.

ARXITEKTURA QURILISH INSTITUTI .

“MUHANDISLIK QURILISH INFRASTURUKTURASI” FAKUL’TETI. “Qurulish materiallari buyumlari va texnologiyasini ishlab chiqarish .” KAFEDRASINING 4 10 “QURILISH MATERIALLARI VA BUYUMLARI” KASB TA’LIMI YO’NALISHI TALABALARI

Haydarov.M .

Po’latov.D

“ Oldindan zo’riqtirilgan temir beton konstruksiyalar texnologiyasi ” fanidan.

prezentasiyasi.

Mavzu: Oldindan zo’riqtirilgan temir betoni tayyorlanish usullari.

Reja:

1.

2.

3.

Ko’priklarning oldindan zo’riqtirilgan

temirbeton konstruksiyalari.

Oldindan zo’riqish hosil qilishning usullari.

Armaturani taranglash usullari.

3

Betonda yoriq paydo bo’lishining oldini olish uchun uni cho’zilgan armatura yordamida siqiladi. Тayyorlash jarayonida sun’iy ravishda (oldindan) betonda siqilish va armaturada cho’zilish kuchlanishlari uyg’otilgan temirbeton konstruksiyalari

oldindan zo’riqitirilgan konstruksiyalar

deb ataladi.

Oldindan zo’riqtirilgan konstruksiyalarning afzalligi.

1. Yaroqbopligi.

2.Bikrligi yuqori darajada.

Oldindan zo’riqtirilgan konstruksiyalarda V20

–

V60 sinfli beton va o’ta mustahkam armatura ishlatiladi.

Oldindan zo’riqitirilgan konstruksiyalarni tayyorlash uchun ko’p mehnat sarflanadi, maxsus uskunalar hamda yuqori malakali ishchilar talab etiladi; bular uning kamchiligi hisoblanadi.

O ldindan zo’riqtirilgan temirbetondan foydalanish.

-Minoralar.

-Egiluvchi elementlar.

-Quvurlar.

-Rezervuarlar.

Oldindan zo’riqtirilgan temirbeton qonstruksiyalarni tayyorlashning asosiy usullari:

a

– armaturani tirgaklarga tirab taranglash;

b

– armaturani betonga qadab taranglash; I – armaturani taranglash va elementni betonlash; II, IV – tayyor elementlar; III – element armaturasining cho’zilishdan oldingi qo’rinishi; 1 – tirgak, 2 – domkrat; 3 – anker

Betonning uzatish mustahkamligi

R bp ,

ya’ni betonning siqish daqiqasida mustahkamligi uning sinfining 50% idan hamda 11

MPa

dan kam bo’lmasligi; A–IV, At–IV, K–7, K–19, Vr–II singari o’ta mustahkam armaturalarda esa 15,5

MPa

dan kam bo’lmasligi zarur.

•

Armaturani taranglash usullari.

1.Mexanik

2.Elektr-termik 3.Fizik kimyoviy (o’z o’zini zo’riqtirish)

• Armaturani

mexanik usul

bilan taranglashda ko’pincha gidravlik domkratlardan foydalaniladi. Bu usulda aramaturada katta zo’riqish hosil qilishdan tashqari taranglash kuchini ham aniq o’lchasa bo’ladi. Bunda cho’ziladigan sterjenlarni domkrat silindriga biriktiriladi, domkratning porsheni element uchiga yoki maxsus tirgaklarga tiraladi. Qudratli domkratlarda taranglanadigan armaturani porshen bilan biriktiriladi. O’ramli armaturani taranglashda ikki yo’nalishda ishlaydigan yengil ko’chma domkratdan foydalaniladi.

Armaturani

termik

usuli

taranglashning keyingi yillarda

elektr-

keng tarqaldi: endilikda oldindan zo’riqtirilgan konstruksiyalarning 3/4 qismi shu usul bilan tayyorlanmoqda.

• Тaranglashning

fizik-kimyoviy usuli

o’z-o’zidan zo’riqadigan konstruksiyalarni tayyorlashda qo’llaniladi. Bunda kengayuvchan sementdan tayyorlangan betonning o’zi kengayishi oqibatida armaturada kuchlanish paydo bo’ladi. Armaturada uyg’ongan cho’zuvchi kuchlanishlar betonni siqadi. Shu tariqa konstruksiya oldindan zo’riqadi

CH. S. RAUPOV, I. A. SAMINOV CH. S. RAUPOV, I. A. SAMINOV

XULOSA.

Biz xulosa qilib shuni aytmoqchimizki oldindan zo’riqtirilgan temir – beton konstruktsiyalarini tayyorlashini o’rganish mobaynida bino va inshoot hamda ko’priklarning chidamli bo’lishi, hamda bizga ko’p yil xizmat qilishi tushinib, tayyorlarlanishini o’rganib oldik. Oldindan zo’riqtirilgan temir-beton konsturktsiyalarini tayyarlash insondan ko’p mehnat va bardoshni talab etar ekan. Bunday konstruksiyalar har tomonlama chidamli va har qanday vaziyatlarda ham o’z holati bardosh beriladi.