Transcript Temel Sağlık ve Tedavi Hizmetleri - Aile ve Toplum Hizmetleri Genel

T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Temel Sağlık ve Tedavi Hizmetleri
(Dezavantajlı Gruplar)
Uzm. Dr. Peyman ALTAN
Sağlık Bakanlığı
04.12.2014
Sunum planı
• Çocuk izlem merkezleri (ÇİM)
• Toplum ruh sağlığı merkezleri (TRSM)
• Yaşlı tedavi hizmetleri
• Madde bağımlılığı
• Yaşanan sorunlar
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İHMAL
FİZİKSEL
İSTİSMAR
DUYGUSAL
İSTİSMAR
CİNSEL
İSTİSMAR
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Çocuğun sağlığı, fiziksel veya
psikolojik gelişimi için gerekli
ihtiyaçların karşılanmaması
“çocuk ihmali” olarak
tanımlanmaktadır.
En yaygın kötüye kullanım
şeklidir.
Çocuğun sağlığını, fiziksel ve
psikolojik gelişimini olumsuz
etkileyen, bir yetişkin, toplum ya
da devlet tarafından bilerek ya da
bilmeyerek yapılan hareket ya da
davranışlara “Çocuk İstismarı”
denmektedir.
• Duygusal istismar
sistemli bir şekilde
çocuğun
aşağılanması ya
da görmezlikten
gelinmesi gibi,
onun sağlıklı
gelişmesini ciddi
bir biçimde
etkileyen davranış
kalıpları olarak
kabul edilir.
Cinsel İstismar
• Vurma, yakma,
itme, ısırma,
çimdikleme, silah
kullanma, dövme,
tekmeleme,
boğmaya çalışma,
sarsma gibi kaza
dışı her türlü
davranışları,
yaralanmaları
içerir.
Duygusal İstismar
Fiziksel İstismar
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ÇİM ÖNCESİ…
1. Mağdur çocuk olayı doktora anlatır,
2. Doktor doğru olup olmadığından şüphelenerek durumu arkadaşları
ve amiri ile paylaşır.
3. Bahsedilen kişiler de çocukla konuşur.
4. Hastane polisine haber verilir. Hastane polisi de çocuğa olayı
anlattırır.
5. Karakola haber verilir. Karakoldaki polislere de çocuk olayı anlatır.
6. Çocuk ve ailesi Savcılığa yönlendirilir. Savcı da olayı çocuğa
anlattırır.
7. Adli Tıp Kurumu’na yönlendirilir. Çocuk olayı bir kez daha anlatır.
8. Adli Tıp Kurumu rapor ile ilgili savcılığı bilgilendirir.
9. Hastaneye psikiyatri muayenesi için yönlendirme yapılır. Çocuk
olayı bir kez daha anlatır.
10.Mahkeme süreci başlar. Çocuk olayı defalarca anlatmaya devam
eder. Yapılan araştırmalara göre çocuk olayı ortalama 17 kez
anlatmaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Çocuk İzlem Merkezleri
Cinsel istismara uğrayan çocuklara,
multidisipliner hizmet veren
bir yapıdır.
7 Gün 24 Saat çalışmaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Adli Tıp Uzmanı
Konsültanlar
Çocuk Psikiyatristi
Kadın Doğum Uzmanı
Çocuk Cerrahi Uzmanı
Çocuk Hekimi
Psikolog
Çocuk Gelişimcisi
Sosyal Çalışmacı
Hemşire
Merkezde
Çalışan Ekip
Sekreter
Temsilcilik
ASPB Temsilcisi
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sağlık
Bakanlığı
Cumhuriyet
Savcılığı
ASPB
KOLLUK
MEB
BARO
İşbirliği Yapılan Kurum ve Kuruluşlar
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İstismara Uğradığı Düşünülen Çocuğun ÇİM’e Ulaşımı:
Makul Şüphe
Kolluk Birimleri
Öğretmen
Sağlık Personeli
ASPB Personeli
Müftülük Personeli
Muhtar
Meslek Örgütleri
Vatandaş
Aile
Çocuk
Danışma/
Konsültasyon
Jandarma/
Çocuk Polisi
Sivil Ekiple
Sivil Araçla
ÇOCUK İZLEM MERKEZİ
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Çocuk İzlem Merkezi’nde;
ₒ Adli Görüşme,
ₒ Aile Görüşmesi,
ₒ Adli Muayene ve
ₒ Psikiyatrik Değerlendirme
gerçekleştirilir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ADLİ GÖRÜŞME:
Yaşanan olayla ilgili ikincil
örselenmeleri ortadan
kaldırmayı amaçlayarak,
çocuktan bilgi alınması,
suçun tespiti veya
aydınlatılmasına yönelik
olarak, kötü muamelenin
her türü ile karşılaşan,
karşılaştığından
kuşkulanılan ya da kötü
muameleye tanıklık eden
çocuğun dinlenmesi ve
alınan bilgilerin kayda
alınarak tutanağa
geçirilmesi, rapor
düzenlenmesini içeren
görüşmelerdir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
AİLE GÖRÜŞMESİ:
Aileden yaşanan olayla, çocuk
ve aile yaşantıları ile ilgili bilgi
alınması, olaya ilişkin tepki ve
tutumlarının , çözüm yollarının
değerlendirilmesi,
ihtiyaçlarının belirlenmesi,
uygun kurum ve kuruluşlara
yönlendirilmesi, ailenin adli
süreç ile ilgili bilgilendirilmesi,
çocuğa yönelik sergilemesi
gereken tutum ve davranışlarla
ilgili bilgilendirilmesi vb.
işlemlerinin gerçekleştirildiği ve
yapılan görüşme ile ilgili rapor
düzenlendiği görüşmelerdir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ADLİ MUAYENE:
Vücudun tümü (cinsel
organlar da dahil olmak
üzere) detaylıca tespit
edildiği, gerekli delil ve
bulguların toplandığı,
gerek duyulduğunda
kaydedildiği ve rapor
olarak sunulduğu
muayenedir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Ergen Görüşme Odası
Oyun Odası
Konaklama Odası
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
ÇİM BULUNAN İLLER
18 İlde 19 ÇİM bulunmaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (TRSM)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
RSEP’e Göre TRSM’lerin Kademeli Açılma Planı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Pilot Uygulama olarak; Bolu Ruh Sağlığı Hastanesine bağlı Bolu Toplum Ruh
Sağlığı Merkezi Mayıs 2008’de açılmıştır.
Ülkemizde 65 ilde 92 TRSM tescil alıp aktif olarak
çalışmaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Merkeze Kabul Edilme
• Psikoz veya diğer ağır ruhsal bozukluklar nedeniyle
tedavi ve psikososyal desteğe ihtiyaç duyan ya da ağır
bir ruhsal bozukluk nedeniyle işlevselliği ciddi düzeyde
azalmış bireyler tedavi amacıyla TRSM tarafından kabul
edilir.
• Hekim raporu gereklidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Merkezlerin Amaç ve Hedefleri
• Ruh sağlığı sorunları bulunan bireylerin durumlarını, işlevlerini ve
iyilik hallerini geliştirmek,
• Hasta yakınlarının destek verme kapasitelerini artırmak,
• Birinci basamak sağlık kurumlarıyla ve hastane birimleriyle yakın
işbirliği yapmak,
• Hastalara ve ailelere destek amacıyla diğer kurumlarla ve
kuruluşlarla koordinasyonu sağlamak,
• Toplumda ruhsal hastalıklarla ilgili damgalamanın azaltılmasına
yönelik çalışmalar yapmak.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri
Ekip hareketlidir, hizmeti gerektiğinde hastanın yaşadığı alana götürür. (Gezici
Ekip)
Ekibin hizmet verdiği merkez genellikle ana hastanenin dışındadır.
Her hasta için kayıt vardır ve o hasta için yapılacaklar bireysel olarak yazılı
planlanmıştır. (Bakım Planı)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Bütün TRSM’lerde:
• Hizmetlerin yerine getirilmesini sağlayacak sağlık personeli ve
yardımcı personelden oluşan bir beceri çeşitliliği,
• Ekiple entegre
psikiyatrist,
ve
gerektiğinde
başvurulabilecek
danışman
• Birinci basamak sağlık personeliyle ve ilgili diğer kurumlarla güçlü
bağlantılar,
• Tek ve erişilebilir bir dokümantasyon sistemi bulunur.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezi Çalışanları
• Psikiyatri Uzmanı
• Hemşire
• Sosyal Hizmet Uzmanı
• Psikolog
• Ergoterapistler (İş Uğraşı Terapisti)
• Tıbbi Sekreter
• İdari ve Teknik Personel
• Şoför
• Temizlik Elemanı
• Güvenlik Görevlisi
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Çalışma Saatleri
• TRSM’lerin çalışma saatleri Sağlık Bakanlığı'nın resmi
çalışma saatleri ile paralel olmak suretiyle PazartesiCuma günleri arasıdır.
• Mesai sonrası hizmetler, TRSM’nin bağlı olduğu hastane
tarafından verilir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerine Nasıl Müracaat Edilir
?
•
•
•
•
Aile hekimlerinden,
Birinci basamak sağlık kuruluşlarından,
Hastanelerin psikiyatri birimlerinden,
Sosyal bakım kurumlarından sevk kabul edilir.
Ayrıca, hasta veya aileleri tarafından doğrudan başvurular da kabul
edilir.
Merkeze gelemeyecek durumda olan hastalar gezici ekip tarafından
ziyaret edilir ve durumları belirlenerek merkeze davet edilir.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin Hizmetleri 1
• Hasta ve yakınlarına merkezin işleyişiyle ilgili bilgi vermek,
• Hastalara bireysel danışmanlık hizmeti vermek,
• Merkeze kaydı yapılan hastaların tedavisine düzenli devam edip
etmediğini takip etmek,
• Hastanın bakım planı çerçevesinde gezici ekiple ev ziyaretleri
yapmak,
• Grup terapisi yapmak,
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin Hizmetleri 2
• Psikososyal beceri eğitimi vermek,
• Hastanın durumuna uygun olarak resim, el sanatları, müzik gibi
uğraşı tedavileri düzenlemek,
• Hasta ve ailelerine psiko-eğitim vermek,
• Merkeze devamı sağlanamayan hasta veya yakınlarıyla irtibat
kurmak ve hastanın merkezle bağlantısını sağlamak,
• Damgalamayla mücadele etmek.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
65 yaş üzeri nüfus;
2005 yılında
2012 yılında
2023 yılında
2050 yılında ise
ÜLKEMİZ YAŞLANIYOR
%5,7
%7,5
%10,5
%20,8 (TÜİK)
55
31
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Evde Bakım ve Evde Sağlık Hizmetleri
Sağlık Bakanlığı
Ev ortamında
Sağlık hizmeti
EVDE BAKIM
Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı
STK’lar
Belediyeler vb.
Ev ortamında
Sosyal hizmetler
Destek hizmetleri
55
32
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
444 38 33
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Ülkemizde Evde Bakım Hizmetleri
10 Mart 2005
Evde Bakım Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik
Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşları tarafından yürütülmekte olan
Kişiye ev ortamında sunulan tanı, tedavi ve sosyal destek
hizmeti sunumu tanımlanmıştır.
55
34
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Evde Sağlık Hizmetlerinden Kimler Yararlanabilir?
 Evde aile bireyleriyle birlikte yaşayan veya kimsesiz,
özürlü, yaşlı, felçli, yatağa bağımlı, hayatını başkalarına
bağımlı olarak idame ettiren bakıma muhtaç bireyler,
 Palyatif bakım gereken, enteral-paranteral gereksinimi
olan terminal dönem onkoloji hastaları,
 Hastanede gördüğü tedavi veya ameliyatı sonrasında
taburcu edilen ve idame tedavisinin evde sağlanması
gereken hastalar,
 Kaza geçirmiş olup kısa süreli hemşirelik hizmetlerine
gereksinimi duyanlar yararlanabilirler.
55
35
Evde Sağlık Hizmetlerinde Mevcut Durum
Ülke genelinde Temmuz 2014 sonu itibari ile;
Hastane evde sağlık birimi
: 535
E2-E3 hastane evde sağlık birimi
: 49
Mobil birim
: 207
ADSM birimi
: 105
Toplam
: 896 birim ve
Bu birimlerde görevli Toplam
: 4.495 sağlık personeli
Birim ve personel sayısı içinde aile hekimlikleri bulunmamaktadır.
55
36
Evde Sağlık Hizmetleri Personel Durumu
(Temmuz 2014)
2500
2000
1500
1000
500
Series1, 71
0
37
Evde Sağlık Hizmeti Sunulan Hastaların
Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (Temmuz 2014)
66-85 Yaş
46-65 Yaş
86+ Yaş
19-45 Yaş
3- 18 Yaş
55
0-1 Ay
1 Ay 2 Yaş
38
Evde Sağlık Hizmeti Sonlandırma Nedenleri
(Temmuz 2014)
Diğer Evde
Sağlık Birimine
Devredilme
4%
Tedavinin Sağlık
Personeli
Gerektirmeden
Uygulanabilece
k Hale Gelmesi
11%
İyileşme
15%
Sonlandırmanın
Talep Edilmesi
2%
Tedaviyi
Reddetme
1%
Vefat
61%
İkamet
Değişikliği
6%
55
Tedaviye Yanıt
Alamama
0%
39
Yaşlı Sağlık Hizmeti Modeli
Aile hekimliğinde yaşlı sağlığı
hizmetleri
Hastanede yaşlı sağlığı
hizmetleri
Farkındalık çalışmaları
Mevzuat çalışmaları
İşgücü planlaması ve eğitimi
Finansman
İzleme ve değerlendirme
Bakım Kurumunda yaşlı sağlığı
hizmetleri
Hospis / subakut / palyatif
bakımda yaşlı sağlığı hizmetleri
55
40
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Yaşlı Bireylerin Hastanede Sağlık Hizmetine Erişimi
• Sağlık kuruluşlarında yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak,
işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin
edilmekte,
• İşitme engelli yaşlı hastalarla iletişimi sağlamak üzere hastanelerimizde sağlık
personeline işaret dili eğitimleri verilmekte,
• Poliklinik hizmetlerinde öncelik sırasına (65 yaş üstü kişilere) uygun hareket
edilmekte,
• Yaşlı vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken
özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak işlemleri
yapılmakta,
• Yaşlı ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir
sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkânlar ölçüsünde transferi
sağlanmakta,
• Yaşlı bireylere sağlık hizmet sunum konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim
programlarına alınması ve eğitimlerinin sürekliliği sağlanması çalışmaları,
55
42
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Madde Bağımlılığı
Bir maddenin belirgin bir etkiyi elde etmek için alınması
sürecinde ortaya çıkan bedensel, ruhsal ya da sosyal
sorunlara rağmen madde alımının devam etmesi;
bırakma isteğine rağmen bırakılamaması, aynı etkiyi
elde edebilmek için giderek madde miktarının
artırılması ve maddeyi alma isteğinin
durdurulamaması durumudur.
Madde Bağımlılığı: Önemli bir
halk sağlığı sorunudur!
44
Bağımlılık Yapıcı Madde
Beyin işlevlerini doğrudan etkileyerek,
kullanan kişinin ruhsal ve fiziksel dengesini bozan;
bu kişide ruhsal ve fiziksel bağımlılığa yol açan;
kişisel, toplumsal, ekonomik ve sosyal yönden
çöküntü oluşturan, yaşam için gerekli olmayan
maddeler,
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Bağımlılık Yapıcı Maddeler
Uçucular (bali, tiner)
Sigara
Alkol
İlaçlar (benzodiazepinler,
opiyat türevleri “aldolan,
kodein” vb)
Esrar/marihuana
Ekstazi (amfetamin ve benzeri
maddeler)
Opiyatlar (eroin, morfin vb)
Kokain
Hallüsinojenler (LSD, GHB,
PCP, psilosibin, vb)
Bağımlılık Yapan Maddelerin Ortak
Özellikleri
•Madde kullanıldığında düşünce, davranış ve duygu
durumunda değişime yol açar.
•Maddeyi kullanan kişi kısa sürede gerçeklerden kopar.
•Kişi karşı koyulması çok zor bir istek ile madde arama davranışı
içine girer.
•Alınan maddenin miktarı gittikçe artar.
Bağımlılığın Özellikleri
•
•
•
•
•
•
•
•
Hastalıktır.
Hayat boyu sürer.
Sosyal hayatı bozar.
Çevre ve arkadaşlar kaybedilir.
Ailevi sorunlar yaşanır.
Ekonomik kayıplar olur.
Sağlık bozulur.
Hayat artık bu maddenin etrafında döner.
Bağımlılık nasıl gelişir?
“Belki kullanabilirim”
“ Korku ve merak”
“Bir kereden bir şey olmaz”
“Bıraktım, bir daha başlamam”
“Bir daha asla”
“Artık bırakacağım”
“Ben bağımlı olmam”
“Bırakmak zorundayım”
“İstersem bırakırım”
“Bu meret bırakılmaz ki!”
Davranış kapsamında 3 tür önleme mevcuttur
• Birincil – sağlığın gelişimi
• İkincil – hiç başlatmama ya da problemin erken
işaretleri belirdiğinde durdurmayı hedefleme
• Üçüncül – rehabilitasyon ya da tedavi
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Madde bağımlılarının genel olarak
karşılaşabilecekleri problemler:
1.
2.
3.
Bedensel Sorunlar
Ruhsal Sorunlar
Sosyal Sorunlar
Neurotoksisite
AIDS, Kanser,
Ruh hastalıkları
Evsizlik
Suç
Şiddet
Sağlık harcamaları
Üretim
Kazalar
İnsanlar Neden Madde Kullanırlar?
İyi hissetmek
için
Yeni:
duygular,
heyecanlar,
deneyimler
yaşamak
VE
bunları
paylaşmak için
Daha iyi
hissetmek için
endişe,
üzüntü,
korku,
depresyon,
ümitsizliklerini
azaltmak için
Nasıl
Bağımlı Olunur?
Bağımlılık yapıcı
maddeler
Motivasyonu ve
Beynin haz süreçlerini
çalıştırır
Biyolojik davranış bozukluğunun tedavisi vücuttaki
kimyasal süreci düzenlemenin ötesine geçmelidir
Kişiyi bütünüyle tedavi etmeliyiz!
Tıbbi tedavi
Tıbbi hizmetler
Davranış tedavileri
Sosyal
hizmetler
Tamamıyla şifa güç olsa da
mümkündür …
Bağımlıların tedavisinde…
Gözümüzü
Gerçek Hedeflere! dikmeliyiz
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Madde Bağımlılığı Tedavisi
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
AMATEM’lerde Verilen Hizmetler



•
Detoksifikasyon
Bölümü
•
•
•
Detoksifikasyon
tedavisi
Grup Terapileri
Uğraşı Terapileri
Bireysel
Psikoterapi




2 hafta sürer.
Bu bölümde haftanın 2 günü psikolog tarafından
bağımlılığa giriş ve kendilerini değerlendirme
şeklinde grup çalışması yapılır.
Günaydın toplantısı sonrası sabah sporu hemşireler
gözetiminde her gün bir hasta tarafından yaptırır.
Ardından psikolog tarafından gevşeme
egzersizlerine geçilir ve hasta rehabilitasyon bölümü
için hazırlanır
Resim ve seramik hocaları tarafından uğraş
saatlerinde hastaların bu aktivitelere katılımı
sağlanır.
Haftanın belli bir gününde ise müzik hocası
tarafından aktivite yapılmaktadır.
Hastalarla kendi doktorları ve psikolog tarafından
bireysel görüşmeler ve grup terapileri yapılır.
59
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
AMATEM’lerde Verilen Hizmetler


Rehabilitasyon
Bölümü
•
•
•
•
(Yatan hastalar için
psikososyal
müdahaleler)
•
•
Grup Terapileri
Psikoeğitim
Uğraşı Terapileri
Bireysel
Psikoterapi
Aile Danışmanlığı
Aileler için grup
Terapileri





Detoksu tamamlanan ve servise uyumlu olan
hastalar Rehabilitasyon bölümüne geçirilir.
Her Perşembe günü öğleden sonra hemşireler
tarafından hijyen, bulaşıcı hastalıklar, hastane,
servis kuralları, ilaç kullanımı vb. konularda
hastalara eğitim verilmektedir.
Günaydın toplantısı sonrası sabah sporu
hemşireler gözetiminde her gün bir hasta tarafından
yaptırılır.
Ardından gevşeme egzersizlerine geçilir.
Detoksdaki gibi Rehabilitasyon Bölümünde de
uğraş aktiviteleri vardır. Resim, seramik, müzik vb.
Aile yakınları, 10 haftalık süren aile eğitim grup
çalışması programına alınmaktadır.
Rehabilitasyon biriminde Eğitim programını
tamamlayan (Ortalama 3 hafta) hasta, kendisi de
hazır hissediyorsa taburculuğu için hazırlanır.
60
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
A2 – Tedavi
AMATEM’lerde Verilen Hizmetler

Tedavi sonrası
ayaktan başvuran
hastalar için
müdahaleler
•
•
Bireysel
Psikoterapi
Psikoeğitim
Rehabilitasyon dönemi sonrasında da ayaktan
tedavisi poliklinik kontrolüyle takibe alınır. Bu
birimde de doktorları tarafından görüşmeleri devam
etmektedir.
Bireysel ve grup psikoterapileri, aile görüşmeleri,
eş bağımlılığı terapileri eğitim almış psikologları
tarafından uygulanmaktadır.
Yine ayaktan başvuran hastalara da psiko-eğitsel
grup çalışması bazı klinik veya merkezlerde
yapılmaktadır.


61
Danışmanlık ve Tedavi
Madde
kullanımının
diğer
aktivitelerle yer
değiştirilmesi
www.drugabuse.gov
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
A2 – Tedavi
Sıra No
İl
Sağlık Bakanlığı
1
İstanbul
Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh
Sağlığı ve Sinir Hastalıkları EAH
(AMATEM)
2
İstanbul
Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları
Hastanesi (AMATEM)
3
İstanbul
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp
Fakültesi (AMATEM)
4
İstanbul
Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
(AMATEM)
5
İstanbul
6
Ankara
7
Ankara
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
(AMATEM)
8
Ankara
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
(AMATEM)
63
Üniversite
Özel
Özel Balıklı Rum Hastanesi
(AMATEM)
Numune EAH (AMATEM)
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
A2 – Tedavi
Sıra No
İl
Sağlık Bakanlığı
9
İzmir
10
İzmir
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi (AMATEM)
11
İzmir
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
(AMATEM)
12
Manisa
Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi
(AMATEM)
13
Elazığ
Elazığ Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi
(AMATEM)
14
Samsun
15
Adana
Adana Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
Hastanesi (AMATEM)
16
Denizli
Denizli Devlet Hastanesi (AMATEM)
Üniversite
İzmir Atatürk EAH (AMATEM)
Samsun Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi
(AMATEM)
64
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sıra
No
İl
17
Kayseri
18
A2 – Tedavi
Sağlık Bakanlığı
Üniversite
Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi (AMATEM)
Gaziantep Gaziantep 25 Aralık Devlet Hastanesi (AMATEM)
19
Bursa
Bursa Devlet Hastanesi (AMATEM)
20
Konya
Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi (AMATEM)
21
Antalya
AKDENİZBAM*
22
Edirne
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi (AMATEM)
23
İstanbul
24
25
Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir
Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi (ÇEMATEM)
Diyarbakır Diyarbakır Devlet Hastanesi (ÇEMATEM)
İzmir
65
EGEBAM*
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Madde Bağımlıları ve Ailelerinin
Yaşadıkları Sorunlar
Madde Bağımlılığı: Önemli bir
halk sağlığı sorunudur!
67
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
• Madde kullanan bağımlıların aileleri tedavi için nerelere
başvuracağını bilmemektedirler
• Bu yüzden kurum kurum gezmekte ve gittikleri
kurumlarda da doğru yönlendirmeler yapılmamaktadır.
• Madde kullanan bağımlıların aileleri çocukların
durumundan dolayı tükenmişlik yaşamaktadırlar.
• Madde bağımlıları ve ailelerinin ilk kez müracaat
edecekleri, psikolojik olarak desteklenebilecek, birey ve
grup çalışmalarının yapılabileceği danışma
merkezlerine ihtiyaç vardır
T.C.masrafları
Sağlık Bakanlığı
Tedavi
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Gerek devlet hastanelerinde gerek özel
merkezlerde madde kullanım tedavilerinde aileler
ekonomik sıkıntılar yaşamaktadır.
www.drugabuse.gov
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
• Beynin ön lobunu fazlasıyla etkilemekte
• Ön lop karar verme, planlama, hafıza gibi bilişsel
aktiviteleri düzenler
• Uyuşturucular sadece heyecan gibi durumları
değiştirmekle kalmayıp bilişsel işlevlerin kontrol
yeteneğini de etkilemekte
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
• Madde bağımlıları tedavi olduktan sonra aynı ortama
dönmekte ve tekrar madde kullanımına başlamaktadır.
• Kişilerin madde kullanım sebebi öğrenilmeli ve buna
yönelik çalışma yapılmalı, tedavi sonrası danışmanlık
alabilmeli ve boş zamanını değerlendirebilecekleri sosyal
ortamlar oluşturulmalıdır.
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Gaziantep
OYA BAHADIR YÜKSEL GENÇLİK
MERKEZİ
• Sokakta ve ailesi ile birlikte yaşayan
madde kullanan 13-19 yaş aralığındaki
çocuk ve gençlere yönelik olarak;
barınma, tedavi, rehabilitasyon, eğitim,
aile ve sosyal yaşama geri dönüşe
hazırlık ana başlıklarında Gaziantep
Büyükşehir Belediyesinin sosyal
sorumluluk bilinci ile Nisan 2008
tarihinden bugüne hizmet vermektedir.
HASTA KABULÜ
• Merkeze hasta alımı ağırlıklı
olarak Çocuk Polisi ile
koordinasyon halinde mobil
ekip çalışmaları sonucu
yapılmaktadır.
• Ayrıca emniyet,
muhtarlıklar, üniversite,
devlet hastaneleri, diğer
resmi ve sivil kuruluşların
yönlendirmesi ve ailelerin
başvurusu yoluyla da
merkeze çocuk kabulü
yapılmaktadır.
Tespit edilen çocuk ve ergenlerin tıbbi değerlendirmeleri,
psikiyatrik değerlendirilmesi, yasal değerlendirme, eğitim
değerlendirmesi, sosyal ve aile incelemeleri yapılarak
ayakta veya yatarak tedavi için karar verilmekte,
bağımlılığın ön planda olmadığı durumlarda kısa süreli
tedaviler sonrası diğer merkezlere yönlendirilmektedir.
Hastanın tedavi istekliliği ile ailesinin onayı ve katılımı
olmadan herhangi bir tedavi veya yatış işlemi
yapılmamaktadır.
1- AKUT DÖNEM (1 ay)
•
•
•
Tedavinin bu sürecinde,
kullandıkları maddenin
etkisinden arındıkları, merkeze
oryantasyonun yapıldığı, eşlik
eden sağlık ve psikiyatrik
problemlerin tedavisinin
başlatıldığı dönemdir.
Her hasta için devam eden
programın yanında bireysel
sorunlarına yönelik tedavi planı
hazırlanır.
Tedavinin her aşamasında
psikoeğitim, grup ve bireysel
terapileri, 12 basamak programı
uygulanır.
2- PRİMER DÖNEM (2 ay)
• Bu dönemde, maddenin
yaşantılarına etkileri,
madde kullanma sebepleri,
madde isteği ile başa
çıkma, dürtüsellik, öfke
kontrolü ve sorun çözme
becerileri gibi konular
gözden geçirilir.
• Bozulan aile ilişkileri bu
dönemde ele alınır.
• Ayrıca eğitim ve beceri
derslerine de bu dönemde
ağırlık verilir.
3- UZATILMIŞ DÖNEM (3 ay)
• Hastanın sosyal hayata
adaptasyon, mesleki
yönlendirme, aileye ve sosyal
yaşama dönüş için hazırlanır.
Bu süreçte merkez dışındaki
NA toplantılarına katılımı
başlar.
• Ayrıca 6 aylık eğitimi
tamamlayan hastalar, ailesi
ve kendisi ile oluşturulan
bireysel plan doğrultusunda
aldığı mesleki eğitime göre
işe yönlendirilmektedir.
YARIYOL EVİ
• Şehir merkezinde bulunan bu evde
barınan hastalar kendi ihtiyaçlarını
kendileri karşılayarak, sembolik kira
karşılığı, iş yaşamına devam
etmektedir.
• Yarıyol evinde aile şartları uygun
olmayan (parçalanmış aile, madde
kullanan aile fertleri, cinsel taciz
vb) ve ciddi düzeyde sosyal
sorunları olan hastalar kalmaktadır.
AYAKTA TEDAVİ PROGRAMI VE TAKİP
• Psikiyatrik düzenli muayene
• ve tedavi
• Adsız Narkotikler toplantıları
• Grup terapileri
• Aile toplantıları
• İş ve okul takibi
• Laboratuar testleri
ÖNLEME ÇALIŞMALARI:
• Diğer kurumlarla işbirliği
• Büyükşehir Belediyesine bağlı
• diğer merkezler
• Eğitim seminerleri ve muhtarlık
• çalışmaları yapılmaktadır.
EĞİTİM İÇERİĞİ
• Sınıf eğitimleri
• Beden eğitimi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tiyatro eğitimi
Bilgisayar eğitimi
Halk oyunları eğitimi
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
Resim eğitimi
Müzik eğitimi
Beceri ve meslek eğitimleri
El sanatları eğitimi
Bakır atölyesi
Fotoğrafçılık eğitimi
Mozaik yapımı
Tekstil dersleri
Taş atölyesi
Galoş atölyesi
Teşekkürler