Transcript Cognitive of Depressive Disorder การรู้-การคิดของผู้ป่วยโรคซึมเศร้า วิชญา โมฬีชาติ

Cognitive of
Depressive Disorder
ึ เศร ้า
การรู ้-การคิดของผู ้ป่ วยโรคซม
ี
วิชญา โมฬชาติ
นักจิตวิทยา 5
ความหมายของการรู ้- การคิด

การรู ้การคิด (Cognition) หมายถึง
กระบวนการทางจิตทีท
่ าการเปลีย
่ นข ้อมูลที่
ั ผัส(Transform
ผ่านเข ้ามาทางประสาทสม
Sensory Input) ไปในรูปแบบต่างๆ
กระบวนการนีท
้ าหน ้าทีต
่ งั ้ แต่ลดจานวนข ้อมูล
(Reduced) เปลีย
่ นรหัส (Code) และสง่ ไป
เก็บไว ้ (Store) ในกล่องความจา และรือ
้ ฟื้ น
เรียกคืน (Retrieve) มาได ้เมือ
่ ต ้องการ
การรับรู ้ จินตนาการ การแก ้ปั ญหา การจาได ้
การรู ้-การคิดของผู ป
้ ่ วยโรค
ซึมเศร ้า


ึ เศร ้าจะแสดงอาการของการขาด
โดยปกติโรคซม
ิ ธิภาพของการรู ้ การคิด ซงึ่ คล ้ายคลึงกับโรคสมอง
ประสท
ื่ ม แต่ผู ้ป่ วยโรคซม
ึ เศร ้าจะไม่มอ
เสอ
ี าการ aphasia, apraxia,
ื่ ม
agnosia ซงึ่ เป็ นกลุม
่ อาการของโรคสมองเสอ
ึ เศร ้ามัก
ความผิดปกติของการรู ้การคิดของผู ้ป่ วยโรคซม
แสดงออกมาในลักษณะของ การ หลงลืมง่าย ความคิดอ่าน
้
ิ ใจไม่แน่นอน ไม่มน
ชาลง
ลังเล ตัดสน
ั่ ใจในตนเอง ผู ้ป่ วยจะ
มองโลกภายนอก รวมถึงมองชวี ต
ิ ตัวเองในแง่ลบ คิดว่าชวี ต
ิ
ตนเองไม่มค
ี ณ
ุ ค่า ไม่มค
ี วามหมายต่อใคร ผู ้ป่ วยบางคนมี
ึ ผิดหรือกล่าวโทษ ตาหนิตนเองต่อสงิ่ ทีต
ความรู ้สก
่ นเองได ้
กระทาลงไป แม ้เป็ นการกระทาทีผ
่ ู ้อืน
่ เห็นเป็ นเรือ
่ งเล็กน ้อย
ความคิดอยากตายพบได ้ถึงร ้อยละ 60 และพบว่ามีการฆ่าตัว
ึ เบือ
ตายร ้อยละ 15 ในชว่ งแรกผู ้ป่ วยอาจแค่รู ้สก
่ ชวี ต
ิ ไม่
ึ
ทราบจะมีชวี ต
ิ อยูต
่ อ
่ ไปทาไม เมือ
่ อาการเป็ นมากขึน
้ จะรู ้สก
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)





มีรากฐานมาจากแนวคิดเรือ
่ งพฤติกรรมนิยม
(Behavirism) และแนวคิดเรือ
่ งจิตวิทยาการรู ้-การ
ื่ หลักอยู่ 3
คิด(Cognitive Psychology) มีความเชอ
ประการคือ
ความคิดมีผลต่อพฤติกรรม
ความคิดเป็ นสงิ่ ทีส
่ ามารถคบคุมและเปลีย
่ นแปลงได ้
การเปลีย
่ นแปลงพฤติกรรมให ้เหมาะสมทาได ้โดย
การเปลีย
่ นความคิด
การบาบัดแบบปรับเปลีย
่ นความคิดและ
พฤติกรรมพัฒนาขึน
้ โดย Aron Beck โดยมีความ
ื่ ว่า อารมณ์ทผ
เชอ
ี่ ด
ิ ปกติของคนเรานัน
้ เป็ นผลมา
จากการบิดเบือนความคิดหรือการประเมินเหตุการณ์
ในชวี ต
ิ ด ้วยความคิดทีไ่ ม่ตรงกับความเป็ นจริง
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

ึ เศร ้าเกิดจากการคิด
Beck กล่าวว่าอารมณ์ซม
การเข ้าใจ 3 สงิ่ (Cognitive triad) ผิดพลาด
ของ 3 สงิ่ ในทีน
่ ห
ี้ มายถึง ตนเอง โลกและ
อนาคต การคิดการเข ้าใจทีผ
่ ด
ิ พลาด
(Cognitive Error) เกิดจากการทีผ
่ ู ้ป่ วยมีแบบ
แผนการคิดไปในทางลบ (Negative
่ ฤติกรรมทีไ่ ม่
Thought) ซงึ่ จะนาไปสูพ
เหมาะสม (Maladaptive Behavior)
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)
Cognitive
Pattern
มองตนเองด ้าน
มองโลกด ้านลบ
มองอนาคตด ้าน
Thought
Maladaptive
Behavior
ไร ้ค่า ไม่ดพ
ี อ
ปฏิเสธ แยกตัว
ิ้ หวัง
ไม่มใี ครชว่ ยเหลือ สน
ล ้มเหลว
ฆ่าตัวตาย
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

แบบแผนความคิด (Schemas) Beck ให ้
้
ความหมายว่าเป็ นแบบแผนการคิดทีใ่ ชใน
การดาเนินชวี ต
ิ ซงึ่ พัฒนามาตัง้ แต่วย
ั เด็กและ
มีบทบาทในการชว่ ยในการปรับตัว การนา
ื่ มโยงเพือ
ข ้อมูลข่าวสารทีไ่ ด ้มาเชอ
่ ชว่ ยใน
ิ ใจ การเจ็บป่ วยทางจิตสว่ นหนึง่
การตัดสน
เกิดจากความผิดปกติของความคิดซงึ่ สง่ ผล
ให ้เกิดความผิดปกติทางอารมณ์ นาไปสู่
พฤติกรรมทีไ่ ม่เหมาะสม
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

ตัวอย่างของ Adaptive
Schemas และ
Maladaptive
Schemas
Adaptive
Schemas
ถ ้ามี
เหตุการณ์
ใดๆเกิดขึน
้
ฉั นก็
สามารถ
จัดการกับ
เหตุการณ์
นัน
้ ได ้
Maladaptiv
e Schemas
ฉั นจะต ้อง
จัดการกับ
เหตุการณ์
ก็ตามให ้
เรียบร ้อย
สมบูรณ์
เท่านัน
้
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

ตัวอย่างของ Adaptive
Schemas และ
Maladaptive
Schemas
Adaptive
Schemas
ถ ้าฉั นทา
อะไร
บางอย่าง
ฉั นสามารถ
ควบคุมสงิ่
ฉั นทาได ้
Maladaptiv
e Schemas
ถ ้าฉั นเลือก
อะไรสงิ่ นั น
้
ต ้องสาเร็จ
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

ตัวอย่างของ Adaptive
Schemas และ
Maladaptive
Schemas
Adaptive
Schemas
ฉั นเป็ นนั ก
ค ้นหาจึง
กลัวความ
ล ้มเหลว
Maladaptiv
e Schemas
ฉั นไม่รู ้จะทา
อะไรเพราะ
ว่าจะทาอะไร
มันจะไม่
ประสบ
ความสาเร็จ
การร ักษาผู ป
้ ่ วยโรคซึมเศร ้าด้วยการบาบัดแบบ
่
ปร ับเปลียนความคิ
ดและพฤติกรรม
(Cognitive Behavior Therapy:CBT)

ตัวอย่างของ Adaptive
Schemas และ
Maladaptive
Schemas
Adaptive
Schemas
- คนอืน
่
ื่
ไว ้ใจ เชอ
ฉั น
-ผู ้คน
นับถือ
Maladaptiv
e Schemas
- คนอืน
่ ไม่
ื่ ใจฉั น
เชอ
- ฉั นไม่มใี คร