Transcript 6.ders solunum - WordPress.com

ÖĞR. GÖR. ÖZLEM KARATANA
ACİL BAKIM 6.DERS
SOLUNUM
İnsan yaşamının devam edebilmesi,
O2 vücut hücrelerine ulaşmasına
CO2 hücrelerden uzaklaştırılmasına bağlıdır.
Solunumun Fizyolojisi
ÜST SOLUNUM YOLLARI
ALT SOLUNUM YOLLARI
Burun (nasus)
Soluk Borusu (trachea)
Yutak (pharynx)
Bronşlar (bronchi)
Gırtlak (larynx)
Respiratuvar Bronşioller
Solunumun Fizyolojisi
Solunumda 2 süreç;
 Dış solunum; atmosfer ve akc arasında oluşan hava
hareketleridir.
 İç solunum; oksijenin hücreler ile hemoglobin
arasında hareket etmesidir.
 Hücreler ve kan dolaşımı arasında oksijen-
karbondioksit değişimi olur.
TANIMLAR
 Ventilasyon (havalanma); havanın akc ve akc’ den
atmosfere doğru hareketidir. İnspiryum: nefes alma,
ekspiryum; nefes verme.
 Kondüksüyon; solunum yolları aracılığı ile akc
havanın hareketidir.
 Difüzyon; alyuvarlar-alveollar arasında O2-CO2
hareketidir.
 Perfüzyon; pulmoner kapillerden kana doğru
yayılmayı ifade eder.
SOLUNUMUN ÖZELLİKLERİ
 Solunum Hızı;
 Yaşa bağlı değişir.
Yaş grubu
Hızı
BEBEK
26-40
ÇOCUK
20-30
YETİŞKİN
16-20
İLERİ YAŞ
12-24
Yetişkinlerde solunum sayısının dakikada
24’ün üzerinde olmasına TAKİPNE,
10’un altına düşmesine BRADİPNE denir.
 Solunumun Derinliği;
 Göğüs duvarı hareketleridir.
 Kostalar 1,5-2,5 cm öne doğru çıkar.
 Alınan hava miktarının normalin altında veya üstünde
oluşuna göre derin veya yüzeysel olarak tanımlanır.
 Solunumun Ritmi;
 Soluk alıp verme arasındaki dinlenme süresidir.
 Düzenli ise regüler, düzensiz ise irregüler solunum
denir.
 Yenidoğan ve bebeklerde, solunum merkezinin tam
olarak derinleşememesi sebebiyle irregüler solunum
görülebilir.
Hastanın solunumu;
 Ritmi
 Sayısı
 Derinliği
açısından değerlendirilmelidir.
Deri rengi
Bilinç durumu da
dikkate alınmalıdır.
Solunumu Etkileyen Faktörler
Egzersiz
Akut ağrı
Anksiyete
Sigara
Vücudun pozisyonu
İlaçlar
Beyin travması
Vücut sıcaklığı
TANIMLAR
 Bradipne; solunum hızının 12’nin altında olmasıdır,
ancak solunum düzenlidir.
 Takipne; solunum hızının 20’nin üzerinde olmasıdır,
ancak solunum düzenlidir.
 Hiperpne; solunum derinliğinin artmasıdır.(egzersiz
sonrası)
 Hipopne; solunum derinliğinin azalmasıdır. (uyku
sırasında)
 Apne; solunumun geçici olarak durmasıdır.
 Solunum arresti; solunumun kalıcı olarak
durmasıdır.
 Hiperventilasyon; solunum hız ve derinliğinin
birlikte artmasıdır.
 Hipoventilasyon; solunum hız ve derinliğinin birlikte
azalmasıdır.
Chyne-stokes Solunum
 Solunum hız ve derinliğinin düzensizliğidir.
 Apne ve hiperventilasyon görülür.
 Solunum; yavaş ve yüzeysel başlar,hız ve derinliği yavaş
yavaş artar, belli bir derinlikten sonra tekrar yavaşlar ve
yüzeysel hale gelir. Bu dönemin ardından apne görülür.
 Örn; beyin kanamaları, ölüme yakın dönemlerde gibi.
Kusmual Solunum
 Solunum anarmol biçimde derinleşmiştir.
 Örn; diyabetik ketoasidoz
Biot Solunum
 Solunum 2-3 solunumda bir normalin dışında yavaşlar.
 Takipne, apne periyodik ve düzenli olarak birbirini
izler.
 Kandaki O2 konsantrasyonu ile ilgilidir.
Dispne
 Ekspirasyon ve inspirasyon için çaba harcanması ile
karakterize güç soluk alıp verme anlamındadır.
 Hızlı ve yüzeyel solunum vardır.
 Yüz kırmızı, burun kanatları solunuma katılır ve hasta
endişeli ve sıkıntılıdır.
 Ortopne pozisyonunda rahat ederler.
 Hipoksi; hücre ve dokularda yeteri kadar O2
olmaması, O2 yetersizliği anlamındadır.
 Siyanoz; hücre ve dokuların O2 gereksiniminin
karşılanamadığı durumlarda deri ve mukoz
membranların kirli, mavimsi-mor bir renk almasıdır.
 Siyanoz genellikle, dudaklarda,tırnaklarda, parmak
uçlarında, dudak ve kulak memesinde görülür.
Solunum Sayısının Ölçümü
1.
2.
3.
4.
5.
Hastanın üzerinde kalın giysiler varsa çıkartılmalı.
Ekspirasyon+ inspirasyon: 1 SOLUNUM
15 sn say ve 4 ile çarp.
İki yaşından küçük çocuklarda ya da solunumu
düzensiz olan yetişkinde 1dk say.
Derinlik ve ritmini; eller hastanın göğsüne koyarak
yapılmalıdır.