler

•

Gastrointestinal kanal

•

Ürogenital sistem



Bakteriyel translokasyon

Sağlık personeli florası

• • Ağız-burun florası(taşıyıcı) El hijyeni…

(CAE) Etyopatogenez:



Ameliyat sahasının kontaminasyonu



Mikroorganizma sayısı, virulansı



Doku nekrozu



Yabancı cisim varlığı...

Temel faktör Kolaylaştırıcı faktörler Konak direnci ENFEKSİYON SIRS MODS

Cerrahi Yaralar



Temiz



Temiz – Kontamine



Kontamine



Kirli

(CAE) Risk faktörleri



Hastaya ait faktörler



Ameliyatla ilişkili faktörler

Hastaya ait risk faktörleri

        

Yaş Obesite Beslenme durumu İmmun sistem bozukluğu Diabetes mellitus Sigara alışkanlığı Başka bir sahada enfeksiyon odağı Patojen taşıyıcılığı Preoperatif hospitalizasyon süresi…

      

Ameliyata ait risk faktörleri

Preoperatif alan temizliği Δ yıkanma, traş uygulaması Δ cilt antisepsisi Antibiyotik profilaksisi Ameliyat salonu ventilasyonu Cerrahi aletlerin sterilizasyonu Cerrahi teknik – titiz çalışma Δ asepsi-antisepsi Δ doku hasarının önlenmesi Δ yeterli hemostaz Δ ölü boşluk bırakılmaması Ameliyat süresi Perop hasta idamesi

CAE risk indeksi NNIS-SSI

• • • Ameliyat süresi Kont.,enfekte,kirli yara varlığı ASA skoru

Infect.C.Hosp.Epid.1999

CAE ÖNLENMESİ

   Durum tesbiti , Kırmızı Alanlar… Stratejilerin belirlenmesi Uygulamalar * Tavizsiz *Sürekli *Etkin

CAE-Korunma

(Guideline for Prevention of Surgical Site Infection)



Preoperatif dönem



Hastanın hazırlanması

  

Genel asepsi-antisepsi Enfekte veya kolonize personel!

Antimikrobiyal profilaksi…

Infect Control Hosp Epidemiol 1999;20:247-280 .

Preoperatif Dönem



Ameliyat öncesinde hastanede yatış süresi mümkün olabildiğince kısa tutulmalıdır!

Ameliyat Masası

  

İnsizyon bölgesindeki kıllar ameliyat açısından bir olumsuzluk yaratmadığı sürece temizlenmemeli, Kılların temizlenmesi gerekiyorsa işlem ameliyat öncesinde (ameliyat gününde) yapılmalı ve kıllar elektrikli kesilmeli, aletler kullanılarak bu Uygun cilt antiseptiği,kurallara uygun şekilde kullanılmalı.

…

 

Elektif kolorektal ameliyatlar öncesinde kolonun lavman ve katartik ajanlar kullanılarak mekanik hazırlığı yapılmalıdır. Vankomisin rutin antimikrobiyal profilakside kullanılmamalıdır.

Preop Antibiyotik Profilaksisi

  

Doğru antibiyotik

dar spektrumlu



: Ucuz, bakterisidal, muhtemel patojenler üzerinde etkili, Sefazolin

Doğru zamanlama

indüksiyonu) : İnsizyondan önceki bir saat içinde (anestezi

Yeterli süre

:

• Tek doz yeterli, maksimum 24 saat • Tüp ve drenler kaldığı sürece

profilaksiye devam etmek infeksiyon hızlarında azalma sağlamaz.

Infect Control Hosp Epidemiol 1999;20:247-280.

 

Ameliyatın uzaması veya fazla kan kaybı olması durumunda

ek doz

yapılmalı (Sefazolin için 3-4. saat) Rutin cerrahi profilakside glikopeptidler (vankomisin, teikoplanin), 3. kuşak sefalosporinler ve diğer geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılmamalı

Infect Control Hosp Epidemiol 1999;20:247-280.

Am J Health Syst Pharm 1999;56:1839-88.

Am J Surg 2005;189:395-404.



Surgical Infection Prev.Project

(antibiotik profilaksisi)

Ölçülen parametreler:

   

Antimikrobiyal profilaksinin insizyondan önceki bir saat içinde verilmesi = %55.7 (%95 CI=%54.8-%56.6) Profilaksi için güncel CI=%92.3-%92.8) kılavuzlarla uyumlu antibiyotik kullanımı= %92,6 (%95 Profilaksinin 24 saat içinde sonlandırılması= %40.7 (%95 CI=%40.2-%41.2) Üçünün de doğru yapılması= %28

Arch Surg 2005;140:174-82 .

Türkiye’de Cerrahi Profilaksi

     

Temiz-kontamine cerrahide antibiyotik profilaksisi verilmeme oranı=%6 Profilaksi için uygunsuz antibiyotik seçme= %32 Antibiyotik profilaksisinin anestezi indüksiyonu sırasında uygulanma oranı= %61 > 24 saat profilaksi= % 80 > 48 saat profilaksi= % 46 Her yönüyle doğru profilaksi= %26

Hoşoğlu S, et al. Infect Control Hosp Epidemiol 2003;24:758 61



İntraoperatif dönem Havalandırma

    

Ortam temizliği ve dezenfeksiyonu Mikrobiyolojik örnekleme Cerrahi aletlerin sterilizasyonu Cerrahi giysi ve örtüler Asepsi ve cerrahi teknik

Infect Control Hosp Epidemiol 1999;20:247-280.

İntraoperatif Dönem

  

Ameliyat odalarında koridorlara ve diğer komşu alanlara göre pozitif basınç sağlanmalıdır Hava girişi tavandan, çıkışı ise yere yakın bir yerden olmalıdır İmplant yerleştirilen cerrahi girişimler ultra-temiz havaya sahip ameliyat odalarında yapılmalıdır.

İntraoperatif Dönem

Sıcaklık 20-23˚C Rölatif nem Hava akımı Hava değişimi %30-%60 Temiz alandan daha az temiz alana Saatte en az üç kez temiz hava ile değişim Satte en az 15 hava değişimi,

Cerrahi Çalışanların İzlemi



Cerrahi personel , bulaşıcı bir infeksiyon hastalığına ait belirti ve bulguları olduğunda (akıntılı cilt lezyonu, vb.) bu durumu amirlerine ve personel sağlığı bölümüne haber vermeleri konusunda eğitilmeli ve bu şekilde davranmaya özendirilmelidir.



Cerrahi personelin uygun aralıklarla rutin olarak taşıyıcılık yönünden takibi yapılmalıdır.

(CAE) ENFEKSİYON TAKİBİ

(SURVEILLANCE)

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ (

EKK

)

TEMEL AMAÇLAR

    CAE

boyutunu

ortaya koymak

Strateji planı

hazırlayıp uygulamak Alınan sonuçları değerlendirip

ileriye dönük çalışmaları

yönlendirmek

Ulusal ve uluslararası

verilerle karşılaştırarak çalışmaları irdelemek

EKK



Enfeksiyon kaynakları



Risk alanları



Bulaşma yolları



Nozokomiyal enfeksiyon florası



Direnç gelişimi

EKK



Veri toplama



Değerlendirme



Geri – bildirim (feed back)



Tedbirler – öneriler belirleme



Sürekli izlem (surveillance) İLERİYE DÖNÜK STRATEJİLER

SONUÇ

   CAİ önlenebilir,ciddi bir sağlık sorundur.

Önlemede ilk adım EKK’nin varlığı, tüm ilgililerle sıkı işbirliği ve düzenli-sürekli-etkin faaliyetleridir .

En etkili olan ise, verilere göre hazırlanan

kuralları, tüm ilgililer in

eksiksiz,tavizsiz ve sürekli olarak uygulamasıdır.