Transcript Tải về - Trường Tiểu học số 1 Quài Nưa

CHƯƠNG TRÌNH SEQAP
TỔ CHỨC SINH HOẠT CHUYÊN MÔN
LẤY HỌC SINH LÀM TRUNG TÂM
TP. Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2013
1
I. Mục tiêu: Giúp người tham gia tập huấn:
1. Về kiến thức
- Hiểu được sự cần thiết, mục đích và ý nghĩa
của sinh hoạt chuyên môn lấy học sinh làm
trung tâm (SHCM mới).
- Hiểu được quy trình và cách thức thực hiện
từng bước quy trình SHCM mới.
- Biết được các bước thực hiện cụ thể của một
buổi SHCM mới
2
2. Về Kỹ năng: Có khả năng:
- Quan sát, suy ngẫm về việc học của HS
- Phân tích, thảo luận về thực tế việc học của
HS.
- Bước đầu vận dụng hiểu biết về SHCM mới
vào nhà trường
3. Về thái độ
- Quan tâm tìm hiểu SHCM mới.
- Chủ động áp dụng SHCM mới tại trường.
3
II. Nội dung tập huấn
1. Sự cần thiết SHCM mới.
2. Thế nào là SHCM mới.
3. Mục đích, ý nghĩa của SHCM mới.
4. Quy trình SHCM mới.
5. Thực hành quan sát, phân tích và suy ngẫm bài học.
6. Thúc đẩy việc SHCM tại trường.
III. Phương pháp tập huấn
- PP phân tích tài liệu, hình ảnh
- PP thảo luận nhóm/cả lớp
- PP thực hành, trải nghiệm,...
4
Ngày 1 (buổi sáng)
1. Sự cần thiết thay đổi SHCM
- Quan sát thực tế tiết học, nhận ra những
khó khăn trong việc học của học sinh
- Thấy rõ sự cần thiết SHCM mới
Thầy/cô hãy nêu những mong đợi của mình về một tiết
dạy học hay?
- Thảo luận nêu ý kiên trước lớp:
+ Có Kế hoạch bài học hay, hoàn hảo
+ Giáo viên có PPDH tốt.
+ HS thảo luận, chia sẻ nhóm hiệu quả, học tập tích cực...
+ Dạy học phù hợp với đối tượng HS
+ Thu hút được tất cả HS tham ra học thực sự và hứng thú
+ .....................
Phương pháp giáo dục phổ thông
“…PPGD phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm của
từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự
học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng
vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình
cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học sinh.
(Luật Giáo dục)
Những mong đợi trên có thể hiện thực được
trong các tiết học không?
7
MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ HỌC SINH
Clip1 lớp
học
ở MN
Clip2
Lớp ở TP
QUAN SÁT CLIP VÀ HÌNH ẢNH
Nhiệm vụ: Hoạt động cá nhân/trao đổi trong
nhóm; chia sẻ trước lớp
Nêu nguyên nhân, lí do dẫn đến điều đó?
(Viết ý kiến ra phiếu nhỏ, dán vào tờ giấy A0)
9
Cảm nhận của GV Bắc Giang
Vấn đề:
• HS không học
(ngừng học)
• HS chán học
• HS gặp khó khăn
trong học tập
(không được giúp
đỡ kịp thời)
•
•
•
•
•
Nguyên nhân:
Giáo viên
Nội dung bài học
Nhận thức của
HS?
Mối quan hệ lớp
học
................
CBQL, GV chưa nhận rõ những tồn
tại về việc học của HS
Những yếu tố chủ yếu ảnh
hưởng tới việc học của học sinh
HS
VIỆC
HỌC
GV
ND
BH
Yếu tố quyết định là “Năng lực CM của GV”
Tham gia vào SHCM mới là một cách
giải quyết
Ở đó:
- GV cùng nhau hợp tác, học hỏi từ thực tế việc
học của HS để nâng cao năng lực chuyên môn
- Tìm ra biện pháp phù hợp để giúp cho tất cả
các em học sinh tham gia vào học tập tích cực
12
2. Quy trình thực hiện SHCM mới
(1)
(2)
Tiến hành
Dạy và
Dự giờ
Chuẩn bị
Bài dạy
minh họa
LIÊN TỤC
Áp dụng
thực tế DH
hàng ngày
(4)
Suy ngẫm,
chia sẻ
về bài dạy
(3)
Quy trình thực hiện SHCM: 4 bước
(2)
(1)
Chuẩn bị
Bài dạy
minh họa
Tiến hành
Bài dạy,
Dự giờ
Quan
sát việc
học của
HS
(3) Suy ngẫm,
chia sẻ
về bài học
Phân tích
bài học,
việc học
của HS
LIÊN
TỤC
(4) Áp dụng
thực tế DH
hàng ngày
Quan sát việc học của HS như thế nào?
1.Vị trí người dự giờ: Xem 2 clip và nêu cảm
nhận
Clip 3
Clip 2
2. Cách quan sát, ghi chép khi dự giờ
- Thái độ của HS (cử chỉ, nét mặt, điệu bộ,…)
- Nhận thức của HS (sản phẩm học, lời nói,...)
- Mối quan hệ GV-HS, HS-HS,
15
Phân tích việc học như thế nào?
- Suy ngẫm-chia sẻ:
+ Thái độ của HS
Như thế nào?
+ Nhận thức của HS
+ Mối quan hệ
- Chia sẻ lý do xảy ra thực tế đó (vì sao như
vậy?)
- Chia sẻ biện pháp cải tiến (làm thế nào để
thay đổi?)
16
NGÀY 1 (BUỔI CHIỀU)
- Tìm hiểu về Bước 2: Dự giờ
- Tìm hiểu về Bước 3: Suy ngẫm, chia sẻ
(phân tích bài học)
17
Bước 2: Dự giờ-quan sát như thế nào?
Xem clip: Thái độ, sự quan tâm của HS
- Thầy, cô quan sát thấy gì? như thế nào?
- Nguyên nhân nào?
Clip 5
Clip
5.1
18
Dự giờ-quan sát như thế nào?
2. Xem clip 2: Mối quan hệ GV-HS, HS-HS,…
Clip 6
Clip 7
Clip 8
- Thầy, cô nhận thấy điều gì? như thế nào?
- Nguyên nhân nào?
19
Dự giờ-quan sát như thế nào ?
3. Xem clip:
Xem lai
Clip 1
Clip 9
- Thầy, cô thấy điều gì? như thế nào?
- Nguyên nhân, lý do là gì?
Sản phẩm học, lời nói, ...
20
Bước 3: Phân tích bài học, việc học
như thế nào ?
- Suy ngẫm-chia sẻ:
+ Thái độ, sự tham gia của HS
+ Mối quan hệ
+ Nhận thức của HS
+…………………..
Như thế nào ? Thể hiện điều gì ?
- Chia sẻ lý do xảy ra thực tế đó (vì sao như vậy) ?
- Chia sẻ biện pháp cải tiến (làm thế nào để thay đổi ?)
21
- Xem lại clip 5,6,7,9 để thảo luận
- Xem GV thảo luận (suy ngẫm-chia sẻ)
Ngày 2 (buổi sáng)
THẢO LUẬN NHÓM
• Thầy, cô hãy điểm lại nội dung chính đã tìm
hiểu về SHCM mới:
- Mục đích SHCM?
- Quy trình SHCM chung?
- Bước Dự giờ, Phân tích bài học trong
SHCM mới như thế nào?
SHCM lấy HS làm trung tâm có gì mới?
• Trọng tâm dự
giờ/thảo luận tập
trung vào việc
dạy của GV
• Trọng tâm dự
giờ/thảo luận tập
trung vào việc học
của HS
• Từ đánh giá giờ
dạy MH
• Suy ngẫm và chia
sẻ để học hỏi
nhằm nâng cao
năng lực cho GV
Cơ hội học tập thực sự cho mọi HS
• Khi nào HS học? Khi nào HS không học?
• Nguyên nhân nào HS học hay không học?
• Làm như thế nào để giúp học sinh học tập
thực sự?
Khi GV trả lời được các câu hỏi trên thì
khi đó cơ hội học tập sẽ đến với tất cả các
em HS
25
Cơ hội phát triển năng lực chuyên môn cho GV
GV học để có các năng lực mới:
- Quan sát tinh/nhạy việc học của HS
- Cảm nhận, phán đoán nhanh/nhạy thực tế việc học
và nguyên nhân liên quan
- Linh hoạt điều chỉnh việc dạy theo sát việc học
- Phát hiện và giải quyết vấn đề thực tế việc dạy-học
- Thiết kế/sáng tạo lại KHBH với nhiều phương án
khác nhau để có đáp ứng được việc học của tất cả
HS.
GV CÙNG TỰ HỌC VỚI TƯ CÁCH NHÀ NGHIÊN CỨU THỰC TIỄN !
26
Mục đích của SHCM mới là gì?
- Tạo cơ hội học tập
thực sự và có ý
nghĩa cho mọi HS
- Tạo cơ hội phát
triển năng lực
chuyên môn cho
mọi GV
Khi GV dạy thì
chưa chắc HS học
nhưng
Khi GV học thì
chắc chắn HS
được học !
27
Quan sát
việc dạy
1- Vị trí người dự giờ:
Giáo viên
1
2
Quan sát
việc học
28
Quan sát và ghi chép: việc học
của học sinh
•
•
•
•
•
Thái độ, cử chỉ và điệu bộ
Sự tham gia vào BH
Mối quan hệ HS-BH, HS-HS
Nhận thức của HS
Hoạt động và sản phẩm học của HS
Thầy/cô hãy nêu rõ quy trình một
buổi SHCM mới?
1. Chuẩn bị SHCM
2. Tiến hành dạy và dự giờ
3. Chia sẻ, suy ngẫm bài dạy
(Thảo luận, ghi vào giấy A0; trao đổi kết quả
thảo luận giữa các nhóm, chia sẻ trước lớp)
Quan sát và ghi chép: việc học
của học sinh
• Kết hợp nhìn bao quát lớp và chọn tìm học sinh điển
hình nhất để tập trung chú ý, thu thập thông tin
• Lắng nghe câu trả lời, các ý kiến của HS
• Tìm hiểu, xem kết quả bài làm của học sinh
• Xảy ra ở số đông hay số ít học sinh ?
• Xảy ra với HS nào? Lúc nào?
• Nguyên nhân?
Kinh nghiệm quan sát, ghi chép
•
•
•
•
•
•
Vẽ sơ đồ lớp học
Quan sát và suy ngẫm (nhìn-nghe-ngẫm, viết)
Quan sát: lời nói/ngôn ngữ cơ thể/sản phẩm học…
Ghi nhanh (em nào? lúc nào?thế nào? vì sao?....)
Đánh dấu HS
Ghi sổ (2 kiểu)
Xem Clip 4
32
Ghi chép khi dự giờ- Kiểu 1
Diễn biến ND
bài học, hoạt
động của GV
-Hoạt động dạy
học
-Nội dung bài học
-Câu hỏi hoặc bài
tập của giáo viên
-Lời nói của giáo
viên
-……
Phản ứng của
học sinh
-Bài làm
-Sản phẩm học
-Câu trả lời
-Hành vi
-Thái độ
-Cảm xúc
-…
(cá nhân, nhóm)
Nguyên nhân/
Cách xử lý
Vì….
Nên….
Có thể….
Phải chăng….
Tự đặt câu hỏi
Ghi chép khi dự giờ- Kiểu 2
Diễn biến giờ học
-Hoạt động dạy-học
-Nội dung bài học
-Câu hỏi/bài tập của giáo
viên-học sinh
-Lời nói của giáo viên-học
sinh
-…..
Nhận xét, phán đoán
-HS nào?
-Lúc nào?
-Như thế nào?
-Vì sao?
- Làm cách khác như thế
nào?
-…..
Xem clip 10 minh họa GV dự giờ
Ngày 2 (buổi chiều)
• Giới thiệu kỹ thuật phân tích bài học
• Thực hành dự giờ, phân tích bài học, việc
học
Tiến trình bước Phân tích bài học
Thời gian: 2-3 tiếng
- Người dạy nêu mục tiêu bài học, ý định thực
hiện, băn khoăn và khó khăn...
- Người dự chia sẻ ý kiến:
+ Thái độ của HS? Vì sao?
+ Nhận thức của HS/nguyên nhân
+ Quan hệ giữa GV-HS, HS-HS, HS-BH.
+ Sự tham gia của HS vào bài học
+…
Nguyên tắc khi thảo luận
Khi mới bắt đầu SHCM:
Nhận ra vấn đề thực tế
• Đã học được gì?
• HS nào? Học như thế nào? Lúc nào? Vì
sao?
• Không đưa ra cách dạy chủ quan.
Khi SHCM mới đã thành kỹ năng:
Cải thiện thực tế
• Thế nào (nhận ra)? Nguyên nhân là gì?
• Cần làm gì để cải thiện vấn đề (biện pháp)?37
Yêu cầu đối với mọi người dự thảo luận
• Hướng suy ngẫm: đa chiều, dựa trên thực tế
việc học của học sinh đã diễn ra trong giờ học
vừa dự/liên hệ với ý định GV dạy minh họa
• Chỉ suy ngẫm, chia sẻ về những gì đã diễn ra
trong giờ dạy minh họa
(Suy ngẫm khác đánh giá, suy ngẫm không có
tiêu chí)
Gợi ý các nội dung chia sẻ
Căn cứ ý định của GV và thực tế diễn ra :
- Nêu những điều học được qua suy ngẫm về bài học
- Mô tả điều quan sát được từ thực tế việc học
- Suy ngẫm:
Thấy gì? Như thế nào ? Thể hiện điều gì ?
(ở các nhóm HS và từng em HS)
- Chia sẻ lý do xảy ra thực tế đó (vì sao như vậy) ?
- Chia sẻ biện pháp cải tiến (làm thế nào để thay đổi ?)
THỰC HÀNH SHCM
(dự giờ, thảo luận -xem Video tiết học
30 phút)
Clip 10
• Học viên thực hành trải nghiệm: quan sát –
suy ngẫm bài học
• Ghi kết quả quan sát/suy ngẫm-chia sẻ trên
phiếu cá nhân (giấy A4),
• Trao đổi giữa các nhóm (đổi phiếu A0)
• Chia sẻ chung trước lớp tập huấn
40
NGÀY 3 (Buổi sáng)
Tóm tắt: Sự khác biệt của SHCM mới
SHCM truyền thống
1 Tập trung vào việc dạy
của GV
2 Quan tâm tới những HS
nổi bật
3 Đưa ra cách dạy chủ
quan, thiếu căn cứ
SHCM mới
Tập trung vào việc học
của HS
Quan tâm tới tất cả, từng
hS
Suy ngẫm thực tế, có
minh chứng cụ thể
4 Đánh giá
Không đánh giá, chuyển
thành nghiên cứu bài học
Lắng nghe, cộng tác cùng
41
học hỏi lẫn nhau
5 Chê hoặc khen quá mức
• Một số kỹ thuật quay phim,
chụp ảnh khi dự giờ
• Một số kỹ thuật chủ trì SHCM
Kỹ thuật quay video bài học
Góc quay phim 1
Góc quay phim 2
- Bao quát lớp
- Chọn quay những cá nhân HS, nhóm HS tiêu biểu
Kỹ thuật quay video bài học
Góc quay phim 1
Góc quay phim 2
- Bao quát lớp
- Chọn quay những cá nhân HS, nhóm HS tiêu biểu
Kỹ thuật quay video bài học
1. Cách sử dụng máy quay:
• Điều khiển/khởi động máy
• Cầm, đứng quay: Quay đối diện, quay trên –
dưới
• Hướng máy vào đối tượng quay (khuôn
mặt, sản phẩm học, nhóm HS/Toàn cảnh
Clip 9
lớp học/GV…)
• Di chuyển khi quay (quay ngang, dọc; vừa
đi vừa quay)
2. Cách chọn hình ảnh minh họa, mô tả việc Clip
VD
học
Kỹ thuật chủ trì thảo luận
Vai trò của người chủ trì
Làm cho không khí thảo luận: cởi mở/thoải
mái/có tính học hỏi.
Gợi mở/dẫn dắt cho buổi thảo luận tập
trung vấn đề trọng tâm, tránh trở về SHCM
truyền thống
Phá vỡ thói quen nêu ý kiến tiêu cực
…
46
Vai trò của người chủ trì:
Hướng cho mọi người, ai cũng phải có ý kiến
Giúp người tham gia hiểu các ý kiến: muốn nói
gì?
Định hướng trao đổi về ý định của GV dạy minh
họa và thực tế việc học của HS.
Tìm ra những điểm nổi trội của bài học, điều đã
học được
47
Vai trò của người chủ trì:
Làm sáng tỏ những gì các GV dự giờ
không nhận thấy rõ ràng hoặc những gì họ
thực sự quan tâm chú ý (nêu rõ các minh
chứng trong giờ học)
Định hướng người tham gia lắng nghe lẫn
nhau
 Tránh để GV áp đặt ý kiến chủ quan
...
48
Ngày 3 (Buổi chiều)
• Chia sẻ kinh nghiệm triển khai và thúc đẩy
SHCM tại trường ở Bắc Giang
• Hỏi và đáp: Những gì thầy/cô thắc mắc và
mong muốn ?
Làm thế nào để thúc đẩy SHCM
tại trường?
1- Đảm bảo tốt các điều kiện về: Quản lý-chỉ
đạo, CSVC, thời gian, GV cốt cán, tập huấn
…
2- Làm tốt chiến lược hành động
- Hiệu trưởng phải làm gì?
- Cán bộ, giáo viên phải làm gì ?
- Cán bộ Sở, Phòng phải làm gì ?
50
SHCM MỚI: 2 giai đoạn
• Giai đoạn 1: “Xây nền”
• Mục tiêu: Hình thành cách dự giờ, suy ngẫm mới
• Tập trung giải quyết: Như thế nào? Tại sao?
• Giai đoạn 2: “Nâng cao”
• Mục tiêu: Phân tích nguyên nhân, tìm các biện
pháp cải tiến, nâng cao chất lượng các bài học (áp
dụng DHTC)
• Tập trung giải quyết: Như thế nào? Tại sao ? Làm
thế nào để….?
CÁC NGUYÊN TẮC ĐỂ THÚC ĐẨY SHCM TẠI
TRƯỜNG HIỆU QUẢ
1. Sở GD-ĐT, phòng GD, hiệu trưởng nhà trường
xác định SHCM để nâng cao năng lực chuyên
môn GV và nâng cao chất lượng việc học của học
sinh.
2. Giáo viên đều hiểu rõ, tin tưởng ý nghĩa của
SHCM, cùng nhau nhất trí quyết tâm thực hiện.
3. Cán bộ quản lý, giáo viên nhà trường đều cùng
tham gia và phải thực hiện đúng kỹ thuật SHCM.
52
CÁC NGUYÊN TẮC ĐỂ THÚC ĐẨY SHCM TẠI
TRƯỜNG HIỆU QUẢ
4. SHCM phải phải được sự quan tâm hỗ trợ
thường xuyên của các cấp quản lý.
5. Tất cả những ý tưởng sáng tạo, những hiểu
biết mới về phương pháp giáo dục lấy học sinh
làm trung tâm đều được vận dụng, trải nghiệm
trong SHCM.
6. SHCM phải kiên trì thực hiện thường xuyên,
liên tục.
53
Các điều kiện để tổ chức SHCM hiệu qủa:
 Tần suất thực hiện: 1 buổi/tuần.
 Thời gian: 1 buổi (4 tiếng).
 Tất cả giáo viên đều tham gia
 Số người tham gia: không quá đông (dưới 30
người)
 GV dạy minh họa nên dạy HS của lớp mình
 Có quay phim tiết học
 Nơi thảo luận: đủ điều kiện….
54
Chiến lược đổi mới nhà trường
Hiệu trưởng
Xây dựng VHNT (Mối
quan hệ thân thiện
giữa các thành viên)
Xây dựng môi trường
học tập cho giáo viên
(Đổi mới SHCM)
Giáo viên thay đổi
Giờ học thay đổi
Học sinh thay đổi
Trường học thay đổi
55
HIỆU TRƯỞNG PHẢI LÀM GÌ?
 Chia sẻ tầm nhìn
 Xây dựng kế hoạch
 Giúp GV nhận thấy các vấn đề của họ trong
các bài dạy (trong SHCM)
 Tạo tâm lý thoải mái, tự tin cho GVDMH
 Thay đổi thói quen khi dự giờ
 Xây dựng thói quen lắng nghe
 Bỏ thói quen thảo luận tiêu cực
 Kiên định khi SHCM,…
56
GIÁO VIÊN PHẢI LÀM GÌ ?
 Tin trưởng vào ý nghĩa của SHCM mới
 Cở mở để học hỏi đồng nghiệp
 Có cái nhìn tích cực và tin trưởng vào đồng
nghiệp
 Thay đổi thói quen khi dự giờ
 Có thói quen lắng nghe
 Thay đổi thói quen thảo luận tiêu cực
 Chủ động nghiên cứu thêm tài liệu về DHTC
 Chủ động vận dụng kết quả SHCM vào bài dạy
hàng ngày,…
57
CÁC MÔ ĐUN ĐÃ TẬP HUẤN
1. Mô hình trường TH dạy học cả ngày và lộ trình chuyển đổi.
2. Dạy học đảm bảo chất lượng môn tiếng Việt, môn Toán lớp 1,2,3,4,5.
3. Áp dụng chuẩn nghề nghiệp GVTH trong trường TH dạy học cả ngày.
4. Hệ thống bài tập củng cố kiến thức kĩ năng môn Tiếng Việt và môn Toán.
5. Hoạt động giáo dục âm nhạc trong trường dạy học cả ngày.
6. Dạy học tích cực – Một số kĩ thuật dạy học tích cực.
7. Hướng dẫn tổ chức hoạt động giáo dục NGLL trong trường TH dạy học cả
ngày
8. Tăng cường kĩ năng giao tiếp bằng tiếng Việt cho HS dân tộc thiểu số.
9. Văn hóa địa phương.
10. Hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn theo hướng lấy HS làm trung tâm.