Transcript N*AAT *SKELELER

İNŞAAT İSKELELERİ
HAZIRLAYAN: DORUK KARAKOÇ
Öğrenci Numarası: 601213102
İş Güvenliği Dersi Sunumu
Tanım;
Yapılar inşa edilirken işçilerin, normal çalışma yüksekliğini aşan
kısımlarda güvenle
çalışmalarını sağlamak için, geçici bir süre kullanılmak üzere
yapılan çalışma yerlerine
iskele denir.
Çeşitleri;
İskeleler, yapıldığı malzemenin cinsine göre üç kısma ayrılır.
1. Ahşap İskeleler
2. Çelik veya Boru İskeleler (Metal İskeleler)
3. Askılı Makaralı Cephe İskelesi
4. Hareketli İskeleler
1. Ahşap İskeleler
Taşıyıcı kısmını meydana getiren dikme, başlık, payanda, destek, kuşak gibi
elemanları ahşaptan yapılan iskelelerdir. Ahşap iskeleler kendi aralarında beş gruba ayrılır.
Sehpa İskeleler: İnşaat yapımında genellikle 2–4 m yüksekliğe kadar olan yerlerde
kullanılan sehpa iskeleler, çabuk kuruldukları için çok kullanışlıdır. Sehpaların
yükseklikleri 80-100 cm ve uzunlukları 100-150 cm olup 2 veya 3 m. ara ile
dizilerek üzerine kalaslar konur. Sehpaların ayakları 5x10 cm, 6x12 cm, 8x8 cm,
başlıkları 8x10 cm, 8x12 cm, kuşaklar 3x8 cm, 3x10 cm, 5x10 cm kesitinde olabilir.
Sehpa İskeleler
Merdiven İskeleler: Sürekli inşaat yapan şirket ve yükleniciler tarafından kullanılır.
8x8 cm, 10x10 cm’ lik dikmeler arasına 6x12 cm, 8x10 cm’ lik başlıklar konularak
2–4 m Yüksekliğinde yapılırlar. Başlıklar geçmelere düz zıvana geçme ile
birleştirilir ve cepheden çivi çakılır.
1. Ahşap İskeleler
Dikmeler arasındaki genişlik 100 ile 120 cm
olup ayrıca karşılıklı olarak 18 veya 22 mm çapında 50’ şer cm ara ile delinir.
İskelede istenilen yükseklik bu deliklerden geçirilen demirlerle de sağlanabilir.
İskelenin daha yüksek yapılması gerekiyorsa iskele ayaklarının üst üste
konulabilmesi için dikme uçlarına kalın sacdan pabuçlar geçirilir. İskelenin
sallanmasını önlemek için 3x12 cm, 5x10 cm, 6x12 cm.’ lik çaprazlar dikmelere
cıvatalarla bağlanmalıdır. İskelenin dışa doğru devrilmesini önlemek için dikmelere
5x10 cm, 5x12 cm lik payanda çakılır veya binaya bağlantı elemanlarıyla bağlanır.
Merdiven İskeleler
1. Ahşap İskeleler
Seren İskeleler: Çok katlı binalarda; binanın dış yüzeyinin sıvanması, kaplaması,
boyanması vb. işlerin yapılabilmesi için kurulan iskelelelerdir. Dikme olarak 10x10
cm, 12x12 cm kare veya daire kesitli kereste kullanılır. Eklenmeleri gerektiğinde üst
üste oturtularak yanlarından parçalar çakılır. Dikmelerin sağlam zemine oturtulması
ve oynamaması için zemine biraz gömülmesi ve altına takoz konulması gerekir.
Seren İskeleler
Takma iskeleler: Taş kaplamalı duvarlarda olduğu gibi, binanın içinde ve dışında
aynı anda çalışılması gerekiyorsa takma iskele yapılır. Binanın her iki tarafına seren
iskele gibi yapılır. Duvardaki kapı ve pencere boşluklarından faydalanarak
çaprazlarla birbirlerine bağlanır.
1. Ahşap İskeleler
Takma İskeleler
Çıkma (konsol) iskeleler: Bina saçaklarında veya dış duvarlardaki yapım ve onarım
işlerinde kullanılır. Binadaki kapı ve pencere boşluklarından istifade edilerek
yapılırlar. İskele destek kirişleri, bina içindeki ucu oynamayacak şekilde
yerleştirildikten sonra dikmelerle yükü tavana aktaracak biçimde çakılır. Kirişlerin
bina dışında kalan uçlarına başlıklar çakılır ve korkuluk yapılır. İskele kalasları
oynamayacak şekilde yerleştirilir veya gerektiğinde çakılır.
Çıkma İskeleler
2. Çelik veya Boru İskeleler (Metal İskeleler)
İskeleler genellikle bina yapımında kısa süreli kullanılır, sökülür ve tekrar kurulur. Bu
nedenle, kolaylıkla sökülmesi ve takılması, kullanılacak malzemenin sağlam olması, tekrar
aynı veya benzeri işlerde kullanılması istenir. Boru veya çelik iskeleler bu ihtiyaca kolayca
cevap verdiğinden günümüzde çok kullanılmaktadır. Bu iskelelerde yürüyüş platformu
olarak çelik iskelet üzerine kaynakla bağlanmış delikli veya yüzeyi pürüzlü çelik levhalar ya
da ahşap kalaslar kullanılmaktadır. Boru ve çelik iskeleler kendi aralarında üç kısma ayrılır.
2. Çelik veya Boru İskeleler (Metal İskeleler)
Çelik sehpa iskeleler: Bina iç duvar, sıva, kaplama, tesisat vb. işlerin yapımında
kullanılır. Boru veya çeşitli profillerle yapılan sehpaların yükseklikleri 80–100 cm
ayarlı başlıklı ise 80–150 cm uzunlukları 100–200 cm arasında olabilir.
Çelik Sehpa İskeleler
Çelik çıkma iskeleler: Çok katlı binalarda dış cephe kaplama ve onarım işlerinde, kolaylıkla
sökülüp takılabilen iskeleler tercih edilir. Bu gibi durumlarda kullanılan çelik çıkma iskeleler;
betonarme ile inşa edilen yapıların kalıplarının kolaylıkla ve güvenle yapılmasında, betonarme
demirlerinin bağlanmasında da kullanılır. Kalıbın ön destek çubuklarının üst ve alt uçlarına
kaynatılan ikişer bulonla betonarme duvar veya kolona bağlanır. Karşılıklı konulan duvar veya
betonarme kalıplarını birbirine bağlamak üzere kullanılacak bulon çap ve aralıkları, portatif
çıkma iskele bulonlarına denk olacak şekilde konulur. Kalıp söküldükten sonra iskele
bağlanabilir.
2. Çelik veya Boru İskeleler (Metal İskeleler)
Çelik Çıkma İskeleler
Boru İskeleler
Boru İskeleler: Çelik borularla yapılan boru iskeleler, çok katlı binaların dış
yüzeylerinin sıvanması, boyanması, kaplanması, vb. işlerin yapılması için kullanılır.
Kolaylıkla ve kısa zamanda kurulup sökülebilmesi, emniyetli olması ve malzeme
zayiatının olmasından dolayı az olduğundan günümüzde çok tercih edilmektedir.
Boru Kurtağzı Tipi İskele Sisteminden Bir Detay
3. Askılı Makaralı Cephe İskelesi
Bu iskeleler, basit iskele kurmanın çok pahalı olduğu ve uzun zaman gerektirdiği yüksek binalarda
kullanılır. Bunun için, işçilerin rahatça çalışabileceği bir kasaya ve bu kasayı çelik halatlarla bina
cephesinde indirip kaldıracak, yatay olarak hareket ettirecek motorlu bir sisteme gereksinim vardır.
Üzerinde motor bulunan ve yatay hareket edecek raylı sistem binanın terasına kurulur. İskelenin en
önemli özelliği, istenilen kat seviyesinde çalışma olanağı sağlamasıdır. Çalışırken kasa kısmının
rüzgardan savrulmasını önlemek için, dış duvara veya pencere boşluklarından bina içinde uygun yerlere
en az iki noktadan bağlanması gerekir. İçinde çalışılan kasanın etrafının 80–100 cm yükseklikte
korkulukla çevrilmiş olması emniyet açısından zorunludur.
Askılı Makaralı Cephe İskelesi
4. Hareketli İskeleler
İskele yapımının çok zaman alacağı ve yer kaplayacağı düşünülen yerlerde pratik bir
çözüm yolu olarak hareketli iskelelerden yararlanılmaktadır.
Hareketli İskeleler
Örnek İnşaat İskelesi
İskele Kurmanın Kuralları;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Arızalı araç ve malzemeyle(gereçle) çalışılmamalıdır.
İşe başlamadan önce emniyet tedbirleri alınmalıdır.
Araç gereçler eksiksiz temin edilmelidir.
İskele yapımında kullanılan kereste dikdörtgen, kare veya daire kesitli olmalıdır.
İskele yapımında kullanılan kereste; düzgün, sık dokulu, çıralı ve sağlam olmalı, gereğinden fazla
budaklı olmamalıdır.
İskeleye, yapımı tamamen bittikten sonra çıkılmalıdır.
İskelede çalışırken; mutlaka iş güvenliği tedbirleri alınmalıdır.
İskele; üzerinde çalışacak işçileri ve üzerine konulacak malzemeleri emniyetle taşıyabilecek
sağlamlıkta olmalı ve sallanmamalıdır.
İskele, uygun aralıklarla binaya bağlanmalıdır.
Kötü hava şartlarında iskele gözden geçirilmelidir.
İskelenin üzerinde gereğinden fazla malzeme bulundurulmamalıdır.
İskele üzerinde şakalaşmamalı, atlayıp sıçranmamalıdır. Yapanlar mutlaka uyarılmalıdır.
İskele genişliği; işçilerin kolayca çalışabilmesi bakımından az 100 cm olmalıdır.
İskele üzerinde serbestçe çalışılabilmesi için en az 80 cm yüksekliğinde korkuluk yapılmalıdır.
Yüksek iskelelerde; inip çıkılması ve malzemenin çıkarılması için mutlaka merdiven yapılmalıdır.
Cadde üzerindeki iskelelerde; iskele dış yüzü uygun malzemeyle kaplanmalıdır ve yayaların
güvenli geçişi için yürüyüş platformu yapılmalıdır.
İskele yapılırken söküleceği ve malzemelerin tekrar kullanılacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
İskele Sökme Kuralları;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Arızalı araç ve malzemeyle (gereçle) çalışılmamalıdır.
İskeleyi sökmeye başlamadan önce emniyet tedbirleri alınmalıdır.
İskele sökmeye yukarıdan başlanmalıdır.
İskeleden sökülen parçalar, iskele üzerinde bırakılmamalı farklı yerde istiflenmelidir.
Sökülen iskele elemanları üst katlardan aşağıya atılmamalıdır.
Her farklı eleman ayrı istiflenmelidir.
İskele üzerinde şakalaşmamalı, atlayıp sıçramamalıdır. Yapanlar mutlaka uyarılmalıdır.
Sökülen ahşap iskele elemanları, çivileri söküldükten sonra istiflenmelidir.
Sökülen metal iskele elemanları temizlenip mazotlandıktan sonra istiflenmelidir.
İskele elemanları amacının dışında kullanılmamalıdır.
Sökülen ahşap ve metal iskele elemanları kapalı yerde muhafaza edilmelidir.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İnşaat İskeleleri ile ilgili öneri
ve uyarıları;
Yapı İskelelerinin Güvenli Kurulması
• Yapı iskelelerinin tasarımı, kurulması, değiştirilmesi ve
sökülmesi işlemleri mutlaka uzman kişilerin
danışmanlığında yapılmalıdır.
• Sorumlu kişiler mutlaka düşmeye karşı koruyucu
ekipmanları da içeren bir güvenli çalışma sistemi
planlamalı ve uygulamalıdır.
• Bağımsız yapı iskeleleri dahil olmak üzere bütün
iskeleler güvenli bir şekilde bağlanmalı veya
desteklenmelidir.
• Hazır yapı iskeleleri üreticinin önerdiği şekilde
kurulmalıdır. Bu tür iskeleler bağımsız iskelelere göre
daha fazla bağlantı gerektirebilir.
Yapı iskelesinin;
• Perdelenmesi veya kafeslenmesi gerektiğinde,
• Malzeme ve ekipman taşımak amacı ile kullanılması
sırasında,
• Üzerine bir takım sistem ve araçlar ilave edildiğinde (çöp
olukları, taşıma cihazları ve gırgır vinçler gibi), daha çok
noktadan bağlantı yapılması gerekebilir.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İnşaat İskeleleri ile ilgili öneri
ve uyarıları;
Yapı İskelelerinin Güvenli Kullanımı
• Başka bir amaçla kullanmak üzere platform zemini oluşturan ahşap, sac vb. benzeri malzemeler
yerinden kaldırılmamalı, tırabzanlar hareket ettirilmemeli ve bağlantıların yeri değiştirilmemelidir.
• Değişiklikler mutlaka uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
• Tam olarak kurulmamış platformlarda çalışılmamalıdır.
• İskeleler, taşıyabilecekleri kapasitenin üzerinde yüklenmemeli ve üzerine konan yükleri taşıyabilecek
şekilde tasarlandıklarından emin olunmalıdır.
• İskele üzerindeki yükler uygun şekilde istiflenmelidir.
• Çalışılan platforma ulaşabilmek için uygun merdiven veya basamakların bulunduğundan emin
olunmalıdır.
İskeleye erişim için kullanılan merdivenler
platformun 1 m. Yukarısına kadar uzatılmalıdır.
Bu, iskeleye çıkan kişinin tutunabileceği bir
kısmın oluşturulmasını sağlar.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İnşaat İskeleleri ile ilgili öneri
ve uyarıları;
İskelelerin Kontrolü
 İskeleler uzman bir kişi tarafından;
• İlk kullanımdan önce,
• Önemli bir değişiklik olduğunda,
• İskelenin sağlamlığını etkileyecek herhangi bir olaydan sonra (kuvvetli rüzgarlar gibi),
• Düzenli periyotlarla (haftada bir kez tavsiye edilir),
• Kontrol edilmeli ve bir aksaklık bulunduğu takdirde düzeltilmelidir.
 Müteahhit veya taşeron gibi işveren sorumluluğuna haiz kişi ve kurumlar, başka bir çalışma
alanından temin edilen iskelenin (çalışanları tarafından kullanılmadan önce) güvenli olduğundan
emin olmalıdırlar.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İnşaat İskeleleri ile ilgili öneri
ve uyarıları;
Sivil Halkın Korunması
• Yapı iskelesi kurulmadan önce insanlar tarafından kullanılan yol, kaldırım gibi alanlardan sorumlu
yetkili otorite ile irtibata geçilmelidir.
• Yapı iskelesi, malzemelerin düşmesini engelleyecek şekilde (kafes, perde, vb.) tasarlanmalıdır.
• Tehlikenin yüksek olduğu yıkım ve benzeri işlemlerde, cephe temizliklerinde korunaklı yürüme yolları
gibi ilave önlemler alınmalıdır.
• Şehir merkezleri gibi kalabalık alanlarda, yapı iskelelerinin kurulma ve sökülme işlemleri sakin
zamanlarda yapılmalıdır.
• Yapı iskelesinin kurulması ve sökülmesi sırasında insanların zarar görmemesi için yapı iskelesinin
etrafına uygun engel ve işaretler konulmalıdır.
• Yapı iskelesine izinsiz girişler engellenmelidir.
• Malzeme ve çöpleri kaldırmak için mekanik vinç veya çöp bacası kullanılmalıdır.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Hareketli Çalışma İskeleleri
Kurulum ve Kullanım;
• Hareketli çalışma iskelelerini sadece uzman bir kişi gözetiminde kurun, sökün veya değiştirin.
• İskeleleri varsa üreticinin kullanma kılavuzuna göre kurun ve kullanın.
• İskele platformlarına çıkış için iskele yapısında iç merdivenler bulundurun. (3)
• Hareketli çalışma iskelelerini bina/ inşaat bölümlerine geçiş amaçlı kullanmayın.
• Hareketli iskelelerin kenarlarında yüksekten düşme riskini engelleyici koruma korkulukları bulundurun.(1)
• Hareketli iskeleleri kullanımdan önce uzman bir kişiye kontrol ettirin.
• İskele azami yükleme sınırına uyun.
• Hareketli iskeleleri sadece düz, dayanıklı ve engelsiz zemin üzerinde hareket ettirin.
• İskele tekerlekliklerini kullanıma başlamadan önce fren koluyla sabitleyin. (2)
• İskeleyi hareket ettirmeden önce iskele üzerinde açıkta duran malzemelerin düşmesini engelleyici güvenlik
önlemlerini alın.
• İskeleyi kot farkı bulunan zeminler üzerinden atlatmayın.
• Üzerinde insan varken iskeleyi kesinlikle hareket ettirmeyin.
• Kullanımdan sonra iskeleleri devrilmeye karşı sabitleyin.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Hareketli Çalışma İskeleleri
Koruma İskeleleri
• Çatılarda veya eğik yüzeylerde yapılan işlerde kullanılan yapı iskelelerini uygun
korkuluklarla donatın.
• Bu korkuluklar aynı zamanda dengesini kaybetmiş bir işçinin düşmesine engel
olabilecek sağlamlıkta yapılmalıdır.
• Çalışma zorluklarından dolayı kenar koruma bulunmuyorsa bunun yerine
düşecek kişiyi korumak amacıyla koruma iskeleleri kullanın.
• Tehlikeyi azaltmak için düşme kenarı ve iskele zemini arasındaki yükseklik
farkını en aza indirmeye çalışın.
• Düşme kenarı ve iskele zemini (dayamalı iskele, kollu iskele) arasındaki azami
yükseklik farkının 3,0 m’ den fazla olmamasını sağlayın.
• Zemin genişliği düşme yüksekliğine göre değişmekle beraber her durumda en
az 0,90 m olmasını sağlayın.(1)
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Koruma İskeleleri
Cephe İskeleleri
Genel;
• İskele kabul edilmiş standartlara uygun yapıda değilse veya
seçilen iskelenin sağlamlık ve dayanıklılık hesabı yapılmamış
veya yapılan hesaplar tasarlanan yapısal düzenlemelere
uygun değilse bunların sağlamlık ve dayanıklılık hesaplarını
yapın.
• Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma,
kullanma ve sökme planını uzman bir kişiye yaptırın. Bu plan
iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde
olabilir.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Cephe İskeleleri
Kurulum;
• İskelenin taşıyıcı elemanlarının kaymasını; taşıyıcı zemine sabitlenerek, kaymaz araçlar kullanarak veya aynı
etkiye sahip diğer yöntemlerle önleyin ve yük taşıyan zeminin yeterli sağlamlıkta olduğundan emin olun.
İskelenin sağlam ve dengeli olmasını sağlayın. (6) (7) (8) (9) (10) (11)
• İskele platformlarının boyutunu ve şeklini yerleştirilmesi yapılacak işin özelliklerine ve taşınacak yüke uygun
olarak seçin. İskele platformlarını normal kullanımda, elemanları hareket etmeyecek şekilde kurun.
• Platform elemanları ve dikey korkulukların arasında düşmelere neden olabilecek tehlikeli boşluklar
bulunmadığından emin olun.
• Platformların tüm iskele katlarında platform kaplama malzemesi ile tamamen doldurulmuş olduğundan
emin olun.(5)
• İskele çalışma platformlarına ulaşım için iskele içi merdiven sistemi kullanın. Kullanılan iskele tipi ve boyutuna
göre merdiven yüksekliğini, türünü ve genişliğini tespit edin.(12)
• Her merdiveni iskele kollarıyla destekleyin. (13)
• Kurma, sökme veya değişiklik yapılması sırasında iskelenin kullanıma hazır olmayan kısımlarını uygun şekilde
genel uyarı işaretleri ile işaretleyin, tehlikeli bölgeye girişleri fiziksel araçlarla önleyin.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Kenar koruması (1)
Ana korkuluk (2)
Ara korkuluk (3)
Eteklik (4)
Platform (5)
Ankraj noktası (6)
Çapraz (7)
İskele ayağı (8)
Yatay elemanlar (9)
Dikey elemanlar (10)
İskele altı destekler (11)
Cephe İskeleleri
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Mobil İskeleler
• Mobil iskeleleri dayanıklılık ve taşıyacağı yükler bakımından yeterli sağlamlıkta ve uygun malzemeden imal
edin.
• Mobil iskelelerde, bacakları veya taşıyıcı orta kirişleri eksiz olarak yapın.(1)
• Mobil iskele bacaklarını, düzgün ve sağlam yerlere oturtun.(2)
• İskeleyi çapraz bağlantı elemanları ile sabitleyin.(3)
• Çalışma platformunun etrafına düşme tehlikesine karşı korkuluk sistemleri yerleştirin.(4)
• Çalışma platformlarına ulaşım için sadece merdiven kullanın.(5)
Mobil İskeleler
• Çalışma platformlarının tam dolu olmasına özen gösterin.(6)
• Çalışma platformlarını aşırı yüklemeyin.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Konsol İskeleler
• İskele kurulumunu sadece yetkili kişi gözetiminde ve bu iş için eğitilmiş işçilerle yapın.
• Konsol mesafesine ve konsol taşıyıcı sistemlerine gerekli statik hesaplamaları yaparak karar verin.(1)
• Çalışma platformlarının tam dolu olmasına özen gösterin.(2)
• Konsol iskeleyi kayma ve devrilme tehlikesine karşı sağlamlaştırın. (3)
• Konsol ayaklarını duvar açıklıklarında tahta kirişlere veya çelik taşıyıcılara dayandırın.(4)
• Çalışma platformunun etrafına düşme tehlikesine karşı korkuluk sistemleri yerleştirin.(5)
• Geçme kancalarının kazara çıkmalara karşı güvenli olmasını sağlayın.(6)
• Konsol iskelelerin üzerinde malzeme depolamayın.
Konsol İskeleler
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
İskele Sökümü:
• İskelelerin sökülmesine en üst kısımdan başlayın.
• İskelelerin bina bağlantılarını iskele elemanlarının alınmasından sonra ve yukarıdan aşağıya sırayla sökün.
• Sökülmüş olan malzemeyi hangi yükseklikten olursa olsun doğrudan doğruya yere atmayın, uygun iki
noktadan bağlayarak dengeli şekilde indirin ve uygun bir yerde istifleyin.
• Söküme başlamadan önce herhangi bir sebeple, iskelenin takviye veya çaprazlarından hiçbir eleman
almayın. Ancak söküme başlandıktan sonra iskele malzemesinin indirilmesi amacıyla iki dikme arası (aks)
korkuluklarının alınması mümkündür.
Asma İskeleler
Genel;
• Asma iskelelerin aşağı ve yukarı hareketlerini sağlayan makine, teçhizat ve vinçlerin, kullanmaya elverişli
olduklarına ilişkin belgeler yetkili teknik elemanca kullanılmaya başlamadan önce düzenlenmiş olmasını
sağlayın ve bu belgeleri işyerinde saklayın.
Kurulum;
• Asma iskeleyi, iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeden asılı kalacak şekilde tespit edin. İskeleyi
işletme talimatına ve statik hesaplamalara uygun olarak yerleştirin. (1)
• Asma iskelelerde kullanılacak kanca, çengel ve benzerlerinin ağızlarını, güvenlik mandalı veya uygun
güvenlik tertibatı ile kapatın. (4)
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Asma İskeleler
Periyodik Kontrol;
• Tüm kaldırma araçları her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrol edilecek, ayrıca yetkili
teknik bir eleman tarafından üç ayda bir bütünüyle kontrol edilecektir.
Kullanım;
• Asma iskelelerin taşıyacağı yükler, yetkili teknik elemanların verecekleri bir raporla belirtilecektir. İskeleyi
bundan fazla yükle yüklemeyin.
• Asma iskelelerin, iniş ve çıkış yollarında herhangi bir engel bulundurmayın.
• İskelelerin yapılacak işe göre en ağır yüke dayanıklı olmasını sağlayın.
• İskelelerin duvardan olan açıklığının, malzeme takım ve aletlerin aşağıya düşmesini önleyecek şekilde
olmasını sağlayın.
• Asma iskelelerde sadece kenar korkuluğu bulunan çalışma platformlarını kullanın.(2)
• Asma iskele kullanılacak halatları sadece iş ekipmanı ile çıkartılabilen somun ve cıvatalarla sabitleyin(4).
Halatı bükerek bağlamayın.
• İskele bağlantı halatlarını yük kaldırmak amacıyla kullanmayın.
• Elektrikli kaynak işlerini topraklaması uygun olarak yapılmış çalışma sepetlerinde yapın.
• Çalışma sepeti içerisinde çalışan işçilerin paraşüt tipi emniyet kemeri kullanmasını sağlayın. (3)
• Çalışma sepeti içerisinde çalışan işçilerin paraşüt tipi emniyet kemerini bağlayabilmesi için güvenlik halatı
(life line) bulunmasını sağlayın. Güvenlik halatını uygun ve sağlam bir yapı elemanına sabitleyin.
T.C.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Yapı Sektörü El Kitabından;
Asma İskeleler
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinden;
• Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri ve iskele şeklinde kullanılan geçici iş ekipmanlarının, TS EN
12810-1,TS EN 12810-2,TS EN 12811-1,TS EN 12811-2 ve TS EN 12811-3 standartlarına ve ilgili diğer ulusal
standartlara, konu ile ilgili ulusal standart bulunmaması halinde ilgili uluslararası standartlara uygun olması
sağlanır.
• Asma iskeleler, cephe platformları, güç kaynağıyla veya elle çalışabilen, sabit veya hareketli, daimi veya geçici
asılı erişim donanımları ve bu donanımı oluşturan parçaların ilgili ulusal standartlara, konu ile ilgili ulusal standart
bulunmaması halinde ilgili uluslararası standartlara uygun olması sağlanır.
• Seçilen iskelenin kurulum ve kullanım şekline göre sağlamlık ve dayanıklılık hesapları üreticiden temin edilir,
mevcut değilse yapılır veya yaptırılır. Bu hesaplar yapılmadan veya yapılan hesaplar sonucunda iskelenin güvenli
olmadığının tespit edilmesi halinde iskeleler kullanılamaz.
İskelelerde Temel Tedbirler
• İskelelerin aşağıdaki hususlara uygun olması sağlanır;
a) Kendiliğinden hareket etmeyecek, stabilitesi bozulmayacak ve çökmeyecek şekilde tasarlanmış, imal edilmiş ve
kurulmuş olması,
b) İskele sistemlerinin güvenli bir şekilde desteklenmesi, yatay ve düşey kuvvetlere karşı uygun şekilde sabitlenmesi
c) Doğru şekilde ve bakımlı bulundurulması,
ç) Korozyona karşı uygun malzeme kullanılması,
d) İskele sisteminde çatlak, kırık, yıpranmış ve korozyona uğramış özellikteki iskele ve bağlantı elemanlarının
kullanılmaması,
e) İskelelerde görülen kusurların derhal giderilerek zayıf kısımların güçlendirilmesi.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinden;
• İskele platformları hareket etmeyecek şekilde iskele sistemine sabitlenir. Platform elemanları ile iskele dikey
elemanları arasında ve platform döşemesinde çalışanların düşmesine sebep olabilecek boşluk bulunmaması
sağlanır.
• İskelelerdeki korkuluk sistemlerinin bu Yönetmeliğin Ek–4 (A) Yüksekte Çalışma başlığının 6 ncı maddesinde
tanımlanan özelliklere uygun olması sağlanır.
• İskelelerdeki bütün bağlantı yerleri ile bağlantı elemanlarının yeterli sağlamlıkta olması sağlanır ve bu
bağlantıların kendiliğinden ayrılmaması için gerekli tedbirler alınır.
• İskele sistemlerinin kurulması, kullanılması ve sökümünde İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik
Şartları Yönetmeliğinde belirtilen hükümlere uyulur.
• İskeleler aşağıda belirtilen durumlarda işveren tarafından görevlendirilen ehil bir kişi tarafından kontrole tabi
tutularak, iskeleler ile ilgili özel tedbirlerde belirtilen hususları içeren kontrol raporu hazırlanır, rapor sonucunda
sadece güvenli olduğu tespit edilen iskelelerde çalışma yapılır;
a) Kullanılmaya başlamadan önce,
b) Haftada en az bir kez,
c) Üzerinde değişiklik yapıldığında,
ç) Belli bir süre kullanılmadığında,
d) Sismik sarsıntı, kuvvetli rüzgârlar gibi olumsuz hava şartlarına veya denge ve sağlamlığını etkileyebilecek diğer
koşullara maruz kaldığında.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinden;
• İskelelerin taşıyabilecekleri azami ağırlıklar, levhalar üzerine yazılarak iskelelerin uygun ve görülebilir yerlerine
asılır. Belirtilen bu ağırlıkları aşan yükler iskelelere yüklenmez.
• İskelelerin üzerine moloz ve artıklar ile geçişi engelleyecek malzemeler bırakılmaz.
• İskelelerde geçiş amacıyla en az 60 santimetre genişliğinde ve kenarlarında bu Yönetmeliğin Ek–4 (A) Yüksekte
Çalışma başlığının 6 ncı maddesinde tanımlanan özelliklere uygun korkuluk sistemleri bulunan geçitler kullanılır.
• Vinç veya benzeri makinelerin kullanılması sırasında, yüklenen malzemenin iskeleye takılmaması için gerekli
tedbirler alınır.
Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri ve seyyar iskelelerde özel tedbirler;
• Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskelelerinin kurulumunda, taşıyıcı sisteme ait düşey ve yatay elemanların
eksiksiz olarak kullanılması ve sistemin yeteri kadar çapraz elemanlarla takviye edilmesi sağlanır.
• Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskelelerinde taşıyıcı sisteme ait dairesel kesitli düşey ve yatay elemanların
anma dış çapının en az 48,3 milimetre olması, anma et kalınlıklarının ise malzeme cinsine ve en küçük akma
dayanımına uygun olması sağlanır.
• Cephe iskeleleri binaya mümkün olduğunca yakın kurulur, bunun mümkün olmadığı durumlarda çalışanların bina
ile iskele arasından düşmelerini önleyici tedbirler alınır.
• Cephe iskelelerinin ayaklarında sabit veya düşeyliği ayarlanabilir taban plakaları ve yumuşak zeminlerde yükü
dağıtmak için taban plakaları altlarında uygun malzemeden yapılmış altlıklar kullanılır. Sağlam olmayan ve
uygunsuz malzemeler destek parçaları olarak kullanılmaz, iskelenin sağlam ve dengeli olması sağlanır.
• İskelelerde çalışılan platformlara güvenli ulaşımın sağlanması için merpen sistemleri veya benzeri güvenli ulaşım
sistemleri kullanılır.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinden;
• Madeni cephe iskeleleri statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanır.
• Seyyar iskeleler, üzerinde çalışan bulunduğu durumlarda hareket ettirilmez. İskelenin dik ve platformun düz
olması sağlanır. İskele ayaklarında iskelenin kendiliğinden hareket etmesini engelleyecek fren kolu gibi uygun
tertibatlar bulunur.
Asma iskele, cephe platformu ve asılı erişim donanımları şeklindeki iskele sistemlerinde özel tedbirler;
• İskele taşıyıcı sistemi için kullanılacak halatlar, hareketi sağlayan mekanik tesisat ve motor tertibatı, fren
sistemleri, çalışma platformu ve diğer güvenlik teçhizatları her gün işe başlamadan önce kontrol edilir.
• İskelelerin hareketlerini sağlayan makine, teçhizat ve vinçlerin, kullanılmaya başlanmadan önce, montajını
gerçekleştiren yetkili teknik elemanlarca kullanıma elverişli olduklarına dair belgeler hazırlanarak, bu belgeler
işyerinde bulundurulur.
• İskelelerin, çalışma sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeden asılı kalması sağlanır.
• İskelelerin taşıyabileceği azami yük miktarı belirtilerek, bu miktardan fazla yükleme yapılmaz. Asma iskelelerde
merpen kullanılmaz.
• İskeleler, çalışma konumunda devreye sokulabilecek durdurma fren sistemleriyle donatılır. Ayrıca iskelelerde
düşmeyi önleyici teçhizat ve ikincil fren sistemleri bulunur. Halatlı kaldırma tertibatlarında çalışma konumunda
güç kaynağının kesilmesi durumunda otomatik olarak devreye giren ayrı bir tutma freni bulunur. İskelelerde
düşmeyi önleyici teçhizat, tutma frenleri ve ikincil fren sistemi gibi güvenlik tedbirlerinin çalışma esnasında
sistemi durdurma amaçlı kullanılmaması için gerekli tedbirler alınır.
• Güç tahrikli halatlı asma iskele sistemlerinde, aşırı yük algılama sistemleri, otomatik hız algılayıcı sistemler, en
düşük ve en yüksek çalışma seviyelerinde devreye girecek halat sonu sınır anahtarları, yapıdan kaynaklanan
tehlikeli durum varsa çarpışmayı önleyici düzenekler, iskele platformunun yatay düzlemde kalmasını sağlayan
eğim algılayıcılar gibi güvenlik sistemleri bulunur.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinden;
• İskele sistemlerinde çalışan sayısı kadar dikey yaşam hattı oluşturulur. Çalışanlara bağlantı aparatları ve halat
tutucularıyla beraber tam vücut kemer sistemleri verilerek kullanımı sağlanır. Dikey yaşam hatlarının üst uçları
uygun bir yere sağlam ve güvenli bir şekilde sabitlenir.
• Halatlı sistemlerde halatların sarıldığı ve geçtiği mekanik teçhizatlardan kurtulmalarını, hareket sırasında çekme
sisteminde halatların kaymasını önleyen tedbirler alınır.
• İskelelerin, iniş ve çıkış yollarında herhangi bir engel bulunmaması için gerekli tedbirler alınır.
• İskele platformunu taşıyan, tutan sistem ve bu sistemin bağlantı ve sabitleme noktalarının en olumsuz yükleme
koşullarında oluşan statik ve dinamik kuvvetleri karşılayacak nitelikte olması sağlanır.
TEŞEKKÜR EDERİM.