Transcript `İlhan Kara`nın Sunumu` - Tüketici Bilgi Sistemi

TÜKETİCİ HUKUKU
MAHKEME KARARLARI
YARGITAY İÇTİHATLARI
SUNUM NOTLARI
Hazırlayan: İlhan KARA
Ankara Hakimi-2014
GİRİŞ
GENEL DEĞERLENDİRME



Tüketici Hukuku ve Tüketici Kanunundaki temel
amaç TÜKETİCİ olarak ifade edilen kitlenin
korunması amaçlanmıştır. Tüketici Kanununda
bu amaç esas alınmıştır.(4077 s.K m.16502s.Km.1)
Avrupa ve Amerika’da yaşanan gelişmeler
nedeni ile ülkemizde yasal mevzuat hazırlanması
ihtiyacı doğmuştur.
1995 yılında kamuoyunda PROMOSYON
YASASI olarak bilinen 4077 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkındaki Kanun yasalaşarak 08
Eylül 1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir.



Yürürlüğe giren kanun ihtiyaçları tam
olarak karşılamadığı için 1997, 2003, 2004,
2007 ve 2008 yılında önemli değişiklikler
yapıldı.
1- 1997 yılında:4226 s.K ile süreli
yayınlarda promosyonlara sınır geldi.
2- 2003 yılında 4822 s.K ile çok önemli
değişiklikler oldu. Nerdeyse kanunun
tamamı elden geçirildi. Örnek: konut ve tatil
amaçlı taşınmazlar kapsama girdi. Hakem
heyetleri ilam niteliğinde karar verme
yetkisine kavuştu.
• 3- 2004 yılında 5197 sK reklam kurulu üye
sayısı artırıldı.
• 4- 2007 yılında 5582 mortgage Kanunu ile
Konut finansman kredileri TKHK da ayrıca
düzenlendi.
• 5- 2008 yılında 5728 s.K. ile İdari para
cezaları artırıldı.
• Yapılan bu değişikliklerle kamu yararına
uygun olarak tüketicilerin güncel ve önemli
temel sorunlarının çözülmesi amaçlanmıştır.










4822 yasa ile yapılan değişikliklerle tüketicilerin
1-Sağlık
2-Güvenlik,
3-Ekonomik çıkarları koruma,
4-Aydınlatma-bilgilendirme,
5-Eğitim,
6-Çevresel tehlikelerden koruma ve önlem alma,
7-Gönüllü örgütler kurma,
8-Maddi-manevi zararların tazmini amaçlanmıştır.
Yeni 6502 sayılı TKHK da aynı ilkeler muhafaza
edilmiştir. Bu açıdan eski ve yeni TKHK da
hedeflenen amaç yönünden fark yoktur.
6502 Sayılı TKHK
• 6502 Sayılı TKHK TBMM de 07.11.2013
tarihinde kabul edildi. 28 Kasım 2013 tarihli
R.G, 28385 sayıda yayımlandı.Yeni TKHK
m.87 uyarınca 6 ay sonra, 28 Mayıs 2014
tarihinde yürürlüğe girdi. Yeni 6502 sayılı
TKHK da çok önemili değişiklik yapıldığını
söyleyemeyiz (en az %90 aynı)
• -En önemli değişiklik madde sayısı artırıldı.
Mülga 4077 sayılı TKHK da ” bir madde çok
fıkra” ilkesi terk edildi. Nedeni yeni TKHK
nın TBMM de temel kanun kabul edilmesidir.
ÖRNEK
1-Mülga TKHK’ da ayıplı mal m.4/1-8 fıkra –
Yeni TKHK m.8-12 (5 ayrı madde)
2-Mülga TKHK’da ayıplı Hizmet m.4A/1-6
fıkra –Yeni TKHK m.13-16 (4 ayrı madde)
3-Mülga TKHK’ da Taksitle satış m.6A/1-8
fıkra -Yeni TKHK m.17-21 (5 ayrı madde)
4-Mülga TKHK’ da Tüketici Kredisi m.10/1-6
fıkra Yeni TKHK m.22-31 (10 ayrı madde)
5-Mülga TKHK’ da Konut Kredisi m.10B/1-17
fıkra Yeni TKHK m.32-39 (9 ayrı madde)
4077 sK Zaman Bakımından Uygulanması
• 4077 sayılı TKHK 28 Mayıs 2014 tarihinden
önce gerçekleşen tüketici işlemlerine, bunların
hukuken bağlayıcı olup olmadığına ve
sonuçlarına aynen uygulanacaktır. (6502 sK
Geçici Madde 1) TBK m.146 uyarınca genel
zamanaşımı süresi olan 10 yıl süreyle 4077 sK
uygulanacaktır. Örnek: 28.5.2014 tarihinden
önce çekilen kredilerde dosya, komisyon ve
diğer masraf iadeleri 4077 sK hükmümleri ve
o denem için uygulanan Yargıtay içtihatlarına
göre talep edilecektir.Yeni TKHK, BDDK ??
ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA
1- Görev: Eski 4077 TKHK döneminde açılan
davalar açıldıkları mahkemede görülmeye devam
eder (eser, taşıma, sigorta vb.).
2- Tüketici mahkemesinin 4077 sK göre, görevsiz
sayıldığı, ancak tüketici mahkemesine açılan
davalar için 28 Mayıs 2014 tarihinden itibaren
görevsizlik kararı verilemez (eser, taşıma vb).
3- Sözleşme hangi kanun zamanında yapılmış ise o
kanun hükümleri uygulanır. Ancak,
a)Devam eden sözleşmelerin 6502 TKHK’ ya aykırı
hükümleri uygulanmaz.
b)Henüz dolmamış zamanaşımı ve hak düşürücü
sürelere 6502 sayılı TKHK hümleri uygulanır.
MASRAFLAR
• Temel Kural: Tüm masraflardan müteşebbis
sorumludur. Tüketiciye anahtar teslim işlem
yapılmalıdır. Girişimcinin kendi menfaatine
ve kanunun sorumlu olduğu masrafları
tüketiciden ayrıca isteyemez. Satış bedelini
düşük gösterip sonra farklı isimler adı altında
ücret istenenez (fiyata dahil edebilir).
• Aynı ilke banka kredileri içinde geçerlidir.
Banka verdiği kredi nedeni ile tüketicinin asli
edim yükümlülüğünde (TBK m.386, tüketim
ödüncü) örtülü artış meydana getirecek
şekilde uygulama yapamaz.
• .
Yargıtay ve Alman Federal Mahkemesinin
(13.05.214 tarih Az:XI ZR, 405/12, benzer
şekilde 2012 yılında verilen karar ile AFM’ nın
14 Mayıs 2014 tarihli basın açıklaması)
yerleşik uygulaması da bu yöndedir. 6502 s.K
m.4/3 fıkra uyarınca bankaların tüketiciden
alabilecekleri masrafları BDDK belirler. Ancak
bu masraflar belirlenirken ilgili Banlığın görüşü
alınmalıdır. Ayrıca bu masrafların,
- 6502 sayılı TKHK’ nın ruhuna ve
-Tüketicinin korunması amacına uygun olmalıdır.
• BDDK tarafından hazırlanan ve yürürlüğe
giren yönetmeliğin ekinde tüketiciden
alınabilecek masrafların isimleri ayrı ayrı
gösterilmiştir. Ancak alınacak masraflar
konusunda konu ile ilgili olan tarafların
görüşü alınmamıştır.
•
Ayırca ilgili Bakanlığın görüşü alınmış
olmasına rağmen masraflar konusunda 6502
s.K 4/3 fıkraya aykırı düzenlemelerde
düzeltme yapılmamıştır (tahsis ücreti gibi).
• BDDK alınabilecek masrafları yerleşik temel
ilkelere uygun şekilde belirlemelidir. Aksi
kanuna aykırılık oluşur. Yargıtay yerleşik
uygulamasına göre Haklı, makul ve belgeli
olmayan masrafların iadesi gerekir. Bu
masraflar için alınan BSMV, KDV, KKDF vb
tüm vergi ve zorunlu giderlerde iade edilir.
• Örneğin; BDDK alacağı kararla “dosya,
komisyon, işlem parası, yapılandırma gideri
vb” ücret alınabileceğini ve bunların miktarını
belirleyemez. Ancak BDDK bankanın verdiği
hizmetlerin karşılığı olan masrafları adil
şekilde belirleyebilir. Örneğin; EFT, havale vb
 Tüketicinin
korunmasına
ilişkin temel neden :
Tüketicilerin korunmaya
muhtaç ve daha zayıf
konumda olmasıdır. Mülga
TKHK’ da olduğu gibi 6502
sayılı TKHK’ da aynı ilke
geçerliliğini korumuştur.





4077 s.K ve 6502 sayılı Kan. KORUMA
ALANI VE KAPSAMI:
Tüketici kanunu mal ve hizmet
piyasalarında tüketici ile girişimci(satıcı,
üretici, ithalatçı, bayi, acente, kredi veren,
sağlayıcı vb.) arasında yapılan her türlü
işlem ve uygulamaları saymak suretiyle
önemli ölçüde genişletmiştir.
6502 sayılı yeni TKHK’ bu kapsam iyice
genişletildi. Tüketici işlemi dışında
tüketiciye yönelik her türlü uygulamalarda
Kapsama girdi (TKHK m. 2 ).
 Tüketici
işlemi- sözleşmelerinin
tespitinde doktrinde ve uygulamada
üç farklı yöntem kullanılmaktadır.
 Objektif yöntem,
 Subjektif yöntem,
 Karma yöntem,
OBJEKTİF YÖNTEM:
 Yasa
koyucunun sınırlı sayıda
(tadadi-tahdidi) tek tek saydığı
sözleşmeler tüketici işlemi kabul
edilir. Bu hahde tarafların hiçbir
önemi yoktur.
SUBJEKTİF YÖNTEM:
 Esas
kıstas tüketici olup,
tüketicinin yaptığı bütün işlemler
ve uygulamalar herhangi bir
ayrım gözetmeksizin tüketici
işlemi olarak kabul edilir. Eski ve
Yeni TKHK bu ilkeyi benimsemiştir.
KARMA YÖNTEM:

Bazı sözleşmelerin tüketici işlemi olacağı
veya olmayacağı belirtildikten sonra
bunun dışında kalan tüketicinin taraf
olduğu tüm sözleşmeler tüketici
sözleşmesi olarak kabul edilir.
TÜKETİCİ KİMDİR?


Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya
mesleki olmayan amaçlarla edinen,
kullanan veya yararlanan gerçek yada
tüzel kişidir (Mülga 4077 TKHK m. 3/e).
6502 sayılı TKHK’ da TÜKETİCİ: Ticari
ve ya mesleki olmayan amaçlarla hareket
eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder
( TKHK m.3/k). Yapılan bu tanımda ifade
şekli basitleşti, ancak kapsam genişledi.
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİ VE TEMEL ÖZELLİKLERİ:
•
•












MAL VEYA HİZMET ALINMASINI AMAÇLAR,
SÖZLEŞMENİN ÇEŞİDİ VE NİTELİĞİ ÖNEM TAŞIMAZ,
SATIŞ SÖZLEŞMESİ,
TRAMPA SÖZLEŞMESİ,
TAKSİTLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ,
DEVRE TATİL SÖZLEŞMESİ,
PAKET TUR SÖZLEŞMESİ,
KAMPANYALI SATIŞ SÖZLEŞMELERİ,
KAPIDAN SATIŞ SÖZLEŞMELERİ,
KREDİ KARTI SÖZLEŞMESİ,
TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMELERİ, (BİREYSEL BANKACILIK
İŞLEMLERİ)
- Tüketici Kredisi,
- Konut Kredisi,
- Taşıt Kredisi,
- Nakit Kredi Sözleşmesi vb.
ABONELİK SÖZLEŞMELERİ,(Su, Elektrik, Doğalgaz, Dergi vb.)
EĞİTİM SÖZLEŞMELERİ,
KONUT VE TATİL AMAÇLI TAŞINMAZ ALIM SÖZLEŞMELERİ,

Mülga TKHK döneminde YARGITAY
UYGULAMASINDA BAZI SÖZLEŞMELER TÜKETİCİ
İŞLEMİ OLARAK KABUL EDİLMİYORDU.

ESER SÖZLEŞMESİ,

VEKALET SÖZLEŞMESİ,

TAŞIMA SÖZLEŞMESİ, (Köpek olayı)

SİGORTA SÖZLEŞMESİ,

SİMSARLIK, Komisyonculuk

BİREYSEL BANKACILIK İŞLEMLERİ
YENİ TKHK m. 3/k,l; 83 ile tüketici ve
tüketici işlemi tanımları uyarınca Yargıtay’ın
gereksiz ve kanuna getirdiği bu sınırlamalar
yapılan (yapılan gereksiz düzenleme ile) açık
düzenleme ile tümden kaldırıldı.




BİZE GÖRE: Bir sözleşmenin tüketici sözleşmesi
kabul edilmesi içinTürk hukuk sisteminde esas
alınan kıstasın tüketici olması nedeniyle
1-Taraflardan birinin tüketici olması,
2-Karşı tarafın satıcı veya sağlayıcı (girişimci,
müteşebbis)
3-Tüketicinin TİCARİ veya MESLİKİ OLMAYAN
amaçlarla hareket etmesi yeterlidir. Tüketici işlemi
sadece mal ve hizmet edinme amacı ile sınırlı
değildir. Yeni TKHK’ da kapsam mülga TKHK’ da
yapılan düzenlemeye göre daha geniş hale getirildi.
Tüketici ile müteşebbis arasında yapılan her türlü
sözleşme ve hukuki işlemin tüketici işlemi olarak
kabul edilmesi zorunludur ( Yeni TKHK m. 3/l).
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNİN
ÖZELLİKLERİ
1-Genellikle Mal ve Hizmet alımına yöneliktir.
2-Taraflardan biri tüketici, karşı taraf girişimcidir.
3-Sözleşme ivazlıdır.
4-Mal ve hizmet alımı özel amaçla (tüketim) yapılır.
5-Kural olarak şekil zorunluluğu yoktur
6-Şahsi teminat adi kefalet sayılır.
7-Kural olara kambiyo senedi alınamaz.
8-Alınırsa da senetlerin nama yazılı olması gerekir.
9-TKHK hükümleri emredicidir.
10-Avans faiz istenebilir.
11-Akit öncesi görüşmeler sözleşme hükümlerine
tabidir.
•
•
•
•
•
•
12-Tüketici lehine yorum ilkesi geçerlidir.
13-Tüketici mahkemesi görevlidir.
14-Tüketici ikametgahında dava açabilir.
15-Sözleşme giderlerinden satıcı sorumludur.
16-Bileşik faiz uygulaması yasaktır.
17-Sözleşmede miktar sınırlaması yoktur. (Alt
ve üst limit yoktur)
• 18-Maddi, manevi tazminat istenilebilir.
• 19-Geçici ödeme istenilebilir (TBK 76).
GÖREVLİ MAHKEME

Mahkemelerin görevi kanunla belirlenir. Göreve
ilişkin kurallar kamu düzenindendir ( HMK m.1)

Görev dava şartı olup yargılamanın her aşamasında
hakim tarafından resen nazara alınır (HMK m.114,115)

Tüketici işlemi (sözleşmesinden) veya uygulamalarından
doğan ihtilaflarda tüketici mahkemeleri görevlidir.
6502 sayılı TKHK’ da görev konusunda yargı
organlarına HİÇBİR ŞEKİLDE TAKDİR HAKKI
BIRAKMAMA ADINA açık DÜZENLEME
YAPILMIŞTIR.



Müstakil tüketici mahkemesi olmayan yerlerde asliye
hukuk mahkemeleri tüketici mahkemesi sıfatıyla davaya
bakar (6502 TKHK m.2;3/k,l;83- Eski TKHK m.23).
TÜKETİCİ İŞLEMİ
• Tüketici
işlemi:
Mal
veya
hizmet
piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil
olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
hareket eden veya onun adına ya da hesabına
hareket eden gerçek veya tüzel kişiler
(MÜTEŞEBBİS) ile tüketiciler arasında
kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta,
vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de
dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve
hukuki işlem, TÜKETİCİ İŞLEMİ SAYILIR.
GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA KARARLARI
• Tüketici Mahkemesinde
• 1- İhtiyati Tedbir istenebilir, ihtiyati tedbir üst
kavramdır. Mahkeme gereken ihtiyati tedbir
kararını verebilir (HMK m.389). Tedbir dava
konusu üzerine konulur. İtiraz halinde durum
murafaa yapılarak değerlendirilir(HMK 394/4)
• 2 - İhtiyati Haciz istenebilir (İİK m.257 vd),
ihtiyati haciz sadece para alacakları için
istenebilir. Para alacağı varsa kural olarak
ihtiyati haciz istenir.
• 3- Delil Tespiti, istenebilir (HMK m.400).
• GÖREV: İhtiyati tedbir, haciz ve delil tespiti
konusu tüketici işleminden kaynaklanıyorsa
Tüketici Mahkemesi Görevlidir.
• İhtiyati tedbir kararı temyiz edilemez
(YARGITAY İBK 21.02.2014 Tarih,2013/1
E, 2014/1 K.)- İhtiyati haciz kararına itiraz
üzerine verilen kararlar temyiz edilebilir.
4-6502 TKHK İhtiyati Tedbir:Tüketici
örgütleri, kamu kurum ve kuruluşlar ile ilili
Bakanlık TOPLULUK DAVASI AÇABİLİR
(TKHK 73/6). Bu dava esasen topluluk
davasıdır (HMK m.113)
İhtiyati tedbir
•
•
•
•
•
•
•
•
•
-Haksız ticari reklamlar
-Haksız ticari uygulamalar
-Genel olarak tüketicileri ilgilendiren konular
İçin ihtiyati tedbir kapsamında olmak üzere,
- Bunların Önlenmesi veya,
-Durulması için(seri ayıplı malın satışı durdurma)
-Tesip İstiyebilir.
ihtiyati tedbir istenebilir
**Aynı konularda dava açılabilir. Genel olarak
tüketicileri ilgilendiren konularda, kararın ilan
edilmesi istenebilir. Mahkeme kabul ederse ülke
düzeyinde yayın yapan 3 gazetede ilan yapılır.
YARGILAMA GİDERLERİ VE HARÇLAR
• 1-Yargı Harcı: Tüketiciler yargı harçlarından
muaftır. Dava açarken ve temyizde harç yok.
• Müteşebbis (bankalar dahil) harç öder (73/2).
• 2- Gider Avansı (HMK m.120): Tüketici gider
avansını ödemek zorundadır. Gider avansı
dava şartıdır. Eksiklik 2 haftada
tamamlanmalı. Yoksa dava, dava şartı
oluşmadığından usulden reddedilir (HMK
m.114/g; 115;120)
• 3- Delil Avansı (HMK 324): Delil avansını
yatırmayan taraf bundan vazgeçmiş sayılır.
TÜKETİCİ MAHKEMELERİNİN
TARİHÇESİ:

Mülga 4077 Sayılı TKHK 08 EYLÜL 1995 TARİHİNDE, 6502 sayılı TKHK 28
Mayıs 2014 tarihide YÜRÜRLÜĞE GİRDİ.

HSYK 22.06.1995,437-2 sayılı kararı ile 4077 sayılı yasa kapsamında
kalan davalara değere bakılmaksızın asliye ticaret mahkemeler
Asliye ticaret olmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri bu davalara
bakmakla görevlendirildi.


HSYK 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı kararı ile müstakil tüketici
mahkemesi kurulan Yerlerde (Ankara, İzmir, İstanbul, Bursa, Adana,
Antalya Diyarbakır, Konya, Kayseri, Samsun…) tüketici işleminden
kaynaklanan davalara müstakil tüketici mahkemeleri bakar.

Müstakil tüketici mahkemesi olmayan yerlerde asliye hukuk
mahkemeleri tüketici mahkemesi sıfatıyla bu davalara bakmakla
görevlendirilmiştir.

Tüketici sözleşmelerini Türk Ticaret Kanunu anlamında taraflardan
birisi tacir olduğundan ticari iş mahiyetindedir. Bu mahkemeler faaliyet
alanı açısından en çok ticaret mahkemelerine benzer.
TÜKETİCİ MAHKEMELERİNİN
NİTELİĞİ:

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ MEVADINDA
BİR MAHKEMEDİR.

TÜKETİCİ MAHKEMESİ SULH MAHKEMESİ
EŞİTİ BİR MAHKEME DEĞİLDİR.

TÜKETİCİ MAHKEMESİ, ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİ MEVADINDAN BİR MAHKEME
OLDUĞUNDAN TEMYİZ SÜRESİ TEBLİĞDEN
İTİBAREN 15 GÜNDÜR.


TÜKETİCİ MAHKEMESİNDE YARGILAMA
USULÜ BASİT YARGILAMA USULÜNE
TABİDİR.
TÜKETİCİ MAHKEMESİNE KİMLER
DAVA AÇABİLİR?






TÜKETİCİLER,
TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİ,
TÜKETİCİ DERNEKLERİ,
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI,
TÜKETİCİ SÖZLEŞMESİNE TARAF OLAN,
- SATICI,
- İMALATÇI,
- BAYİİ,
- ACENTE,
- BANKA DAVA AÇABİLİR.
TÜKETİCİ MAHKELERİNDE SADECE TÜKETİCİLERİN DAVA
AÇABİLECEĞİNE İLİŞKİN DÜŞÜNCE YASA KOYUCUNUN AMACINA
UYGUN OLMADIĞI GİBİ YASADAKİ MEVCUT DÜZENLEMEYEDE
UYĞUN DEĞİLDİR. SÖZLEŞMENİN TARAFI OLAN HERKES HUKUKİ
YARARI BULUNMAK KAYDIYLA DAVA AÇABİLİR.
YETKİLİ MAHKEME:




Genel yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri
mahkemesidir. (HMK m.5)
Sözleşmeden doğan davalarda sözleşmenin ifa edileceği
yer mahkemeside yetkilidir. (HMK m.10, BK m.73, TBK
m.89- para borcu, alacaklının ikametgahı, parça borçları,
sözleşme yapıldığında malın bulunduğu yer, diğer bütün
borçlar doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde ifa
edilir.)
Tüketici kanununda yetkiye ilişkin yapılan özel
düzenleme mevcut olup (6502 TKHK m.73/5; 4077 s.K.
23/3) buna göre tüketici davaları tüketicinin yerleşim yeri
(ikametgah) mahkemesinde açılabilir.
Ancak taşınma, gayrimenkulun aynına ilişkin ihtilaflarda
taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
(HMK m.12) bu halde tüketici kendi ikametgahında dava
açamaz.
TÜKETİCİ (SORUNLARI) HAKEM HEYETİ:




4077 sayılı TKHK ile getirilen en önemli yeniliklerden
birisi Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin kurulmasıdır.
İl ve ilçe merkezlerinde Tüketici Kanunundan doğan
ihtilafları çözmek amacıyla en az bir tüketici sorunları
hakem heyeti oluşturulması zorunluydu .
Yeni TKHK bu uygulamayı kısmen kaldırdı. 6502 sayılı
TKHK m. 66/1 uyarınca her il merkezlerinde en az 1
hakem heyeti kurulması zorunludur. ilçelerde ise yeterlik
koşulları olan yerlerde kurulur. Her ilçede THH kurulma
zorunluluğu kaldırıldı. Kuruluş yerleri ve yeterlilik
koşulları yönetmelikte tespit edilmiştir.
Dava değeri 2011 yılı için 1.031,87-TL, 2012 yılı için 1.161,67-TL,
2013 yılı için 1.191,52 TL ,2014 yılı(01/01/2014-27/05/2014) için
1.272,19 TL, 28 Mayıs 2014 tarihinden itibaren 2 bin TL kadar
olan uyuşmazlıklarda ilçe THH’ ye 3 bin TL’ ye
kadar olanlarda il THH’ ye başvuru yapılması
zorunludur. THH kararları ilam hükmündedir.
Çünkü delil niteliğindeki kararlar için THH’ ye
başvuru yapılamaz.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ




Hakem heyeti kararına karşı tebliğden itibaren 15
gün içinde tüketici mahkemelerine itiraz yapılabilir.
28.05.2014 tarihinden itibaren 2 bin TL geçmeyen
uyuşmazlıklarda ilçe THH, 3 bin TL geçmeyenlerde
il THH, 2-3 bin TL İÇİN BÜYÜKŞEHİR THH
başvuru zorunludur(Büyükşehir olan yerler için).
Belirlenen miktarın üzerindeki ihtilaflar veya değeri
parayla ölçülemeyen ihtilaflarda verilen kararlar delil
mahiyetindeydi. Yeni TKHK da bunlar için müracaat
olması durumunda müracaat koşulu yokluğundan
talep reddedilmelidir.
Değeri para ile ölçülemeyen ve değeri para ile
ölçülebilen uyuşmazlıkların birlikte olması halinde
verilecek karar delil mahiyetinde olacağından THH’
ye başvuru yapılamaz.
ÖRNEKER
• 1. ÖRNEK: Tüketici (A) yetkili bayiden TV aldı imalattan kaynaklı
ekranda piksel patlakları var. Değişim istedi firma kabul etmedi. Ödediği
bedeli iade isteyecek. Tüketici (A) Kırşehir- Kaman ilçesinde yaşıyor.
• A) Televizyon 1.500 TL ise önce KAMAN İLÇE THH başvuru yapmak
zorundadır. Kırşehir İl THH doğrudan başvuru yapamaz. Başvuru yaparsa
talep ilçe THH başvuru yapılması gerektiğinden usulden reddedilir.
• B) Televizyon 2.500 TL ise Tüketici doğrudan Kırşehir İl THH başvurur.
Tüketici Kırşehir İl merkezinde yaşıyorsa 1 TL ila 3.000 TL için doğrudan
Nevşehir İL THH’ ye başvuru yapmak zorundadır. Merkez ilçe olmayan
illerde 2014 yılında 1-3000 TL İÇİN DOĞRUDAN il THH’ ye başvuru
yapılması zorunludur.
• C) TÜKEİCİ Manisa Salihli de yaşıyorsa değer 1.500 TL ise önce Salihli
İlçe THH başvuru yapmalıdır. Değer 2.500 TL ise Manisa büyükşehir il
THH’ ye başvuru yapar.
• D) Tüketici Manisa Merkez İlçe olan Yunus Emre veya Şehzadeler ilçesi
sınırlarında yaşıyorsa değer 1.500 TL ise önce İlçe THH başvurmalıdır.
Değer 2.000-3000TL ise doğrudan MANİSA İL THH’ ye gidebilir.
• TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNDE VEKALET ÜCRETİ VE
MASRAF İSTENBİLİR
• 2014 yılı A.A.Ü.T hükümlerine göre THH’ ler vekalet ücreti
hükmedebileceği kararlaştırılmıştı (avukat varsa). Maktu
vekalet ücreti 250 TL olarak kabul edilmişti.
• Ancak 6552 sK. m.140 ile 6502 sayılı TKHK m.70/1 fıkra
sonuna yapılan ilave ile “Tüketici hakem heyetlerince verilen
kararlarda vekalet ücretine hükmedilemez.” (R.G:
11/09/2014, 29116) düzenlemesi uyarınca THH’ ler vekalet
ücretine hükmedemez.
• Danıştay 8. Dairesi 04/07/2014 Tarih, 2014/1419 sayılı kararı
ile 2014 yılında geçerli olan AAÜT, Birinci Kısım, İkinci
Bölüm, madde 6 hükmünde düzenlenen “…avukatlık
ücretine hükmedilir.” İbaresinin uygulanması halinde telafisi
güç ve imkânsız zararlar oluşacağı açık olduğundan
yürütmesinin durdurulmasına (YD KABUL) karar vermiştir
THHH
6502 sayılı TKHK 70/6 maddede yapılan açık düzenleme
THH’ nın tüketici lehine verdiği kararın Tüketici mahkemesi
tarafından iptaline karar verilmesi durumunda, tüketici
aleyhine (sadece) nispi tarife üzerinden vekalet ücreti
hükmedilir. Maktu tarife hükümleri uygulanmaz.
6502 sayılı TKHK m.70/6 fıkrada yapılan düzenleme ile
tüketicinin korunması amaçlanmıştır.
• Örnek: Tüketici 1.000 TL banka masrafı için THH’ ye
başvuru yaptı. THH’ yaptığı inceleme sonunda 1.000 TL
dosya masrafının tüketiciye iade edilmesine karar vermiştir.
Banka bu karara karşı Tüketici Mahkemesine itiraz etmiştir.
Mahkeme THH kararının iptaline karar vermiştir.
• Böyle bir durumda, mahkeme tüketici aleyhine vekalet ücreti
hükmeder. Ancak bu ücret nispi tarife üzerinden hesaplanır.
Buna göre vekalet ücreti 1.000 TL X % 12 = 120 TL dir.
• -Tüketici hakem heyetine dilekçe ile veya
elektronik ortamda başvuru yapılabilir.
• - THH’ ye kural olarak her türlü dava
açılabilir.
• - itirazın iptali, menfi tespit, alacak davası,
belirsiz alacak davası dahil olmak üzere her
türlü dava açılabilir.
• - Hakem heyeti yapılan başvuru konusunda
olumlu olumsuz bir karar vermek zorundadır.
– Örneğin; itirazın iptali davasının teknik
inceleme gerektirdiği belirtilerek karar
vermekten kaçınamaz.
TÜKETİCİ KANUNU KAPSAMINDA
KALAN SÖZLEŞMELERDE MALIN
AYIPLI OLMASI HALİNDE TÜKETİCİ
SEÇİMLİK HAKLARA SAHİPTİR.
•
Sözleşmeden dönme ve bedel iadesi isteme,
•
Malın ayıpsız yenisi ile değiştirilmesi,
•
Ayıp oranında bedelde indirim,
•
Ücretsiz onarım,
TÜKETİCİ KANUNU KAPSAMINDA
HAKSIZ ŞART (4077 s.K.m.6)

•
•
•
YAPILAN SÖZLEŞMEDE SATICI VE SAĞLAYICININ
TÜKETİCİ İLE MÜZAKERE ETMEDEN TEK TARAFLI
OLARAK SÖZLEŞMEYE KOYDUĞU, SÖZLEŞEMEDEN
DOĞAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ İYİ NİYET
KURALLARINA AYKIRI DÜŞECEK ŞEKİLDE TÜKETİCİ
ALEYHİNE DENGESİZLİĞE NEDEN OLAN SÖZLEŞME
KOŞULLARI HAKSIZ ŞART SAYILIR VE TÜKETİCİYİ
BAĞLAMAZ. BUNA GÖRE;
Sözleşmeye Müzakere Edilmeden Tek Yanlı Olarak Konulmuş
Olması,
Tüketici aleyhine dengesizlik oluşturması,
İyi niyet kurallarına aykırı olması halinde sözleşmedi şart haksız
şart olarak kabul edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
TÜKETİCİ KANUNUNDA DÜZENLENEN
SÖZLEŞMELER: (m.17-21)




TAKSİTLİ SATIŞ (m.6/A): Satış bedelinin en az iki
taksitte ödendiği mal veya hizmetin sözleşmenin
düzenlendiği anda ifa edildiği satım sözleşmesidir.
Yazılı şekilde yapılması zorunludur.
Yeni TKHK m.18/1 uyarınca 7 günlük cayma hakkı
var, tüketici kredilerinde bu sure 14gün (yeni TKHK
m.24/1)
Kambiyo senedi her taksit için ayrı ayrı nama yazılı
olmalıdır.
Muacceliyet şarta bağlıdır.(Usulüne uygun ihtar, 7 gün
süre verilmeli Yeni BK 259/son madde uyarınca bu
süre 15 gün)
DEVRE TATİL SÖZLEŞMELERİ



DEVRE TATİL SÖZLEŞMESİ (m.6/B) Devre tatil
sözleşmeleri en az 3 yıl süre ile (Yeni TKHK da 1 yıldan
uzun) yapılan ve bu süre zarfında bir yıl içinde belirli veya
belirlenecek ve bir haftadan az olmayacak dönem için bir
veya daha fazla sayıda taşınmazın kullanım hakkı, devri
yada devri taahhüdünü içeren sözleşmelerdir. Sözleşmenin
yazılı olarak yapılması zorunludur.
Ayni veya şahsi hak sağlanmasının önemi yoktur.(yeni
TKHK m. 50/2)
Devre tatil sözleşmesi imzalanmasından itibaren tüketicinin
10 günlük (yeni TKHK m. 50/6 uyarınca 14 gün) cayma
hakkı mevcuttur. (Y. m.6) Ancak bu süre Yüksek Yargıtay
yerleşik uygulamasına göre tecrübe ve muayene koşulunun
fiilen yerine getirildiği tarihten itibaren başlar.
• 1-Devre tatil sözleşmeleri tam iki tarafa borç yükleyen bir
sözleşmedir.
• 2-Taraflardan biri tüketici diğer taraf sağlayıcıdır.
• 3-Sözleşmenin asli unsuru tüketici yönünden kararlaştırılan
bedeli ödemek, sağlayıcı yönünden tesisi kullanıma hazır
olarak tutmaktır.
• 4-Tüketicinin sözleşmeden cayma hakkı bulunur. Sözleşme
tesisde yapıldı ise tüketicinin cayma hakkı yoktur. Ancak bu
durumda tecrübe muayene koşulunun yerine gelmiş olması
gerekir.
• Tesis dışında yapılan sözleşme için tebrübe muayene
koşulunun gerçekleşmesi zorunludur.
• 5-Sözleşmede bulunan haksız şartlar geçersizdir.
• 6-Tüketiciye tanıtım broşürü verilmesi zorunludur.
• 7-Yapılan sözleşmeye tüketici yönünden devir yasağı
konulabilir. Aksi halde tüketici sözleşmeyi başka bir şahsa
devredebilir.
• 8-Sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklar için zamanaşımı
TBK madde 146 (eski BK 125) zamanaşımı 10 yıldır.
• 9-Yapılan sözleşme tarafların anlaşması, sürenin dolması,
şirketin iflası, tüketicinin ölümü, ibra, yenileme, takas,
birleşme, ifa imkansızlığı gibi nedenlerle sona erer.
DEVRE MÜLK SÖZLEŞMESİ
• Devre mülk sözleşmesi 634 sayılı kat mülkiyeti kanunun 57
v.d. Maddelerinde düzenlenmiştir. Hukuki niteliği olarak bir
irtifak hakkıdır. Devre mülk müşterek mülkiyet payına
bağlıdır. Devre mülk hakkı ayni haklardandır.
• 1-Taraflardan biri tüketici karşı taraf sağlayıcı olduğu taktirde
yapılan bu sözleşme tüketici işlemi sayılır.
• 2-Sözleşmenin tapuda resmi şekilde yapılması zorunludur.
Satış vaadinin noterde reesen düzenleme şeklinde yapılması
gerekir.
• 3-Devre mülk hakkı konut ve tatil amaçlı kurulabilir.
• 4-Devre mülk sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda
tüketici mahkemesi görevlidir.
• 5-Devremülk sözleşmesi zaman paylaşımlı (Time Sharing) bir
sözleşmedir. Dönemsel kullanım hakkı sağlar.
• 6-Devre tatil şahsi hak veren bir sözleşmedir. Devremülk ise
ayni hak sağlayan bir sözleşmedir.
• Yüksek Yargıtay yerleşik uygulamasına göre artık devremülk
sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda tüketici
mahkemesi görevli mahkeme kabul edilmektedir. Daha önce
farklı yönde çelişkili kararlarla karşılaşabilmekteydik.

PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ (6/C, Yeni TKHK m.51)

Paket tur sözleşmeleri, ulaştırma, konaklama ve bunlara
yardımcı sayılmayan diğer turistik hizmetlerinin en az
ikisinin birlikte herşeyin dahil olduğu fiyatla satılan ve
satış taahhüdü yapılan ve hizmeti 24 saatten uzun bir
süreyi kapsayan ve gecelik konaklamayı kapsayan yazılı
bir sözleşmedir. Yazılı olarak yapılması zorunludur.
SÖZLEŞMENİN UNSURLARI
1-En az ulaştırma, konaklama ve bunlara yardımcı sayılan
diğer hizmetlerin ikisi bir arada taahhüt edilmelidir.
2-Herşey dahil fiyatla satış yapılır.
3-Yapılan hizmetin en az 24 saatten uzun bir süreyi
kapsaması gerekir veya en az bir gecelik konaklamayı
ihtiva etmesi zorunludur.




• 4-Paket tur sözleşmesi ulaştırma yönüyle taşıma sözleşmesine
benzer. Konaklama yönüyle kira sözleşmesine benzer.
Kararlaştırılan bedel yönüyle satış sözleşmesi ile benzerlik
gösterir.
• 5-Doktirinde iş görme sözleşmesi olarak kabul edilir.
Genellikle seyahat veya gezi sözleşmesi olarak tanımlanır.
• 6-Sözleşmenin yazılı olarak yapılması zorunludur.
• 7-Kararlaştırılan bedel dışında ücret istenemez.
• 8-Sözleşmenin devredilmesi mümkündür. Ancak geziye
katılanların belli özellikte kişiler olması durumunda buna
uygun bir üçüncü kişiye devir yapılabilir.
• 9-Sözleşmenin haksız fesih durumunda tüketici maddi ve
manevi tazminat davası açabilir.
• 10- Sözleşmeye konulan sorumsuzluk kayıtları geçersizdir.
• 11-Sözleşmedeki gezinin yapılmaması durumunda bedelin en
geç 30 gün içinde iadesi zorunludur.
• 12-Tüketiciye tanıtım broşürü verilmesi gerekir.
KAMPANYALI SATIŞ SÖZLEŞMESİ
• KAMPANYALI SATIŞ SÖZLEŞMELERİ (m.7)
Kampanyalı satış, gazete, radyo, tv vb. yollarla tüketiciye
duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul
edilmesi veya mal ve hizmetin daha sonra teslim veya ifa
edilmesi suretiyle yapılan satımdır. Kampanyalı satışlar
Sanayi Bakanlığı izniyle yapılır.
• SÖZLEŞMENİN ÖZELLİKLERİ;
• 1- Kampanyalı satışta mal veya hizmet daha sonra teslim
edilir.
• 2- Basın yoluyla (gazete, radio, tv, internet vb.) ilan yapılır.
KAMPANYALI SATIŞ SÖZLEŞMESİ
• KAMPANYALI SATIŞ SÖZLEŞMELERİ (m.7)
Kampanyalı satış, gazete, radyo, tv vb. yollarla tüketiciye
duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul
edilmesi veya mal ve hizmetin daha sonra teslim veya ifa
edilmesi suretiyle yapılan satımdır. Kampanyalı satışlar
Sanayi Bakanlığı izniyle yapılır.
• SÖZLEŞMENİN ÖZELLİKLERİ;
• 1- Kampanyalı satışta mal veya hizmet daha sonra teslim
edilir.
• 2- Basın yoluyla (gazete, radio, tv, internet vb.) ilan yapılır.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
3- Kampanyalı Satış Çeşitleri
a) Peşin Kampanyalı Satış,
b) Taksitli Kampanyalı Satış,
c) Kampanyalı Satış Benzeri Satış,
4- Sözleşme Nitelikli Yazılı Olmalıdır.
5- Kampanyalı Satış İzne Tabidir.
a) Konut ve Tatil Amaçlı Taşınmazlar
b) Motosiklet,
c) Otomobil,
d) Minibüs için izin gerekir. Diğerlerinde izne
gerek yoktur.
• 6- Tüketiciye karşı müteselsil sorumluluk
esastır.
•
•
•
•
7- Malın Teslim Süresi,
a) Menkullerde 12 ayı aşamaz,
b) Konutlar için 30 ayı aşamaz,
8- Malın Teslim Tarihine Kadar Cayma
Mümkündür.
• 9- Kampanyalı Satışlarda Taksitli Satışlara
İlişkin Hükümler Uygulanır.
• a) Kambiyo senetleri nama yazılı olmalı,
• b) Muacceliyet şarta bağlıdır.
TÜRK BORÇLAR KONUNUNDA
KAMPANYALI SATIŞ
• 1- TBK 264 vd. maddelerinde ön ödemeli
taksitli satış düzenlenmiştir.
• 2- Sözleşme yazılı olmalıdır.
• 3- Ödeme bir yıldan uzunsa taksitler banka
hesabına yapılmalı (TBK m. 265)
• 4- Bedelde artırım yapılamaz. (TBK m. 268)
• 5- Mal teslimine kadar cayma mümkündür.
(TBK m. 269/19
KAPIDAN SATIŞ SÖZLEŞMELERİ


Kapıdan satış işyeri, fuar, panayır gibi satış mekanları dışında yapılan satımdır.
Bu tür satışlarda tüketici teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde koşulsuz
cayma hakkına sahiptir.
01 Mart 2012 tarihinden itibaren Yönetmelik m.6/9-son cayma uyarısı birinci
sayfada olmalı ve bilgilendirme tüketicinin el yazısıyla sözleşmeye yazılmalıdır.
A3 kağıda matbu sözleşme yazılması geçersizdir.
MESAFELİ SÖZLEŞMELER
• MESAFELİ SÖZLEŞMELER (m9/A)
Mesafeli sözleşmeler yazılı görsel telefon ve
elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları
kullanılarak tüketicilerle karşı karşıya
gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin
tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya
ifası kararlaştırılan sözleşmelerdir. Sipariş 30
günde teslim edilmeli, bu süre 10 gün
uzatılabilir. 7 günlük cayma süresi var.
TÜKETİCİ KREDİSİ
SÖZLEŞMELERİ
• TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ
(M.10) Tüketicilerin mal veya hizmet
edinmek amacıyla kredi verenden nakit olarak
aldıkları kredidir. Yazılı olarak yapılması
zorunludur. Şahsi teminat adi kefalet sayılır.
Kambiyo senedi nama yazılı olmalıdır.
KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİ
• KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİ (M.10/A)
Kredi kartı ile mal veya hizmet alımı sonucu
nakdi krediye dönüşen veya kredi kartı ile
nakit çekim suretiyle kullanılan kredi
kullanma aracıdır.
KONUT FİNANSMAN
SÖZLEŞMELERİ
• Konut finansman sözleşmeleri karşılıklı edimleri
ihtiva eden tam iki tarafa borç yükleyen bir
sözleşmedir. Finans kuruluşunun asli edim
yükümlülüğü krediyi sağlama ve ödeme borcudur.
Tüketicinin asli edimi sözleşme uyarınca taksit
ödemelerini gerçekleştirmektir.
• 1- Tarafların karşılıklı bilgilendirme ve bilgi verme
yükümlülüğü mevcuttur.
• 2- banka sözleşme uyarınca krediyi ödemekle
yükümlüdür.
•
• 3- Tüketici krediyi kabul ve ödemekle
yükümlüdür.
• 4- Sözleşmenin tarafları tüketici ve finans
kuruluşudur.
• 5- Kredi nakit olarak verilmelidir.
• 6- Dört çeşit konut finansman sözleşmesi
vardır.
• a) Basit Konut Kredisi
• b) Yeniden Finansman Sözleşmeleri
• c) Konut Teminatlı Sözleşme
• d) Finansal Kiralama Sözleşmesi
• 7- Sözleşme nitelikli yazılı şekil şartına
tabidir.
• 8- sözleşmenin bir nüshası tüketiciye
verilmelidir.
• 9- Sözleşme GİŞ ‘e uygun olmalıdır.
• 10- Kredi veren tek yanlı değişiklik yapamaz.
• 11- Erken ödemede faiz indirimi zorunludur.
• 12- Muacceliyet şarta bağlıdır.
• 13- Bağlı kredi verilmesi mümkündür.
• 14- Tüketici lehine verilen şahsi teminat adi
kefalet sayılır.
• 15- Ödemeler kıymetli evraka bağlanamaz.
• 16- Sözleşme nedeniyle yapılan giderlerden
kural olarak banka sorumludur.
•
•
•
•
Banka sözleşme nedeniyle yapılan giderleri;
- Haklı,
- Makul,
- Belgeli olmak kaydıyla (3 ‘ü bir arada
kuralı) tüketiciden talep edebilir.
• 17- Sözleşmenin sona ermesi:
• İfa, ibra, yenileme, alacaklı borçlu sıfatlarının
birleşmesi, takas, ifa imkansızlığı, zamanaşımı
nedeniyle sona erer.
• 18- Tüketicinin ölmesi veya fiil ehliyetini
kaybetmesi ödeme yükümlülüğünü ortadan
kaldırmaz.
• 19- Finans kuruluşunun iflası veya faaliyet
izninin iptal edilmesi tüketicinin ödeme
yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
SÜRELİ YAYINLAR

SÜRELİ YAYINLAR (m. 11) Süreli yayın
kuruluşlarınca düzenlenen ve her ne amaç ve
şekilde olursa olsun, bilet, kupon iştirak numarası,
oyun, çekiliş vb. yollarla süreli yayın dışında ikinci
bir ürün veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği
durumlarda kitap, dergi, ansiklopedi, optik disk gibi
yayıncılık amaçlarına aykırı olmayan kültürel
ürünler dışında hiçbir mal yada hizmetin taahhüdü
ve dağıtımı yapılamaz.
ABONELİK SÖZLEŞMELERİ
• ABONELİK SÖZLEŞMELERİ (m.11/A)
Tüketicinin taraf olduğu her türlü abonelik
sözleşmesi bu kapsamda sayılır.
• 1- Abonelik sözleşmesi abonman sıfatıyla tüketicinin
bir mal veya hizmet sunan girişimciden belli bir
süreyle düzenli olarak ödenecek bir abonelik bedeli
karşılığı mal ve hizmet almasıdır.
• 2- Abonelik sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen
karşılıklı edimleri ihtiva eden çoğunlukla belirsiz
süreli bir sözleşmedir.
• 3- Yeni abone önceki abonenin borçlarından
sorumlu tutulamaz.
• 4- Satıcı sözleşme yapmaktan haklı neden
olmadığı sürece kaçınamaz.
• 5- Kural olarak özel içerikli hizmet verilemez.
• 6- Bildirim olmadan tarife değiştirilemez.
• 7- Tüketicinin bilgi alma hakkı mevcuttur.
• 8- Faturalar düzenli olarak ve aylık olarak
gönderilmelidir.
• 9- Abone koşulsuz olarak sözleşmeyi fesih
hakkına sahiptir.
• 10- Telefon abonelik sözleşmeleri fesih
yapıldığında hizmet 24 saatte durdurulmalıdır.
• 11- Sözleşme 48 saat içerisinde fesh
edilmelidir.
• 12- Avans ve depozito tüketiciye iade
edilmelidir.

YARGITAY İÇTİHATLARI
•
•
•
•
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ürün veya Hizmetlere İlişkin Özel Hükümler
Tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler
MADDE 10 – (1) Finansal tüketicilere kullandırılacak
krediler için kredi ihtiyacının karşılanmasına olanak sağlayan
sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi
amacıyla alınan tahsis ücreti dışında, istihbarat ücreti, kredi
işlem fişi ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken
taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa olsun
başkaca bir ücret alınamaz. Kredi tahsis ücreti, kullandırılan
kredi anaparasının binde beşini (%05) geçemez. Kurul,
gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve azaltmaya
yetkilidir.
• (2) Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz
işlemlerinde yalnızca üçüncü kişilere ödenen ücretler
alınabilir..
• (3) Reddedilen kredi taleplerinden bir kamu kurum ve
kuruluşuna veya üçüncü kişilere ödenen ücretler hariç olmak
üzere herhangi bir ücret alınamaz.
• (4) Konut finansmanı sözleşmelerinde faiz oranı veya kâr
payının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, krediyi tahsis eden
kuruluş nezdinde sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir veya
birden fazla taksit ödemesinin vadesinden önce yapılması ile
kredinin faiz oranı veya kâr payında finansal tüketici lehine
mutabık kalınarak değişiklik yapılması hâllerinde, Kanunun
37 nci maddesinde yer alan erken ödeme tazminatı
haricinde hiçbir ücret alınamaz. Tahsil edilebilecek erken
ödeme tazminatı ise yapılacak faiz veya kâr payı indirimi
tutarını aşamaz.
(5) Finansal tüketicilerin ilgili kuruluşlardan borçlarının
bulunmadığına dair talep ettikleri bilgi yazıları için bir
defaya mahsus olmak üzere ücret alınamaz.
• (6) Kredili mevduat hesaplarından kullandırılan krediler ile
kredi kartlarından yapılan taksitli nakit avans işlemleri için
ücret tahsil edilemez.
• (7) Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması
ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması
durumunda, bu hesaba ilişkin herhangi bir ücret alınamaz. Bu
hesap, finansal tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması
hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
• (8) Finansal tüketicinin onayı olmaksızın, belirli süreli kredi
sözleşmesi ile ilişkili bir kredili hesap sözleşmesi yapılamaz
ve kredi tahsilâtları bu hesaptan gerçekleştirilemez.
• Ek-1
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ürün veya Hizmet Sınıflandırmaları
1. Bireysel Krediler
1.1. Tahsis Ücreti ***
1.2. Ekspertiz Ücreti
1.3. Taşınır ve Taşınmaz Rehin Tesis Ücreti
2. Mevduat/Katılım Fonu
2.1. Hesap İşletim Ücreti***
2.2. Para Çekme Ücreti*
3. Para Transferleri
3.1. Elektronik Fon Transferi Ücreti
3.2. Havale Ücreti
3.3. Swift Ücreti
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
4. Kredi Kartları
4.1. Yıllık Üyelik Ücreti
4.2. Ek Kart Yıllık Üyelik Ücreti
4.3. Kart Yenileme Ücreti
4.4. Nakit Avans Çekim Ücreti
5. Diğer
5.1. Kiralık Kasa Ücreti
5.2. Kampanyalı Ürün veya Hizmetler Ücreti
5.3. Fatura Ödeme Ücreti
5.4. Arşiv - Araştırma Ücreti**
5.5. Onaya Bağlı Bildirim Ücreti
5.6. Başka Kuruluş ATM'sinden Yapılan İşlem Ücreti
5.7. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler
5.8. Üçüncü Kişilere Yapılan Ödemeler****