Transcript Sosyal Ağlar - Dr. Sadi Evren SEKER

SOSYAL AĞLAR VE DEMOKRASİ
Veri Madenciliği / Büyük Veri
Yrd. Doç. Dr. Şadi Evren ŞEKER
İstanbul Medeniyet Üniversitesi
SOSYAL AĞ NEDİR?
DEMOKRASI
Etimolojisi: δημοκρατία (dēmokratía) Halkın Yönetmesi
δῆμος (dêmos) ”Halk" ve κράτος (kratos) ”Güç/Yönetim"
Demokrasi Kültürü Nedir?
Kültürün Teknoloji ilişkisi (Does Artifacts have Politics?)
Sosyal Ağlar ve Sosyalleşmenin Sanallaşması
Demokrasinin Sanallaşması (E-Democracy, Media Democracy, …)
Demokratik Kültürün Sanallaşması
DEMOKRASI ÇEŞITLERI
Authoritarian
Anticipatory
Christian
Consensus
Delegative
Deliberative
Demarchy
Economic
Electronic
Grassroots
Illiberal
Inclusive
Industrial
Islamic
Liberal
Non-partisan
Ochlocracy
Participatory
Polyarchy
Radical
Religious
Representative
direct
Social
Sociocracy
Soviet Totalitarian
Tyranny
of the majority
DEMOKARSI DOĞRU YÖNETIM
BIÇIMI MIDIR?
Doğrunun tanımı nedir? En doğru bildiğiniz bilginin dayanağı nedir?
Doğruluğundan emin olmunmayan (sorgulanmayan) bilgilerin (ki bu bilgiler
ortalama bir insanın bildiği bilgilerin %99’unu oluşturmaktadır) dayanağı
sadece algılardır.
Bilgiyi alırken, kimin söylediği, Ne söylediği, Nasıl söylediği
Cevap Soruya Verilir: Sormadığınız sorunun cevabını alamazsınız.
ARGÜMAN AĞLARI
KANAAT YAYILMASI (SPREAD OF
OPINIONS)
Bir toplumda, sadece %10
tarafından sabit durulan
kanaatin, fikrin derinliğine
göre değişen sürelerde
bütün topluluğa hakim
olduğu gösterilmiştir.
%10 altındaki desteklenen
fikirler için ilerleme
görülememiştir.
SOSYAL AĞLAR VE DEMOKRASI
Dijital Tsunami
Akışkan Demokrasi
SOSYAL AĞ DEMOKRASİSİ
Sosyal ağlar hayatımıza girdi ve engellenemez
İnternet bir kültür bir görüş ve bir politika taşıyor
Bu politikanın bir parçası da etkileşimli demokrasi (insanlar nasıl sosyal ağlara,
haberlere, resimlere dokunuyorsa, demokrasiye de dokunacaktır)
Iki boyutlu demokrasi (sosyal ağlardan bilginin alındığı ve uygulandığı,
uygulamaların ise yine sosyal ağlarda yayıldığı)
iDemocracy (Interactive Democracy)
eDemocracy yukarıdan aşağıya uygulamadır (anti-demokratik)
iDemocracy ise aşağıdan yukarıya uygulamadır (demokratik yapılanma)
IDEMOCRACY
Kayıtlı herkes yeni bir kanun önerisinde bulunabilir
Kayıtlı herkes, bir kanun düzeltmesi veya iptalini talep edebilir
Kayıtlı kişiler, kanun tekliflerini görebilir, fikirbeyan edebilir veya alternatifler
önerebilir
Kayıtlı kişiler, fikri destekleyebilir (+1) veya desteklemeyebilir (-1)
Yeterli desteğe ulaşan teklifler (+1) parlemento tarafından incelenir
Parlemento, kanun teklifini alternatifleri ile birlikte ele almak zorundadır
Teklifler (ve alternatifleri) ilgili taraflar tarafından oylanmak üzere (mahalle, il,
ilçe, ülke geneli) oylamaya açılır ve gerekli durumlarda referanduma gider
Parlemento tanımı itibariyle danışma kurulu ve sekreter işlerini yürütmüş olur
Halkın aktif katılımı esastır, ilgisiz toplumlarda başarısız olması olasıdır
SOSYAL AĞLAR
2.
1. En kötü espiri : Kim Ağlar?
Facebook arkadaşım ‘intiharın sınırındayım, bir
uçurumdan düşmek üzereyim’ yazmış, hiç
düşünmeden onu dürttüm(poke).
3. Eklenen yeni bir özellikle,
yakında aradığınız herşeyi sosyal
ağlarda bulabileceksiniz, hayatınızın
kaybolan binlerce saati dışında
4. Sosyal ağların 450bin kişinin iş
bulmasına sebep olduğu iddia
edilmiş, malesef facebook resimleri
yüzünden 550bin kişi işini
kaybetmiştir.
5. Facebook kullanıcı sayısı 500
milyonu geçti, işsizliğin neden %10
olduğunu artık açıklayabiliriz.
YENİ AHİT’DE HZ. İSA’NIN
SOSYAL AĞI
SOSYAL AĞLAR NE İŞE YARAR?
2.
1. Tıbbi konular, salgın hastalıkların kontrolü vs.
Sosyal izleme (Terör olayları, gizli örgütler) (community Extraction)
3. Bağlantı Tahminleri (link prediction)
4. Kişi takibi (iş başvuru süreçleri)
5. Ticaret ve Reklam Pazarı
6. Yeni iş alanları
GÜNCEL BAZI KONULAR
1.
Big Data (Büyük Veri Kavramı) nasıl saklanacağı ve nasıl işleneceği
2. Elektronik işler (E-Ticaret, E-Eğitim, E-Devlet, E-Yönetim)
3. SNA (Social Network Analysis) – Graph Theory
4. Veri Güvenliği ve Kişisellik (Privacy)
5. Social Hacking (Sosyal Güvenlik)
6. Hukuki Süreçler
VERİ MADENCİLİĞİ NEDİR?
Herhangi bir veri üzerinden anlamlı ve tekrar edilebilir sonuçlar üretmeyi
amaçlar:
Marketlerde sepet analizi (kampayna reklam süreçleri)
Askeri strateji örüntüleri (patterns)
Piyasa yapısı (borsa analizi)
Bioinformatics (tahliller, bulgular, teşhisler)
Yazar tanıma
Seçim analizleri, Sosyal olayların analizi (anketlere alternatif)
İstatistik = Kehanet (R. Guenon)
İstatistik vs. Olasılık
SORU?
A, B’yi beğendiyse ama C’yi beğenmediyse, C ise D ve E’yi beğendiyse ve
hem D hem de E, A’yı beğendiyse ama A’nın D’nin varlığından haberi bile
yoksa, E’nin, C’nin D’yi ve E’yi beğendiğini bilebilmesi için F, G’nin B ile
konuşmasını teşvik etmeli mi ki bu sayede C, H’nin çevresini biraz da olsa
etkileyebilsin
GERÇEK BİR ÖRNEK
GELECEK?
Extension (Uzama)
Büyüyen İnternet
Her Zaman, Her Yerden, Herşey
M2M, IoT (Internet of Things)
Milyonlarca Cihaz…
Expansion (Genişleme)
Yüksek Bağlantı hızı
Spectrum optimisation (many-to-many hedef algısı)
Enhancement (Gelişme)
Akıllı ağlar
Veri Merkezli ve içerik yönelimli ağlar
İçerik duyarlı ağlar
GENETIC VS. MEMETIC
Meem’ler kültürel semboller ve düşüncelerdir ve insandan insana geçer
GEN dikey olarak akar, Meem ise yatay ilerleyebilir
Meem’ler insanda yaşayabilir ölebilir dönüşebilir (mutasyon) veya daha önceki
meem’ler ile çarprazlanabilir (xover)
Kara propaganda,
Yalanın tekrarı,
Ümitsizlik, yitirilmişlik, yanlızlık gibi duyguların
fikirleri etkilemesi
The Selfish Gene, Richard Dawkins, 1976
INTERNET VE DUYGULAR
SENTIMENTAL ANALYSIS
Kutupsallık (polarity)
Seçim ve siyasi konuşma örnekleri
Kelimeler, resimler, arkadaşlar ve ifadelerin kutupsallığı
Graph Mining
Image Mining
HUKUKSAL SÜREÇLER
Sosyal ağdaki varlıklar (resim, yazı, video) kimin malıdır?
Sosyal ağlardaki açıklamalar basın açıklaması hükmünde midir? Kamuya
duyuru mudur?
Kişisel bilgilerin çalınması, kopyalanması ve taklidi nasıl sorunlar doğurur?
İnternet üzerindeki iletişim sayesinde suçluları, suç işlemeden yakalamak
mümkün müdür? Bu devlete ne kadar yetki tanır? (NSA)
SNA MODELLERI
SIR Modeli
Susceptible (S) : Henüz bulaşmamış kişiler
Infected (I) : Enfeksiyon kapmış kişiler
Recovered (R): Enfeksiyonu atlatmış kişiler (bağışıklık kazanmışlar)
Stokastik Aktör Yönetlimli Model
Zamana bağlı olarak modelin evrilmesi
Belirli zamanlardaki ağ kontrolü sürekli Markof Zinciridir
Ağdaki evrilme aktörlerin fayda fonksiyonlarını maksimize etme çabalarına göre
evrilir
Görülmeyen Uzay Modeli
Aktörler arasındaki ilişki ihtimali, ağın görülmeyen yanında yatar
Sosyal ağ ilişkisi, maximum benzetim (likelihood) ve Bayesian Ağda yatar ve
MCMC ile analiz edilir.
"Onlar ki harcadıkları zaman israf etmezler,
cimrilik de yapmazlar, ikisi arası orta yolu
tutarlar." (el-Furkan, 25/67) Upgrade çılgınlığı
“Hem vakarla evinizde durun da daha önceki Cahiliye
döneminde olduğu gibi süslenip dışarı çıkmayın.”
Ahzâb Sûresi, 33/33, Kadınlar
İnsanların gizli şeylerini araştırmayın,
kusurlarını görmeyin! [Müslim], Tecessüs
"Bilmediğin şeyin ardına düşme, çünkü göz,
kulak ve kalp hepsi sorumludur, mutlaka
sorguya çekilecektir." (İsra, 17/36),
paylaşımların vebali
"Kişiye, yalan olarak, her duyduğunu
anlatması yeter!" (Ebû Hureyre
radıyallahu anh. Müslim)
Bir Müslümanın kalbini kırmak, haksız olarak
incitmek, Kâbe'yi 70 kere yıkmaktan daha
günahtır. [Rıyad-un-nasihin], münakaşa ve tenkit
BU PAYLAŞIM SENİN SON
PAYLAŞIMIN OLABİLİR!
Sosyal ağlarda da
salihlerle olunuz
Sosyal ağlarda her
paylaştığımızdan
sorumluyuz.
Yalan, mubalağa, ve
kendini methetmek,
birini övmek ve yermek
sosyal ağlarda olunca
gerçek hayattan farklı
değildir.