Transcript เมตาคอกนิชัน (Metacognition) โดย ผศ.ดร.ประยูร บุญใช้ กระบวนการควบคุมการรู้ คดิ (metacognition) ท่ อง สิ่ งเร้ าภายนอก ความใส่ ใจ การรับรู้ ความจาระดับ ประสาทสัมผัส (Sensory Memory) ความจา ระยะสั้น (Short Term Memory) สู ญหาย ตอบ สนอง กลวิธี ท่ อง ลงรหัส เรียกคืน สู ญหาย ความจา ระยะยาว (Long Term Memory) ลืมแต่ ยงั เรียกคืนได้ ทฤษฏีประมวลผลข้ อมูล (Klausmeier)

เมตาคอกนิ
ช ัน
(Metacogn
กระบวนการควบคุมการรู ้คิด
(metacognition)
ท่อง
ตอบ
่ ้า
สิงเร
ภายนอก
ความใส่ใการร
จ ับรู ้
ความจาระดับ
ประสาทสัมผัส
(Sensory
Memory)
สู ญหาย
สนอง กลวิธ ี
ท่อ
ความจา
ง
้
ระยะสัน
ลง
(Short Term รหัส
Memory) เรียก
คืน
สู ญหาย
ทฤษฏีประมวลผลข้อมู ล
(Klausmeier)
ความจา
ระยะยาว
(Long
Term
Memory)
ลืมแต่ยงั
เรียกคืนได้
ความหมายของเม
ตาคอกนิ ช ัน
(Metacognition)
“การควบคุมและประเมินการคิด
ของตนเอง
ความสามารถของ
่ ร ับการพัฒนาเพือ
่
บุคคลทีได้
ควบคุม กากับกระบวนการทาง
ปั ญญาหรือกระบวนการคิด
มี
ความรู ้ในเมตาคอกนิ
ช ัน
(Metacognitive
ความรู ้ในเมตาคอกนิ ช ัน
knowledge)
หมายถึง
ธรรมชาติ
ของความรู ้ กระบวนการ
เรียนรู ้ ลักษณะการเรียนรู ้
ของบุคคล
การควบคุมเมตาคอกนิ
ช ัน (Metacognitive
control)
การควบคุมเมตาคอกนิ ช ัน
หมายถึง ธรรมชาติของการ
ตัดสินใจกิจกรรม ทางปั ญญา
วิธก
ี ารควบคุมการคิดและ การ
ความตระหนักในเมตา
คอกนิ ช ัน
ความตระหนั
กในเมตาคอกนิ ช ัน หมายถึง การมีสติ
(Metacognitive
ว่าคิดอะไร ทาอะไร ประกอบด ้วยองค ์ประกอบ 3 ด ้าน
awareness)
1. ความรู ้ตนเอง (Declarative knowledge)
่
หมายถึง ความรู ้เกียวกั
บตนเอง
ในฐานะผูเ้ รียนรู ้
่ อท
่
ิ ธิพลต่อพฤติกรรมของตน
บปัจจัยทีมี
และรู ้เกียวกั
2. ความรู ้กระบวนการ (Procedural knowledge)
่
หมายถึง ความรู ้ เกียวกั
บทักษะด ้านกระบวนการ
3. ความรู ้เงื่อนไข (Conditional knowledge)
องค ์ประกอบของเมตา
คอกนิ ช ัน
1. การวางแผน
(Planning)
2. การกากับ
(Regulation)
การพัฒนาเมตา
คอกนิ
ช
ัน
้
ยุทธวิธพ
ี นฐานของเมตาคอกนิ
ื
ช ัน
่
1. การเชือมโยงความรู
้ใหม่กบ
ั
ความรู ้เดิม
2. การเลือกยุทธวิธก
ี ารคิดอย่าง
พิถพ
ี ถ
ิ น
ั และรอบคอบ
3. วางแผนกากับหรือตรวจสอบ
่
ยุทธวิธท
ี ใช้
ี พฒ
ั นาเม
ตาคอกนิ ช ัน
1. ระบุวา
่ เรารู ้อะไร เราไม่รู ้อะไร
่
2. สนทนาหรืออภิปรายเกียวกั
บการ
คิด
่
3. การเขียนอนุ ทน
ิ เกียวกั
บการใช้
ความคิดหรือการคิด
4. การวางแผนและการกากับตนเอง
่
่
การพัฒนาเมตาคอกนิ
ช ันในการอ่าน
หลักการพัฒนาเมตาคอกนิ
ช ันในการอ่าน
1. การใส่ใจกับการอ่าน
2. การจัดเตรียมและวาง
แผนการอ่าน
่
ยุทธวิธใี นการฝึ กผู เ้ รียนเพือ
พัฒนาเมตาคอกนิ ช ันในการ
อ่าน ่
1. สร ้างความเข้าใจเกียวก ับ
ความหมายของการอ่าน
้ั ดประสงค ์ในการอ่าน
2. ให้ผูเ้ รียนตงจุ
แต่ละครง้ั
้ั าถามถามตนเอง
3. ให้ผูเ้ รียนรู ้จักตงค
่
่ อ่
่ าน
เกียวก
ับสิงที
6. ฝึ กให้ผูเ้ รียนสร ้างจินตภาพ
่ าน
่ อ่
่
งที
เกียวกับสิ
้
่ าน
7. การทานายเนื อหาที
อ่
่
่
8. การทาเครืองหมายเพื
อเน้
นจุด
สนใจในขณะอ่าน
9. การจัดลาดับความสาคัญของ
ประโยค
การพัฒนาเมตาคอกนิ ช ันใน
การแก้
โ
จทย
์ปั
ญ
หา
่
ยุทธวิธใี นการฝึ กผู เ้ รียนเพือพัฒนาเมตาคอกนิ
ช ันในการแก้โจทย ์ปั ญหา
้ ่ 1 การฝึ กให้ผูเ้ รียน
ขันที
รู ้จักวางแผน
1. ฝึ กให้ผูเ้ รียนวิเคราะห ์
เป้ าหมาย
2. ฝึ กให้ผูเ้ รียนใช้ยุทธวิธต
ี า
่ งๆ
ในการแก้ปัญหา
2.1 ยุทธวิธเี ดาและ
2.4 ยุทธวิธส
ี ร ้างรายการ
2.5 ยุทธวิธเี ขียนแผนภาพ
2.6 ยุทธวิธใี ช้การให้
เหตุผล
2.7 ยุทธวิธค
ี น
้ หาแบบแผน
2.8 ยุทธวิธแ
ี ก้ปัญหาทีง่่ าย
้
ขึนกว่
าเดิม
2.9 ยุทธวิธท
ี าย้อนกลับ
้
3. เรียงลาดับขันตอนตาม
้ ่ 2 การฝึ กให้ผูเ้ รียนสามารถ
ขันที
กากับ ควบคุมและตรวจสอบ
ความคิดของตนเองได้
1. กาหนดเป้ าหมายไว้ในใจ
้
2. กากับวิธก
ี ารต่างๆ ให้เป็ นไปตามขันตอน
ของยุทธวิธท
ี ได้
ี่ เลือกไว้
้ ่ 3 การฝึ กให้ผูเ้ รียนสามารถประเมิน
ขันที
ความคิดของตนเองได้
1. ประเมินความสาเร็จตามเป้ าหมาย
2. ตรวจสอบคาตอบ
้
3. ตรวจสอบขันตอนในการปฏิ
บต
ั ิ