Hoş geldiniz!!! Tanışma Sizi tanıyalım İş tecrübeniz AB Hibelerine / Projelerine olan ilginiz Beklentileriniz Gündem Eğitmenin tanıtımı Anket: Eğitimden beklentileriniz nedir? Lütfen size dağıtılan Ön Bilgi Anketini doldurun.
Download ReportTranscript Hoş geldiniz!!! Tanışma Sizi tanıyalım İş tecrübeniz AB Hibelerine / Projelerine olan ilginiz Beklentileriniz Gündem Eğitmenin tanıtımı Anket: Eğitimden beklentileriniz nedir? Lütfen size dağıtılan Ön Bilgi Anketini doldurun.
Hoş geldiniz!!! Tanışma Sizi tanıyalım İş tecrübeniz AB Hibelerine / Projelerine olan ilginiz Beklentileriniz Gündem Eğitmenin tanıtımı Anket: Eğitimden beklentileriniz nedir? Lütfen size dağıtılan Ön Bilgi Anketini doldurun Eğitimin Amaçları • Bir Proje Fikrinden Proje Teklifine geçiş (Proje Yönetim Döngüsü) • AB Hibe Sistemi hakkında bilgi sahibi olmak I- AB HİBE VE FONLARI ADAYLIK SÜRECİNDE TÜRKİYE-AB MALİ İŞBİRLİĞİ Aralık 1999 Helsinki Zirvesi Türkiye’ye Adaylık Statüsü Adaylık statüsünün AB ile Mali İşbirliğine yansımaları : • 17 Aralık 2004 : AB tarafından “Türkiye için Katılım Öncesi Mali Yardıma Dair Çerçeve Tüzük” yayımlanmıştır. 12 AVRUPA BİRLİĞİ Avrupa Birliği nedir? 27 Üye devlet AB üye devletlerinin toplam nüfusu 7 500 milyon Dünya nüfusunun %7’si Dünyadaki tüm gelirin %30’una sahip 30 • Benzersiz bir örgüttür– Üye devletler bir çok alanda kendi rızaları ile bazı politika alanlarında ulusal egemenliklerini AB kurumlarına devretmişlerdir; ortak AB politikalarına uyma yükümlülüğünü kabul etmişlerdir. • Fakat AB, var olan devletlerin yerine geçen bir üst-devlet değildir; aynı şekilde sadece uluslararası bir işbirliği örgütü de değildir. • Ortak değerler: özgürlük, demokrasi, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı, hukukun üstünlüğü • Dünyadaki en büyük ekonomik bütündür. • Barış ve demokrasiyi yaymak için en başarılı modeldir. AVRUPA BİRLİĞİ SÜRECİ 1. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (1951) 2. Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (1957) 3. Avrupa Ekonomik Topluluğu (1957) Avrupa Topluluğu (1965) Füzyon Anlaşması Daha sonra Maastricht Anlaşması (1993) ile Topluluk AVRUPA BİRLİĞİ adını almıştır. 17 ARALIK ZİRVESİ 17 Aralık 2004 tarihinde toplanan AB Konseyi (Zirve) Türkiye ile üyelik müzakerelerinin 3 Ekim 2005’te başlatılmasına karar vermiştir. Helsinki Zirvesi Sonrası AB YOL HARİTASI KATILIM ORTAKLIĞI BELGESİ Türkiye ULUSAL PROGRAM ULUSAL TAAHHÜT BELGESİ (İHTİYAÇLARI DA İÇERİYOR) 34 TERMİNOLOJİ • Müktesebat: AB jargonunda “Topluluk Müktesebatı” (“acquis communautaire”) denir. • Dar anlamda: Kazanç, kazanım edinim demektir. Daha Türkçesiyle edinçtir. • Geniş anlamda ise; • Avrupa Birliği anlaşmalarında ve diğer yardımcı hukuk kaynaklarında (tüzük, karar, yönerge vs.) yer alan kural ve kurumlar bütününü ifade etmektedir… • 1950’lerde ilk Avrupa Topluluklarının kuruluşundan bu yana geliştirilmiş yaklaşık 90,000 sayfa yasal belgeden oluşmaktadır. Birinci aşama : Belli bir bölümdeki Müktesebat’ın ve tüm anlamlarının, Avrupa Komisyonu tarafından detaylı bir şekilde açıklanması; İkinci aşama : Ulusal uzmanlar Türkiye’deki durumu açıklarlar ve tutumlarını sunarlar; Üçüncü aşama: Komisyon Üye Ülkeler için bir bölümdeki müzakerelerin başlayıp başlayamayacağını tavsiye eden bir tarama sonuç raporu hazırlar; Dördüncü aşama: Avrupa Konsey’inde Üye Ülkeler bir bölümün açılıp açılmaması konusunda karar verir. Tekrar söylemek gerekirse müzakerelere ve üyeliğe hazırlanmada yapılacak işlerin % 95’i evde yapılmalıdır! Bu sadece Hükümet tarafından güçlü bir idari yaklaşım değil aynı zamanda özellikle sivil toplum, medya, akademik çevre, birlikler, dini topluluklar, sosyal ortaklar ve işletmeler başta olmak üzere tüm sosyal ve ekonomik aktörlerle kapsamlı bir diyalog gerektirir. KOPENHAG KRİTERLERİ SİYASİ KRİTERLER Demokrasi, Hukukun Üstünlüğü ve İnsan Haklarına saygı. EKONOMİK KRİTERLER İşleyen bir pazar ekonomisi, AB içindeki piyasa güçlerine ve rekabet baskısına karşı çıkabilme kapasitesi. TOPLULUK MÜKTESEBATININ KABULÜ KRİTERİ Aday ülkenin, AB müktesebatını üstlenebilme ve uygulayabilme kapasitesi MAASTRİCHT KRİTERLERİ ( Ekonomik ve Parasal Birliğe Geçiş Kriterleri ) - AB’de en düşük enflasyona sahip üç ülkenin enflasyon ortalaması ile, ilgili üye ülkenin enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçemez. - Kamu borçlarının milli gelire oranı %60’ı geçemez. - Bütçe açığının milli gelire oranı % 3’ü geçemez. - Faiz oranları, en iyi fiyat istikrarına sahip üç ülkenin ortalamasını 2 puandan fazla aşamaz. - Ülke parası son iki yıl içinde devalüe edilmemiş olacaktır. MAASTRİCHT KRİTERLERİ AÇISINDAN AB-TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI2009 SONU Enflasyon Oranı Faiz Oranı Bütçe Açığı /GSYİH Kamu Borcu / GSYİH Maastricht Kriteri 2.93 AB Türkiye ortalaması 2.1 10.44 02 Ocak 2010 Cuma 17:02 6.84 3.0 4.92 -1.9 25.04 11.0 60.0 62.3 71 TAM ÜYELİK KOŞULLARI • Aday Ülkeler İçin – – – – Antlaşmaların Yükümlülüklerini Yerine Getirmek Mevzuat Uyumu Makro-ekonomik İstikrar Ortak Politikalara Uyum • Avrupa Birliği İçin – Kurumsal Reformların Tamamlanması – Avrupa Parlamentosu’nun Onayı – Tüm Üye Ülke Parlamentolarının Onayı FASILLARIN AÇILMASI VE KAPATILMASI NE DEMEKTİR? Müktesebat’ın her faslı hakkında (örneğin Balıkçılık, Ulaştırma veya Vergilendirme) aday ülke AB’ye bir müzakere pozisyonu sunar. AB ise buna yanıt olarak Komisyon teklifine dayalı bir “Ortak Müzakere Pozisyonu” kararı alır. Daha sonra taraflar “ilgili faslı müzakereye açabilir.” Aday ülkenin pozisyonuna yanıt niteliği taşıyan “Ortak Müzakere Pozisyonu”, ilgili fasıla yönelik daha fazla bilgi talep edebilir özel müzakere koşulları belirleyebilir kapanış için kıstas belirleyebilir. AB, aşağıdakiler konusunda ikna olduğunda ilgili faslın geçici olarak kapanması konusunda anlaşmaya varabilir: Aday hazır olduğunu gösterdiğinde Kıstaslar karşılandığında Geçiş süreci önlemleri konusunda anlaşmaya varıldığında. Ancak bu kapanış sadece geçicidir. Fasılların bütünü üzerinde anlaşma sağlanmadan önce her bir fasıl tekrar açılabilir. 2007 - Almanya Dönem Başkanlığı - İşletme ve Sanayi Politikası, İstatistik ve Mali Kontrol fasılları açılmış, Portekiz Dönem Başkanlığı - Trans- Avrupa Ağları ve Tüketicinin ve Sağlığının Korunması Politikası 2007 yılında açılan müzakere faslı sayısı 5. 2008 – Slovenya Dönem Başkanlığı - Şirketler Hukuku ve Fikri Mülkiyet Hukuku fasılları açıldı. Fransa Dönem Başkanlığı - Sermayenin Serbest Dolaşımı ve Bilgi Toplumu ve Medya 2008 yılı içinde açılan toplam fasıl sayısı 4. 2008 yılının ve Fransa’nın Dönem Başkanlığı’nın son gününde Türkiye’nin AB müktesebatına ilişkin üçüncü Türkiye Ulusal Programı yürürlüğe girmiştir. 19 Şubat 2009 - Avrupa Adalet Divanı, Soysal Davası’nı karara bağlayarak Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasının Ortaklık Hukuku’na aykırı olduğuna hükmetmiştir. Almanya, 12 Haziran 2009’da Soysal Kararı’na istinaden belirli kategorilerdeki Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasında değişikliğe gittiğini açıklamış, ancak genel anlamda bir vize kolaylığı sağlamamıştır. 2009 - Çek Cumhuriyeti Dönem Başkanlığı - Vergilendirme İsveç Dönem Başkanlığı - Çevre 2009 yılında açılan müzakere faslı sayısı 2. 19 Aralık 2009 tarihinde Avrupa Birliği Sırbistan, Makedonya ve Karadağ vatandaşlarına 3 aya kadar olan kısa süreli seyahatlerinde AB’ye vizesiz seyahat etme hakkını tanımış, ancak Soysal Kararı’na rağmen aynı hakkı Türk vatandaşlarına sağlamamıştır. 2010 - İspanya AB Dönem Başkanlığı - Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası faslı müzakerelere açılmış, bu tarihten itibaren hiçbir yeni fasıl müzakereye açılmamıştır. AB’nin Türkiye ile müzakereye açtığı 13’üncü ve son fasıl olmuştur. Belçika’nın AB Dönem Başkanlığı yaptığı 2010 yılının ikinci yarısında ve 1 Ocak 2011’da başlayan altı aylık Macaristan Dönem Başkanlığı sırasında Türkiye ile AB arasında hiçbir yeni müzakere faslı açılmamıştır. 1 Temmuz 2011 tarihinde AB Dönem Başkanlığı görevini devralan Polonya’nın öncelikleri arasında Türkiye’nin AB’ye sürecine ivme kazandırmak bulunmakta. AB’NİN BÜTÇESİ GELİRLER • Tarımsal Vergiler • Ortak Gümrük vergisi gelirleri • Şeker ve Glikoz Vergileri • KDV ‘den alınan pay • GSMH Payı (% 1,27) GİDERLER • Yapısal Fonlar - Avrupa Tarım Fonu - Avrupa Sosyal Fonu - Bölgesel Kalkınma Fonu - Balıkçılık için mali araçlar • Uyum Fonu • İdari Harcamalar TOPLULUK PROGRAMA KATILAN ÜLKELER • AB'ye üye ülkeler: Avusturya, Belçika, Danimarka Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, İspanya, İsveç, İngiltere Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, EstonyaMacaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya Bulgaristan,Romanya, • Avrupa Ekonomik Alanı • (EEA)'ya üye EFTA (Avrupa Serbest Ticaret alanı)Ülkeleri: EAA Anlaşmasına taraf olan İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç • AB'ye Aday Ülkeler: Türkiye Hırvatistan,Makedonya Cumhuriyeti UYGULAMA 1- SORUN AĞACI Genel hedef ve proje amacı HEDEFLER HİYERARŞİSİ GENEL / ANA HEDEF PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER •Projenin yönünü belirleyen en üst seviyedeki uzun dönemli hedeftir. •Projeler genellikle ana hedefe ulaşamazlar; ancak ulaşılmasına katkıda bulunurlar. •Ana hedef soyut, gerçekleşmesi istenilen, ideal veya hayaldir. •Ana hedefin projenin kurulumunda yer alması, projenin yönünü, nasıl bir soruna çözüm arayışı içinde olduğunu ve çözümün hangi parçasını üstendiğini ortaya koymakta yarar sağlar. GENEL HEDEF NEDİR? • Projenin çözümlenmesine yardımcı olacağı,katkıda bulunacağı büyük sorunu tanımlar. • Projenin neden ÖNEMLİ olduğunu açıklar. GENEL HEDEF • Genel Hedefler İDEAL DURUMU tanımlar,bir projeyle ulaşılması beklenmez,UZUN ERİMLİDİR! PROJE AMACI NEDİR? Proje Amacı; -Kim yapacak? Kim yararlanacak? Ne tür bir toplumsal dönüşüm yaratacak? Sorularına cevap arar.Projenin amacına erişmesi,genel hedeflere bir adım daha yaklaşmasını sağlamaktır. • • • • Hedef ağacı ile projenin amacı arasındaki ilişki • Genel hedef: STK’ların ,katılımcı demokrasinin gelişmesinde daha etkin bir rol oynamasına katkıda bulunmak • Proje amacı: STK’ların etkin çalışmasını sağlamak PROJE AMACI OLUŞTURMA • -KİM YAPACAK?= Bilgi Üniversitesi • -KİM YARARLANACAK?=İstanbul ve çevre illerdeki STK’lar • -NE TÜR BİR TOPLUMSAL DÖNÜŞÜM YARATACAK?= STK’ların ,örgüt içi işleyiş,diğer sektörler ve kurumlarla olan ilişkileri ve belirledikleri amaçlarını gerçekleştirme konularında kapasitelerini arttırmaları ve daha etkin çalışabilmeleri sağlanacak. HEDEFLER HİYERARŞİSİ • Ana hedefe göre çok daha iyi, net tanımlanmış ve ulaşılabilir bir hedef olmalıdır. GENEL / ANA HEDEF •S PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER : Specific (BELİRGİN) M : Measurable (ÖLÇÜLEBİLİR) A : Achievable (ULAŞILABİLİR) R : Realistic (GERÇEKÇİ) T : Time-related (ZAMANI BELLİ) HEDEFLER HİYERARŞİSİ GENEL / ANA HEDEF PROJE AMACI SONUÇLAR •Proje süresi içinde ulaşılabilecek kısa vadeli hedeflerdir. •Ölçülebilir, gerçekçi, belirgin ve zamanı belli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gerekir. •Planlanan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sonucunda elde edilen çıktılardır. •Her projenin çok sayıda sonucu vardır. FAALİYETLER •Sonuçların toplamı projeyi hedefine götürür. HEDEFLER HİYERARŞİSİ GENEL / ANA HEDEF PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER •Projenin belirlediği her bir sonuca ulaşması için yapılması gereken işlerdir. Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler: Spesifik: net hedefleri olan; Ölçülebilir: nicelik ve nitelik açılarından; Elde Edilebilir: kabul edilebilir bir maliyetle; Uygun: ölçmesi gereken ile ilgili olması (yatay mantık); Zamanında: proje yönetiminde faydalı olabilmesi için zamanında üretilmesi. 175 Grup Çalışması V Genel hedef ve proje amacı: formdaki sorular tartışılarak cevaplandırılacaktır. 176 Faaliyet ve Kaynak Programları PLANLAMA AŞAMASI 1 • Mantıksal çerçeve tablosu oluşturulma aşamasından sonra detaylı bir faaliyet planı ve bütçe hazırlamak gerekecektir. • Faaliyet planı ve bütçe proje teklifinin hazırlanmasında temel bir rol oynamaktadır. PLANLAMA AŞAMASI 2 Mantıksal Çerçeve Faaliyet Planı ve Bütçe Bütçe Bütçe Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Bütçe Faaliyet Planı Maaşlar Yolluklar Araç Gid. Ofice Tel/Fax Tohum Gübre 5000 1250 3750 750 400 850 2300 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 Faaliyet Planı PLANLAMA AŞAMASI 2 Tanım: Proje faaliyetlerinin analiz edildiği ve grafiksel olarak gösterildiği şekildir. • Faaliyetlerin mantıksal dizinini, beklenen süresini, faaliyet arasındaki olası bağlılıkları belirlemeye yardımcı olur. • Yönetim sorumluluğunun dağıtılmasına temel sağlar. • Proje sonuçlarının elde edilmesiyle açıkça ilişkili olmalıdır. FAALİYET PLANI AZIRLAMA AŞAMALARI ANA FAALİYETLERİN LİSTELENMESİ Mantıksal çerçeve tablosundaki faaliyetler temel alınarak faaliyetler listelenir. FAALİYETLERİN DETAYLANDIRILMASI Faaliyetler kaynak ve içerik açısından detaylandırılır. FAALİYETLER ARASI İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ Faaliyetlerin birbirleriyle olan ilişkileri belirlenir. Bir faaliyetin hangi faaliyeti izleyeceği, hangi faaliyetten önce gerçekleştirileceği belirlenir. FAALİYETLERİN ZAMANLAMA ve SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ Faaliyetlerin zamanlama ve süreleri belirlenir. Doğru zamanlama ve yeterli sürenin belirlenmesi önemlidir. GEREKLİ UZMANLIK ve BECERİLERİN TANIMLANMASI Faaliyetlerin hayata geçirilmesi için gereken uzmanlıklar belirlenir. Mevcut insan kaynağı değerlendirilir; eksiklikler varsa tamamlanır. İŞLERİN KİŞİLERE DAĞITIMI Faaliyetlerin uygulanması sırasında kimin hangi işi yapacağı belirlenir. İş dağıtımında kişilerin yetenek, deneyim ve kapasiteleri göz önünde bulundurulur. PLANLAMA AŞAMASI 2 Faaliyet Planı Sonuçlar ve Faaliyetler Faaliyet Planı Sonuç 1 Faaliyetler Faaliyet 1.1.1 Faaliyet 1.1.2 Faaliyet 1.1.3 Vs….. Sorumluluk Yıl 1 Yıl 2 Yıl 3 Faaliyet Programı 1 – Asıl Faaliyetlerin Listelenmesi 2 – Faaliyetlerin Yönetilebilir İşlere Bölünmesi 3 – Sıralamanın ve Bağımlılıkların Açıklanması 4 – Faaliyetlerin Başlangıç Zamanının, Sürelerinin ve Tamamlama Zamanının Tahmin Edilmesi 5 – Asıl Faaliyetlerin Programlamasının Özetlenmesi 6 – Kilometre Taşlarının Tanımlanması 7 – Uzmanlığın Tanımlanması 8 – İşlerin Ekip Arasında Ayrılması Kaynak Programlaması • Niçin • Ne (ne kadar) • Ne zaman • Kim • Nerede • Nasıl Grup Çalışması VI Faaliyet ve zaman planlaması uygulamaları 188 Adım 5: Mantıksal Çerçeve Matrisi 189 PLANLAMA AŞAMASI 1 Mantıksal Çerçeve Paydaş, sorun, hedef ve strateji analizlerinin sonuçları mantıksal çerçevenin hazırlanmasına temel oluşturur. Tanım: Mantıksal Çerçeve Tablosu/Matrisi (MÇM) dört kolon ve dört sıradan oluşan, proje planının temel öğelerini özetleyen bir tablodur. Kaynak gereklilikleri (girdi) ve maliyetlerin (bütçe) belirlenmesinde temel oluşturur. PLANLAMA AŞAMASI 1 Mantıksal Çerçeve Temel Öğeler: •Projenin hedefler hiyerarşisi (Proje Tanımı veya Müdahale Mantığı) •Projenin başarısına etki edebilecek temel dışsal etmenler (Varsayımlar) •Projenin başarımlarının nasıl izleneceği ve değerlendirileceği (Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları) MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları GENEL HEDEF: Projenin çözümlenmesine katkıda bulunacağı uzun dönemli ana hedef Genel hedefin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmede kullanılan nicel değerler Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar PROJE AMACI: Proje ile edinilen kazanç, proje alanı veya hedef grubu üzerindeki etki ya da değişiklik Proje amacının gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmek için kullanılan nicel ve nitel değerler Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar SONUÇLAR/ ÇIKTILAR: Projenin amacının gerçekleşmesinde katkıda bulunacak ara hedeflerin elde edilmesi için faaliyetlerin yürütülmesi sonucunda elde edilecek ölçülebilir sonuçlar Sonuçlara ulaşılmasını sağlayacak çıktıların nicelik, nitelik ve zamanlama açısından tanımlanmasını sağlayan ölçütler Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar FAALİYETLER: Projenin amacına ulaşmasını sağlayacak ölçülebilir sonuçları elde etmek için planlanmış tüm işler ARAÇLAR/ GİRDİLER: Faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli olan teknik ve insan kaynağının nicelik ve zaman açısından tanımlanması (Zorunlu Değil) MALİYET/ BÜTÇE (Zorunlu değil) Dışsal Koşullar/ Varsayımlar Proje amacının genel hedefe katkıda bulunması için gerekli olan dışsal etmenler Projenin kontrolü altında üretilen çıktıların proje amacına katkıda bulunulabilmesi için gerek duyulan dışsal etmenler Planlanmış faaliyetlerin ulaşması gereken sonuçları üretebilmesi için gerekli olan dışsal etmenler ÖN KOŞULLAR Proje Tanımı / Müdahale Mantığı PLANLAMA AŞAMASI 1 Eğer- O zaman Nedenselliği: • MÇM’nin ilk kolonu “araç-amaç” mantığını özetler. •Hedef ağacı veya hiyerarşisi aşağıdan yukarı okunduğunda şöyle ifade edilebilir: EĞER uygun girdiler/ kaynaklar sağlanırsa, O ZAMAN faaliyetler yapılabilir; EĞER faaliyetler yapılırsa, O ZAMAN sonuçlar elde edilir; EĞER sonuçlar elde edilirse, O ZAMAN amaca ulaşılır; ve EĞER amaca ulaşılırsa, O ZAMAN bunun genel hedefe katkı sağlaması gerekir. DİKEY MANTIK Adım 5: Mantıksal Çerçeve Matrisi Müdahale mantığı Genel hedefler Nesnel olarak doğrulanabilir başarı göstergeleri Doğrulama kaynakları ve araçları Varsayımlar Projenin katkı yapacağı, daha Genel hedefle ilgili başlıca Bu göstergelere ilişkin geniş genel hedef göstergeler nelerdir? bilgi kaynakları nelerdir? Proje ile ulaşılacak Projenin özel hedeflerine Mevcut veya toplanabilecek Doğrudan proje kontrolü kapsamında özel hedefler nelerdir? ulaşılıp ulaşılmadığı ve ne bilgi kaynakları nelerdir? olmayan, genel hedeflere ulaşmak için dereceye kadar ulaşıldığını Bu bilgileri elde etmek için gerekli etken ve koşullar nelerdir? gösteren niteliksel ve gerekli yöntemler Ne gibi riskler dikkate alınmak niceliksel göstergeler nelerdir? zorundadır? nedir? Projenin amacı nelerdir? Beklenen sonuçlar Faaliyetler Özel hedeflere ulaşmak için Proje ile, öngörülen sonuç ve Bu göstergelere ilişkin Plandaki beklenen çıktı ve sonuçların öngörülen somut çıktılar nelerdir? etkilere ulaşılıp ulaşılmadığı bilgi kaynakları nelerdir? elde edilmesi için ne gibi Projenin öngörülen etki ve ve ne dereceye kadar dış etken ve koşullar yararları nelerdir? ulaşıldığını ölçmek için gerçekleştirilmelidir? Proje ile ne gibi gelişmeler ve kullanılan göstergeler değişiklikler elde edilecektir? nelerdir? Beklenen sonuçları elde etmek için Araçlar Projenin ilerlemesine ilişkin Proje(ler) başlamadan önce gerçekleştirilecek başlıca faaliyetler Bu faaliyetleri uygulamak için bilgi kaynakları nelerdir? ne gibi ön koşullar gereklidir? nelerdir ve bunlar hangi sırayla gerekli araçlar nelerdir, Planlanan faaliyetlerin uygulanması gerçekleştirilecektir? örneğin personel, ekipman, için, projenin doğrudan kontrolü eğitim, çalışmalar,malzemeler dışında ne gibi koşulların hazır işletim olanakları, vb. bulunması zorunludur. 194 Hedef Seviyeleri Projenin katkıda bulunacağı yüksek seviyedeki hedefler Hedef gruplar için sürdürülebilir yarar sağlama açısından projenin ana amacı Gerçekleştirilecek faaliyetlerin ürünleri Projenin sonuçlarını üretmek için projenin parçası olarak uygulanacak görevler GENEL HEDEFLER PROJENİN AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER İdeal durum- uzun dönemde gerçekleşir Projenin sonucunda ulaşılır. Özgün, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi olan ve belli bir zaman ve yere bağlı olarak tanımlanmalıdır. Projenin amacına ulaşılması için yerine getirilmesi gereken alt hedefler - ölçülebilir, gerçekleştirilebilir olarak tanımlanmalıdır. Belirli bir zamana ve bütçeye dayalı olarak kaynakların kullanılması ve proje amacına ulaşmayı sağlayacak sonuçların üretilmesi 195 MÇ: Varsayımlar Riskler: • Projenin başarısı için önemli olan ve dışsal faktörler olarak ifade ettiğimiz olumsuz etkilerin tümüdür. Varsayımlar: • Projenin başarısını etkileyen veya belirleyen dışsal faktörlerin olumlu olarak ifade edilmesidir. Önkoşullar: • Faaliyetler başlamadan önce aşılması gereken koşullardır. 196 Varsayım Değerlendirme Algoritması Dışsal faktör önemli mi? Evet Hayır Olabilme ihtimali nedir? Mantıksal çerçeveye dahil etme Kesine Yakın Mantıksal çerçeveye dahil etme Orta düzeyde Varsayım olarak ekle İhtimal Dışı Dışsal faktörü etkileyecek şekilde proje yeniden dizayn edilebilir mi? Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek projeyi yeniden dizayn et; eğer gerekiyor ise proje amacını yeniden formüle et Evet Hayır Proje yapılabilir değil 197 Varsayımların MÇM’ne Yerleştirilmesi Müdahale MantığıProjenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulama Doğrulanabilir Göstergeler Kaynakları Varsayımlar Projenin Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar / Kaynaklar Maliyet / Bütçe (opsiyonel) (opsiyonel) Ön-koşullar 198 MANTIKSAL ÇERÇEVE Müdahale Mantığı / Projenin Kapsamı Objektif Şekilde Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Genel Hedefler Faaliyetin dolaylı şekilde katkıda bulunacağı genel kapsamlı hedefler nelerdir? Genel Hedefin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmede kullanılan kilit göstergeler hangileridir? Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak ya da kanıtlayacak bilgi kaynakları nelerdir? Özel Amaç Faaliyetin genel amaca katkısı olması için, hangi özel amacı başarması istenmektedir? Faaliyet amacının başarıldığı hangi göstergelerden anlaşılacaktır? Mevcut veya derlenebilir bilgi kaynakları hangileridir? Bu bilgiyi temin için gerekli yöntemler nelerdir? Söz konusu amacın başarılması için Faydalananın sorumluluğu dışında olan hangi faktör ve koşulların sağlanması gereklidir? (harici koşullar) Hangi riskler hesaba katılmalıdır? Sonuçlar, Özel Amaç’ın başarılması için gerekli ve öngörülen Faaliyet çıktılarıdır (output). Faaliyetin Beklenen Sonuçları nelerdir? (maddeleyiniz) Faaliyetin Beklenen Sonuçları vermek bakımından başarılı olup olmadığı ve/veya ne kadar başarılı olduğu hangi göstergelerle ölçülecektir? Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak ya da kanıtlayacak bilgi kaynakları nelerdir? Beklenen Sonuçların zamanında elde edilmesi için, hangi harici koşullar sağlanmalıdır? Beklenen Sonuçlar’ın elde edilebilmesi için uygulanacak Faaliyet bileşenleri nelerdir ve hangi sırada uygulanacaktır? Araçlar: Faaliyet bileşenlerinin uygulanması için gerekli, örneğin, personel, ekipman, eğitim, etüd, malzeme, tesis gibi hangi araçlar gereklidir? Maliyetler: Faaliyetin maliyetleri nelerdir? Bunlar nasıl sınıflandırılır? (Faaliyet Bütçesinde maliyet kalemleri gösterilecek) Faaliyetin başlamasından önce hangi ön-koşulların sağlanması gerekmektedir? Planlanan faaliyet bileşenlerinin uygulanabilmesi için, Faydalananın doğrudan kontrolu dışında hangi koşulların sağlanması Sonuçlar Faaliyet Bileşenleri MANTIKSAL ÇERÇEVE Müdahale Mantığı Projenin Kapsamı Obj. Şekilde Doğ. BaşarıGöstergeleri Genel Hedefler Sarıyer İlçesinde istihdam olanaklarının artırılması ile işsizlikle mücadele edilmesi •Bölgede küçük aile işletmelerinin sayısı artırıldı •Kadın ve genç girişimcilerin ekonomideki etkin oranı arttı •İşsizlik oranı azaldı. Sarıyer ilçesi işsizlik istatistiki verilerinin karşılaştırılması İşKur raporları Özel Amaç Sarıyer İlçesinde girişimcilik bilincinin oluşturulması ile yeni işletmelerin ekonomiye kazandırılması ve sürekliliğinin sağlanması •2 yıl içerisinde Bölgede küçük aile işletmelerinin sayısında % 20 artış sağlandı •2 yıl içerisinde Kadın ve genç girişimcilerin kurduğu işletme sayısında % 30 artış sağlandı •2 yıl içerisinde yeni kurulan işletmelerin iflas oranları % 50 oranında azaldı •2 yıl içerisinde İŞKUR’a kayıtlı işsizlik oranında % 20 azalma sağlandı Sarıyer ilçesi işsizlik istatistiki verilerinin karşılaştırılması 1. Sonuçlar 2. 3. Gençler, kadınlar, işsizler ve iş yerini yeni açmış kişiler yeterli içerikte ve etkinlikte girişimcilik eğitimi aldılar Sürekli bir yapıda faaliyet gösteren girimci danışma merkezi oluşturuldu Başarılı uygulamalar tanıtıldı ve toplum 12 aylık faaliyet sonunda toplam 250 kişi girişimcilik eğitimi aldı 40 katılımcı kendi işyerini kurdu Doğrulama Kaynakları İşKur raporları Defterdarlık raporları -SSK dokümanları -Banka kayıtları -Proje raporları Varsayımlar Sosyal Kültürel ve ekonomik ortamın destekleyici olacağı Kadın ve genç girişimcilerin projeyi destekleyeceği ve ilgi Göstereceği Danışmanlık desteği anlayışının sindirilebilmesi Bölgenin sosyal, kültürel ve ekonomik desteğinin sağlanması 50 katılımcı istihdam edildi 5 başarılı girişim fikri iş merkezinde faaliyete başladı Hedef kitlenin tam ilgi ve desteğinin sağlanması MANTIKSAL ÇERÇEVE Müdahale Mantığı / Projenin Kapsamı Faaliyet Bileşenl eri Girişimcilik eğitimlerinin yapılması Sarıyer Belediyesi bünyesinde sürdürülebilir bir girişimci danışma merkezi kurulması Başarılı girişimler için iş merkezi oluşturulması Obj. Şekilde Doğ. Başarı Göstergeleri Araçlar: ….. Doğrulama Kaynakları Maliyetler: …… Varsayımlar Kaliteli Uygulama ekibinin sağlanması Eğitim merkezinin kullanılabilir durumda olması Bölgede sosyal, kültürel, ve ekonomik ilginin sağlanması Yerel ve ulusal basının ilgisinin sağlanması Sınıfların kullanılabilir durumda olması Danışmanlık hizmetlerinin ulaşılabilir olması MANTIKSAL ÇERÇEVENİN KONTROLÜ Göstergeler ve doğrulama kaynakları erişilebilir ve güvenilirdir, Ön koşullar gerçekçidir, Varsayımlar gerçekçi ve tamdır, Riskler kabul edilebilir seviyededir, Başarı olasılığı yeterince kuvvetlidir, Nitelik hususları dikkate alınmıştır ve uygun olan yerlerde faaliyetler, sonuçlar ve varsayımlar olarak ifade edilmiştir, Elde edilen faydalar, maliyete uygundur, İlave araştırmalara ihtiyaç vardır. Grup Çalışması VII Mantıksal Çerçeve matrisi uygulamaları 203 MÇ: Başarı Göstergeleri Nedir? • Proje amaçlarını operasyonel olarak ölçebilen, performans ölçüm olanağı sağlayan ve projenin her aşamada izlenmesine olanak sağlayan araçlardır. Her bir gösterge kısaca müdahaleye ilişkin Nicelik, Nitelik, Zaman ve Yer konusunda bilgi içermelidir. • Ne İşe Yararlar? • Genel Hedefin, Proje Amacının ve Sonuçların karakteristiklerini açıklığa kavuştururlar • Projeyi daha objektif bir şekilde yönetmeyi sağlarlar • Performans ölçümü, izleme ve değerlendirme için bir baz oluştururlar 204 Tarafsız Doğrulanabilir Göstergelerin Temel Özellikleri • Özel: Ölçmesi gereken şeyi ölçen • Ölçülebilir: Kabul edilebilir maliyetler içerisinde tarafsız olarak doğrulanabilir olmalı • Üzerinde Uzlaşılan: Bütün taraflar göstergenin özelikleri (güvenilirliği) konusunda uzlaşmış olmalı • Gerçekçi ve Duyarlı: Proje hedefleri ile ilgili ve değişime duyarlı olmalı • Süreli ve maliyet etkin 205 MÇ: Doğrulama Kaynakları • Doğrulama Kaynakları, göstergelerin kontrol edilmesi için gerekli bilgiyi sağlayacak dokümanlar, raporlar ve diğer kaynaklardır. • Göstergelerin belirlenmesiyle eş zamanlı olarak doğrulama kaynakları da belirtilmelidir. Doğrulama kaynakları şu bilgileri vermelidir: • Bilginin sağlanacağı format (örn: İlerleme raporları, proje hesapları, proje kayıtları, resmi istatistikler vs.), • Bilgiyi kimin sağlayacağı, • Bilginin hangi sıklıkta sağlanacağı (örn: Aylık, üç aylık, yıllık vs.) 206 Mantıksal Çerçeve’ye Son Nitelik Kontrolü • Göstergeler ve doğrulama kaynakları erişilebilir ve güvenilirdir, • Ön koşullar gerçekçidir, • Varsayımlar gerçekçi ve tamdır, • Riskler kabul edilebilir seviyededir, • Başarı olasılığı yeterince kuvvetlidir, • Nitelik hususları dikkate alınmıştır ve uygun olan yerlerde faaliyetler, sonuçlar ve varsayımlar olarak ifade edilmiştir, • Elde edilen faydalar, maliyete uygundur, • İlave araştırmalara ihtiyaç vardır. 207 Mantıksal Çerçeve Matrisi 1. Proje Tanımı 2. Doğrulanabilir 3.Doğrulama 4. Varsayımlar göstergeler kaynakları Genel hedef 1 8 9 Proje Amacı 2 10 11 7 Sonuçlar 4 12 13 6 Faaliyetler 3 Araçlar Maliyetler 5 Ön koşullar Not: Matrisin her bir kısmı yukarıdaki numara sıralaması çerçevesinde oluşturulurken, gerektiği takdirde diğer kısımlar kontrol edilmeli ve gözden geçirilip yeniden düzenlenmelidir. 208 Proje Tanımlamasının Aşamaları Genel hedef Proje Amacı Sonuçlar Faaliyetler Projenin katkıda bulunacağı ancak tek başına gerçekleştiremeyeceği daha geniş kapsamdaki sektörel veya ulusal amacı ifade eder Projenin hedef grubuna sürdürülebilir fayda akışı; Projenin sağladığı mal ve hizmetler; Sonuçları elde etmek için projenin neleri gerçekleştirdiği (iş programı/ görevler) 209 Varsayımlar (I) • Varsayım: – Bir projenin başarısı için gerekli olan, – Proje yönetiminin kontrolünde olmayan, – Proje uygulaması sırasında izlenmesi gereken, bir koşuldur. Varsayımlar, daha sonraki dönemde gerçekleştirilecek risk analizinin yürütüldüğü zemini oluşturur. 210 Varsayımlar (II) • Varsayımlar aşağıdaki endişelerle ilgili olabilir : – Proje yönetimine doğrudan katılmayan diğer paydaşların faaliyetleri, – Hedef grupların proje çerçevesinde yerine getirilen hizmetlere yaklaşımı – Etkin donör koordinasyonu ve mali kaynağın zamanında ödenmesi – Proje girdi ve çıktıları için fiyat dalgalanmaları – Devletin ilgili politikalarındaki değişiklikler Not: Varsayımlar olumlu ifadeler olarak yazılırken riskler olumsuz ifadeler olarak yazılırlar. 211 Doğrulama Kaynakları (I) • Mantıksal Çerçeve’de göstergelerin nasıl elde edileceğinin belirtilmesi gerekir: – Nasıl ve hangi metodlar yoluyla? – Kim tarafından? – Ne zaman/ Hangi sıklıkta? İdari kayıtlar Projenin tasarımına bu bilgilerin toplanması için gereken faaliyetler, kaynaklar ve maliyetler dahil edilmelidir. Proje yöneticisi, sonuçların tedarik edilmesine ve amaca katkıda bulunmalarına dikkat etmelidir. 212 Maliyet Doğrulama Kaynakları(II) Özel anketler Faydalananlarla görüşmeler Uyarlanmış mevcut istatistiki bilgiler Mevcut istatistiki bilgiler Yönetim raporları İdari raporlar Karmaşıklık 213 Tarafsız Doğrulanabilir Gösterge & Doğrulama Kaynağı Örnek Tarafsız Doğrulama Proje Tanımı Doğrulanabilir Kaynakları Gösterge Genel Hedef Yerel halkın yaşam koşulları iyileşti Proje amacı Nehir suyu kalitesi arttı Sonuç Hanelerin ve fabrikaların doğrudan kirli su atıkların azaltıldı Balıkçılıktan elde edilen gelir 2006 yılına kadar % 30 artar Turizm geliri 2006 yılına kadar % 30 artar. Balık tüketimine bağlı hastalıklar 2006 yılına kadar % 80 oranında azalır. Balık yakalama 2006 yılına kadar % 80 oranında artar. (sabit stokla) 2008’e kadar fabrika atıksularının % 70i ve evsel atıksuların %80i arıtılır. Ekonomik İşler Bakanlığının sosyo ekonomik anket raporu Bölgesel hastane ve tıbbi istatistikler Nehir Otoritesi ve Kooperatiflerin Raporları Belediyelerin anket raporu 214 PLANLAMA AŞAMASI 1 Varsayım Önemli mi? Hayır Varsayımlar Evet Mantıksal çerçeveye dahil etme!! Gerçekleşme olasılığı nedir? Kesine yakın Mantıksal çerçeveye dahil etme!! Orta düzeyde Varsayım olarak mantıksal çerçeveye dahil et!! İhtimal dışı Dışsal etmeni etkileyecek şekilde proje yeniden tasarlanabilir mi? Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek ve gerekirse proje amacını tekrar formüle ederek projeyi yeniden tasarla!! Evet Hayır Proje yapılabilir değil!! Nesnel Olarak Doğrulanabilir Göstergeler PLANLAMA AŞAMASI 1 • Projenin hedeflerini ölçülebilir (niceliksel, niteliksel, zamansal) şekilde tanımlarlar. • Hedeflerin ulaşılabilirliğini kontrol eder ve projenin izleme ve değerlendirme sistemine temel oluştururlar. Sorulacak Soru: Planlananın gerçekleşip gerçekleşmediğini nasıl bileceğiz? Başarıyı nasıl doğrulayacağız? Nesnel Olarak Doğrulanabilir Göstergeler PLANLAMA AŞAMASI 1 • Göstergeler tutarlı bir şekilde ve kabul edilebilir bir şekilde ölçülebilir olmalıdır. – Nitelik – Nicelik – Hedef grup – Zaman ve – Mekan açısından tanımlanmış olmalıdırlar. Nesnel Olarak Doğrulanabilir Göstergeler PLANLAMA AŞAMASI 1 • S : Ölçülmesi istenen şeyi ölçen (SPECIFIC) • M : Ölçüme olanak sağlayan (MEASURABLE) • A : Tüm tarafların üzerinde anlaştığı (AGREED UPON) • R : Bilginin kullanım ihtiyacına uygun (RELEVANT) • T : Süreli ve maliyet etkin (TIME BOUND & COST EFFECTIVE) PLANLAMA AŞAMASI 1 Nesnel Olarak Doğrulanabilir Göstergeler • Hedefler hiyerarşisi ve göstergeler arasında yatay mantık vardır: Hedefler Hiyerarşisi Genel Hedef Amaç Faaliyet/sonuçlar Göstergeler Terminolojisi Etki Göstergeleri Sonuç Göstergeleri Çıktı Göstergeleri Doğrulama Kaynakları PLANLAMA AŞAMASI 1 • Göstergelerle aynı anda göz önünde bulundurulmalı ve belirlenmelidirler. • Böylece, göstergelerin uygun bir zaman, para ve çaba sonucu gerçekçi bir şekilde ölçülüp ölçülemediği test edilebilir. • Nasıl, kim ve ne zaman/ hangi sıklıkta sorularını cevaplamalıdır. Doğrulama Kaynakları PLANLAMA AŞAMASI 1 • Nasıl: Bilgi nasıl toplanacak (örn. idari kayıtlar, özel çalışmalar, örneklem anketleri, gözlem vs.) ve/veya mevcut belge kaynaklar (örn. İlerleme raporları, proje hesapları, resmi istatistikler vs. • Kim: Bilgiyi kim toplayacak? (örn. Saha elamanları, sözleşmeli anketör ekipleri, proje yönetim ekibi vs.) • Ne zaman/Hangi aralıkla: Bilgi ne zaman ve hangi aralıklarla sağlanacak? (örn. Aylık, üç aylık, yıllık vs.) Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 • Proje maliyetinin ve finansman kaynaklarının belirlenmesinde kolaylık sağlar. • Belirlenen ve planlanan kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur. PLANLAMA AŞAMASI 2 Bütçe GENEL ESASLAR: • Bütçe, proje teklifinin sunulacağı makamın belirlediği para biriminde hazırlanmalıdır. • Bütçenin geçerlilik süresi projenin süresi ile sınırlıdır. • Bütçedeki her bir kalem yapılacak faaliyetlerle ilgili olmalıdır. • Bütçedeki toplam tutar sadece talep edilen hibe miktarını değil, proje için gerekli bütçe miktarını göstermelidir. • Bütçenin yıllara dağılımı, faaliyet planı ile tutarlı olmalıdır. • Bütçedeki tüm miktarlar gerçek piyasa koşullarını yansıtmalı ve hibenin alınacağı makamca uygun görülen giderler tanımına uymalıdır. • Bütçede belirtilen her gider kalemi belgelendirilecektir. PLANLAMA AŞAMASI 2 Bütçe UYGUN GİDERLER: • Piyasa koşullarına uygun personel giderleri (maaş + sosyal güvence) • Seyahat masrafları ve harcırah • Donanım ve hizmetler • Sarf malzemeleri ve araç-gereç • Taşeron ödemeleri • Projeyle doğrudan bağlantılı diğer giderler (çeviri, denetim vs.) • İdari giderleri karşılamak için yapılan dolaylı giderler (doğrudan proje giderlerinin en fazla %7’si kadar) PLANLAMA AŞAMASI 2 Bütçe UYGUN OLMAYAN GİDERLER: • Borçlar ve olası kayıplar/borçlar için ayrılan kayıplar • Faizler • Başka bir çerçevede finanse edilen harcamalar • Arazi/arsa/bina alımları • Kur farkından doğan kayıplar • KDV de dahil olmak üzere proje sahibinin ilgili kanun ve yönetmeliklerden doğan vergileri • Proje hazırlık çalışmaları ve diğer hazırlık çalışmalarına ait giderler Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 PLANLAMA AŞAMASI 2 Bütçe Teknik Personel: Proje faaliyetlerinin yerine getirilmesinde temel personel (proje koordinatörü, proje asistanı yerli/ yabancı uzman vs.) İdari Personel: Projenin uygulanmasında destek hizmetleri sağlayan persone (sekreter, muhasebeci vs.) Harcırahlar: Finansman kuruluşu tarafından belirlenen üst limitleri aşmadan proje faaliyetleri kapsamında günlük olarak yapılan yol, yeme-içme ve konaklama ödemeleri Proje kapsamındaki yurtiçi ve yurtdışı seyahat giderleri Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 Ekipman ve Malzeme: Proje uygulaması sırasında kullanılacak ekipman, makine satın alım ve/ veya kiralama giderleri Yerel Ofis/ Proje Giderleri: Proje uygulaması sırasında açılacak yerel ofis ile ilgili personel dışındaki giderler Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 Diğer Giderler, Hizmetler: Proje uygulaması sırasında yapılacak yayınlar, araştırmalar, izleme ve değerlendirme, tercüme vs. gibi giderler Diğer: Proje faaliyetlerinin hayata geçirilmesi ve proje amacına hizmet edecek, ilk 5 ana kalem dışında kalan giderler Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 İdari Giderler: İlk 6 grupta yer alan doğrudan proje giderlerinin en fazla % 7’lik kısmını oluşturan giderler. Bu tutar, projeyi yürüten kuruluşun mevcut merkezlerinin faaliyetlerinin belli bir kısmını finanse etmek amacıyla bütçeye eklenmektedir. Bütçe PLANLAMA AŞAMASI 2 Kaynak Planlaması • Bir kaynak planı: • Mantıksal çerçevenin amaç odaklı olmasını sağlar, • Sonuca dayalı bütçelemeyi ve maliyet etkinliğinin izlenmesini kolaylaştırır, • Kaynakların planlı olarak harekete geçirilmesi için temel teşkil eder, Büyçe Bütçe Salaries Bütçe Allowances Salaries Vehicle Op. Allowances Office 5000 Maaşlar Vehicle Op. Tel/Fax Harcırahlar Office Seeds 1250 Araç Tel/Fax Fertiliser3750 Ofis 750 Seeds Tel/Faks Fertiliser 400 Tohum 850 Fertiliser 2300 5000 1250 5500 3750 1750 750 4250 400 750 850 400 2300 1100 3100 5000 1250 5500 3750 1750 750 4250 400 750 850 400 2300 1100 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 233 Proje Dokümanlarının Yazılması Kim? •Projeyi başlatan/ faydalanıcılar kimlerdir? •Proje yönetiminden kim sorumludur? •Proje uygulamasına ilişkin olarak kim ne yapar? (hükümet, yüklenici)? Neden? •Proje neden uygun? (problem nedir ve proje AB/ fon sağlayıcının hedeflerine uygun mu?) Ne? •Hedefler, beklenen sonuçlar, önerilen çıktılar, faaliyetler ve girdiler nelerdir? •Geçmiş/ devam eden/ planlanan projelerle bağlantı nedir (hükümet, AB&ikili işbirliği)? Ne zaman? •Proje ne zaman yürütülecek (başlangıç & bitiş tarihleri, kilometre taşları, planlama)? •Proje çıktıları ve raporları ne zaman elde edilecek? Nerede? •Proje nerede yürütülecek? •Proje çıktıları ve raporları nerede olacak? (kopya sayıları, dil vs.)? Nasıl? •Projenin kendi içerisinde nasıl bir mantığı vardır (yatay ve dikey; Ülke Stratejisi Raporu/ Katılım Ortaklık Belgesi/ Hükümet Stratejisi ile ilgili olarak, tarafsız doğrulanabilir göstergelerle?) 234 •Proje izleme ve değerlendirilmeye tabi olacak mı? Grup Çalışması III • Seçtiğiniz proje stratejisi çerçevesinde Mantıksal Çerçeve matrisinizi hazırlayın. Önerilen matris doldurma şekli aşağıdaki gibidir: • Yukarıdan aşağıya 1. sütun • Aşağıdan yukarıya doğru 4.(son) sütun. • Her bir hedef seviyesi için başarı göstergesi ve doğrulama kaynağı (faaliyetler seviyesi için B.G. ve D.K. kutuları boş bırakılacak) 235 Faaliyet Planı ve Bütçe Mantıksal Çerçeve Faaliyet Planı ve Bütçe Bütçet Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Bütçe Bütçe 50005500 Maaşlar Yolluklar 12501750 37504250 Araç Gid. 750 750 Ofice Tel/Fax Tohum Gübre 400 400 850 1100 23003100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 236 Adım 6: Faaliyet Planı • Faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli detayları tanımlar • Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini belirler • Uygulama ve yönetim sorumluluklarını tayin eder 237 Adım 6: Faaliyet Planı Ana Faaliyetlerin Listelenmesi Faaliyetlerin Detaylandırılması Sıralama ve Bağımlılıkların Belirlenmesi Faaliyetlerin başlama, uygulanma süreci ve tamamlanma zamanını belirlemek • Gerekli ihtisas ve Becerilerin Tanımlanması • Grup içinde işlerin tahsisi • • • • 238 Adım 7: Bütçe • Planlanmış kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur • Proje Maliyetinin ve finansman kaynaklarının belirlenmesine kolaylık sağlar 239 Grup Çalışması IV • Mantıksal Çerçeve Matrisi’nden alacağınız bir ana faaliyet için detaylı bir faaliyet planı oluşturun (7-8 alt faaliyet). • Oluşturduğunuz faaliyet planından yola çıkarak faaliyetiniz ile ilgili bir bütçe hazırlayın. 240 FAALİYET PLANI VE BÜTÇE Faaliyet Planı Yol Haritası Faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli detayları tanımlar Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini belirler Uygulama ve yönetim sorumluluklarını tayin eder FAALİYET PLANI VE BÜTÇE Kuruluş Hazırlıkları Başlangıç Uygulamaları Eğitim uygulamaları Sürdürülebilirlik Faaliyetler 1. Yarıyıl Faaliyet 2 Ay 1 3 4 5 6 2. Yarıyıl 7 8 9 10 1 1 Uygulama 2 makamı 1. Dönem Kuruluş Hazırlıkları Sarıyer Belediyesi 2. Dönem Başlangıç Uygulaması Sarıyer Belediyesi + TÜGİAD 3. Dönem Tam Uygulama Sarıyer Belediyesi + TÜGİAD EK B. Bütçe1 Giderler Tüm Yıllar Birim Mikta r Birim Maliyet (EURO) Maliyet (EURO )3 1. İnsan Kaynakları 1.1 Maaşlar (Brüt miktar, yerel personel) 1.1.1 Teknik Personel Adam-ay 94.500 Merkez Koordinatörü Aylık 12 1.200 14.400 Proje Sekreteri Aylık 12 400 4.800 Finans Müdürü Aylık 12 1.000 12.000 Danışman Günlük 60 200 12.000 Eğitim Koordinatörü Aylık 6 800 4.800 Proje Asistanı Günlük 60 100 6.000 Eğiticiler Günlük 180 120 21.600 Process Danışmanları Günlük 80 200 16.000 2000 8 1.2 Seyahat / Görev Harcırahı 1.3.1 Seminer/konferans katılımcıları (200 katılımcı haftada 8 saat olmak koşuluyla) Adam-gün Günlük Alt-toplam - İnsan Kaynakları 110.500 2. Seyahat6 2.1. Yurtdışı seyahat 16.000 Adam-Sefer 3. Ekipman ve Malzeme 3.1 Araç satın alımı veya kiralanması Birim Araç 3.2 Mobilya, bilgisayar ekipmanı 10.350 Masaüstü Bilgisayar (PC) 4 1000 4.000 UPS (Kesintisiz Güç Kaynağı) 4 100 400 Printer 2 400 800 Faks makinesi 1 400 400 Fotokopi Makinesi 1 1.000 1.000 Projeksiyon cihazı ve perdesi 1 2.500 2.500 Beyaz Tahta 2 600 1.200 Ciltleme Makinesi 1 50 50 Alt-toplam – Ekipman ve Malzeme 10.350 4. Yerel ofis / Faaliyet Giderleri 4.1 Araç masrafları Aylık Gider 4.2 Büro kirası Aylık Gider 4.3 Sarf malzemesi – kırtasiye Aylık Gider Kırtasiye Aylık 4.4 Diğer hizmetler (tel/fax, elektrik/ısınma, bakımonarım) Aylık Gider Alt-toplam Yerel Ofis / Faaliyet Giderleri 720 12 60 720 720 Giderler Birim Miktar Birim Maliyet (EURO) Maliyet (EURO)3 5. Diğer Giderler, Hizmetler 5.1 Yayın Giderleri10 2.700 1000 adet broşür, 120 adet sertifika basımı 1.500 1.500 Web Sitesi ve internet erişimi 1.200 1.200 5.2 Etüd, araştırma10 5.3 Denetim giderleri Proje denetim gideri 1.000 1 1.000 1.000 5.4 Değerlendirme giderleri 5.5 Tercüman, mütercim giderleri 5.6 Finans hizmetleri (banka teminat giderleri, vb.) Alt-Toplam Diğer Giderler, Hizmetler 3.700 6. Diğer 4.000 Tadilat Alt-toplam - Diğer 1 4.000 4.000 4.000 7. Alt-toplam - Faaliyetin doğrudan maliyetleri (1-6) 125.670 8. Genel idare giderleri (7 No'lu "Alt-toplam - Faaliyetin doğrudan maliyetleri" bütçe kalemi tutarının en fazla % 7'si) 8.700 BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI I. PROJE 1. Tanım 1.1. İsim: Projenin başlığı 1.2.Yer (ler): Projenin nerde yapılacağı Ülke (ler), bölge (ler) , şehir (ler) yazılacaktır. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.3. İhale kurumundan talep edilen miktar: Projenin toplam maliyeti, AB’ den istenen hibe miktarı ve bunun proje toplam maliyeti içindeki oranı Eylemin toplam kabul < İhale Eylemin toplam belirtilecek. edilebilir maliyeti < EURO> …….. Kurumundan> talep edilen miktar <EURO> ……….. maliyetinin % si % BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.4.Özet En fazla 10 satır ( (a) proje amacı, (b) hedef grup (lar) ve (c) ana faaliyet konusunda bilgiler ihtiva etmelidir.) Projenin özel amacı, Projeden kimlerin yararlanacağı, Projenin kimleri etkileyeceği, proje amacına hangi faaliyetler yapılarak ulaşılacak. (Problem Analizi,Hedef analizi, Paydaş Analizi, Faaliyet Planlaması sonuçlarına göre) Mantıksal Çerçevenin ilk kolonu proje özetini vermektedir. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.5. Amaçlar En fazla 1 sayfa olmalıdır. Projenin genel ve özel amaçlarını açıklayınız. Projenin bölgedeki, yöredeki hangi önemli sorunun çözülmesine, hangi amacı gerçekleştirerek katkıda bulunacak BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.6. Gerekçe En fazla üç sayfa olup, Aşağıdaki bilgileri içermelidir. a) Projenin, programın genel amaçlarıyla ilgisi; Çağrılarda belirtilecek programın genel amaçları dikkate alınarak, projenin bu genel amaçlara nasıl uygunluk gösterdiği yazılır. b) Projenin, programın öncelikleriyle ilgisi; Çağrılarda belirtilecek program öncelikleri, dikkate alınarak, projenin bu önceliklere uyduğunu ve bu önceliklere nasıl hitap ettiği yazılır. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.6. Gerekçe d) Hedef grupların listesi ve doğrudan yada dolaylı yararlanıcıların tahmini sayısı; Paydaş analizinden elde edilecek bilgilerdir. Hedef grubun (köy halkı, özürlüler, ziraat müh. Gibi belirli bir hedef grup ve projeden uzun vadede yararlanacak gruplar ve sayıları) (Paydaş Analizi) e) Hedef grupların ve faaliyetlerin seçilmesinin nedenleri; Paydaş analizinde belirlenen paydaşların özellikleri itibariyle, proje amacına ulaşılmasındaki seçilme gerekçeleri, neden onlar üzerinde duruluyor, neden projede yer aldıkları, Faaliyetlerin sonuçlara ulaşmadaki yeri, önemi, f) Projenin hedef gruplarla ilgisi; Neden o hedef grupların seçildiği, programın öncelik verdiği gruplardan mı?…… (Paydaş Analizi) (Problem Analizi, Paydaş Analizi ve Faaliyetlerin planlanması gerekçelerin yazımında faydalanılacak kaynaklardır) BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.7. Faaliyetlerin ayrıntılı tanımı En fazla 9 sayfa olmalıdır. Sonuç elde etmek için gerçekleştirilecek her bir faaliyetin isim ve ayrıntılı tanımını kapsamalı ve faaliyetlerde her bir ortağın (veya birlik yada taşeronun ) projede aldığı rolü /görevi açıklanmalıdır. Bu açıdan faaliyetlerin ayrıntılı tanımı eylem planı ile karıştırılmamalıdır. Sonuçlara ulaşmak için, birbirini mantıksal sırada izleyen faaliyetler dizisidir. Faaliyetin kapsamı, nasıl yapılacağı, hangi sürede, kaç kişiyle yapılacağı, hangi ortağın yapmakla sorumlu olduğu yazılmalıdır. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.8. Metodoloji En fazla 4 sayfa olmalı ve Aşağıdaki maddelerin tanımını içermelidir: i) Uygulama yöntemleri; Projenin ve kullanılacak yöntemlerin uygulanabilir olduğunu ve bu sayede hedef kitle üzerinde somut ve kalıcı etkiler yaratacağı anlatılmalıdır. (strateji analizinde neden ve hangi kriterlere göre projenin seçilip hazırlandığı uygulama yöntemlerinin hazırlanmasında kaynak olur.) Tercih edilen yöntemlerin, sizi hedeflerinize nasıl ulaştıracağını, projenin konu aldığı sorunlara/ihtiyaçlara nasıl yanıt vereceğini açık bir şekilde ortaya koymalıdır. Kullanılacak yöntemlerle elde etmeyi planladığınız hedefler arasında çok açık bir bağlantı olmalıdır. En etkili yöntemlerden biri olan geçmiş dönemlerde başlatılan projeler ile hazırlanan proje arasında işbirliğine önem verilerek, bu işbirliğini nasıl sağladığınızı anlatmalısınız. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.8. Metodoloji iv) İç değerlendirme prosedürleri; Proje süresince, projenin ilerlemesini görebilmek için gereklidir. İzleme planı olarak adlandırılan bu süreçte, projenin göstergelerine ilişkin verilere, proje faaliyetlerinin ve kalitesinin sonuçlara ulaşılıp ulaşılmadığının izlenmesi sürecidir. Proje içi değerlendirme ise, projenin çıktılarıyla ve etkileriyle ilişkilidir. Bu değerlendirme sürecinde, proje hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını gösteren bilgilerin toplanması gerekir. Bu kapsamda, bu ihtiyaçları yerine getirebilecek çalışmalar, ara toplantılar, izleme-değerlendirme toplantıları, raporlar, arazi gezileri…olabilir. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.8. Metodoloji v) Diğer organizasyonların (ortak veya diğerlerinin) katılım ve faaliyet düzeyi; Proje ortaklarının ve projeye destek vereceklerin sorumluluk düzeyi, vi) Her bir ortağın rolünün nedenleri; Ortakların hangi faaliyetlerden sorumlu olacakları, Neden bu ortağın seçildiği (Paydaş analizi sonuçlarına göre yazılır.) vii) Eylemin uygulanması için teklif edilen ekip ( kişilerin isimlerini buraya yazmaya gerek yoktur); proje süresince projede görev alacak kişiler (teknik ve idari personel, danışmanlar…) BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 1.9. Süre ve Eylem planı Projenin süresi……………..ay olacaktır. Not: Örnek eylem planı gerçek tarihlerden söz etmemelidir, sadece “ay 1”, “ay 2” şeklinde göstermelidir. Başvuru sahiplerine tedbir olarak eyleme ilişkin zaman çizelgesine belirli bir miktar sapma bırakmaları tavsiye edilir. Eylem planı faaliyetlerin ayrıntılı tanımlarını sadece isimlerini ( bunların 1.7. bölümde listelenen isimlere uygun olduğundan emin olun) ihtiva etmelidir. Faaliyetin olmadığı aylar eylem planına ve eylemin süresine dahil edilmelidir. Uygulamanın ilk ayına ilişkin eylem planı, her bir faaliyetin hazırlık ve uygulaması konusunda genel bir kanı verecek kadar ayrıntılı olmalıdır. İlgili tablo doldurulacaktır!!! BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 2. Beklenen sonuçlar 2.1. Hedef gruplar üzerindeki beklenen etki En fazla 2 sayfa olmalıdır. Projenin; a) Hedef grupların durumunu nasıl geliştireceği; hedef grupların projenin uygulanması sonucunda elde edecekleri fayda ya da faydaların tanımlanmasıdır. Hedef gruplar üzerindeki beklenen etki, kesin ve uygun olan durumlarda ölçülebilir nitelikte olmalı yani, göstergeleri olmalıdır. b) Hedef gruplarla ortakların teknik ve yönetim kapasitelerini nasıl geliştireceği; Proje süresince ve sonunda hedef grupların kazanacağı olumlu etkiler, nasıl gelişim sağlayacakları ve proje ortaklarının kazanacağı teknik ve kurumsal faydaları açık ve net olarak anlatılmalıdır. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 2. Beklenen sonuçlar 2.2. Yayınlar ve diğer çıktılar Bu bölümde tüm proje çıktılarını tanımlayınız ve bunları sayısal olarak belirtiniz. Çıktılar proje faaliyetlerinin ürünleridir. Bazı çıktılar başka faaliyetler için girdi olarak kullanılabilirler. BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASI 2.3. Çoğaltan etkiler/Çarpan Etkisi Eylem sonuçlarının kopyalanması veya başka alanlara uzatılması ihtimallerini açıklayınız. Çarpan etkisi projenin olumlu etkilerinin uzun vadede devam ettiği hallerde bulunur. Çarpan etkisi aşağıdaki konuları içerebilir: Proje sonuçlarının başka alanlarda tekrarlanması (özellikle pilot projelerin uygulandığı çalışmalarda). Bu durumda, proje çıktılarınızın diğer çalışmaları etkileyebilmesi için hangi yöntemlerin kullanılacağını açıkça belirtiniz. Projenin olumlu etki ve sonuçları, diğer sektörlerin gelişimine ve hedef gruplar için daha fazla faydanın elde edilmesine neden olur Çarpan etkisi, projelerin bir katma değeridir. Fakat her projenin çarpan etkisine sahip olması mümkün değildir. Bu gibi durumlarda bu hususu olduğu gibi açıklayınız. T.R. GOVERNORSHIP OF KOCAELİ EU PROJECTS COORDINATION CENTRE Thank you very much for your attention. Webpage: www.kocaeliab.gov.tr www.kocaeliisep.gov.tr Enver DÜZ EU Coordinator of Kocaeli Province (Provincial Director of social Studies and Projects )