Transcript OP*TI PUTEVI METABOLIZMA PROTEINA AZOTNI EKVILIBRIJUM

OPŠTI PUTEVI METABOLIZMA PROTEINA
AZOTNI EKVILIBRIJUM
HORMONI U METABOLIZMU PROTEINA
dr Mirjana Milošević-Tošić
SINTEZA HEMA -PORFIRINA
• .
SINTEZA KATEHOLAMINA
• .
OSNOVNE JEDINICE SINTEZE
PURINSKIH I PIRIMIDINSKIH BAZA
SINTEZA KREATINA
SINTEZA SEROTONINA
RAZGRADNJA PROTEINA
-UBIKVITINSKI SISTEM-
• Proteini spremni za
razgradnju vezuju se
za ubikvitin
RAZGRADNJA PROTEINA
-UBIKVITINSKI SISTEM• Vezuju se kovalentnom
vezom preko terminalne
COOH grupe ubikvitina
sa ξ amino grupom
lizina ciljnog proteina
• Druge jedinice
ubikvitina se vezuju na
Lys 48
RAZGRADNJA PROTEINA
-UBIKVITINSKI SISTEM-
RAZGRADNJA PROTEINA U TKIVIMA
• TKIVNE PROTEINAZE-KATEPSINI
• CITOPLAZMATSKE-KALPAINI
• LIZOZOMALNI ENZIMI, MITOHONDRIJALNI ENZIMI
• ENDOPEPTIDAZE – EGZOPEPTIDAZE
• U ODNOSU NA KATALITIČKU GRUPU AKTIVNOG CENTRA
– TIOL-CISTEIN
• KATEPSIN B – ENDOPEPTIDAZA (proinsulin-insulin)
• KATEPSIN C – DIPEPTIDIL PEPTIDAZA
• KATEPSIN S, L, N,H
– ASPARAGIN PROTEINAZE
• KATEPSIN D (sličan pepsinu-aromatske aminokiseline)
– SERIN PROTEINAZE
• KATEPSIN A (karboksipeptidaza A)
• DIPEPTIDAZE
KATABOLIZAM AMINOKISELINA
• - NH 2
• transaminacija
• dezaminacija
• - α COOH
• dekarboksilacija
• - DEGRADACIJA UGLJOVODONIČNOG SKELETA
TRANSAMINACIJE
DEZAMINACIJA
OKSIDATIVNA DEAMINACIJA
AMINOKISELINA
GLUTAMINSKI CIKLUS
-prenos NH4 od mozga do jetre-
GLUKOZA ALANINSKI CIKLUS
-prenos N iz mišića u jetru-
DEKARBOKSILACIJA
• IZDVAJANJE CO 2 IZ
α COOH GRUPE AK
• B6
•
•
•
•
HISTIDIN → HISTAMIN
CISTEIN → CISTEAMIN (CoA)
GLUTAMINSKA KISELINA → GABA
FENILALANIN, TIROZIN → KATEHOLAMINI
DEKARBOKSILACIJA AK
DEKARBOKSILACIJA AK
DEKARBOKSILACIJA AK
DEGRADACIJA UGLJOVODONIČNOG
SKELETA
• INTERMEDIJERI:
– PIRUVAT: Ala, Cys, Ser, Gly
– SUKCINIL CoA: Ile, Met, Val
– FUMARAT: Asp, Phe, Tyr
– OKSALOACETAT: Asp, Arg
– ACETIL CoA: Ile, Leu, Trp, Thr
DEGRADACIJA UGLJOVODONIČNOG
SKELETA
• SINTEZA UGLJENIH HIDRATA:
– KETOGENE AK (Leu)
– PRODUKTI RAZGRADNJE ISKORIŠTAVAJU SE ZA
SINTEZU KETONSKIH TELA I MASNIH KISELINA
– GLIKOGENE AK
– PRODUKTI RAZGRADNJE ISKORIŠTAVAJU SE ZA
SINTEZU GLUKOZE
– GLIKOGENE I KETOGENE (Phe, Tyr, Trp,
Thr, Ile, Lys)
• SINTEZA MASTI
CIKLUS TRIKARBOKSILNIH KISELINA (KREBSOV
CIKLUS)
C 3 AK SE RAZGRADJUJU DO PIRUVATA
C4 AK SE RAZGRADJUJU DO
OKSALOACETATA
C5 AK SE RAZGRADJUJU DO α
KETOGLUTARATA
RAZGRADNJA VALINA, METIONINA I
IZOLEUCINA
AZOTNI EKVILIBRIJUM
• - ODNOS IZMEDJU KOLIČINE N KOJI SE UNESE U
ORGANIZAM U SASTAVU HRANE I KOLIČINE N
IZLUČENOG IZ ORGANIZMA PUTEM URINA (90 %)
FECESA (10 %) I ZNOJA.
BALANS AZOTA
AZOTNI EKVILIBRIJUM
• URAVNOTEŽEN
• POZITIVAN
– DECA-RAST I RAZVOJ
– GRAVIDITET
– SPORTISTI
• NEGATIVAN
– GLADOVANJE
– INFEKTIVNE BOLESTI
– TRAUME, OPEKOTINE
HORMONI U METABOLIZMU PROTEINA
• ANABOLIČKI
•
•
•
•
INSULIN
SOMATOTROPIN (HORMON RASTA)
ANDROGENI
T3- fiziološke koncentracije
• KATABOLIČKI
• GLUKAGON
• T3- hiper
• GLUKOKORTIKOIDI