Transcript SESIWN 11 - Learn @ Coleg Gwent

“Cyflwyno iaith..........
................drilio a mwy”
Steffan Webb,
Cwrs y Cymhwyster Cenedlaethol,
Cymraeg i Oedolion Gwent
drilio, drilio, drilio, drilio,
NOD Y SESIWN AR DDRILIO
• Deall egwyddorion cyflwyno iaith
• Deall rhan drilio yn y broses gyflwyno
• Gallu amrywio’r dril i’w addasu ar gyfer
gwahanol ddosbarthiadau
• Gallu drilio grŵp ac unigolion
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
• Beth ydy “iaith darged”?
• “geirfa neu batrwm a ddysgir yn y wers”
neu “yr iaith a ddysgir ar y cwrs”
• Beth ydy drilio?
• “Tiwtor yn rhoi sbardun, dysgwyr yn
ymateb trwy ail adrodd neu ddisodli’r iaith
darged”
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
• Beth yw camau gwahanol cyflwyno trwy
ddrilio?
• Dewis dril addas
• Ail adrodd grwp / unigolion
• Herio dysgwyr i gofio
• Ail adrodd darllen – herio dysgwyr i gofio
• Cyfieithu
• Symud ymlaen
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
Beth yw modelu?
Beth yw modelu da?
•
•
•
•
•
•
Ynganu ar gyflymder priodol
Ynganu’n ddigon uchel i bawb glywed
Ynganu seiniau fel siaradwr naturiol
Defnyddio goslef a phwyslais naturiol
Cyflwyno ffurfiau llafar yn unig
Ailadrodd sawl tro
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
Beth ydy cynnwys dril?
(Mynediad Un, Uned Tri, Tudalen 11)
•
•
•
•
•
Dwi’n gweithio mewn siop
Dwi’n gweithio yn y banc
Dwi’n gweithio yn Tesco
Dwi’n gweithio fel actor
Dwi’n gweithio i M&S
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
• Ail adrodd fel grŵp – o dan reolaeth tiwtor
• Gellid cyflwyno mewn amrywiaeth o ddulliau
•
canu
•
rapio
•
cyflym
•
•
araf
pwyslais
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
Ail adrodd fel unigolion
– ar ôl y tiwtor –
gyda’r tiwtor yn ail adrodd
ar ôl pob unigolyn
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
Herio dysgwyr i gofio’r driliau
Cofnodi’r driliau ar fwrdd
gwyn / fflipchart
…………..gyda rhifau
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
•Darllen y driliau fel grŵp – ar ol y tiwtor
•Nawr mae modd i’r tiwtor rhoi cyfieithiad
Saesneg.
•Darllen fel unigolion – ar ôl y tiwtor – gyda’r
tiwtor yn ail adrodd ar ôl pob unigolyn
•Defnyddio rhifau i ysgogi darlleniad - gyda’r
tiwtor yn ail adrodd ar ôl pob unigolyn
• Disodli elfen perthnasol o’r dril
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
•Glanhau’r bwrdd gwyn / troi’r fflip chart
•Herio’r dysgwyr trwy ofyn iddyn nhw gyfieithu o’r
Saesneg i’r Gymraeg - gyda’r tiwtor yn ail adrodd ar
ôl pob unigolyn
•Dyma elfen gadarnhau bod y broses wedi gweithio
•Dyma’r ffordd i gadarnhau bod y dysgwyr yn deall
heb ofyn iddyn nhw gyfieithu o’r Gymraeg i’r
Saesneg
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
•Nawr mae’n amser agor y llyfrau / dosbarthu’r
taflenni
•Nawr mae modd darllen dros y gwaith sydd yn y llyfr
•Nawr mae modd gofyn iddyn nhw ail adrodd wrth
ddarllen y deunyddiau
•Nawr mae modd cyfeirio at y cynnwys gramadegol
•Nawr mae modd crynhoi’r pwynt gramadegol /
rhediad y berf beth bynnag sy wrth wraidd y dril
drilio, drilio,drilio,drilo,drilio
I grynhoi –
• Mae angen ymarfer drilio.
• Mae angen fformat bywiog
• Mae angen hyder.
• Mae angen cyflymder.
• Mae angen ail adrodd degau o weithiau
• Mae angen modelu yn glir a naturiol
Cyflwyno Iaith – mwy na ddrilio
• Yn gallu dewis amryw o ffyrdd o gyflwyno
patrymau a geirfa: trwy lun, ystum, sefyllfa,
enghraifft, cyfieithu, aralleirio neu gynnig gair
a’r un ystyr
• Deall pwysigrwydd codi iaith trwy glust
gymaint ag sy’n bosib
• Gallu rhoi cyd destun naturiol i’r iaith darged
• Gallu modelu’r iaith darged yn glir a naturiol
• Gallu adnabod prif nodweddion ffurf yr iaith
darged a’u dangos ar ffurf yr iaith darged
Sut mae cyflwyno iaith?
• Drilio
• Llun
• Ystum
• Sefyllfa
• Cyfieithu
Beth yw’ch barn chi?
• Pa ffordd sy’n gofyn fwyaf gan y
dysgwyr?
• Pa ffordd sy’n hawsaf ei ddeall?
• Pa ffordd sy fwyaf cofiadwy?
• Pa ffordd sy’n gofyn am y paratoi
mwyaf gan y tiwtor?
Manteision ac anfanteision ?
• Llun
• Ystum
• Sefyllfa
• Cyfieithu
Sut mae dysgwyr yn codi iaith?
•
•
•
•
•
•
•
Profiadau ysgol?
Profiadau coleg?
Profiadau dosbarthiadau nos?
Profiadau gwyliau?
Profiadau gwefannau?
Profiadau cryno ddisgiau?
Profiadau rhaglenni teledu?
Sut y dylid cyflwyno iaith darged?
• Dylid yn gyntaf gyflwyno iaith
darged ar lafar
• Dylid yn gyntaf gyflwyno iaith
darged yn ysgrifenedig
• Dylid cyflwyno iaith darged yn
ysgrifenedig ac ar lafar ar yr un
pryd
Cyflwyno geirfa
•
•
•
•
•
•
•
•
Cardiau fflach
Aralleirio
Eglurhad
Ystum
Realia
Enghreifftiau
Tynnu llun
Darllen / ail ddarllen / cyd destun
I ddod a phopeth i ben....
•
•
•
•
•
•
•
•
Drilio
Personoli iaith (atodiad 8)
Drilio ac ymarfer bob yn ail
Cofnod ysgrifenedig o’r iaith darged
Pryd i gyflwyno cofnod ysgrifenedig?
Ffurfiau lafar naturiol (atodiad 9)
Ffurfiau o’r iaith darged (atodiad 10)
Crynodeb o’r uned (atodiad 11)
Ydych chi’n.........?
• Deall egwyddorion cyflwyno iaith
• Deall rhan drilio yn y broses cyflwyno
• Gallu amrywio’r dril i’w addasu ar gyfer gwahanol
ddosbarthiadau
• Gallu drilio grŵp ac unigolion
• Yn gallu dewis amryw o ffyrdd o gyflwyno patrymau a
geirfa: trwy lun, ystum, sefyllfa, enghraifft, cyfieithu,
aralleirio neu gynnig gair a’r un ystyr
• Deall pwysigrwydd codi iaith trwy glust gymaint ag sy’n
bosib
• Gallu rhoi cyd destun naturiol i’r iaith darged
• Gallu modelu’r iaith darged yn glir a naturiol
• Gallu adnabod prif nodweddion ffurf yr iaith darged a’u
dangos ar ffurf yr iaith darged