Transcript Chiếc lá cuối cùng, O.Hen-ry - http://ngoclinhson.violet.vn

1
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Phân tích sự tương phản giữa hai nhân vật Đôn Ki-Hô-Tê và XanChô Pan-xa.Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật tương phản ấy ?
Nghệ thuật tương phản làm nổi bật hai
bức chân dung bất hủ :
Đôn Ki-Hô-Tê
Lý tưởng tốt đẹp
nhưng hành động
điên rồ, không
hợp thời dẫn đến
nực cười vừa
đáng trách vừa
đáng thương.
Xan-Chô Pan-xa
Tỉnh táo, chân
thực nhưng quá
chú trọng đến
quyền lợi hưởng
thụ cá nhân mà
trở nên tầm
thường.
2
3
MỘT SỐ BIỂU TƯỢNG CỦA NƯỚC MỸ
4
5
6
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
( O. HenRi )
7
O Hen-ri (1862-1910). cha oâng laø thaày
thuoác, meï qua ñôøi khi oâng môùi leân 3.
Thuôû nhoû khoâng ñöôïc hoïc haønh nhieàu,
15 tuoåi phaûi thoâi hoïc ñeán laøm hieäu
thuoác cuûa chuù. Sau ñoù phaûi laøm nhieàu
ngheà ñeå sinh soáng nhö nhaân vieân keá
toaùn, veõ tranh, thuû quyõ ngaân haøng.
OÂng laø nhaø vaên chuyeân vieát truyeän
ngaén, coù naêm soá löôïng truyeän ngaén cuûa
oâng leân raát cao: naêm 1904 coù ñeán 65
truyeän, naêm 1905 coù 50 truyeän…
O-hen -ri
tc
- Tªn thËt: Uy Liªm - Xet-nay Pot¬.(14 – 9 – 1862 / 5 – 6 – 1910).
- Lµ c©y bót truyÖn ng¾n xuÊt
s¾c cña nÒn v¨n häc MÜ ®Çu
thÕ kØ XX.
- TruyÖn thêng nhÑ nhµng nhng
to¸t lªn t×nh th¬ng yªu vµ tinh
thÇn nh©n ®¹o cao c¶.
O. Hen-Ri (1862 - 1910)
- Là nhà văn Mỹ,
nổi tiếng về truyện ngắn.
- Truyện của ông
thường nhẹ nhàng và
tràn đầy tinh thần
nhân đạo cao cả.
10
- “ChiÕc l¸ cuèi cïng” lµ
truyÖn ng¾n thµnh
c«ng trong bøc tranh vÒ
m¶ng hiÖn thùc cña níc
MÜ.
- §o¹n trÝch :
“ChiÕc l¸ cuèi
cïng ” lµ phÇn
cuèi cña
truyÖn.
(Còn gọi là trường xuân): một loại cây leo,
bám vào tường gạch, lá rụng dần về mùa đông
BỐ CỤC VĂN BẢN
Đoạn 1: “Khi hai người ….tảng đá”
=> cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn-xi.
Đoạn 2: “ Sáng hôm sau….thế thôi”
=> chiếc lá cuối cùng không rụng và
Giôn-xi đã qua cơn nguy hiểm.
Đoạn 3: Còn lại
=> Xiu kể cho Giôn-xi đang bình phục về cái chết
bất ngờ của cụ Bơ-men.
13
Tãm t¾t ®o¹n trÝch
Lóc nµy Gi«n-xi ®ang ngñ. Nh×n c©y thêng xu©n cô B¬-men vµ Xiu Kh«ng ai nãi n¨ng
g×. S¸ng h«m sau Gi«n-xi tØnh dËy nh×n thÊy
c©y thêng xu©n vÉn cßn mét chiÕc l¸ cuèi cïng
cha rông. C« ®inh ninh ngµy h«m sau chiÕc l¸ sÏ
rông vµ lóc ®ã c« sÏ chÕt. Nhng qua mét ngµy vµ
mét ®ªm ma giã phò phµng chiÕc l¸ vÉn kh«ng
rông. Nh×n chiÕc l¸ håi l©u Gi«n-xi nhËn thÊy
r»ng muèn chÕt lµ mét téi, c« lÊy l¹i ®îc nghÞ lùc
sèng vµ vît qua c¸i chÕt. Xiu ®· kÓ l¹i cho Gi«n-xi
biÕt chiÕc l¸ cuèi cïng chÝnh lµ bøc tranh cña cô
B¬- men ®· bÝ mËt vÏ trong ®ªm ma giã khi chiÕc
l¸ cuèi cïng rông xuèng, ®Ó cøu Gi«n-xi tho¸t khái
tö thÇn. Cô B¬-men ®· bÞ viªm phæi vµ chÕt v×
? Nhaø vaên ñaõ cho ta bieát nhöõng thoâng tin gì veà Gioânxi
Nöõ hoïa só ngheøo, coøn treû, bò beänh söng phoåi naëng.
Nằm treân giöôøng ñeám töøng chieác laù còn lại trên
cây thöôøng xuaân.
Chôø khi naøo chieác laù cuoái cuøng ruïng thì coâ cuõng lìa
ñôøi.
gx
- M¾c bÖnh
phæi
“Më cÆp m¾t thÉn
thê”
Giäng nãi: “ThÒu
thµo”
“Đó là chiếc lá cuối cùng. Em cứ tưởng là
nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em
nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi
và cùng lúc ấy em seõ cheát”
gx
“Cái cô đơn nhất trong khắp thế gian là
một tâm hồn đang chuẩn bị sẵn sàng cho
chuyến đi xa xôi bí ẩn của mình” ...
Khi trôøi vöøa höûng saùng, Gioân–xi, con người tàn
nhẫn, lại ra leänh keùo maønh leân.
gx
? Sau moät ñeâm möa gioù, nhöng chieác laù vaãn baùm truï laøm cho
Gioân-xi thay ñoåi nhö theá naøo?
Coù söï bieán ñoåi ñoät ngoät vaø lôùn lao:
- Em thật là một con bé hư coâ nhaän ra mình đã tệ,
muoán cheát laø có toäi.
- Muoán aên chaùo, uoáng söõa, ngồi dậy xem chị nấu
nướng…
- Muoán ngaém mình trong göông.
-Muoán veõ vònh Naplô.
- Vui vẻ ñan khăn len.
gx
? Theo em nguyeân nhaân naøo quyeát ñònh sự hoài sinh cuûa Gioân - xi
Baèng nghò löïc, tình yeâu cuoäc soáng,
có thể ñaáu tranh vôùi beänh taät,
chieán thaéng beänh taät.
ta
ñeå
gx
? T¹i sao khi nghe Xiu kÓ chuyÖn vÒ c¸i chÕt
cña cô B¬-men, t¸c gi¶ kh«ng ®Ó Gi«n-xi tỏ
th¸i ®é g×.
 C¸ch
kÕt thóc nh vËy truyÖn
sÏ cã d ©m, ®Ó l¹i trong lßng
ngêi ®äc nhiÒu suy nghÜ vµ
nh÷ng dù ®o¸n.
gx
Híng dÉn vÒ nhµ
KÓ tãm t¾t l¹i v¨n b¶n.
 ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m
nghÜ vÒ nh©n vËt Gi«n-xi.
 So¹n tiÕp phÇn bµi cßn l¹i.

KIỂM TRA BÀI CŨ
t¾t ®o¹n trÝch “ChiÕc l¸
cuèi cïng” - O. Hen-Ri.
 Tãm
24
Lóc nµy Gi«n-xi ®ang ngñ. Nh×n c©y thêng xu©n
cô B¬- men vµ Xiu Kh«ng ai nãi n¨ng g×. S¸ng h«m
sau Gi«n-xi tØnh dËy nh×n thÊy c©y thêng xu©n
vÉn cßn mét chiÕc l¸ cuèi cïng. C« ®inh ninh ngµy
h«m sau chiÕc l¸ sÏ rông vµ lóc ®ã c« sÏ chÕt. Nhng
qua mét ngµy vµ mét ®ªm ma giã phò phµng chiÕc
l¸ vÉn kh«ng rông. Nh×n chiÕc l¸ håi l©u Gi«n-xi
nhËn thÊy r»ng muèn chÕt lµ mét téi, c« lÊy l¹i ®îc
nghÞ lùc sèng vµ vît qua c¸i chÕt. Xiu ®· kÓ l¹i cho
Gi«n-xi biÕt chiÕc l¸ cuèi cïng chÝnh lµ bøc tranh
cña cô B¬-men ®· bÝ mËt vÏ trong ®ªm ma giã khi
chiÕc l¸ cuèi cïng rông xuèng, ®Ó cøu Gi«n-xi tho¸t
khái tö thÇn. Cô B¬-men ®· bÞ viªm phæi vµ chÕt
v× sng phæi.
25
N¬i ë cña O- Hen- Ri
Kiệt tác của cụ Bơ-men
? Cuï Bô-men coù thaùi ñoä theá naøo khi leân ñeán choã Gioân –xi
? Taïi sao cuï coù thaùi ñoä nhö theá
Thaùi ñoä sôï seâït nhìn ra ngoaøi cöûa soå, nhìn caây thöôøng
xuaân. Roài hoï nhìn nhau moät laùt, chaúng noùi naêng gì.
? Cuï Bô-men khoâng noùi gì vôùi Xiu nhöng em coù theå ñoïc ñöôïc ñieàu gì
trong caùi im laëng cuûa cuï?
+ Cuï nghó chieác laù cuoái cuøng seõ ruïng vaø cuï sôï
Gioân –xi seõ cheát theo bôûi yù nghó roà daïi.
+ Cuï khoâng muoán Gioân - xi phaûi cheát vaø nghóa laø phaûi laøm
theá naøo cho chieác laù cuoái cuøng maõi neo ñaäu treân caønh.
+ Thaâm taâm cuï coù leõ ñaõ nghó ñeán caùch veõ chieác laù cuoái
cuøng ñeå cöùu soáng Gioân - xi.
? Tìm những chi tiết chứng minh rằng chính Bơ-men đã vẽ ra
chiếc lá ấy ? hãy cho biết cụ đã vẽ trong hoàn cảnh nào
+ Giày và quần áo ướt sũng, Chiếc thang…Bảng
màu xanh lẫn màu vàng úa .....
+ Vẽ trong đêm mưa gió, bão bùng… thời tiết
khắc nghiệt. Dưới ánh sáng của chiếc đèn bão.
+ Vẽ một cách âm thầm, bí mật, vội vã,
? Taïi sao ngöôøi baïn cuûa Gioân xi goïi ñoù laø kieät taùc?
+ Laù veõ gioáng laù thaät .
+ Noù ñem laïi söï soáng cho Gioân - xi.
+ Noù khoâng phaûi chæ chæ veõ baèng buùt loâng, boät maøu maø
baèng caû tình thöông bao la vaø loøng hi sinh cao thöôïng. Ñeå coù
nó, cuï Bô-men ñaõ ñoåi baèng maïng soáng cuûa mình.
? Kieät taùc nghệ thuật là gì
Kiêt tác nghệ thuật phải là một tác phẩm có
giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, đem lại
niềm vui và khoái cảm thẩm mĩ cho mọi người
Chiếc lá cuối cùng
ấy chính là kiệt tác
của cụ Bơ-men,
là tác phẩm nghệ
thuật bất tử.
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Tại sao tác giả bỏ qua chi tiết cụ Bơ-men vẽ chiếc lá mà phải đợi
đến dòng cuối cùng mới cho bạn đọc biết qua lời kể của Xiu ?
Tạo bất ngờ cho Giôn-xi và cả Xiu, đồng thời mang
lại cảm giác hồi hộp cho Xiu và người đọc khi Xiu
kéo mành lên thì sẽ đầy hứng thú, bất ngờ khi chiếc
lá cuối cùng vẫn còn đó
Khi vẽ chiếc lá cụ Bơ-men hoàn toàn không nghĩ
là mình đang làm một kiệt tác. Chính vì vậy mà
thông qua hình tượng này đã cho ta thấy quy luật
nghiệt ngã của nghệ thuật: kiệt tác là hiếm hoi, là
ngoài ý muốn của con người. Kiệt tác chỉ có giá
trị khi nó hướng tới con người, phục vụ con
người… Lòng vị tha, ý nghĩa của nghệ thuật là
động lực giúp người hoạ sĩ sáng tạo nên những
tác phẩm có giá trị .
35
• cụ Bơ-men là người như thế nào?
Tại sao “chiếc lá cuối cùng” được coi là một kiệt tác?
=> con người giàu lòng nhân ái, giàu tình thương,
sống cao thượng
=> vì nó sống động như thật, đánh lừa các
cặp mắt nhà nghề của các hoạ sĩ, được vẽ
bằng tấm lòng thương yêu, đức hi sinh thầm
lặng và cao quý của người hoạ sĩ. Chiếc lá có
tác dụng nhiệm màu: cứu sống Giôn-xi, khôi
phục ở cô ước mơ sáng tác
Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần
Giôn-Xi - Viêm phổi - Chiếc lá - Hồi sinh
Cụ Bơ-Men - khoẻ mạnh - Chiếc lá - chết bất ngờ
 Cả hai tình huống trên đều gắn với bệnh
sưng phổi và hình ảnh chiếc lá cuối cùng
TiÕt 29 30
V¨n b¶n:
*/ NghÖ thuËt
II) §äc - hiÓu v¨n b¶n
*/ Néi dung
- Ca ngợi tình yêu thương
con người cao cả
- KÕt cÊu truyÖn ®¶o ngîc
- Søc m¹nh cña t×nh yªu cuéc
t×nh huèng hai lÇn.
sèng ®· chiÕn th¾ng bÖnh tËt.
-X©y dùng t×nh tiÕt hÊp dÉn, - Ca ngîi t×nh yªu th- Søc m¹nh cña nghÖ thuËt
g©y høng thó cho ngêi ®äc. -¬ng
cao c¶ cña nh÷ng con
ch©n chÝnh.
ngêi nghÌo khæ víi nhau.
Ghi nhớ
Bằng cấu trúc chặt chẽ và nghệ thuật đảo ngược tình
thế hai lần độc đáo, O.Hen-Ri đã đem đến cho người
đọc một bài học về tình yêu thương giữa những con
người nghèo khổ, sự rung cảm sâu sắc trước tình
người cao đẹp và giá trị của nghệ thuật chân chính
Truyện có mấy nhân vật? Ai là nhân vật chính ?
(Xiu? Giôn-xi? Bơ-men?)
Họ là những con người
như thế nào?
 Nghèo khổ, bệnh tật, có tài,
có tâm và say mê nghệ thuật
Cách cư xử của họ đã
nói lên điều gì?
Tình yêu thương giữa những
con người cùng cảnh ngộ
Hoàn cảnh số phận của họ
gợi cho em suy nghĩ gì?
 một mảng hiện thực của nước Mỹ:
bên cạnh cuộc sống giàu sang vẫn có
những con người nghèo khổ
Em có nhận xét gì về giá trị
nghệ thuật của truyên?
- kết cấu chặt chẽ, đảo ngược
Qua đó em có thể phát biểu chủ tình huống hai lần
-miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc
đề tư tưởng của truyện?
– Sức mạnh của tình yêu con người, tình yêu cuộc sống
– Sức mạnh và giá trị nhân sinh,nhân bản của nghệ thuật
C©u 1: Cô B¬- men ®· nghÜ g× khi n¶y ra ý ®Þnh vÏ
chiÕc l¸ thêng xu©n?
D- Cô muèn tr¶ l¹i niÒm tin yªu cuéc sèng cho c« häa
A
sÜ trÎ
Gi«n- xi.
B- Cô nghÜ Gi«n- xi cÇn ph¶i sèng v× c« cßn trÎ.
C- Cô muèn ®Ó l¹i mét kiÖt t¸c cho ®êi.
D- Cô nghÜ m×nh ®· giµ, sÏ chÕt nªn hy sinh ®Ó cøu
Gi«n- xi.
C©u 2: C¸i chÕt cña cô B¬ - men cã ý nghÜa nh thÕ
nµo ®èi víi nghÖ thuËt?
A- Cô B¬ - men ®· chÕt, nhng chiÕc l¸ thêng xu©n
sÏ sèng m·i trong lßng b¹n ®äc.
B- Cô ®· chän lÊy c¸i chÕt ®Ó Gi«n- xi ®îc sèng.
C- §ã lµ hµnh ®éng cao c¶ vµ ®Ñp ®Ï.
D
D- Nã ®· chøng tá r»ng, nghÖ thuËt kh«ng chØ lµ c¸i
®Ñp thuÇn tóy, nghÖ thuËt tríc hÕt v× cuéc sèng,
v× h¹nh phóc cña con ngêi.
C©u 3: Qua c©u chuyÖn em hiÓu thÕ nµo lµ mét t¸c
phÈm
nghÖ thuËt ®îc coi lµ kiÖt t¸c?
A - T¸c phÈm ®ã ph¶i rÊt ®Ñp.
B - T¸c phÈm ®ã ph¶i rÊt ®éc ®¸o.
C
C - T¸c phÈm ®ã ph¶i ®Ñp vµ cã Ých cho cuéc sèng.
D - T¸c phÈm ®ã ph¶i ®å sé.
C©u 4 : NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt chñ ®Ò ®o¹n
trÝch
“ChiÕc l¸ cuèi cïng”?
Th«ng qua viÖc miªu t¶ t©m tr¹ng cña Gi«n –Xi, kÓ
l¹i nh÷ng viÖc lµm cña Xiu vµ cô B¬ - men dµnh cho
c«:
A - T¸c gi¶ muèn lµm næi bËt sù lo l¾ng kh«n ngu«i
cña Xiu dµnh cho Gi«n- xi.
B - T¸c gi¶ muèn lµm næi bËt t×nh yªu th¬ng cao c¶
gi÷a nh÷ng con ngêi nghÌo khæ víi nhau.
C - T¸c gi¶ muèn lµm næi bËt ®øc tÝnh cao c¶ vµ sù
hi sinh
quªn m×nh cña cô B¬ - men.
D - T¸c gi¶ muèn lµm næi bËt nguyªn nh©n s©u xa
quyÕt ®Þnh sù håi sinh cña Gi«n- xi.
Em hãy thử suy nghĩ và viết
một kết thúc khác cho truyện?
45
Chẳng hạn: Cụ BơMen sau một hai
tuần ốm nặng, được
Xiu và Giôn-Xi chăm
sóc tận tình sẽ dần
dần khỏi bệnh. Hai
cô gái đến đón Cụ ra
viện trong một buổi
chiều xuân nắng ấm.
Ô CHỮ VĂN HỌC
1. Từ cuối trong trích đoạn Đô Ki-Hô-Tê?
2. Phẩm chất của cụ Pơ-Men?
3. Một trong những đặc điểm khiến chiếc
lá giống như thật?
4. Từ chỉ nghề nghiệp của các nhân vật
trong truyện? 5. Tên gọi một loài cây
trong truyện?
6. Từ chỉ giá trị của chiếc lá cuối cùng?
G I O
G I A U T I N H T H Ư Ơ N G
S ô N G Đ Ô N G
N G H Ê S I
T H Ư Ơ N G X U Â N
K I Ê T T A C
C Ă N G A C X E P
H I S I N H
Y Ê U
7. Một trong những tác phẩm
của O.Hen-ry?
8. Đức tính cao quý của cụ
Pơ-Men
9. Tình rạng sức khoẻ của
Giôn-Xi khi bị bệnh?
Híng dÉn vÒ nhµ
- Häc kÜ phÇn ph©n tÝch v¨n b¶n : “ChiÕc l¸ cuèi cïng
- ViÕt
®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña em vÒ cô B¬- men.
-ChuÈn bÞ ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng phÇn tiÕng ViÖt
:
+ Thèng kª c¸c tõ ng÷ ®Þa ph¬ng mµ em biÕt.
+ Su tÇm mét sè th¬ ca cã sö dông tõ ®Þa ph¬ng.