Cynhadledd Genedlaethol Anghenion Dysgu Ychwanegol CBAC

13-14 Mehefin 2013 Siaradwyr gwadd: Rhiannon W. Jenkins M Add Ceri W. Jenkins BA(Anrh)

Adnabod a chynnal dygwyr ag anghenion dysgu ychwanegol

Tîm ADY Nedd Port Talbot Arweinydd Hayley Lervy 13.06.2013

Ym mis Medi 2011 aeth y tîm ati drwy gyfrwng y Saesneg i gychwyn peilot er mwyn gweithio yn fwy effeithiol ac effeithlon ag ysgolion yr Awdurdod.

Pwrpas y peilot oedd gwella cysondeb a pharhad yn y dull cynhwysol. Byddai hyn yn galluogi’r dysgwyr i gael mynediad i’w haddysg o fewn prif ffrydiau ysgolion cynradd ac uwchradd yr Awdurdod.

Cychwynnwyd y peilot dros ddau glwstwr Saesneg yn cynnwys dwy ysgol uwchradd a deg o ysgolion cynradd oedd yn eu bwydo.

• • • Roedd y rhaglen yn cwmpasu 3 cyfnod: Cyfnod 1 – Edrych ar y prosesau oedd yn bod i sicrhau cymorth i ddysgwyr ADY, hunanwerthuso a chanfod problemau’n gynnar Cyfnod 2 – Casglu a dadansoddi data ar gyfer ymyrraeth effeithiol Cyfnod 3 – Gwerthuso cynnydd y dysgwyr.

Y Cynnydd hyd yn hyn

Mae tystiolaeth yn dangos bod ymyrraeth gynnar a datblygu ymwybyddiaeth seinyddol yn bwysig. Gall hyn wella lefelau isel o lythrennedd.

Penderfynodd Awdurdod NPT weithredu'r un asesiad diagnostig i ddysgwyr Blwyddyn 1 ar draws y ddau glwstwr er mwyn i’r athrawon adnabod y dysgwyr oedd angen cymorth.

Defnyddiwyd prawf MIST (Middle Infant Screening Test) i gychwyn rhaglen ymyrraeth.

Cynhaliwyd ysgolion gyda threfniant dosbarth, hyfforddiant, adnoddau a strategaethau i dargedu dysgwyr oedd yn perfformio yn is na’r disgwyl.

Rhwng y prawf cyntaf a’r ail brawf gwelwyd y cynnydd canlynol yn y dysgwyr a dargedwyd.

(Awrdurdod NPT)

Sgiliau gwrando a deall Gwybodaeth o seiniau (graffem/ffon em) llythrennau Geirfa Ysgrifenedig Geiriau Cllc Arddweud Brawddeg Cynnydd cyffredinol 85% 87.3% 84.3% 93% 95.1% 89%

Gwelwyd hefyd bod cynnydd mewn hunan hyder ac ymgysylltu’r dysgwr yn para’ tan ddiwedd y Cyfnod Sylfaen

Y Fframwaith - Llythrennedd llinyn elfen agwedd

Llafaredd ar draws y cwricwlwm Datblygu a chyflwyno gwybodaeth a syniadau



Siarad*



Gwrando*



Cydweithio a thrafod Darllen ar draws y cwricwlwm Canfod, dethol a defnyddio gwybodaeth



Strategaethau darllen Ysgrifennu ar draws y cwricwlwm Trefnu syniadau a gwybodaeth



Ystyr, diben, darllenwyr



Strwythur a threfn Ymateb i'r hyn a ddarllenwyd



Darllen a deall



Ymateb a dadansoddi Ysgrifennu'n gywir



Iaith



Llawysgrifen, gramadeg, atalnodi, sillafu*

* disgwyliad ychwanegol ynghylch y Gymraeg

Gweithio gyda’r ysgolion cyfrwng Cymraeg Ym mis Medi 2012 cychwynnwyd y gwaith gyda chlwstwr Cymraeg Ystalyfera.

Unwaith eto'r nod oedd cefnogi ‘r ysgolion drwy wella cysondeb a sicrhau help effeithiol ar gyfer dysgwyr ADY.

• • • • Dyma’r camau: Cyfarfodydd tymhorol gyda’r SENCO’s Hunan werthuso ’r ddarpariaeth ADY Cyflwyno CAU addas i blant a map darpariaeth ym mhob ysgol Datblygu asesiad diagnostig i ddysgwyr Bl 1

Rhesymau gweithredu’r prawf

    Adnabyddiaeth gynnar Galluogi’r athrawon i dargedu sgiliau Monitro effeithiolrwydd y ddarpariaeth Tracio cynnydd

Asesiad diagnostig ar gyfer dysgwyr Bl.1

Sgiliau Gwrando

Gwrando

• • • • • Sgiliau gwrando Dealltwriaeth Clyw Dilyn cyfarwyddiadau Prosesu gwybodaeth

Llythrennau

Geiriau cllc

cytsain llafariad cytsain (cllc)

• • • • Camau cynnar Deall y cysyniad – dechrau canol diwedd Gwahaniaethu rhwng sain cychwynnol, y sain yn y canol a’r sain ar y diwedd Cof clywedol dilyniannol

Camau nesaf

• • • • Penderfynu ar y sgôr ar gyfer ymyrraeth Cyfarfod gyda’r Penaethiaid Cynhadledd Blwch Adnoddau CBAC

Enghreifftiau o gynnwys y Blwch ADY

• • • • • • • Roced ffoneg Gemau amrywiol Byrddau dechrau, canol, diwedd Tai sillaf Cardiau siap geiriau Cardiau darllen cyflym Matiau dysgu annibynnol

Bydd cynnwys yn y Blwch ADY yn adnoddau aml-synhwyrol.

clywedol Llafar gweladwy cinesthetic