Transcript GP/AH Mesleki Uzmanlık Eğitimi

MESLEKİ YETERLİKLERİN BELİRLENMESİ, ÖĞRETİLMESİ VE
SINANMASI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR ÜZERİNDEN
GP/AH MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMLARI


Bu oturum neden planlandı?
Ben bu sunumda neler anlatacağım?
GPE Mesleki Eğitim


Uzmanlık eğitimi?
Sürekli mesleki gelişim?
TIP EĞİTİMİ
MEZUNİYET ÖNCESİ
TIP
EĞİTİMİ
TIPTA
UZMANLIK
EĞİTİMİ
“TRİLOJİ”
SÜREKLİ TIP EĞİTİMİ/
SÜREKLİ MESLEKİ
GELİŞİM
Trilojiye uygun hareket etme
çabası
Hızla yükselen uzmanlaşma
 Toplum beklentilerinin artması
 Yaşam boyu öğrenme kavramı
 Hekim yeterliklerinin
kanıtlanma ihtiyacı

Geçmişte;
Birincil bakım konusunda
çalışan uzmanlık dalı: GP/Aile
Hekimliği
“Aşırı branşlaşma var.
Hastalar ortada kaldı.
İnsanı bütün olarak ele
alacak uzmanlık alanı
Genel Pratisyenlik
Kraliyet Koleji , 1952
lazım”.
Peabody, 1923
Amerika Tıp
Birliği, Milis ve
willard Raporları
Uzmanlık eğitimleri
Süreçler
Genel: 2 yıl hast., 1 yıl saha
Amerika: Tümü hastanede
 Mesleki eğitim süreleri
1yıl (Yeni Zelanda) -6 yıl (İsveç)
UEMO: 3 yıl hast., 2 yıl saha

Ülkemizde





1983 Tababet Uzmanlık Tüzüğü- Aile Hekimliği
Gazi Üniversitesi-kürsü
1985 SB eğitim hastaneleri
43 tıp fakültesi- AH AD
Eğitim süresi: 3 yıl
GPE;
“Tıp fakültesini bitirdikten sonra Genel
Pratisyen olarak birinci basamak sağlık
hizmetinde çalışmak isteyen hekimlerin
standart mesleki eğitiminden sorumlu”
Eğitim programının geliştirilmesi
toplum
(1) a
kurum
Gereksinimler
öğrenen
(2)
Amaç ve hedefler
(1) b
Görev analizi
Yeterlik
alanları
(3)
İçerik
(4)
Süreç (yöntem,
kaynak, ortam)
(5) Sınama ve
değerlendirme
*Vatansever K.
Eğitim programının geliştirilmesi
toplum
(1) a
kurum
Gereksinimler
öğrenen
(2)
Amaç ve hedefler
(1) b
Görev analizi
Yeterlik
alanları
(3)
İçerik
(4)
Süreç (yöntem,
kaynak, ortam)
(5) Sınama ve
değerlendirme
*Vatansever K.
Yetkinlik/yeterlik


Kişinin işini yapabilmesi için gerekli iş
standartları
Olağanüstü performansı ayırt eden bireysel
özellikleri
Yetkinlik/yeterlik neden önemli?


Mezun hekimi tanımlaması, rol ve görevlerini
belirlemesi , alanda ortak bir dil oluşturmak
Sertifikasyon yada resertifikasyon için karar
vermeyi kolaylaştıran standart ve kriterleri ortaya
koymak
*Vatansever K.
Tıbbi
Uzman
Kanada
Profesyonel
Tıbbi
uzman
Akademi
mensubu
İletişimci
Genel
Pratisyen
Sağlığı
geliştiren
İşbirliği
kuran
Lider ve
yönetici
Danimarka
Maagaard, 2004
TTB GPE
Eğitim programının geliştirilmesi
toplum
(1) a
kurum
Gereksinimler
öğrenen
(2)
Amaç ve hedefler
(1) b
Görev analizi
Yeterlik
alanları
(3)
İçerik
(4)
Süreç (yöntem,
kaynak, ortam)
(5) Sınama ve
değerlendirme
Eğitim programının geliştirilmesi
toplum
(1) a
kurum
Gereksinimler
öğrenen
(2)
Amaç ve hedefler
(1) b
Görev analizi
Yeterlik
alanları
Kurum içi
yaşantılar
SDP
değişim
(3)
İçerik
(4)
Süreç (yöntem,
kaynak, ortam)
(5) Sınama ve
değerlendirme
Gizli müfredat
Sınama


Amaç: bireylerin süreçlerini ve başarılarını,
belirlenen standart ve kriterlere göre
ölçmektir.
Doğru sınama,
 hekimin uygulamalarını doğru ve bağımsız
şekilde yönetip yönetemeyeceği hakkında
bilgi verir
 eğitim programındaki eksikliklerin
tanımlanmasına da fırsat tanır.
Sınama gerekli mi?


“Sınama stres yaratır, öğrenmeyi olumsuz
etkiler”
Nitelikli bir eğitim programına katılım öğrenme
için yeterlidir.
 Klinik
etkililiğin , performansın, yeterliğin
sürdürülmesi için garanti mi? ??
 Gelişimsel-geçici- bağlamsaldır.
“Assesment drives learning”
Van der Vleuten
Sınamanın nasıl olduğu öğrenme içeriğini, öğrenme
davranışını belirler.
Öğrenmeyi geliştirir, güçlendirir, yönlendirir.
“lökomotif”
GPE sınama yöntemleri

Modül değerlendirme
 Öntest
 Sontest
 Performans değerlendirme
 Nisbi formatif değerlendirmeler
 Modül bittikten sonra izlem –
 Formatif
değerlendirmeler: program içinde
süregelen öğrenenlerin süreç içindeki gelişimleri
hakkında bilgi veren, öğrenenlerin ve programın
zayıf ve güçlü yanlarını ortaya koyan sınavlar.
Peki ya;



Hekim belirlenen yetkinliklere ulaşabildi mi?
Geçmeli mi kalmalı mı?
Sertifika/diploma verelim mi? vermeyelim mi?
 Sumatif /karar verdirici değerlendirme -
Bir başkası;




Uzmanlık/meslek eğitim programı nasıl bir süreç
geçirdi?
Başarılı oldu mu?
Olmadıysa neden olmadı ?
Eğitim programındaki olumlu özellikler nelerdi?
Programı geliştirmek için neler yapılmalı?
 Tanılayıcı program değerlendirme -
Etkin Sınama=Eğitsel Tasarım
=Sınama Sistemi




Biçimlendirici/karar verici sınavların birlikteliği
Yetkinlik/yeterliklerin ölçümü
Profesyonalizm, ekip çalışması vs-bütüncül komplex
performans
Öğrenme hedefleri-yöntemlerine uyumlu
değerlendirme yöntemleri
Etkin Sınama=Eğitsel Tasarım
=Sınama Sistemi



Yararlılık= Geçerli güvenilir uygun maliyet
kabul edilebilir eğitsel etki
Çokluklar
Geribildirim sistemi
Değerlendirme yöntemleri







Sözlü- yazılı sınavlar
Gözlemsel yöntemler
Mini Clinical Evaluation Exercise (MCEX)
Vakaya dayalı tartışmalar (CbD)
Akran değerlendirme (miniPAT)
Öz değerlendirme
Asistan karneleri
Sınama
Mesleki Yeterlik
tüm piramidi kapsayacak yöntem çeşitliliği
Davranış
alanı
Bilişsel
Alan
Yapar Gizli Simüle Hasta, Video kayıtları…
Gösterir
OSCE, OSPE, Simüle Hasta
Nasıl olduğunu bilir
Bilir
CRE, KFE, Sözlü, Yazılı, ÇSS…
ÇSS, Sözlü, Yazılı…
Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Ac Med 1990; 65: S63-S7.
TEZ!
GPE Uzmanlık Eğitimi
toplum
(1) a
kurum
Gereksinimler
öğrenen
(2)
Amaç ve hedefler
(1) b
Görev analizi
Yeterlik
alanları
(3)
İçerik
(4)
Süreç (yöntem,
kaynak, ortam)
(5) Sınama ve
değerlendirme
STE/SMG

Sağlık çalışanlarının kendi mesleki gelişimleri,
kendilerini güncelleştirme, yenileştirme,
değiştirme süreci olarak tanımlanmaktadır.
STE/SMG PROGRAM GELİŞTİRME
DÖNGÜSÜ
Uygulama
Hekim
Kişisel
gelişim
Eğitsel strateji ve planı
yöntemler
Gereksinimler
Öğrenim
hedefleri
Süreçler
Program değerlendirme
Sınama
Öğrenme
Yeterlik durumu
Öğrenenlerin gereksinimleri





önceki deneyim ve eğitimleri
var olan ustalıkları (bilgi, beceri ve tutumları)
şimdiki performansları (öğrenme stilleri, öğrenme
ihtiyaçları,)
hangi kaynaklara ihtiyaç duydukları
öğrenenlerin öğrenme davranış özellikleri
 öğrenmeye/davranış değiştirmeye teşvik eden
faktörler
Hekimlerin öğrenmelerini /davranış
değişimlerini teşvik eden /engelleyen

Bireysel
Gereksinimlerin farkında olması
 Motivasyonel faktörler

Öğrenmeye, öğrenme görevine bakışı
 Kendisi ile ilgili yetkinlik/yeterlik düşüncesi
 Öğrenmeyi sevme, öğrenmeye açık olma, öğrenme
sorumluluğunu alma
 Temel çalışma ve problem çözme becerilerini kullanma yetisi
 Temel ihtiyaçlarının karşılamış olması- kendini
gerçekleştirme ihtiyacının belirmesi

Kurumsal
 Teşvikler
 Belçika: maaşa %4 zam
 Norveç: maaşı %20 kırpma
 İtalya, Lüksemburg,
Portekiz: sigorta
şirketleri/hastanelerle zorunlu kontrat
 İngiltere: başarılı hekimlerin listesinin
yayınlanması
 İş yerinde- iş yeri ihtiyacına yönelik çalışmalar
 “Öğrenen örgüt”
 Kurumların işbirlikli çalışmaları
Eğitsel


Kaliteli sistematik eğitim programları
Teknolojinin yaygınlaşması
Etkin SMG yapılanması




Öz yönelimli öğrenme programları
Etkin danışmanlık sistemi
Kaynaklar
Etkin çoklu eğitsel yöntemler


Ödev, proje, araştırma, deneyim paylaşımı, vaka
tartışmaları,konferans, seminer, kongre vs., uygulamalar
Etkin çoklu sınama yöntemleri

Ödev, proje, araştırmaların değerlendirlmesi,beceri
sınavları, konf vs katılımın belgelendirilmesi, öz-akran-360
portfolyo
Portfolyo


belirlenen süreç içinde yapılan çalışmaların ya da
verilen görevlerin toplandığı dosya /KOLEKSİYON
Kanada ve İngiltere
 Ödev, proje, araştırmaları
 Hasta kayıtları, SH uygulama kayıtları
 Öz /akran/eğitici değerlendirme not ve
raporları
 Konferans, seminer,toplantı kredi puanları
 Günlükler
 Amaç: gelişimi görmek, eksik noktaları
saptamak
Diğer..


Simüle hasta uygulamaları
360 derece değerlendirme
Sumatif sınav olarak


Board yeterlik sınavları
TAHUD çalışmaları
SMG için Program Değerlendirme





katılanların sayısı
katılımcıların beklenti ve memnuniyet düzey
bilgi, beceri ve/veya tutumlarındaki
değişiklikler, yeterliğin gelişimi
uygulama performasında değişikliklikler
uygulama davranışındaki değişikliklere bağlı
olarak hastaların ve hasta populasyonun sağlık
durumundaki değişiklikler,






Uzmanlık eğitim programı henüz bitmedi.
Sınama ve program değerlendirme aşamaları
yapılandırılmalı.
SMG EP ‘ları yapılandırılmalı. Yeterlik kurulu .
EP, Eğitici, Dernek, Enstitü var.
Ne yok? Kaynak? Finansman? Destek? İşbirliği?
Motivasyon?
Gizli müfredata karşı cesaret?
Sabrınız için
teşekkürler