Transcript Проф. С. Молор-Эрдэнэ      Тархи судлалын амжилтууд Хүний биеийн хэсгүүдийн хамгийн бага танигдсан хэсэг Судалгааны төслүүдийн ихэнхийг эзэлж эхэлсэн Хэрвээ тархийг сайн мэдвэл хүн өөрийгөө сайн мэдэх.

Проф. С. Молор-Эрдэнэ





Тархи судлалын амжилтууд
Хүний биеийн хэсгүүдийн хамгийн бага
танигдсан хэсэг
Судалгааны төслүүдийн ихэнхийг эзэлж
эхэлсэн
Хэрвээ тархийг сайн мэдвэл хүн өөрийгөө
сайн мэдэх боломж нээгдэнэ
Хүн эргэн тойрон гадаад натурыг судлах
биш өөр доторх натураа судлаж эхэлсэн




Эволуцийн явцад тархи хэрхэн үүсэв
Хүн өөрөө хэрхэн үүсэв
Тархи ямар бүтэцтэй
Тархины функц





Тархи дотор саатал гарна.
Нойрологийн болон психиатрын өвчинүүд
үзэгдэнэ:
Эпилэпс, дэпрэс, шизофрэн, алцхаймэр,
паркинсон, цус харвах,
Янз янзын өвчинүүдийг нийгмийн хөгжлөөс
гаралтай гэж тайлбарладаг
Хүмүүс урт насалдаг болсон тиймээс
тархины өвчин ихэссэн





Мэдээж тархийг сайн ойлгож чадвал
эмчилэх боломжтой
Тархи судлал ба психолог хоёр нягт
холбоотой
Ухаан гэж юу?
Информатик болон Компутэр сайэнсад
тархи судлал сонирхолтой болсоор
Роботэрийг хийх боломжийн асуудал
яригдсаар



Урлагийн бүтээлүүд тархины процэсуудтай
хамаатай
Философийн асуултууд бас л тархитай
хамаатай: хэрхэн бодож буй бодол:
санамж, хүсэл, ялгах чадвар, ухамсар,
шийдэх чадвар
Ертөнцийн зураг тархины процэсоос
хамааралтай




Германы анатомч Валдойр 100 жилийн өмнө
Нойрон гэсэн нэр хэрэглэсэн.
Нойрон: Цэллэ \монгол орлуулга: эс\
Цэллэ: организмийн хамгийн жижиг амид
хэсэг
Нойрон үүсэхийн өмнө анхандаа цэллэнүүд
\эсүүд\ поруудаар контакталж молэкул
солилцохоос өөр юу ч хийгээгүй.



Гэнэт “нойрон” эволуцаар гарч ирсэн.
Түүний дараа нойрон информацийг авах,
адилтгах, рэгистрацлах явагдсан.
Торнуудыг рэакцалж, тушааж бас холбосон
торнуудын зангилаа болон төвүүдийг
залсан. Ингэснээр төрхийг ажиллуулаж
эхэлсэн. Төрх үүссэн.
Бүүр сүүлд оюуны зураг, бодол, фантааз
үйлдвэрлэсэн



Virtus formativa \Антикаас гаралтай ба
хэлбэржүүлэх хүч гэсэн ойлголт\
Антикийн асуултын хариулт: DNA
ДНА нойроны амидралыг зална яг л бусад
цэллэнүүдийн заяаг эртнээс авахуулаад
өнөөдөр хүртэл залж буйтай адил.
Францын физиолог Бэрнард: “Зөвхөн ганцхан
амидралын тусгалын форм бий”. Оносон үг
хэлжээ.
 Өт
 Ялаа
 Мэлхий
 Хулгана
 Хүн





Хомо сап буюу орчин үеийн хүн маш залуу
100 000 жилийн өмнө Африкаас гарцгаасан
Кортэкс цэрэбри яриж, уншиж бас бичиж
сурталаа мянга мянган жил өнгөрсөн
Хэдэн мянган жил өнгөрсөний дараа тоолж
бас тооцоолж сурсан
Хэдхэн жилийн өмнөөс кортикал нойронууд
өөрийн хийсэн микропроцэссортой
коммуникацлаж эхэлсэн



Эртний гаралтай субкортикал нойронууд
одоогийн тэхникийг гүйцэх үү
Хэдэн сая жил хөгжсөн нойронууд одоо
тэхникээр сайжрагдах уу
Хэрвээ сайжрахгүй гэвэл хар тамхи,
унтуулах эм, архи гэх мэт нойронуудыг
удирдах уу
Анхны энгийн биет нэг эст:
Протоцоэн: нэг эст ба олон эсүүд үгүй тул
нэрвийн эс үгүй. \олдсон фоссил гэрчилнэ.\

Мэдуз \нялцгай биетэн\: нэрвийн систэмтэй , нойронтой
бас синапстай. Булчин нэрвийн систэмээр залагдсан.
Хүндийн төв өө олоход зориулагдсан нойронтой. Энэ
уствал дээш хөвнө
Өтнүүд: толгойтой, хүнс хайж эхэлсэн,
нүдтэй ба фотонуудад рэакцлана. Гэхдээ
линзгүй зөвхөн харах нэрвтэй бас орсон
сигнал оптикийн нойрон луу очно. Өт
харна, тэмтрэнэ, үнэртэнэ, зарим амтална.
Харин сонсох чихгүй. Яагаад гэвэл
мөгөөрсгүй .


Харин даралтын рэцэптороор усны даралтыг мэдэрнэ.
Нэрвийн эстэй.
Caenorhabditis: 959 эстэй, 302 нэрвийн эстэй, синапсуудын
дотор дамжуулах субстанцууд: сэротонин, допамин г.м.



Дун : газар луу анх гарсан
Нэрвийн систэмтэй \20 000 Нойронтой\
24 сэнсорийн нойрон, 13 моторын нойрон


Кракэ: Найман гарт \170 төрөлийн\
Тархитай, Цочоод зугатна гэхдээ санамжгүй