Transcript Document 7133078

วิชา: พยาธิวทิ ยา
PATHOLOGY
By S. Pongsabutra MD.
6 June 2008
Pre-Test
• Can you answer the following
questions?
1. What is the Pathology?
2. How to Learn the Pathology?
3. How clinical work and public health
care concern with the Pathology?
Topic: Introduction to Pathology
And Forensic Medicine
By S. Pongsabutra MD.
– Contents of Learning ;
1.The meaning and scope of pathology.
2. How to learn the Pathology.
3.The main cluster of diseases.(roots of diseases)
4. Application Pathology for the clinical work or
other objectives such a tool of research work and
public health care.
1. What is Pathology
• Pathology is study the abnormal state of body particularly in
morphology (structure) and function (physiology) of organ, tissue,
and cell. Which have been changed from the normal by the
influences of environments.
Or
Pathology is the medical science specialty practice
concerned with all aspects of diseases
หรื อ = ความรู้ ทาง
วิทยาศาสตร์ การแพทย์ ทุกชนิดทีไ่ ด้ ศึกษาและเก็บรวบรวมใว้ เกีย่ วกับ
เรื่ อง “โรค” โดยเฉพาะ (=พระคัมภรีทบี่ ันทึกเรื่ องโรคของมนุษย์
ใว้ )
What is the disease
• Disease (=dis+ease) is the disordered
of body function, (organ systems)
resulting suffering, torture of the body
which show off by symptoms & signs of
affected parts complained by that victim.
Scope of Pathology
Basis of
Pathology
Special Pathology
Anatomic
Pathology
Clinical
pathology
(emphasised on
body fluid and
blood)
General
Pathology
Systemic
Pathology
* Forensic Medicine
* Autopsy Pathology
* Surgical Pathology
* Cyto Pathology
* Molecular Pathology
* Hemato Pathology
…….ฯลฯ.........
APPLIED TO SOLVE clinical PROBLEMS OF
DISEASES
การศึกษา
ทีว่ ่ าด้ วย ลักษณะพยาธิสภาพ (การเปลีย่ นแปลง) ทีไ่ ม่ เจาะจงว่ า
จะต้ องเกิดขึน้ ณ ส่ วนใด อวัยวะใด
General Pathology
• ตัวอย่ างเช่ น การศึกษา;
1. Cellular Pathology
2. Inflammation and Repair
3. Hemodynamic Disorders
4. Neoplasia
5.Environmental Pathology
6.Genetic Diseases and Molecular basis of
Disease
…..etc……..
Systemic Pathology
(ศึกษาโรคต่ างๆทีเ่ กิดขึน้ กับแต่ ละอวัยวะในทุกระบบ
อวัยวะ)
• Disease of Organ system consisting
of;
1 Cardiovascular system (CVS eg, heart,
blood vessel.)
2. Respiratory system ( RS )
3. Gastrointestinal system include
liver,biliary tract and pancrease (GI )
4. Kidney& Urinary Bladder (KUB)
…etc…
2. HOW TO LEARN PATHOLOGY
METHOD OF LEARNING
A. THEORETICAL STUDY
Direct study (take out the affected
cells ,tissues, organs from either
the life or body for direct
examination the pathological
changes in the laboratory.)
B. Practical
study
there are 2 ways
Indirect study (study the
Pathological changes in life
by Application the
scientific tools and
laboratories to find out the
lesions.)
A. THEORETICAL STUDY
There are 6 main objects to study the
DISEASES :1. Etiology
2. Pathogenesis (the process or changing mechanism)
3. Pathological changes (structural changes=lesion)
4. Clinical feature (symptoms and signs of patient
due to structure & functional changes)
5. Complication =secondary changes (both of
structure and function) of the other related
organs ( ภาวะแทรกซ้ อนหรื อ ผลกระทบต่ ออวัยวะอื่นๆ )
6. Prognosis =Prediction the disease outcome on
patient in the future
B. PRACTICAL STUDY
วิธีศึกษาการเปลี่ยนแปลง cell, tissues and organs เมื่อเกิดขึ้นแล้ว
คือ “การเปรี ยบเทียบ”ความแตกต่าง
ระหว่าง
สภาพปกติก่อนการเปลี่ยนแปลงกับสภาพหลังเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
ได้แก่ โครงสร้ าง กับ โครงสร้ าง หน้ าที่ กับ หน้ าที่ ของอวัยวะ เนื้อเยื่อ
เซลส์ และส่ วนประกอบต่ างๆของสิ่ งเหล่ านั้น
ตัวอย่างการเปรี ยบเทียบ
Normal squamous cell vs abnormal squamous cell?
Structure Normal tissue mucosal of small bowel vs abnormal
tissue mucosal of small bowel?
Normal organ liver vs abnormal organ liver ?
Function
Normal blood sugar vs abnormal blood sugar?
of man between before and during involved in
diabetes mellitus
(ศึกษาจากกล้องจุลทัศน์)
Descriptive term; Gross Pathology of Liver
Liver show focals loss of parenchymal tissues
(technical term is liquefaction necrosis)
Descriptive term gross Pathology of Liver
Abnormal surface of liver shows– diffuse small nodular lesions
size1-2 mm with shrinkageof contour
Severe, Diffuse dilatation of sinusoid with reddish –brown
color cut surface
Abnormal cut surface characterized by multiple,nodules
varying in size, up to 1 cm. grey– white color (neoplasia)
Liver
Abnormal cut surface show diffuse small white solid masses
size vary from~ 1-3 mm.
Descriptive term Histopathology
–
Opisthorchis in Hepatic bile duct
พยาธิ์ใบไม้ . ในท่ อนา้ ดีตับ
Abnormal Changes characterized by necrosis of
Liver cells cords around Central vein
Abnormal both in size, shape of liver Cells with marked
disorders arrangement (or loss of normal) of architecture
เครื่ องมือหรื ออุปกรณ์ สาหรับใช้ ศึกษาตรวจสอบการเปลีย่ นแปลง
(Anatomical and Functional changes= โรค)
คือความรู้และทักษะ
ความรู ้เรื่ องกายภาพปกติ
และโรคต่างๆของมนุษย์
Basic Medical Science
Knowledge such as
Anatomy, Physiology,
Pathology…etc.
ทักษะที่มีตามธรรมชาติ
และผ่านการฝึ กของมนุษย์
* ประสาทสัมผัสทั้ง 5 รูป รส
กลิน่ เสียง และสัมผัส
eg.ใช้ ใน การซักประวัติ การ
ตรวจร่ างกาย ดู คลา, เคาะ, ฟัง
สารวจหาความผิดปกติที่เกิดขึน้
ที่ไหน ลักษณะเป็ นอย่ างไร?
ความรู ้ทางวิทยาศาสตร์
เทคโนโลยีและการแปลผลที่ได้
จากเทคนิคปฏิบตั ิการต่างๆ
•ปฏิบตั ิการทาง เคมี,ชีววิทยาและการใช้
อุปกรณ์ทางphysicsเข้ามาช่วย เช่นการ
วิเคราะห์สารต่างๆในเลือด สื บค้นความ
ผิดปกติorgans function การเพาะ
เชื้อหา micro organism ตัวเหตุ ของ
โรค หรื อการใช้ x-rays, MRI,
CTscan ,..etc..เพื่อดูการเปลี่ยนแปลง
รู ปร่ าง อวัยวะในตัวผูป้ ่ วย…etc..
3. Main Cluster of Diseases (root of diseases = life
adaptation under the influence 0f environments for
survive)
กลุ่ม 2
กลุ่ม 1
Congenital Disorders
Hereditary
Disease
Congenital
anomaly
* Genetics * Abnormal
Diseases
Growth &
(การปรับสภาพ Development
เพื่อให้ อยู่ได้ แต่ *Acquired
ต้ องสู ญเสี ย
gene mutation
บางอย่ างถาวร)
Reaction of
self defense
mechanism
* inflammation
* Immune
disorders
กลุ่ม 3
Formation of
Tumor ;
* Non Neoplastic
* Neoplastic
กลุ่ม 4
Unclassified factors
* Metabolic disorders ; eg. DM.
(compatible with hereditary)
* Degenerative Diseases
eg. Alzheimer Disease….etc.
4. ตัวอย่ างการนาพยาธิวทิ ยาไปใช้ ประโยชน์ ใน clinical work
เช่ น การใช้ แก้ ปัญหาผู้ป่วยในคลีนิคเพื่อเป็ นแนวทางการรักษา
: ชายไทยอายุ 17 ปี
4.1 ปัญหาได้
จากซักประวัติ
อาการสาคัญ(CC.) เหนื่อยง่ าย หอบเหนื่อยเมื่อออกแรง
[ ผู้ป่วยมาหา
เล่า ถึงความไม่
เพียงเล็กน้ อย ประมาณ 1 ปี ก่อนมา มีอาการมากขึน้ จน
ต้ องมาหาแพทย์
สบาย ]
อดีต : เคยป่ วยเป็ นไข้ เจ็บคอ บ่ อยครั้งระหว่างอายุ 3-5 ขวบ
การตรวจร่ างกาย ลักษณะสภาพทัว่ ไปผอม หน้ าตาหมองคลา้ ท่าทางหอบ เส้ นเลือดดา
ทีค่ อโป่ งเห็นได้ ชัด นอนราบไม่ ได้
ระบบ RSหายใจแรง เร็ว 20 ครั้ง/นาที เคาะทึบฟังมีเสียง crepitation ทั้งสองข้ าง
ระบบ CVS Heart rate=115/นาที คลา apex beat ได้ที่ 5 ICS lateral to MCLเมื่อฟัง
ได้ ยนิ เสี ยง diastolic murmur ดังระดับ 4 ระบบอื่นๆ ตรวจไม่ พบสิ่ งผิดปกติ
ปัญหา?ผู้ป่วย ซึ่งแพทย์ ต้องวินิจฉัยโรคหาตอบให้ ได้ ในขั้นแรก คือมีพยาธิสภาพอะไรบ้ าง
เกิดขึน้ ที่ไหน โดยอาศัยคาบอกเล่ าอาการ เพื่อจะได้ ใช้ เป็ นช่ องทางค้ นหาตาแหน่ งโรค อาธิ:
- โรคต้ นกาเนิด (primary)เริ่มต้ นที่ไหน เริ่มอย่างไร ในระบบใด?
Heart , Lung?
- สาเหตุโรคเกิดจากอะไร?
- พยาธิกาเนิดดาเนินไปอย่ างไร? พยาธิสภาพทีเ่ กิดเกีย่ วข้ องกับ
อวัยวะใดบ้ าง? แต่ ละอวัยวะพยาธิสภาพมีลกั ษณะอย่ างไร?
- อาการและสิ่ งตรวจพบในผู้ป่วย สั มพันธ์ กบั พยาธิสภาพทีเ่ กิด
ขึน้ กับอวัยวะนั้นอย่างไร?
- อวัยวะใดบ้ างเป็ นภาวะแทรกซ้ อนของโรคนี้ เกิดขึน้ ได้ อย่างไร?
- อนาคตผู้ป่วยจะเป็ นอย่ างไร
การแยกแยะประเมิน พยาธิสภาพ? อยูส่ ่ วนใดของอวัยวะ?
(Differential Diseases DD.)
Pericardium
•
Heart
Symptoms ?
Myocardium
Endocardium
Signs ?
Disease? - Congenital?ประวัติควรเป็ นอย่ างไร
- Inflammation?-----;-------- Tumor?
-----;-------
ประการต่ อมา การใช้ ทกั ษะ ตรวจร่ างกายประสานกับความรู้ พืน้ ฐานวิทยาศาสตร์ การแพทย์และ
พยาธิวทิ ยา(ความรู้ โรคในระบบ CVS & RS) :นามาวิเคราะห์ ความผิดปกติของระบบอวัยวะซึ่ง
ตรวจพบ :
- อัตราการหายใจ 20 ครั้ง/ นาที. (มีความหมาย ?)
- อัตราการเต้ นหัวใจ 115 ครั้ง / นาที. (มีความหมาย ?)
- คลา Apex beat หัวใจเต้ นกระทบหน้ าอกทีบ่ ริเวณ 5th I.C.S;
เยือ้ งด้ านนอกต่ อ MCL. นอนราบไม่ ได้ (มีความหมาย?)
บริเวณ Apex beat ฟังได้ ยนิ เสี ยง Diastolic Murmur ดังระดับ 4 ?
- ปอดเคาะทึบ ฟังมีเสี ยง Crepitation? ทั้งสองข้ าง
- เส้ นเลือดที่คอโป่ ง.?
symptom and signของผู้ป่วยเมื่อนามาวิเคราะห์ โดยอาศัยความรู้ วช
ิ าพยาธิวทิ ยา;
วิชากายวิภาคศาสตร์ , สรีรวิทยา และประมวลเข้ าด้ วยกัน ผลทีไ่ ด้ ออกมาเป็ นการวินิฉัยทาง
Pathological Anatomic Diagnosisดังนี้ คือ:Mitral stenosis with lt. ventricular
Hypertrophy and acute pulmonary edema, Bilateral . พยาธิสภาพนี้ สามารถใช้
อธิบาย symptom&sign ผู้ป่วยได้ ท้งั หมดและสามารถโยงไปตอบคาถามอื่นๆอีกได้
การเลือกใช้ เครื่ องมือ,ห้ องปฎิบัติการและวิทยาการทางวิทยาศาสตร์ เข้ า
ช่ วยตรวจหาพยาธิสภาพหัวใจ ปอดและสาเหตุของโรค เป็ นการconfirm
สนับสนุนการวินิจฉัยทางPhysical Examination.
-ใช้ X - rays, EKG, ตรวจสอบการเปลีย่ นแปลงรูปร่ างหัวใจ,ปอด
ในตัวผู้ป่วย พบว่ า เงาหัวใจโต ปอดมีฝ้ากระจายทั้วไปทั้งสองข้ าง
(ความหมายฝ้า?) คลื่นไฟฟ้ าตรวจการทางานหัวใจแสดงผนังหัวใจข้ างซ้ าย
โต (การแปลคลื่นไฟฟ้ าเป็ นผนังหัวใจโตต้ องมีความรู้ เรื่ องคลื่นไฟฟ้ า EKG)
- ใช้ ปฏิบัติการชีวะเคมีวิทยาตรวจสอบทาง Immunology วิเคราะห์
antigen - Antibody พิศูจน์ เชื้อต้ นเหตุในเลือดผู้ป่วยมีจริงหรื อไม่ ?
หมายเหตุ ความรู้ เรื่ องโรคนีไ้ ด้ เรียนรู้ มาก่ อนแล้ วคือ Rhumatic
Heart Disease (เรียนใน Systemic Pathology) สามารถ
นามาใช้ ประโยชน์ ในการเปรียบกับกรณีศึกษาปัญหาโรคซึ่งพบในผู้ป่วยนีไ้ ด้
กระบวนการนาความรู้ พยาธิวทิ ยาแก้ ปัญหาผู้ป่วย
-ขั้นแรก ทบทวนความรู ้ basic sciences ; Anatomy , Physiology ของ
ระบบC.V.S และ R.S microbiology…etc. + Pathology of C.V.S & R.S
Anatomy or Structure
Heart ?,Pericaridium
Myocardium Valves?
-Location 0f Heart and
position of Valves relate
to chest wall ?;
character of valves ?.
- Lung:pleura brochus l
structure ;consistency,
blood supply…etc.
Physiology or Function
-sound and location of blood
pass through valves during
Heart systole and diastole
-funcion of valves-, rate of
heart beat……etc.
- Respiratory rate and
respiratory sound ---etc.
การวิเคราะห์ ปัญหา โยงความสั มพันธ์ ระหว่ างรู ปร่ าง,หน้ าที่ของอวัยวะนั้น, ให้
สอดคล้ องกับเหตุและผลความผิดปกติทปี่ รากฏคืออาการและสิ่ งที่ตรวจพบเรียกว่ าClinico – Pathological Correlation (คือ Anatomical
Diagnosis: Mitral stenosis with lt.ventricular hypertrophy and
acute pulmonary edema,bilateral นีใ้ ช้ อธิบายปรากฏการณ์ โรคดังนี)
้
Anatomic changes
Functional changes
Mitral Valve stenosis
Diastolic Murmur gr.4
[ Leaflets characterized by
stiffness, fused together ,narrow
opening and shortening of
chordae tendinae ]
[ Difficulty of blood flow pass
through Mitral Valve stenosis
during Lt. Atrium – Systole and
Lt. Ventricle- Diastole create
abnormal sound called murmur]
Anatomic changes
Functional changes
Mitral Valve marked stenosis
Diastolic Murmur gr.4
Lead to output Systemic blood
Volume less than normal
during lt.ventricular systole
H.R. 115 / min = Compensate for
normal blood Volume [1st.. Step]
Lt. Ventricular Hypertrophy increase
strength pump to return normal blood
Volume [2st.. Step]
Heart Overload
Lt. Heart pump failure
RR.20/min หายใจเร็ วหรื อหอบ
เลือดคัง่ ในปอดดันน้ าในหลอดเลือดซึมเข้าถุงลม
เหนื่อยเพื่อให้ได้ O2 เท่าเดิม
ปอดแทนที่อากาศ
*หลอดเลือดดาที่คอโป่ งสาเหตุจากเลือดย้อนกลับเนื่องจากไหลเข้า
RT. Atrium ไม่สะดวกเพราะยังมีเลือดค้างใน Lt.Atrium มาก
Picture shows character of sclerotic heart Valve
แสดง พยาธิสภาพ ผนังหัวใจซ้ าย โตผิดปกติ
พยาธิสภาพ Cardiac muscles Fibres โตผิดปกติทาให้ ผนังหัวใจ
โตตามไปด้ วย
พยาธิสภาพ มีของเหลว ในถุงลมปอด( Pulmonary
edema) แทนทีอ่ ากาศเนื่องจากเลือดคัง่ ใน alveolar cap.
การนาพยาธิวทิ ยาใช้ ประโยชน์ ด้านอื่น
• 1. ใช้ ในงานวิจัยโรคเช่ นการตรวจเปรียบเทียบหาความผิดปกติยีนใน
โรคต่ างๆ
2. ใช้ เป็ นเครื่ องมือหาสถิติและสาเหตุการตายของโรค
3. ใช้ การคัดกรองโรคเพื่อการรักษาทีม่ ีประสิ ทธิภาพในชุมชน
4. ใช้ ประกอบเป็ นหลักฐานรูปคดีในการตัดสิ นคดีของคู่ความ
5. ใช้ ศึกษาโรคระบาดเพื่อการป้ องกันและรักษา
ความสัมพันธ์ระหว่าง
= STUDY ABNORMAL STATE OF
BODY PARTICULAR IN
MORPHOLOGICAL & FUNCTIONAL
CHANGES OF ORGAN, TISSUE CELLS.