Transcript 1 احمد خاك زاد شهريور 1387 آشنايي با روشهای تحقيق ويژه كارشناسان مراكز آموزش فني وحرفهاي استانها كرج - مركز تربيت مربي 8-2 آبان 1388 احمد.

‫‪1‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫آشنايي با روشهای تحقيق‬
‫ويژه كارشناسان مراكز آموزش فني وحرفهاي استانها‬
‫كرج‪ -‬مركز تربيت مربي‬
‫‪ 8-2‬آبان ‪1388‬‬
‫احمد خاك زاد‬
‫كارشناس ارشد سنجش واندازهگيري‬
‫‪akhakzad@ roshd.ir‬‬
‫‪2‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫حضرت رسول مكرم اسالم(ص)به اباذر مي فرمايند‪:‬‬
‫مبادا به درازي آرزو ‪ ،‬كارهاي شايسته را به تاخير افكني‪ ،‬زيرا كه‬
‫تو اكنون داراي همين امروزي‪ ،‬اگر فردايي داشتي در آن نيز بمانند‬
‫امروز باش‪ ،‬و اگر فردايي نبود پشيماني امروز را نخواهي برد كه در‬
‫آن كوتاهي كردهاي‪.‬‬
‫کاربرگ شماره ‪:1‬معرفی وآشنایی بیشترباشرکت کنندگان دردوره‬
‫‪4‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫آموزش ويادگيري در بزرگساالن‬
‫‪ ‬تعريف آموزش‪:‬‬
‫‪ ‬تعريف يادگيري‪:‬‬
‫‪ ‬اختصاصات يادگيري‪:‬‬
‫نظام يافتگي تجارب‪ ،‬افزایش نقش ها وصالحیت ها‬
‫کاربرگ شماره ‪:2‬‬
‫تبیين انتظارات دوره‬
‫‪6‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫برنامه دوره وسرفصل های آن‪:‬‬
‫روز‪ /‬ساعت‬
‫ساعت اول‬
‫ساعت دوم‬
‫ساعت سوم‬
‫ساعت چهارم‬
‫شنبه‬
‫‪88/8/2‬‬
‫معرفي دوره‬
‫معرفي شركت كنندگان‪،‬انتظارات وتبيين دوره‬
‫كاربرگ شماره ‪1‬‬
‫مساله يابي‬
‫كاربرگ شماره ‪2‬‬
‫ارزيابي مسائل و دسته بندي آنها‬
‫كاربرگ شماره‪3‬‬
‫تبديل مساله به عنوان پژوهش ي‬
‫كاربرگ شماره ‪4‬‬
‫يكشنبه‬
‫‪88/8/3‬‬
‫بيان مساله‬
‫كاربرگ شماره ‪5‬‬
‫تدوين اهداف تحقيق‬
‫كاربرگ شماره ‪6‬‬
‫تدوين فرضيه هاي تحقيق‬
‫كاربرگ شماره ‪7‬‬
‫متغير هاي تحقيق(نوع و مقياس‬
‫اندازه گيري)‬
‫كاربرگ شماره ‪8‬‬
‫دوشنبه‬
‫‪88/8/4‬‬
‫انتخاب روش تحقيق‬
‫كاربرگ شماره‪9‬‬
‫جامعه آماري و چارچوب نمونه گيري‬
‫كاربرگ شمار‪10‬‬
‫روشهاي جمع آموري اطالعات‬
‫كاربرگ شماره‪11‬‬
‫روشهاي آماري مورد نياز (توصيف و‬
‫دسته بندي اطالعات)‬
‫كاربرگ شماره ‪12‬‬
‫سه شنبه‬
‫‪88/8/5‬‬
‫روشهاي آماري مورد نياز (جمع بندي و تحليل‬
‫اطالعات)‬
‫كاربرگ شماره ‪13‬‬
‫مهندس ي طرح تحقيق تدوين‬
‫پروپوزال‬
‫جمع بندي كاربرگ ها كاربرگ‬
‫شماره‪14‬‬
‫اصول ومعيارهاي ارزيابي پروپوزال‬
‫كاربرگ شماره ‪15‬‬
‫چارچوب گزارش تحقيق‬
‫كاربرگ شماره‪16‬‬
‫چهارشنبه‬
‫‪88/8/6‬‬
‫ارزيابي گزارش تحقيق‬
‫كاربرگ شماره‪17‬‬
‫جمع بندي‬
‫آزمون پايان دوره‬
‫‪7‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫هدف كلي از برگزاري دوره‬
‫بدون شك در آغاز منطقي هر كاري تبيين و كسب درك روشني از‬
‫انجام كار اساس ي ترين گام است‪ .‬انجام تحقيق و پژوهش نيز از اين‬
‫مهم مستثني نيست ‪.‬‬
‫اين دوره تالش دارد با مروري بر كليات روش تحقيق و مراحل آن‪،‬‬
‫شرايطي را ايجاد نمايد تا شركت كننده جمع بندي قابل قبولي از‬
‫دانسته هاي قبلي خود را در حوزه تحقيق و روش تحقيق در دسترس‬
‫داشته باشد‬
‫‪8‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انتظارات از شركت كنندگان در دوره‬
‫‪ ‬در پايان دوره از شركت كنندگان انتظار مي رود تا‪:‬‬
‫‪ .1‬مفاهيم وتعاريف پژوهش و مهندس ي طرح تحقيق را بيان كنند‪.‬‬
‫‪ .2‬اطالعات مورد نياز براي پيشنهاد يك طرح تحقيق را گرد آوري نمايند‪.‬‬
‫‪ .3‬بتوانند از ميان مسائلي كه با آن مواجه هستند ضمن تبيين ‪،‬آن را به يك‬
‫عنوان تحقيقي تبديل وبيان كنند‪.‬‬
‫‪ .4‬با ويژگي هاي انتخاب موضوع تحقيق آشنا باشند‪.‬‬
‫‪ .5‬بتوانند فرضيه ها يا سواالت تحقيق را مشخص سازند‪.‬‬
‫‪ .6‬منابع انتخاب موضوع تحقيق و شيوه هاي دسترس ي به ادبيات تحقيق را‬
‫بشناسند‪.‬‬
‫‪ .7‬قادر باشند براي عنوان پژوهش ي خود يك طرح پژهش ي تنظيم نمايند‪.‬‬
‫‪ .8‬با روشهای تولید ‪ ،‬جمع آوری و کاربرد و سازماندهی اطالعات در فرایند یک‬
‫تحقیق آشنا باشند‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫احمد خاك زاد آبان ‪1388‬‬
‫کتابشناس ی دوره‪:‬‬
‫‪10‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقدمه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪11‬‬
‫با شنيدن واژه تحقيق چه مفهومي از آن به ذهن انسان متبادر مي‬
‫شود ؟‬
‫همراهي تحقيق با آدمي در طول تاريخ‬
‫شيوه ها و روش هاي مختلف انجام آن‬
‫ضرورت تحقيق از ديدگاه فردي و ديدگاه اجتماعي‬
‫ضرورت انجام تحقيق از ديگاه علمي‬
‫"تحقيق را مايه حيات علم دانسته اند" و بدون انجام تحقيق علم‬
‫همچون آبي که در جائي مانده باشد دچار گنديدگي و تبديل شدن به‬
‫لجنزار مي شود‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معناي تحقيق‬
‫‪ ‬تحقيق در لغت به معناي درست و راست گردانيدن‪،‬پيدا کردن ‪،‬‬
‫يافتن ياجستجوي حقيقت آورده شده است‬
‫‪ ‬تعاريف بعمل آمده از تحقيق و پژوهش فراوانند‬
‫‪ ‬تحقيق به روش علمي را مجموعه مقررات و قواعدي دانسته اند که‬
‫چگونگي جستجو براي يافتن حقايق مربوط به يک موضوع را نشان مي‬
‫دهد‬
‫‪ ‬تحقيق عملي منظم است که در نتيجه آن پاسخ هائي براي سواالت مندرج‬
‫در موضوع تحقيق بدست خواهد آمد‬
‫‪12‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش تحقيق‬
‫منظور از روش در تحقيق‪ ،‬ارائه مهارتها و تجربههايي است كه‬
‫دستيابي به هدف را آسانتر و عمليتر ميسازد و با صرف وقت‬
‫كمتر‪ ،‬نتايج بيشتري به دست ميآيد‬
‫‪13‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫شرايط يك محقق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪14‬‬
‫يك محقق‪ ،‬در كار تحقيقي نياز به خصيصه هاي زير دارد تا هم در كارش موفق باشد و به نتيجه مطلوب برسد‪ ،‬و‬
‫هم نتيجه كارش براي ديگران داراي ارزش و اعتبار باشد‪:‬‬
‫حوصله و صبر‬
‫تتبع و كاوش در منابع‬
‫دقت‪ ،‬هم در فهم هم در نقل‬
‫امانت در نقلها و برداشتها‬
‫علم و اطالع‪ ،‬نه فكر و ذوق‪ ( .‬يعني‪ :‬مالك‪ ،‬ذوقيات نيست)‬
‫آشنايي به موضوع مورد نظر و مورد تحقيق‬
‫گم نكردن سرخط اصلي‪ ،‬هنگام سند يابي و پژوهش‬
‫ارتباط « يافته » ها با مطلوبها و « نياز » ها‬
‫برخورداري كار‪ ،‬از بررس ي و استدالل و دقت‪ ،‬تا « تحقيق » شود و گرنه در مرحله تتبع خواهد بود‪ .‬البته تتبع‬
‫مقدمه تحقيق است‪.‬‬
‫برخورداري از زبان ساده و بيان رسا‬
‫دوري از ّ‬
‫تعصب و غرض ورزي و انتقامجويي‬
‫پرهيز از پيشداوري و تحميل عقيده‬
‫بيان يافتهها‪.‬‬
‫برخورداري از شهامت و صراحت در ِ‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ويژگي هاي تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪15‬‬
‫هدف اصلي تحقيق حل يك مسئله يا پاسخگويي به يك سوال يا دستيابي به روابط علت و معلولي بين متغير‬
‫هاي پژوهش ي است‪.‬‬
‫هدف تحقيق مشاهده و درك الگوهاي كلي رويدادها و روابط بين آنهاست‪.‬‬
‫تحقيق بر مشاهده و آزمايش تاكيد دارد ‪.‬‬
‫به منظور جمع آوري اطالعات و آزمودن فرضيه از ابزار مختلف اندازه گيري استفاده مي شود‪.‬‬
‫در تحقيق از جديدترين منابع اطالعاتي براي رسيدن به هدف هاي تحقيق استفاده مي شود‪.‬‬
‫در تحقيق هدف خاص ي وجود دارد كه محقق تالش مي كند با جمع آوري اطالعات مناسب به آنها دسترس ي‬
‫پيدا كند‪.‬‬
‫انجام تحقيق مستلزم داشتن مهارت الزم در زمينه موضوع مورد تحقيق است‪.‬‬
‫تحقيق فعاليت عيني و منطقي است ‪ .‬به اين معني كه محقق با رعايت اصول و ضوابط روش هاي تحقيق‬
‫اطالعات الزم را جمع آوري و بدون هيچگونه تعصبي به نتيجه گيري مي پردازد‪.‬‬
‫تحقيق به منظور حل مساله بدون جواب يا سوال هاي بدون پاسخ مي پردازد‪.‬‬
‫تحقيق نيازمند صبر و شكيبايي است‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫هدف از انجام تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪16‬‬
‫تحقيق به منظور دستيابي به افق هايي است كه غايت و هدف فعاليت را‬
‫روشن مي سازد كه حسب مورد مي تواند‪:‬‬
‫شرح ‪ :‬پديده مورد نظر چگونه به وجود آمده است ‪ ،‬چگونه عمل مي كند‪،‬‬
‫تحت تاثير چه عواملي قرار دارد‪.‬‬
‫پيش بيني‪ :‬تالش مي شودتا آينده پديده مورد نظر پيش بيني شود ‪.‬‬
‫بهبود‪ :‬در هر زمينه اي از تحقيق پژوهشگر تالش مي كند تا ارائه پاسخ به‬
‫برخي از سواالت توانمندي و قابليت خاص ي را از طريق كاربست نتايج ‪ ،‬ارتقا‬
‫كيفي روند ها و رويه هاي مورد مطالعه را به نحوي فراهم آورد تا برآيند كار‬
‫ايجاد ارزش افزوده باشد‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫برنامه يا طرح كار تحقيق(پروپوزال)‬
‫‪ ‬برنامه يا طرح كار چارچوبي است كه اجزاء مختلف يك طرح‬
‫تحفيقاتي وچگونگي ارتباط آنها با يكديگر را روشن مي سازد‪ .‬از جمله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪17‬‬
‫عملياتي كه بايد اجرا شوند‬
‫زمان اجراي عمليات‬
‫افرادي كه مسئول اجرا هستند‬
‫زماني كه صرف خواهند كرد‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫داليل اهميت طرح تحقيق‬
‫الف) تسهيل برنامه ريزي اجرايي تحقيق‬
‫ب) کسب حمايت ديگران‬
‫ج) آگاه کردن کساني که در تصويب طرح مؤثرند‬
‫‪18‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ساختار پيشنهادي‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫‪.6‬‬
‫‪.7‬‬
‫‪.8‬‬
‫‪.9‬‬
‫‪.10‬‬
‫‪.11‬‬
‫‪.12‬‬
‫‪.13‬‬
‫‪19‬‬
‫طرح تحقيق ‪:‬طرح تحقيق بايد مشتمل بر سر فصل هاي زير باشد‪:‬‬
‫بيان موضوع يا عنوان تحقيق‬
‫بيان و اهميت مساله‬
‫مطالعه و تدوين نظريه ها و مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش‬
‫تدوين اهداف اصلي و ويژه تحقيق با توجه به موضوع انتخاب شده ‪.‬‬
‫تدوين فرضيه هاي پژوهش‬
‫نوع روش تحقيق‬
‫روش و ابزار گردآوري اطالعات‬
‫جامعه آماري‬
‫تعداد و شيوه نمونه گيري‬
‫روش تجزيه و تحليل اطالعات‬
‫زمانبندي اجرايي طرح‬
‫اعتبارات ومنابع مالي‬
‫ذكر منابع و ماخذ مورد استفاده‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫کاربرگ شماره ‪:3‬‬
‫مساله یابی و اولویت بندی‬
‫‪20‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نقطه آغازين تحقيق‬
‫‪ ‬جان ديوئي معتقد است‪ ":‬اولين مرحله تحقيق احساس وجود يک‬
‫مشکل است؛ به اين معني که پژوهشگر در کار خويش با مانع يا مشکلي روبرو‬
‫گرديده است که در حل آن ابهام يا ترديد دارد و نمي تواند در مقابل آن ساکت‬
‫بماند‪”.‬‬
‫‪ ‬بنابراين نقطه آغازين در انجام هرگونه پژوهش يا تحقيقي بسيار مهم است و‬
‫نقش آموزش افراد براي مسئله يابي که در برخي نظام هاي آموزش ي برآن بسيار‬
‫تاکيد مي شود نيز از همين امر نشات مي گيرد‪ .‬هرچه ضرورت پرسش در هنگام‬
‫تدريس براي فراگير بيشتر مطرح شود و از او خواسته شود تا ذهن خود را براي‬
‫طرح سواالت بيشتر فعال سازد مي توان انتظار داشت که در آينده نياز به‬
‫تحقيق و پيشرفت در او ارتقا يابد‪.‬‬
‫‪21‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مساله‬
‫‪ ‬مسأله يا مشكل پديده اي است غيرعادي ‪ ،‬كه در روند كار سيستم‬
‫وجود دارد و چون اخالل و بي نظمي ايجاد مي كند سبب افت يا‬
‫كاهش كمي و كيفي جريان كارها و بازده سيستم مي گردد‬
‫‪ ‬مسأله يا مشكل عبارت است از شكاف بين وضعيت موجود و آنچه‬
‫بايد باشد‪.‬‬
‫‪22‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مساله پژوهش‬
‫‪ ‬آغاز يک تحقيق با احساس وجود يک مشکل همراه است‪ .‬در اين‬
‫مرحله آن احساس بايد به صورت ” يک پرسش " در آيد و بيان‬
‫شود‬
‫‪ ‬بديهي است اين پرسش از مسائل روزمره تا مباحث و فرضيات‬
‫پيچيده علمي را دربرگيرد‪ ،‬مهم آنست که به شيوه اي علمي و‬
‫صحيح بيان شود‬
‫‪ ‬با در نظر گرفتن دو تقسيم بندي مهم در زمينه عالئق علمي و‬
‫احتياج عملي شما ممکن است تحقيقي بنيادي يا کاربردي را در نظر‬
‫بگيريد‬
‫‪23‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي شناسايي مساله‬
‫‪ ‬روش هاي غيرفعال ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪24‬‬
‫كنترل و ارزيابي توسط سرپرستان‬
‫بازرس ي‬
‫واقعه بحراني‬
‫بروز شكايت و انتقاد‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي شناسايي مساله‬
‫روش هاي فعال‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪25‬‬
‫ساده كردن كارها‬
‫كنترل آماري‬
‫مقايسه آمار ادواري‬
‫مقايسه با ساير سازمانها‬
‫مقايسه با شاخص ها‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي شناسايي مساله‬
‫‪ ‬نيازسنجي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪26‬‬
‫مصاحبه افرادي كليدي‬
‫مصاحبه گروهي‬
‫مشاهده مستقيم‬
‫استفاده از تجارب‬
‫استنتاج از نظريه ها و فرضيه ها‬
‫استفاده از متون درس ي و مجالت تخصص ي‬
‫دولت ها ‪ ،‬دانشگاه ها وموسسات پژوهش ي خصوص ي‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي شناسايي مساله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪27‬‬
‫مطالعه مورد يا موارد‬
‫پايش يا كنترل گلوگاه (نقاط كليدي)‬
‫کنترل مالي‬
‫بررس ي فرآيند زمان انتظار‬
‫مرور متون و اطالعات علمي‬
‫شركت دردوره هاي آموزش ي وهمايشهاي علمي‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي شناسايي مساله‬
‫‪ ‬پيش آگهي رويدادها‬
‫پيش آگهي قضاوتي‬
‫پيش آگهي روند‬
‫پيش آگهي علت و معلول‬
‫‪28‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪29‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معيارها‬
‫معيارهاي اولويت مسأله عبارتند از ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪30‬‬
‫ارتباط مستقيم‬
‫مناسبت‬
‫مقبوليت‬
‫اهميت زماني‬
‫توانايي‬
‫هزينه – فايده‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ارزشيابي مسئله تحقيق‬
‫‪ ‬آيا مسئله تحقيق به روز (جديد) است ؟‬
‫‪ ‬آيا مسئله تحقيق رابطه بين پديده ها را مورد بررس ي قرار ميدهد؟‬
‫‪ ‬آيا مسئله تحقيق روشن و صريح بيان شده است ؟‬
‫‪ ‬آيا دامنه مسئله تحقيق محدود شده است ؟‬
‫‪ ‬آيا براي تحقيق منابع مالي الزم در اختيار است ؟‬
‫‪ ‬آيا امكانات پرسنلي‪ ،‬زماني‪ ،‬تجهيزاتي الزم براي تحقيق وجود دارد؟‬
‫‪ ‬آيا محقق اساسا شهامت انجام تحقيق را دارد؟‬
‫‪31‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪ ‬آيا مسئله از اهميت و ارزش الزم براي مطالعه برخوردار است ؟‬
‫‪ ‬آيا مسأله با عالئق و تمايالت محقق همخواني دارد؟‬
‫‪ ‬آيا انجام تحقيق با توجه به روشهاي علمي تحقيق امكانپذير است؟‬
‫‪ ‬آيا يافتههاي تحقيق نياز خاص ي را برطرف ميكند؟‬
‫‪ ‬آيا موضوع تحقيق مسائل اخالقي و حيثيتي توليد نميكند؟‬
‫‪ ‬آيا اطالعات الزم براي انجام تحقيق در دسترس هست يا ميتوان توليد كرد؟‬
‫‪ ‬آيا روشها ‪ ،‬وسائل و ابزارهاي الزم با روايي ) ‪(Validity‬و پايايي‬
‫)‪(Reliability‬كافي در اختيار محقق هست؟‬
‫‪32‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫کاربرگ شماره ‪:4‬‬
‫تبدیل‬
‫مساله به عنوان پژوهش‬
‫‪33‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫عنوان تحقيق‬
‫‪ ‬در هنگام نوشتن عنوان بايدخصوصياتي که براي يک عنوان خوب برشمرده مي‬
‫شونددر نظر گرفت ‪ .‬اين موارد عبارتند از‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از کلمات کوتاه ‪ ،‬رسا ودر حد امکان از يک زبان استفاده شود‬
‫عبارت گويا باشد و گيج کننده نباشد‪.‬ازاختصارات که ممکن است مخفف عبارات‬
‫مختلفي باشند پرهيز شود‪.‬‬
‫در تحقيقات توصيفي بيان مکان و زمان تحقيق در عنوان ضرورت دارد‪.‬‬
‫در عنوان دقيقا" آنچه محقق بدنبال تعيين آن است بيان شود‪.‬‬
‫سعي شود دامنه تحقيق محدود در نظر گرفته شود‪.‬‬
‫عنوان را غير سوالي مطرح نمائيد‪.‬‬
‫‪ ‬از کلمات مناسب ومطلوب استفاده شود‪.‬‬
‫‪34‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫خداوندا‬
‫یادم بده ‪،‬یادم نره یادت کنم‬
‫همیشه‬
‫‪35‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مروری بر مباحث روز قبل‪:‬‬
‫آموزش ويادگيري در بزرگساالن‪:‬‬
‫برنامه دوره وسرفصل های آن‪:‬‬
‫تبیين انتظارات و هدف كلي از برگزاري دوره‪:‬‬
‫برنامه دوره وسرفصل های آن‪:‬‬
‫کتابشناس ی دوره‪:‬‬
‫مفهوم شناس ی تحقيق و روش تحقيق‪:‬‬
‫شرايط يك محقق‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪36‬ويژگي هاي تحقيق‬
‫مروری بر مباحث روز قبل‪:‬‬
‫هدف از انجام تحقيق‬
‫برنامه يا طرح كار تحقيق(پروپوزال)‬
‫داليل اهميت طرح تحقيق‬
‫ساختار پيشنهادي طرح تحقيق‬
‫نقطه آغازين تحقيق ‪ ،‬مساله و روش هاي شناسايي مساله‬
‫معيارهاي اولويت مسأله و ارزشيابي مسئله تحقيق‬
‫تبدیل مساله به عنوان پژوهش‬
‫‪37‬عنوان تحقيق و ویژگی های آن‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪38‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تجزيه و تحليل مساله‬
‫‪ ‬روش هاي نموداري شناسايي عوامل ايجاد كننده كه مسأله عبارتند‬
‫از‪:‬‬
‫ شبكه عليت‬‫ نمودار استخوان ماهي‬‫‪ -‬نمودار شش كلمه اي‬
‫‪39‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫• مواد مصرفي‬
‫• امورآموزشي‬
‫• امور فرهنگي‬
‫• سن‬
‫• جنس‬
‫• شغل‬
‫• تحصيالت‬
‫پخش آگهي از‬
‫شبکه سوم‬
‫• زيرنويس‬
‫• متن‬
‫• گوشه تصوير‬
‫• داخل برنامه‬
‫• مستقل‬
‫• قبل ار برنامه‬
‫• داخل برنامه‬
‫• بعد ازبرنامه‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪40‬‬
‫موضوع‬
‫اولويتهاي‬
‫خبري‬
‫سبک‬
‫ارائه‬
‫منابع‬
‫خبري‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ارزشهاي‬
‫خبري‬
‫عناصر‬
‫خيري‬
‫‪41‬‬
‫شش کلمه استفهام‬
‫‪ ‬چگونه؟ ?‪How‬‬
‫?‪what‬‬
‫‪ ‬چي؟‬
‫?‪why‬‬
‫‪ ‬چرا ؟‬
‫?‪who‬‬
‫‪ ‬چه كس ي ؟‬
‫‪ ‬چه زماني ؟ ?‪when‬‬
‫?‪where‬‬
‫‪ ‬کجا ؟‬
‫‪42‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مالحظات در بيان مساله تحقيق‬
‫در بيان مسئله نكات زير آورده مي شود‪:‬‬
‫‪ ‬اطالعات زمينه اي‬
‫‪ ‬توصيف دقيق مسأله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نحوه بروز يا وقوع‬
‫وسعت و شدت‬
‫عوامل دخيل در بروز مسأله‬
‫نحوه برخورد فعلي با مشكل‬
‫‪ ‬فوايد پژوهش‬
‫‪‬‬
‫‪43‬‬
‫چه نتايجي از حل مشكل انتظار مي رود‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مرورمباني و بررس ي هاي قبلي مسئله تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪44‬‬
‫براي کسب اطالعات در زمينه مورد تحقيق مي بايد به منابع مرجع مراجعه‬
‫نمود منظور از منابع مرجع هر فرد يا هر چيزي است که به عنوان ماخذ‬
‫اطالعات مورد مراجعه قرار مي گيرد‬
‫کتابهاي مرجع معموال به گونه اي تاليف مي شوند که هر کس ي مي تواند‬
‫اطالعات مورد نياز خود را به راحتي و سرعت در آنها پيدا کند‪ .‬مهمترين منابع‬
‫دردسترس عبارتند از‪:‬‬
‫نظرات افراد متخصص و صاحب نظران‬
‫منابع منتشر شده‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫منابع مرورو بررس ي هاي قبلي زمينه تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪45‬‬
‫مراجع غير ادواري‬
‫کتابشناسي ها‬
‫دانشنامه ها‬
‫فرهنگ ها‬
‫دستنامه ها‬
‫درسنامه ها‬
‫دستور نامه ها‬
‫سالنامه ها‬
‫اطلس ها‬
‫نشان نامه ها‬
‫سرگذشت نامه ها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مراجع ادواري‬
‫کتابشناس ي هاي دوره اي‬
‫فهرست هاي مندرجات‬
‫‪‬‬
‫منابع منتشر نشده‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کتاب‬
‫نشريات ادواري مثل ژورنالها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پايان نامه ها‬
‫گزارش هاي فني و گزارش تحقيق‬
‫آمارها‬
‫پروانه هاي ثبت اختراعات‬
‫صورت جلسه ها‬
‫مشاهدات فردي‬
‫بانکهاي اطالعاتي همچون در اينترنت‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تدوين اهداف تحقيق‬
‫‪ ‬هدف پژوهش به ما مي گويد به كجا مي خواهيم برسيم‬
‫‪ ‬هدف كلي پژوهش را مي توان به اهداف كوچكتر (ويژه ‪ -‬اختصاص ي)‬
‫تقسيم كرد‬
‫‪ ‬اهداف پژوهش بايد ‪:‬‬
‫ از بطن مسأله استخراح شده باشند‬‫ واقع بينانه باشند‬‫ قابل دسترس باشند‬‫‪ -‬قابل اندازه گيري يا سنجش باشند‬
‫‪46‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تدوين اهداف تحقيق‬
‫‪ ‬براي نوشتن اهداف از افعالي نظير تعيين كردن ‪ ،‬محاسبه كردن‬
‫‪ ،‬شناسايي كردن ‪ ،‬توصيف كردن و شرح دادن استفاده كرد‪.‬‬
‫‪ ‬هدف كاربردي به ما مي گويد‪ ،‬فايده حاصل از پژوهش براي‬
‫چيست؟‬
‫‪47‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫فرضيه‬
‫‪ ‬فرضيه حدس ي است علمي كه محقق براي نتيجه تحقيق خود‬
‫مي زند‪ .‬فرضيه نشان مي دهد كه چرا يك يا چند عامل ‪ ،‬عوامل‬
‫ديگر را تحت تأثير قرار مي دهند‪.‬‬
‫‪ ‬فرضيه تحقيق را يک حدس علمي يا پيش داوري است که بوسيله ي‬
‫جمع آوري حقايقي که منجر به قبولي يا رد آن مي شود مورد آزمايش‬
‫قرار مي گيرد‬
‫‪ ‬به عبارت ديگر فرضيه راه حل پيشنهادي محقق براي مسئله تحقيق‬
‫و يا نتيجه آن است‪.‬‬
‫‪48‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫فرضيه‬
‫‪ ‬محقق صرفا" قصد آزمايش فرضيه را دارد نه اثبات آن‬
‫‪49‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫بيان فرضيه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪50‬‬
‫در هنگام بيان فرضيه محقق به بررس ي روابط بين متغيرها مي پردازد‪.‬‬
‫به طور متداول اين بيان به سه شکل صورت خواهد گرفت‬
‫بررس ي رابطه علت و معلولي بين دو يا چند متغير‬
‫بررس ي همبستگي و شدت آن بين دو يا چند متغير‬
‫بررس ي و مقايسه ميزان تفاوت تاثير دو يا چند متغير بر يک يا چند‬
‫متغير‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ويژگيهاي فرضيه‬
‫‪ ‬فرضيه بايد قدرت روشنگري و تبيين داشته باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬فرضيه بايد رابطه مورد انتظار بين پديدهها را بيان كند ‪.‬‬
‫‪ ‬فرضيه بايد قابل آزمون باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬فرضيه بايد با بدنه دانش موجود سازگاري و همخواني داشته باشد‬
‫‪.‬‬
‫‪ ‬فرضيه بايد تا حدامكان كوتاه و ساده بيان شود ‪.‬‬
‫‪51‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انواع فرضيه و نحوه بيان آنها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫فرضيه تحقيق ‪: 1H 1‬‬
‫‪research hypothesis‬‬
‫فرضيههايي كه ادعا ميكنند بين پديدههاي مورد نظر رابطه ‪ ،‬اثر يا تفاوت وجود دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫فرضيه صفر‬
‫‪: H0‬‬
‫‪null hypothesis‬‬
‫فرضيههايي كه ادعا مي كنند بين پديدههاي مورد آزمايش رابطه ‪ ،‬تفاوت يا اثري وجود ندارد‪.‬‬
‫‪52‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مالك هاي تدوين فرضيه ‪:‬‬
‫الف‪ -‬فرضيه بايد به گونه اي تدوين گردد كه رابطه بين متغير ها را بيان نمايد‪.‬‬
‫ب‪ -‬فرضيه بايد داراي پشتوانه علمي و منطقي باشد‬
‫ج‪ -‬فرضيه بايد به صراحت و روشني بيان گردد‪.‬‬
‫د‪ -‬فرضيه بايد سنجش پذير باشد‪.‬‬
‫ه‪ -‬فرضيه بايد با نظريه و اصل علمي مرتبط باشد ‪.‬‬
‫ز‪ -‬در آغاز تدوين هر فرضيه از"عبارت به نظر مي رسد" استفاده شود‪.‬‬
‫ح ‪ -‬فرضيه بايد به شكل جمله خبري بيان شود‪.‬‬
‫‪53‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫سواالت راهنما‬
‫‪ ‬در تحقيقات توصيفي كه صرفا“ به بيان آنچه در جامعه مي گذرد‬
‫پرداخته مي شود نيازي به ارائه فرضيات نسبت و از سؤاالت مهم‬
‫براي رسيدن به اهداف استفاده مي شود‪.‬‬
‫‪54‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ويژگيهاي سئواالت‬
‫‪ ‬بايد ساده ‪ ،‬روشن ‪ ،‬غيرقابل تفسير باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬دقيقا در راستاي مسئله تحقيق بيان شود ‪.‬‬
‫‪ ‬پاسخگويي به سئواالت بايد با توجه به ابزارها و‬
‫اطالعات امكانپذير باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬دامنه سئواالت بايد محدود باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬بايد به صورت استفهامي بيان شود ‪.‬‬
‫‪55‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫متغيرها‬
‫‪ ‬متغيرها ‪ ،‬عامل يا عواملي هستند كه مورد اندازه گيري يا سنجش‬
‫قرار مي گيرند‬
‫‪ ‬به عبارت ديگر متغير مشخصه يك فرد‪ ،‬چيز‪ ،‬پديده يا پيام مورد‬
‫نظراست كه ‪:‬‬
‫‪ ‬قابل اندازه گيري بوده‬
‫‪ ‬و مي تواند مقادير مختلفي بپذيرد‬
‫‪56‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انواع متغيرها‪:‬‬
‫الف ) متغير مستقل‪ :‬به متغيري گفته مي شود كه از طريق آن متغير وابسته تبيين يا پيش بيني مي شود‪.‬‬
‫به اين متغير ‪ ،‬متغير محرك يا درون داد گفته مي شود و متغيري است كه توسط پژوهشگر‬
‫اندازه گيري‪ ،‬دستكاري يا انتخاب مي شود تا تاثير يا رابطه آن با متغير ديگر اندازه گيري شود‪.‬‬
‫ب) متغير وابسته‪ :‬متغيري است كه مشاهده و اندازه گيري مي شود تا تاثير متغير مستقل برآن معلوم‬
‫شود‪.‬‬
‫ج) متغير کمي‪ :‬و آن متغيري است که با عدد نمايش داده مي شود‪ .‬بديهي است اين متغير همچون تقسيم‬
‫بندي معمول در اعداد به دو دسته متغير گسسته و پيوسته تقسيم خواهد شد که متغير پيوسته‬
‫مقادير کسري را هم مي پذيرد ولي گسسته اين امکان را ندارد‪.‬متغير کيفي‪ :‬اين متغيري است که‬
‫کيفيت صفات با آن معرفي مي شود‪.‬‬
‫د)متغير هاي دو ارزش ي و چند ارزش ي‪ :‬متغيرهاي دو ارزش ي به متغيرهايي اطالق مي شود كه به آن فقط‬
‫دو ارزش يا دوعدد داده مي شود‪ .‬متغير چند ارزش ي به متغرهايي گفته مي شود كه بيش از دو‬
‫عدد يا دو ارزش به آنها داده شود‪.‬‬
‫‪57‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انواع متغيرها‪:‬‬
‫ه)متغير تعديل كننده‪ :‬متغير تعديل كننده عاملي است كه توسط پژوهشگر انتخاب‪ ،‬اندازه‬
‫گيري يا دستكاري مي شود تا مشخص شود كه تغيير آن موجب تغيير رابطه بين متغير‬
‫مستقل و پديده مشاهده شده مي شود يا خير ‪ .‬واژه تعديل كننده به اطالع ما مي رساند‬
‫كه متغير مستقل ثانوي بايد كنار گذاشته شود‪.‬‬
‫و)متغير كنترل‪ :‬گاهي اوقات متغيرهايي يافت مي شود كه تاثير برخي از آنها در تعيين رابطه بين‬
‫متغير هاي مستقل و وابسته بايد خنثي و يا ثابت نگاه داشته شود‪ .‬اين متغيرها كه تاثير انها‬
‫بايد خنثي يا حذف شود متغيرهاي كنترل كننده ناميده مي شود‪.‬‬
‫ز)متغير هاي مزاحم‪ :‬متغير مزاحم به متغيري گفته مي شود كه به صورت فرض ي بر پديده‬
‫مشاهده شده تاثير مي گذارد ولي قابل مشاهده ‪ ،‬اندازه گيري و دستكاري نيست و تاثير آن‬
‫بايد از طريق تاثير متغيرهاي مستقل و تعديل كننده بر رويدادهاي قابل مشاهده مشخص‬
‫شود‪.‬‬
‫‪58‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫متغير ها ومساله پژوهش ي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪59‬‬
‫مساله متغير وابسته است زيرا بر اثر يك يا چند عامل بوجود آمده‬
‫است‬
‫عوامل احتمالي ايجاد مساله پژوهش ي را متغير مستقل مي گويند‬
‫متغيري كه با مسئله و علت آن ارتباط نزديك داشته و آن رابطه را‬
‫قويتر يا ضعيف تر نشان مي دهد متغير مخدوش كننده مي گويند‪.‬‬
‫متغيرهايي كه به شناخت بهتر موضوع كمك مي كنند‪ ،‬متغير زمينه اي‬
‫ناميده مي شود‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تعريف متغيرهادر تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪‬‬
‫‪60‬‬
‫تعاريف مفهومي يا تئوري‪:‬‬
‫بايد جامع و مانع باشد‪.‬‬
‫اصطالحات آن بايد روشن و بدون ابهام باشد‪.‬‬
‫مستند باشد‪.‬‬
‫تعاريف عملي ‪ ،‬عملياتي‪ :‬تعاريف عملي‪ ،‬سطح مفهومي و نظري را با سطح تجربي‬
‫و مشاهده پيوند ميزند‪.‬معاني مفاهيم را ملس پذير ميکند تعريف عملي بايد بر‬
‫اساس مالکهايي صورت بگيرد که مهمترين آنها عبارتند از‪:‬‬
‫‪ ‬قابليت انجام داشته باشند‬
‫‪ ‬دقيق و مشخص باشند‬
‫‪ ‬قابليت اندازه گيري داشته باشند‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقياس اندازه گيري متغيرها‬
‫‪ ‬مقياس اسمي‪ :‬اين مقياس شامل يک يا جند گروه با طبقه است که از نظر‬
‫کيفي با هم متفاوتند اما بين گروهها هيچگونه ارجحيتي وجود ندارد‪ .‬ممکن‬
‫است براي هر گروه يا طبقه شماره اي در نظر گرفته شود که ارزش ندارد‬
‫بلکه جنبه" کد" يا شناسائي دارند‪.‬‬
‫‪ ‬مقياس رتبه اي‪ :‬اين مقياس نسبت به مقياس اسمي خصوصيت اضافه اي‬
‫دارد که در بين گروهها از نظر متغير مورد نظر برتري وجود دارد اما اين برتري‬
‫قابل سنجش و مقايسه با ساير گروهها نيست ‪ .‬گروهها هم يکسان نيستند‪.‬‬
‫گروهها نسبت به هم روي پله هاي يک نردبان قرار گرفته اند‪.‬‬
‫‪61‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقياس اندازه گيري‬
‫‪ ‬مقياس فاصله اي‪ :‬در اين مقياس فاصله بين گروهها با هم مساوي‬
‫در نظر گرفته شده است‪ .‬اما صفر در اين مقياس فقدان خاصيت‬
‫مورد نظر اندازه گيري نيست‪ .‬اختالف مساوي بين هرجفت از اعداد‬
‫نمايانگر اختالف مشابه در خصوصيت مورد اندازه گيري است‪.‬‬
‫‪ ‬مقياس نسبي‪ :‬در اين مقياس خصوصيت اضافي آن است که صفر‬
‫دليلي براي فقدان خاصيت مورد اندازه گيري است و در نتيجه نسبت‬
‫بين اعداد در اين مقياس همان نسبت مقدار خاصيت مورد اندازه‬
‫گيري است‪.‬‬
‫‪62‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقياس خوب‬
‫‪ ‬يک مقياس خوب بايد داراي ويژگيهاي زير باشد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪63‬‬
‫علمي ‪ :‬بر گرفته ومتناسب با اصول علمي باشد‬
‫جامع ‪ :‬بتواند تمام موارد متغيررا شامل شود‬
‫مناسب ‪ :‬براي اندازه گيري آن متغير باشد‬
‫قوي ‪ :‬تالش شود قويترين مقياس باشد‬
‫غير قابل جمع ‪ :‬رده هاي مشترک نداشته باشد‬
‫رده هاي کافي ‪ :‬موردي را فراموش نکرده باشيم‬
‫رده هاي تعريف شده ‪ :‬گروهها و رده هاي آن تعريف شده باشند‬
‫عملي ‪ :‬قابليت انجام داشته باشد‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقياس اندازه گيري‬
‫‪ ‬مقياس اسمي ‪ ---‬محتواي روزنامه ها‬
‫‪ ‬سرمقاله ‪ -‬علمي ‪ -‬خبري ‪ -‬گزارش ‪-‬ساير‬
‫‪ ‬مقياس ترتيبي ‪ ---‬محل چاپ ‪ ،‬حجم مطلب‬
‫‪ ‬صفحه اول ‪ -‬صفحه دوم ‪...-‬‬
‫‪ ‬خيلي کم ‪ -‬کم ‪ -‬متوسط ‪ -‬زياد ‪ -‬خيلي زياد‬
‫‪ ‬مقياس فاصله اي‪ ---‬شمارش تعداد کلمات در‪...‬‬
‫‪ ‬مقياس نسبي ‪ ---‬اعداد افعال معلوم ( ممکن است نداشته باشيم)‬
‫‪64‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫خداوندا‬
‫یادم بده ‪،‬یادم نره یادت کنم‬
‫همیشه‬
‫‪65‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪66‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫جامعه مورد مطالعه ‪population‬‬
‫‪ ‬جامعه مورد مطالعه ‪ ،‬جمعيتي است كه مطالعه بر روي آن انجام‬
‫مي شود‬
‫‪ ‬لزوما“ اين جامعه انسانها نيستند بلكه مي تواند پديده ها ‪ ،‬اشيا و‬
‫موجودات زنده ويا پيام ها باشند‪.‬‬
‫‪ ‬گروه بزرگتري كه درصدد هستيم يافتههاي حاصل از بررس ي و‬
‫مطالعه را به آنها تعميم دهيم ‪.‬‬
‫‪67‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نمونه ‪sample :‬‬
‫‪ ‬گروه يا مواردي كه اطالعات از آنها به دست ميآيد ‪.‬‬
‫‪ ‬نمونه گيري اقداماتي است كه براي انتخاب تعدادي از افرادجامعه‬
‫به نحوي كه معرف آن باشدانجام مي پذيرد‪.‬‬
‫‪68‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انواع نمونه‬
‫‪ ‬نمونه انباشته ‪ :‬نمونه در دسترس‬
‫‪ ‬نمونه نظري يا قضاوتي ‪ :‬بر پايه نظر يک فرد يا گروه انتخاب ميگردد‪.‬‬
‫‪ ‬نمونه احتمالي ‪ :‬هر عنصر داراي شانس مساوي براي انتخاب باشد‪.‬‬
‫‪69‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مراحل نمونه برداري‬
‫‪ ‬تشخيص و تعريف جامعه‬
‫‪ ‬فهرست كردن افراد جامعه‬
‫‪ ‬انتخاب يك نمونه نماينده‬
‫‪ ‬تعيين اندازه نمونه (حجم نمونه)‬
‫‪70‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش هاي نمونه گيري‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪71‬‬
‫نمونه گيري تصادفي ساده ‪ )random sapling) Sample :‬در اين روش براي انتخاب افراد‬
‫نمونه مي توان بكي از روش هاي قرعه كش ي و يا از جدول تصادفي اعداد استفاده كرد‪ .‬در هريك از‬
‫اعضا در اين روش ها شانس مساوي براي انتخاب شدن براي افراد وجود دارد‪.‬‬
‫نمونه گيري منظم يا سيستماتيك ) ‪ (Sample Systematic‬در اين روش كل افرا د جامعه را‬
‫از ‪ 1‬الي آخر شماره گذاري و ‪323‬سپس نسبت به اينكه نسبت بين نمونه و كل جامعه آماري چه‬
‫عددي قرار گيرد افراد مورد نياز را انتخاب مي كنيم‪.‬‬
‫نمونه گيري طبقه اي‪ )Sampling Stratified( :‬در اين طبقه بندي اعضاي گروه مورد مطالعه‬
‫كه همگن تر هستند گروه بندي شده تا تغييرات آنها در درون گروه هاي كوچكتر و متجانس كمتر‬
‫شود‪.‬‬
‫نمونه گيري ناحيه اي يا خوشه اي ( ‪)Cluster Sampling‬اين نمونه گيري هنگامي مورد‬
‫استفاده قرار مي گيرد كه حجم جامعه اصلي بسيار بزرگ و يا نامحدود است‪.‬‬
‫نمونه گيري در دسترس ‪ :‬در اين روش نمونه در دسترس گروهي از اعضا يك جامعه هستند كه‬
‫انتخاب آنها فقط به خاطر سهولت در نمونه گيري بوده است‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫الف) روش نمونه برداري تصادفي ساده‬
‫‪Simple random sampling‬‬
‫‪‬شانس انتخاب اعضاء جامعه تعريف شده براي عضويت در‬
‫نمونه برابر است ‪.‬‬
‫‪‬اجراي آن براي جوامع بزرگ وقتگير و پرزحمت و گاهي‬
‫غيرممكن است ‪.‬‬
‫‪‬استفاده از جدول اعداد تصادفي امكان پذير است ‪.‬‬
‫‪72‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مراحل انتخاب نمونه به شيوه تصادفي ساده‬
‫‪ ‬اسامي جامعه تعريف شده بطور كامل فهرست مي شود ‪.‬‬
‫‪ ‬به هر يك از اعضا يك شماره اختصاص داده مي شود ‪.‬‬
‫‪ ‬جدول اعداد تصادفي تهيه مي شود ‪.‬‬
‫‪ ‬يك سطر و ستون از جدول اعداد تصادفي به عنوان نقطه شروع انتخاب مي شود ‪.‬‬
‫‪ ‬ارقام سمت راست سطر و ستون انتخابي با توجه به تعداد جامعه مورد نظر‬
‫انتخاب مي شود ‪.‬‬
‫‪ ‬اعدادي كه كمتر يا مساوي عدد جامعه موردنظر باشد انتخاب و تا تكميل نمونه‬
‫ادامه مي يابد ‪.‬‬
‫‪73‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ب) روش نمونهبرداري تصادفي طبقهاي‬
‫‪Stratified random sampling‬‬
‫موارد كاربست ‪:‬‬
‫‪ .1‬چنانچه جامعه موردنظر‪ ،‬ناهمگن باشد و بتوان آن را به طبقات‬
‫كوچكتر تقسيم كرد ‪.‬‬
‫‪ .2‬چنانچه محقق مايل باشد زيرگروهها يا طبقات كوچكتر به همان‬
‫نسبتي كه در جامعه هستند در نمونه نيز حضور داشته باشند ‪.‬‬
‫‪74‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مراحل روش نمونهبرداري تصادفي طبقهاي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪75‬‬
‫جامعه را دقيق و روشن تعريف كنيد ‪.‬‬
‫زيرگروههاي آن را مشخص كنيد ‪.‬‬
‫نسبت زيرگروهها يا طبقات به كل جامعه را تعيين كنيد ‪.‬‬
‫تعداد كل نمونه را مشخص نمائيد ‪.‬‬
‫به نسبت زيرگروهها نمونه را به تعداد مورد نياز به صورت تصادفي‬
‫انتخاب نمائيد ‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نمونه برداري خوشهاي ‪cluster sampling‬‬
‫‪ .1‬گاهي انتخاب نمونه از افراد جامعه بنابه داليلي‬
‫امكانپذير نيست ‪.‬‬
‫‪ .2‬محقق ناگزير است به جاي فرد ‪ ,‬گروهي از افراد را‬
‫انتخاب كند ‪.‬‬
‫‪76‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مراحل نمونهبرداري خوشهاي‬
‫‪ ‬جامعه موردنظر را تعريف كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬واحد نمونهبرداري(خوشهها) را تعريف كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬نمونه را به تعداد موردنياز به صورت تصادفي از ميان‬
‫واحدها (خوشهها) انتخاب كنيد ‪.‬‬
‫‪77‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نمونه برداري خوشهاي چند مرحلهاي‪Multiple cluster sampling‬‬
‫بواسطه گستردگي بيش از حد جامعه محقق ناگزير ميگردد نمونه را‬
‫طي دو يا چند مرحله انتخاب كند ‪.‬‬
‫• جامعه موردنظر را دقيقا تعريف كنيد ‪.‬‬
‫• واحدها يا خوشههاي نمونه برداري را تعريف كنيد ‪.‬‬
‫• تعدادي از خوشهههها يها واحهدها را بهه صهورت تصهادفي انتخهاب كنيهد‬
‫‪.‬‬
‫• از ميان خوشههاي انتخاب شده تعداد افهراد مهورد نظهر را بهه روش‬
‫تصادفي انتخاب كنيد ‪.‬‬
‫‪78‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫جامعه‬
‫ب‬
‫ج‬
‫س‬
‫ح‬
‫يف‬
‫م‬
‫خ‬
‫ش‬
‫گ‬
‫ب‬
‫ج‬
‫الف‬
‫هه‬
‫ص‬
‫ض‬
‫س‬
‫ح‬
‫يف‬
‫م‬
‫خ‬
‫ش‬
‫گ‬
‫الف‬
‫هه‬
‫ص‬
‫ض‬
‫الف ب ج ح‬
‫‪%25‬‬
‫خپكم‬
‫هه ش ي ط‬
‫‪%50‬‬
‫فقصگ‬
‫‪%25‬‬
‫الف ج ب‬
‫دخت‬
‫پ ك ق ل رظ ض‬
‫ثسص‬
‫فمذط‬
‫سح‬
‫يف‬
‫مخ‬
‫ب‬
‫‪%25‬‬
‫خشمي‬
‫‪%50‬‬
‫ف‬
‫‪%25‬‬
‫سح‬
‫ي مس‬
‫‪79‬‬
‫يف‬
‫مخ‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نمونه‬
‫ج‬
‫گذس‬
‫معط‬
‫خ‬
‫روش هاي نمونه برداري غير تصادفي‬
‫به روشهايي اطهالق مهي گهردد كهه در آنهها بنها بهه داليلهي امكهان حصهول‬
‫شرط برابهري شهانس انتخهاب بهراي همهه اعضهاء جامعهه وجهود نهدارد‬
‫‪ .‬مانند ‪:‬‬
‫‪ ‬در دسترس نبودن همه اعضاء جامعه‬
‫‪ ‬كمبود وقت‬
‫‪ ‬ع ههدم توانمن ههدي محق ههق در اج ههراي ص ههحيح روش هههاي نمون ههه ب ههرداري‬
‫تصادفي‬
‫‪80‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪1‬ه روش نمونه برداري منظم يا سيستماتيك‪Systematic sampling‬‬
‫ويژگي‪:‬‬
‫افراد با فواصل معين به عنوان اعضاء نمونه انتخاب ميشوند ‪.‬‬
‫‪81‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مراحل روش نمونه برداري سيستماتيك ‪:‬‬
‫‪.1‬جامعه مورد نظر يا در دسترس را به روشني تعريف كنيد ‪.‬‬
‫‪.2‬فهرست كامل و دقيقي از جامعه تعريف شده تهيه كنيد ‪.‬‬
‫‪.3‬افراد جامعه را بدون سوگيري و رعايت ترتيب خاص ي شمارهگذاري كنيد ‪.‬‬
‫‪.4‬اندازه نمونه مطلوب را مشخص نمائيد ‪.‬‬
‫‪.5‬تعداد افراد جامعه را بر تعداد افراد نمونه موردنظر تقسيم كنيد ‪.‬‬
‫‪.6‬از ميان حاصل تقسيم عددي كوچكتر يا مساوي حاصل تقسيم انتخاب كنيد‪( .‬اين‬
‫عدد نقطه شروع انتخاب نمونه است ‪).‬‬
‫‪.7‬عدد انتخاب شده را با حاصل تقسيم جمع كنيد (عدد بدست آمده دومين عضو‬
‫نمونه است ‪).‬‬
‫‪ .8‬حاصل تقسيم را با مجموع اعداد به دست آمده مجددا جمع كنيد و آنقدر اين عمل‬
‫را تكرار كنيد تا تعداد نمونه موردنظر كامل شود ‪.‬‬
‫‪82‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪2‬ـ روش نمونه برداري در دسترس‪Convenience sampling‬‬
‫‪‬گروهي هستند كه در دسترس محقق هستند ‪.‬‬
‫‪‬فعاليت خبرنگاران درنظر خواهي از مردم ‪.‬‬
‫‪‬اين روش قابل اعتماد نيست ‪.‬‬
‫‪‬فقط در زماني كه محقق قصد تعميم نداشته باشد‬
‫ميتواند از اين روش استفاده كند ‪.‬‬
‫‪83‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪3‬ـ روش نمونه برداري هدفمند‪Purposive sampling‬‬
‫‪ ‬اگههر براسههاس ضههرورت و بههر مبنههاي شههناخت قبلههي يهها بهها هههدف‬
‫خاص ي نظرات يا خصوصيات برخي افهراد جامعهه مههم باشهد‬
‫‪.‬‬
‫اين سئوال كه آيا نمونه ‪ ,‬نماينده جامعهه هسهت‬
‫‪ ‬در پاسخ به َ‬
‫يا خير ؟ صرفا شناخت محقق مالك عمل است ‪.‬‬
‫‪ ‬حاصل تحقيق با احتياط و مشروط تعميم داده ميشود ‪.‬‬
‫‪84‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫دسته بندي انواع تحقيق‬
‫تشخيص نوع تحقيق به محقق كمك مي نمايد تا در انتخاب روش هاي مناسب تحقيق مناسبتر‬
‫عمل نمايد ‪ .‬دسته بندي تحقيقات عموما به صورت قراردادي و به منظور تسهيل در تشخيص نوع‬
‫تحقيق ذكر شده مي شود‪.‬به طور كلي طبقه بندي تحقيقات علمي به شرح زير انجام مي شود‪:‬‬
‫‪ ‬الف) طبقه بندي براساس هدف‪ :‬در اين طبقه بندي عموما پژوهش هارا در سه گروه زير دسته‬
‫بندي مي كنند‪:‬‬
‫‪ -1‬تحقيق بنيادي ) ‪ (Basic or fundamental research‬كه هدف اين تحقيق شناخت علمي‬
‫پديده ها و روابط بين آنهاست ‪.‬‬
‫‪ -2‬تحقيق كاربردي ( ‪ (Applied research‬كه هدف از آن توسعه دانش در يك زمينه خاص بوده كه‬
‫به وسيله آن نيازي مشخص و شناخته و برطرف گردد‪.‬‬
‫‪ -3‬تحقيق عملي )‪ (Action research‬در اين تحقيق محقق به طور عمده به دنبال راه حلي است‬
‫كه چگونگي رفع مشكل معيني را مشخص سازد‪.‬‬
‫‪85‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫دسته بندي انواع تحقيق‬
‫‪ ‬ب) طبقه بندي بر اساس ماهيت و روش ‪:‬دراين طبقه بندي روش انجام تحقيق مبناي دسته بندي‬
‫است‪:‬‬
‫‪ -1‬تحقيق توصيفي )‪ ) Descriptive research‬هدف اين تحقيق توصيف عيني ‪ ،‬واقعي و منظم‬
‫خصوصيات يك موقعيت يا يك موضوع است‪.‬‬
‫‪ -2‬تحقيق همبستگي )‪ )Correlative research‬در اين تحقيق به مطالعه روابط موجود بين دومتغير‬
‫يا دو پديده توجه مي شود‪.‬‬
‫‪ -3‬تحقيق موردي يا زمينه اي ) ‪ )Case research‬هدف اين تحقيق بررس ي جنبه هاي خاص ي از پديده‬
‫هاي معين است‪.‬‬
‫‪ -4‬تحقيق تداومي و مقطعي ‪ :‬هدف محقق در اين تحقيق در ك و شناخت تغييرات در طول زمان است ‪.‬‬
‫‪ -5‬تحقيق پس از وقوع‪ :‬در اين نوع پژوهش به بررس ي وضعيت و شرايطي پرداخته مي شود كه به سبب‬
‫وقوع حوادث قبلي به وجود مي آيند و به طور معمول پس از رويداد و يا اتفاق مشخص انجام مي‬
‫پذيرد‪.‬‬
‫‪ -6‬تحقيق علي‪ -‬مقايسه اي ‪ :‬در اين تحقيق پژوهشگر علل احتمالي متغير وابسته را مورد مطالعه قرار مي‬
‫دهد‪.‬‬
‫‪86‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫دسته بندي انواع تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪87‬‬
‫ج) تحقيق پيمايش ي يا زمينه يابي)‪ )Survey research‬عبارت است از مشاهده‬
‫پديده ها به منظور معنا دادن به جنبه هاي مختلف اطالعات جمع آوري شده ‪ .‬اين‬
‫تحقيق به سه دسته طبقه بندي مي شود‪:‬‬
‫‪ -1‬روش مقطعي)‪)Cross sectional‬اين روش به منظور گردآوري داده ها در باره‬
‫يك يا چند صفت در يك مقطع از زمان از طريق نمونه گيري انجام مي شود‪.‬‬
‫‪ -2‬روش طولي ) ‪ )Ionyiudinal‬در اين روش داد ه ها در طول زمان هاي مختلف‬
‫گردآوري مي شود تا تغييرات بر حسب زمان بررس ي شود‪.‬‬
‫‪ -3‬روش دلفي)‪ ) Delphi technique‬اگر محقق بخواهد در باره اتفاق نظر يك‬
‫جمع صاحب نظر در باره يك موضوع خاص به بررس ي بپردازد از اين روش استفاده مي‬
‫كند‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫دسته بندي انواع تحقيق‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪88‬‬
‫د) تحقيق ارزشيابي( ‪ )study Estinating‬در اين تحقيق از خود پديده‬
‫فراتر رفته و اثر گذاري آن را در ارتباط با پديده هاي ديگر مورد بررس ي قرار مي‬
‫دهيم‪.‬‬
‫ه) تحقيق از نوع برآوردي‪ :‬اين تحيق بيشتر جنبه كمي دارد و جنبه هاي‬
‫مختلف يك پديده را مورد بررس ي قرار مي دهد‪.‬‬
‫و) تحقيق تاريخي‪ )Historical research) :‬اين تحقيق به منظور بررس ي‬
‫موضوع معين كه در گذشته و در يك مقطع زماني مشخص اتفاق افتاده انجام‬
‫مي شود‪.‬‬
‫ز) تحقيق آزمايش ي‪ :‬در اين تحقيق محقق روش ها يا شرايط محيطي خاص ي را‬
‫دست كاري مي كند تا چگونگي تاثير اين تغييرات را در شرايط يا رفتار گروه‬
‫نمونه مورد مطالعه قرار دهد‪.‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫حجم نمونه‬
‫‪Sample Size‬‬
‫‪89‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫كاربست فرمولهاي حجم نمونه‬
‫ساده ترين فرمول‬
‫‪ =n‬حجم نمونه‬
‫‪pq‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪d‬‬
‫‪z‬‬
‫=‪n‬‬
‫‪ =z‬مقدار متغير نرمال يا سطح زير منحني كه با توجه به ضريب‬
‫اطمينان ‪1 - α‬‬
‫‪ =p‬نسبت افرادي كه واجد خصوصيت مورد مطالعه هستند ‪.‬‬
‫‪ =q‬نسبت افرادي كه فاقد خصوصيت مورد مطالعه هستند ‪.‬‬
‫‪ =d‬اشتباه مجاز تعريف شده‬
‫‪90‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫در صورتيكه‬
‫‪n‬‬
‫بيشتر از ‪ 05/0‬حجم جامعه باشد از‬
‫‪N‬‬
‫فرمول تصحيح استفاده مي شود ‪.‬‬
‫‪n‬‬
‫‪= N‬حجم جامعه است ‪.‬‬
‫‪ = ń‬حجم نمونه تصحيح شده‬
‫مثال ‪:‬‬
‫اگر حجم جامعه اي ‪ 400‬نفر باشد ‪.‬‬
‫ضريب اطمينان ‪ 95/0‬تعريف شده باشد ‪.‬‬
‫( سطح زير منحني در اين ضريب ‪ 96/1‬است )‬
‫‪91‬‬
‫‪.1387‬‬
‫باشد‬
‫شده‬
‫و اشتباه مجاز ‪05/0‬‬
‫شهريور‬
‫تعريف خاك زاد‬
‫احمد‬
‫‪n‬‬
‫‪N‬‬
‫‪1+‬‬
‫=‪ń‬‬
‫حجم نمونه به صورت زير محاسبه خواهد شد ‪:‬‬
‫‪= 16/384‬‬
‫‪2‬‬
‫(‪)5/0 *5/0‬‬
‫(‪)96/1‬‬
‫(‪)5/0 *5/0‬‬
‫=‪n‬‬
‫چون نسبت حجم نمونه به حجم جامعه بيش از ‪ 05/0‬است فرمول‬
‫تصحيح اعمال مي شود ‪.‬‬
‫لذا ‪:‬‬
‫‪= 196‬‬
‫‪16/384‬‬
‫‪16/384‬‬
‫‪400‬‬
‫‪92‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫=‪ń‬‬
‫‪1+‬‬
‫استفاده از جدولهاي تعيين حجم‬
‫نمونه‬
‫‪93‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫جدول تعيين حجم نمونه تصادفي با سطح اطمينان ‪ 95/0‬و اشتباه مجاز ‪05/0‬‬
‫‪N‬‬
‫‪94‬‬
‫‪10‬‬
‫‪15‬‬
‫‪20‬‬
‫‪25‬‬
‫‪30‬‬
‫‪35‬‬
‫‪40‬‬
‫‪45‬‬
‫‪50‬‬
‫‪55‬‬
‫‪60‬‬
‫‪65‬‬
‫‪70‬‬
‫‪75‬‬
‫‪80‬‬
‫‪85‬‬
‫‪90‬‬
‫‪95‬‬
‫‪100‬‬
‫‪110‬‬
‫‪120‬‬
‫‪130‬‬
‫‪140‬‬
‫‪150‬‬
‫‪160‬‬
‫‪170‬‬
‫‪180‬‬
‫‪190‬‬
‫‪200‬‬
‫‪210‬‬
‫‪n‬‬
‫‪10‬‬
‫‪14‬‬
‫‪19‬‬
‫‪24‬‬
‫‪28‬‬
‫‪32‬‬
‫‪36‬‬
‫‪40‬‬
‫‪44‬‬
‫‪48‬‬
‫‪52‬‬
‫‪56‬‬
‫‪59‬‬
‫‪63‬‬
‫‪66‬‬
‫‪70‬‬
‫‪73‬‬
‫‪76‬‬
‫‪80‬‬
‫‪86‬‬
‫‪92‬‬
‫‪97‬‬
‫‪103‬‬
‫‪108‬‬
‫‪113‬‬
‫‪118‬‬
‫‪123‬‬
‫‪127‬‬
‫‪132‬‬
‫‪136‬‬
‫‪N‬‬
‫‪220‬‬
‫‪230‬‬
‫‪240‬‬
‫‪250‬‬
‫‪260‬‬
‫‪270‬‬
‫‪280‬‬
‫‪290‬‬
‫‪300‬‬
‫‪320‬‬
‫‪340‬‬
‫‪360‬‬
‫‪380‬‬
‫‪400‬‬
‫‪420‬‬
‫‪440‬‬
‫‪460‬‬
‫‪480‬‬
‫‪500‬‬
‫‪550‬‬
‫‪600‬‬
‫‪650‬‬
‫‪700‬‬
‫‪750‬‬
‫‪800‬‬
‫‪850‬‬
‫‪900‬‬
‫‪950‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪1100‬‬
‫‪n‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪= N‬حجم جمعيت آماري‬
‫‪140‬‬
‫‪144‬‬
‫‪148‬‬
‫‪152‬‬
‫‪155‬‬
‫‪159‬‬
‫‪162‬‬
‫‪165‬‬
‫‪169‬‬
‫‪175‬‬
‫‪181‬‬
‫‪196‬‬
‫‪191‬‬
‫‪196‬‬
‫‪201‬‬
‫‪205‬‬
‫‪210‬‬
‫‪214‬‬
‫‪217‬‬
‫‪226‬‬
‫‪234‬‬
‫‪242‬‬
‫‪248‬‬
‫‪254‬‬
‫‪260‬‬
‫‪265‬‬
‫‪269‬‬
‫‪274‬‬
‫‪278‬‬
‫‪285‬‬
‫‪ =n‬حجم نمونه‬
‫‪N‬‬
‫‪1200‬‬
‫‪1300‬‬
‫‪1400‬‬
‫‪1500‬‬
‫‪1600‬‬
‫‪1700‬‬
‫‪1800‬‬
‫‪1900‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪2200‬‬
‫‪2400‬‬
‫‪2600‬‬
‫‪2800‬‬
‫‪3000‬‬
‫‪3500‬‬
‫‪4000‬‬
‫‪4500‬‬
‫‪5000‬‬
‫‪6000‬‬
‫‪7000‬‬
‫‪8000‬‬
‫‪9000‬‬
‫‪10000‬‬
‫‪15000‬‬
‫‪20000‬‬
‫‪30000‬‬
‫‪40000‬‬
‫‪50000‬‬
‫‪75000‬‬
‫‪100000‬‬
‫‪n‬‬
‫‪291‬‬
‫‪297‬‬
‫‪302‬‬
‫‪306‬‬
‫‪316‬‬
‫‪313‬‬
‫‪317‬‬
‫‪320‬‬
‫‪322‬‬
‫‪327‬‬
‫‪331‬‬
‫‪335‬‬
‫‪338‬‬
‫‪341‬‬
‫‪346‬‬
‫‪351‬‬
‫‪354‬‬
‫‪357‬‬
‫‪361‬‬
‫‪364‬‬
‫‪367‬‬
‫‪368‬‬
‫‪370‬‬
‫‪375‬‬
‫‪377‬‬
‫‪379‬‬
‫‪380‬‬
‫‪381‬‬
‫‪382‬‬
‫‪384‬‬
‫روش هاي جمع آوري اطالعات‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪95‬‬
‫استفاده از آمار و مدارك مستند‬
‫مشاهده‬
‫مصاحبه‬
‫پرسشنامه‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روشهاي گردآوري اطالعات‬
‫روشهاي کتابخانه اي‬
‫روش هاي ميداني‬
‫روش آزمون‬
‫پرسشنامه اي‬
‫مصاحبه‬
‫مشاهد ه‬
‫صوتي وتصويري‬
‫روش ترکيبي‬
‫متن خواني و استفاده از فيش‬
‫آمار خواني و استفاده جدول‬
‫روش ترکيبي‬
‫‪96‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تصويرخواني نقشه کروکي‬
‫سند خواني‬
‫‪1‬ه مشاهده‬
‫‪observation‬‬
‫ويژگيهاي مشاهده‪:‬‬
‫متداول ترين و طبيعي ترين ابزار جمع آوري داده هاست ‪.‬‬
‫‪ ‬اندازه گيري مستقيم پديدهها ‪ ،‬واقعيتها و طبقه بندي داده ها‬
‫براي شناخت حاصل ميشود ‪.‬‬
‫‪ ‬هرچند مشاهدههاي عادي كمتر شكل علمي دارد ولي ميتوان به‬
‫عنوان اولين مرحله شناخت به حساب آورد ‪.‬‬
‫‪97‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ب هراي خههارج كههردن مشههاهدات از صههورت عههادي و روزمههره اقههدامات زيههر را بايههد‬
‫انجام داد ‪:‬‬
‫َ‬
‫‪ ‬وقايع ‪ ،‬پديده ها كه بايد مورد مشاهده قرار گيرند را دقيقا تعريف كنيد‬
‫‪.‬‬
‫‪ ‬معيارهاي طبقه بندي مشاهدات را در نظر گيريد ‪.‬‬
‫‪ ‬طرحهاي عيني و كمي براي اندازه گيري رفتارهاي مورد مشاهده تعريف‬
‫كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬در صورتيكه مشاهدهگران غيرازمحقق هستند آنان را آموزش دهيد ‪.‬‬
‫‪98‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫انواع مشاهده‬
‫‪ ‬آزاد‬
‫‪ ‬نظامدار‬
‫‪99‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫محاسن مشاهده‬
‫‪1‬ه روش مستقيم جمع آوري اطالعات است ‪.‬‬
‫‪2‬ه داده هاي وسيع را در مدت كم مي توان جمع آوري كرد ‪.‬‬
‫‪3‬ه امكان دستيابي به داده هاي مطمئن را فراهم مي كند ‪.‬‬
‫‪4‬ه برخي رويدادها ناپايدار هستند ‪ ،‬فقط مي توان از مشاهده مستقيم‬
‫اطالعات آن را گرفت ‪.‬‬
‫‪5‬ه مشاهده پوياتر از ساير روشهاي جمع آوري داده هست ‪.‬‬
‫‪100‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معايب مشاهده‬
‫‪1‬ـ مشاهده گر معموال آن چيزي را مشاهده ميكند كه از قبل ميشناسد ‪.‬‬
‫‪2‬ـ حضور مشاهده گر در موقعيت مورد مشاهده رفتارها را دگرگون ميسازد ‪.‬‬
‫‪3‬ـ خوش بيني يا بدبيني مشاهده گر در مورد مشاهده تأثير ميگذارد ‪.‬‬
‫‪4‬ـ انشاي آنچه ديده شده است در بسياري اوقات دشوار است ‪.‬‬
‫‪5‬ـ هميشه موقعيت مشاهده فراهم نيست‬
‫‪101‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نكاتي كه ميتواند اعتبار مشاهده را افزايش دهد‬
‫‪ ‬آموزش مشاهده گران‬
‫‪ ‬تعريف عملياتي رفتارهايي كه بايد مشاهده شوند ‪.‬‬
‫‪ ‬استفاده از وسايل كمكي‬
‫‪ ‬ثبت بالفاصله مشاهدات‬
‫‪ ‬غيرحساس كردن حضور مشاهده گران‬
‫‪102‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪-2‬پرسشنامه‬
‫‪Questionnaire‬‬
‫مجموعهاي از سئواالت برخواسته از اهداف و سئواالت تحقيق به‬
‫صورت كتبي است ‪.‬‬
‫انواع پرسشنامه‬
‫‪ ‬باز‬
‫‪ ‬بسته‬
‫‪103‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقايسه پرسشنامه هاي باز و بسته‬
‫‪ ‬نسبت آزادي پاسخگو در ارائه پاسخ‬
‫‪ ‬آساني و دشواري طراحي‬
‫‪ ‬استخراج و طبقه بندي داده ها‬
‫‪ ‬سرعت در پاسخگويي‬
‫‪104‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫محاسن پرسشنامه‬
‫‪ ‬ارزاني و سهولت اجرا‬
‫‪ ‬رفع مشكل برقراري ارتباط رودررو‬
‫‪ ‬يكساني شرايط اجرا براي همه‬
‫‪105‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معايب پرسشنامه‬
‫‪ ‬عدم برگشت پرسشنامه‬
‫‪ ‬عدم اطمينان از درك سئواالت‬
‫‪ ‬عدم اطمينان از ثبت صحيح پاسخها‬
‫‪ ‬مشكل افراد كم سواد‬
‫‪106‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ويژگيهاي يك پرسشنامه خوب‬
‫‪ ‬سئواالت آن پايايي و روايي دارد ‪.‬‬
‫‪ ‬سئواالت آن جانبدارانه نيست ‪.‬‬
‫‪ ‬سئواالت آن واضح ‪ ،‬روشن و غيرقابل تفسير است ‪.‬‬
‫‪ ‬سئواالت آن داراي نظم روان شناختي است ‪.‬‬
‫‪ ‬تاجايي كه ممكن است سئواالت آن كم است ‪.‬‬
‫‪ ‬ظاهر پرسشنامه زيبا و جذاب است ‪.‬‬
‫‪107‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نكاتي براي افزايش پايايي و روايي سئوالهاي پرسشنامه‬
‫‪‬مطالعه پرسشنامه هاي مشابه‬
‫‪‬رايزني با صاحبنظران‬
‫‪‬اجراي آزمايش ي‬
‫(آزمون آلفاي كرونباخ)‬
‫‪‬آزمون پايايي‬
‫‪‬تدوين مقدمه گويا‬
‫‪‬تهيه جدول تعلق سئواالت پرسشنامه به سئواالت تحقيق‬
‫‪108‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫جدول تعلق‬
‫شماره سواالت يا‬
‫فرضيه هاي تحقيق‬
‫شماره سواالت‬
‫پرسشنامه‬
‫تعداد سواالت‬
‫پرسشنامه‬
‫سوال ‪ 1‬فرضيه‬
‫سوال ‪ 2‬فرضيه‬
‫سوال ‪ 3‬فرضيه‬
‫‪109‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مسائل مورد بررس ي‬
‫‪ -3‬مصاحبه‬
‫‪Interviewing‬‬
‫مجموعه سئواالت برخواسته از اهداف‪ ،‬سئوالها يا فرضيههاي تحقيق به‬
‫صورت شفاهي در مصاحبه است ‪.‬‬
‫انواع مصاحبه‬
‫كامال هدايت شده (منظم)‬
‫‪ ‬نيمه هدايت شده‬
‫‪ ‬آزاد‬
‫‪110‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫محاسن مصاحبه‬
‫‪ ‬ميزان انعطاف پذيري‬
‫‪ ‬كيفيت بكر و غني‬
‫‪ ‬آساني ارتباط شفاهي نسبت به ساير ارتباطات‬
‫‪111‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معايب مصاحبه‬
‫‪ ‬امكان هدايت مصاحبه شونده‬
‫‪ ‬جلب رضايت مصاحبه كننده از سوي مصاحبه شونده‬
‫‪ ‬وقت گيري مصاحبه‬
‫‪ ‬كمي افراد مورد مصاحبه‬
‫‪ ‬عدم كارآزمودگي مصاحبه گران‬
‫‪ ‬دشواري تجزيه و تحليل داده ها‬
‫‪112‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫نكاتي كه ميتواند روايي و پايايي مصاحبه را افزايش دهد‬
‫‪ ‬تهيه راهنماي مصاحبه‬
‫‪ ‬ارائه آموزشهاي الزم براي مصاحبه گران‬
‫‪ ‬انتخاب مصاحبه گر و مصاحبه شونده همزبان‬
‫‪ ‬صرفا مصاحبه گر و مصاحبه شونده در جلسه مصاحبه حضور داشته باشند ‪.‬‬
‫‪ ‬توجه دادن مصاحبه گر به پرهيز از جانبداري‬
‫‪ ‬سئواالت غيرمستقيم انشا شود‪.‬‬
‫‪ ‬بوجود آوردن جو صميمانه براي تعامل متقابل‬
‫‪113‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪-4‬بررس ي اسناد و مدارك‬
‫‪Documents‬‬
‫‪ ‬معموال به عنوان روش مكمل براي روشهاي ديگر به كار ميرود‬
‫ولي به دو صورت در انجام تحقيق ميتواند نقش داشته باشد ‪.‬‬
‫‪ .1‬بهرهگيري از اين ابزار براي تدوين ادبيات تحقيق‬
‫‪ .2‬استفاده از اين ابزار براي جمع آوري داده ها به عنوان محتواي‬
‫اصلي برخي از انواع تحقيق‬
‫‪114‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫معايب بهره گيري از اسناد و مدارك‬
‫‪ ‬دشواري پي بردن به اعتبار و صحت سند‬
‫‪ ‬تضادهاي احتمالي موجود در اسناد و مدارك‬
‫‪ ‬احتمال تحريف اسناد با گذشت زمان‬
‫‪ ‬عدم دستيابي به اطالعات كافي از طريق اسناد و مدارك‬
‫مشكل گزينش اسناد‬
‫‪115‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫محاسن بهره گيري از اسناد و مدارك‬
‫‪ ‬بسياري از دادهها كه قبال توليد شده است را از اين طريق ميتوان‬
‫دريافت كرد ‪.‬‬
‫‪ ‬آشكار كردن لزوم يا عدم لزوم انجام تحقيق‬
‫‪ ‬تدوين ادبيات‬
‫‪ ‬بررس ي حقايق گذشته‬
‫‪116‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روشهاي تجزيه و تفسيرداده ها‬
‫‪1 ‬ه تحليل توصيفي ‪descriptive analysis‬‬
‫‪2 ‬ه تفسير استنباطي ‪Inferential analysis‬‬
‫‪117‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تحليل توصيفي داده ها ‪descriptive analysis‬‬
‫‪ ‬تحليل ‪ :‬دسته بندي ‪ ،‬مرتب کردن ‪ ،‬خالصه کردن از طريق ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫جداول‬
‫نمودارها‬
‫شاخصهاي گرايش مرکزي مانند ميانگين ‪ ،‬ميانه ‪ ،‬نما‬
‫شاخصهاي پراکندگي مانند دامنه تغييرات‪ ،‬انحراف استاندارد‬
‫‪ .5‬اندازههاي موقعيت نسبي مانند نمرههاي تراز شده ‪ ،‬رتبه‬
‫‪ .6‬اندازه هاي رابطه اي مانند ضريب همبستگي‬
‫‪118‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تفسير داده ها‬
‫‪ ‬تفسير ‪ :‬رسيدن به استنباط درباره روابط بين متغيرهاي‬
‫مورد مطالعه و استخراج نتايج‪.‬‬
‫‪ .1‬آمار پارامتريک‬
‫‪ .2‬آمار ناپارامتريک‬
‫‪119‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تفسيروتحليل استنباطي ‪Inferential analysis‬‬
‫‪ ‬همواره مستلزم فرآيندهاي پيچيدهتري است ‪.‬‬
‫‪ ‬مستلزم علمياتي است كه بتوان نتايج حاصل از تجزيه و تحليل‬
‫را به جامعه بزرگتري تسري داد ‪.‬‬
‫‪ ‬از جمله فرآيندهاي آن توجه به نمونه و روشهاي نمونه برداري‬
‫است ‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫ن‬
‫ن‬
‫‪ ‬آزمونهاي ‪ χ‬و آزمو ‪ ،T‬همبستگي پيرسو و ‪ ...‬از جمله‬
‫آزمونهايي است كه در آمار استنباطي بكار گرفته ميشود ‪.‬‬
‫‪120‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪121‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫اجزاي اصلي يك گزارش تحقيق‪:‬‬
‫صفحه اول ( روي جلد) شامل ‪ :‬نام ‪ ،‬عنوان تحقيق ‪ ،‬مجري يا مجريان ‪،‬‬
‫تاريخ اجرا‬
‫‪ ‬فهرست محتوي‪،‬شكلها ‪ ،‬نمودارها وجداول‬
‫‪ ‬خالصه يا چكيده ( بين ‪ 150‬تا ‪ 200‬كلمه )‪ ،‬شامل ‪ :‬مقدمه‪،‬هدف‪،‬‬
‫روش كارو نتيجه‬
‫‪ ‬تشكر و قدرداني‬
‫‪ ‬كليات طرح تحقيق فصل اول ‪ :‬بيان مسئله ‪ ،‬اطالعات زمينه اي ‪،‬‬
‫تحليل مسئله ‪ ،‬مرور و بررس ي هاي قبلي ‪ ،‬اهداف ‪ ،‬متغيرهاو‪..‬‬
‫‪122‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫اجزاي اصلي يك گزارش تحقيق‪:‬‬
‫فصل دوم ‪ :‬پيشينه تحقيق ومباني نظري آن‬
‫فصل سوم ‪ :‬روش شناس ي تحقيق‬
‫فصل چهارم ‪:‬يافته هاي تحقيق شامل آنچه از اجراي طرح تحقيقي بدست آمده است‪.‬‬
‫فصل پنجم ‪ :‬بحث و نتيجه گيري ‪:‬شهامل مهمتهرين يافتهه هها ‪ ،‬نقهاط قهوت و ضهعف تحقيهق ‪،‬‬
‫محدوديت هاو مشكالتي كه در گهردآوري وجهود داشهته اسهت ‪ ،‬اشهاره كهردن يها مقايسهه‬
‫نتيجه اين تحقيق با مطالعات ديگران و نتيجه گيري نهائي‬
‫يادداشتها ‪ ،‬منابع و كتابشناس ي ‪ ،‬پيوستها‬
‫‪123‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مساله‬
‫در برنامه هاي اموزش ي مخاطب يا کار اموز يکي از حلقه هاي اساس ي‬
‫فرايند اموزش است و هدف غايي از اموزش توانمند سازي او با کسب‬
‫دانش بينش ومهارت است تا وي را قادر سازد در بهبود شرايط زندگي خود‬
‫نمايد‪.‬‬
‫تالش‬
‫بدون شک عدم همراهي او در طول دوره هاي تعريف شده اموزش ي‬
‫وشرکت مقطعي او در برنامه ها سبب شده است تا تحقق اهداف اموزش ي‬
‫با مشکالتي روبرو شود ضمن اينکه اين موضوع سبب مي شود تا حد‬
‫نساب تشکيل کالسهاي اموزش مهارتي با مشکل مواجه شده که خود‬
‫علتي است بر اينکه ارزيابي از عملکرد مربيان در معرض تهديد قرار گيرد ‪.‬‬
‫ضمن اينکه اين موضوع سبب ميشود يک فرصت اموزش ي از بين برود‬
‫وهزينه هاي اموزش ي افزايش پيدا کند‬
‫‪124‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪‬روش شناسايي مساله‪:‬‬
‫روش غير فعال ( کنترل وارزيابي توسط سرپرستان)‬
‫روش فعال ( کنترل آماري)‬
‫استفاده از تجارب‬
‫اولويت بندي مساله‪:‬‬
‫‪ -1‬ارتباط مستقيم با کار‬
‫‪ -2‬داراي هزينه – فايده مي باشد‬
‫ارزشيابي مساله‪:‬‬
‫ به روز بودن مساله؟‬‫ صريح و روشن بيان شده است؟‬‫ از اهميت برخوردار است؟‬‫‪ -‬مورد عالقه هست؟‬
‫‪....‬؟‬
‫‪125‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫‪‬عنوان طرح‪:‬‬
‫ جذب کار آموز و راهکارهاي ايجاد عالقه و انگيزه در انها وافزايش عملکرد آموزش ي‬‫ بررس ي مهمتري عواملي که يک فرصت آموزش ي مناسب را از بين مي برد‬‫‪ -‬مشکالتي که از شرکت مقطعي کارآموزان د ردورههاي آموزش ي ناش ي مي شود‬
‫‪ -‬شرکت مقطعي کارآموزان در طول دوره کيفيت آموزش ي و کار مربيان را تحديد مي کند‬
‫** بررس ي علل ترک دوره (افت کمي) کارآموزان شرکت کننده در‬
‫مراکز آموزش فني و حرفه اي استان خوزستان در سال ‪1387‬‬
‫ ارتباط عنوان با مساله؟‬‫جامع و محدود مي باشد؟‬
‫شفافيت ادبيات نگارش ي عنوان؟‬
‫‪...‬؟‬
‫‪126‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫اهداف طرح پژوهش ي‪:‬‬
‫ احصاء و شناسايي عوامل موثر در ترک دوره کارآموزان‬‫ تدوين سازو کارهايي براي کاهش افت کمي کارآموزان‬‫ مقايسه افت کمي کارآموز در سه شاخه ‪ :‬فني – نيمه فني ‪ -‬خدماتي‬‫ مقايسه افت کمي کارآموزان در گروه خواهران و برادران‬‫‪....-‬‬
‫‪127‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش تحقيق‪:‬‬
‫* توصيفي‬
‫* عملي‪ -‬کاربردي‬
‫‪128‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫فرضيه و سواالت‪:‬‬
‫ آيا عدم آشنايي کارآموزان از اهداف و موضوعات آموزش ي مطروحه در طول دوره درتر ک دوره انان تاثير گذار‬‫است؟‬
‫آيا نحوه عملکرد و فعاليت مربي (کيفيت ‪ ،‬شخصيت‪ ،‬تحصيالت‪ ،‬سابقه اموزش‪ ،‬مهارت تدريس‪ ،‬مواد کمک‬‫آموزش ي‪ ،‬منبع آموزش ي و به روز بودن اطالعات مربي) در ترک دوره توسط کارآموزان موثر است؟‬
‫‪ -‬آيا ميزان طول دوره در ترک دوره توسط کارآموزان اثر گذار است؟‬
‫ آيا چگونگي پذيرش کارآموزان(آزمون ورودي‪ ،‬مشاوره ‪ ،‬تعهد حضور در دوره) در نگهداشت و ترک دوره‬‫کارآموزان موثر است ؟‬
‫ آيا ناتواني برنامه آموزش ي در رفع نيازهاي کارآموزان در افت کمي موثر است؟‬‫ آياتکميل بودن تجهيزات ‪ ،‬ابزار و مواد مصرفي در افت کمي و ترک دوره کارآموزان موثر است؟‬‫ آيامشخصات فردي کارآموزان در ترک دوره موثر است؟‬‫ ‪ ......‬؟‬‫‪129‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫ارزيابي بيان مساله‪:‬‬
‫چگونه؟ ترک دوره توسط کارآموزان در برنامه مهارتي مشکل عمده اي را ايجاد نموده‬
‫است‬
‫چي؟ ترک دوره‬
‫چرا؟‬
‫چه کس ي؟ کارآموز‬
‫چه زماني؟در طول دوره‬
‫کجا؟ مراکز آموزش ي استان خوزستان‬
‫‪130‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫متغيرها‪:‬‬
‫متغيرهاي مستقل‪ :‬عملکرد مربي‪ ،‬نظام ارزشيابي‪،‬طول دوره و‪...‬‬
‫متغير وابسته‪ :‬ترک دوره‬
‫‪131‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫تعريف متغير ها و مفاهيم طرح‪(:‬تئوري‪ -‬عملياتي)‬
‫ترک دوره‪ :‬وضعيتي که کارآموز طي آن به علت غيبت‪ ،‬جهت‬
‫آزمون معرفي نمي شود‬
‫عملکرد مربي‪:‬‬
‫مرکز آموزش ي‪:‬‬
‫کارآموز‪:‬شخص ي که جهت فراگيري يک آموزش مهارتي به سازمان‬
‫مراجعه و در يک دوره از امکانات و تجهيزات آموزش ي استفاده مي‬
‫نمايد‬
‫سازمان آموزش فني و حرفه اي‪:‬‬
‫مواد کمک آموزش ي‪:‬‬
‫تجهيزات ‪ ،‬مواد مصرفي و ابزارآالت‪:‬‬
‫افت کمي‪ :‬عدم معرفي ‪ %20‬از کاآموزان در آزمون پايان دوره‬
‫‪132‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫مقياس هاي اندازه گيري‪:‬‬
‫متغيراسمي‪ :‬معرفي کارآموز‬
‫‪133‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫جامعه آماري‪:‬‬
‫مراکزثابت آموزش ي استان خوزستان؟؟؟؟‬
‫نمونه‪:‬‬
‫تصادفي‪ -‬طبقه اي‬
‫ليست شهرستان(ليست مراکز_ليست کارگاهها_ليست کارآموزان)‬
‫حجم نمونه‪ :‬جدول برآورد نمونه‬
‫‪134‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬
‫روش جمع آوري اطالعات‬
‫ترک دوره‪ :‬بررس ي آمار‬
‫عملکرد مربيان‪:‬بررس ي گزارش عملکرد مربي‬
‫نظام ارزشيابي‪ :‬پرسشنامه‬
‫‪....‬‬
‫‪135‬‬
‫احمد خاك زاد شهريور ‪1387‬‬