Transcript Проф. С. Молор-Эрдэнэ Эволуц: Хэрхэн тархи хүнлэг болсон?  Амидралыг сэдэх үед үхэл байгаагүй.  Анхны амид биетүүдийн гол таних тэмдэг “үхэшгүй”  Индивидуалын үхэл.

Проф. С. Молор-Эрдэнэ
Эволуц: Хэрхэн тархи хүнлэг
болсон?
 Амидралыг сэдэх үед үхэл байгаагүй.
 Анхны амид биетүүдийн гол таних тэмдэг
“үхэшгүй”
 Индивидуалын үхэл сүүлд ирсэн
 Зөвхөн индивидуал ба ганц хүн өөрөө л үхнэ.
 Индивидуум юу болж буйгаараа тодорхойлогдоно
Хэрхэн хүнлэг болсон
 Сэксээр үржиж олшрох индивидуумуудыг төрүүлэх
ба тэд үхнэ бас үхэх ёстой. Эсийн хуваагдал бол
копи хийгээд л үргэлжлэнэ.
 Хүн өөрт сэкс ба үхэл зөвхөн биологийн болзолууд
биш бас амидралын эхлэл ба эцэслэлийг
тодорхойлно. Гэтэл хугацааны болзолууд бидний
амидралыг “эксистэнцийн” асуудал оруулсан
Хэрхэн хүнлэг болсон
 Урлагийнхан бидэнд хайрын тухай, үхлийн тухай
бас юу ч бишийн тухай харуулдаг. Харин хүмүүст
өөрсдөө үүний талаар мэдэхгүй төсөөлөлтэй.
Хүн хэзээ эхлэв
 Тархи гэнэт хөгжсөнөөр өөрөө өөрийгөө таниж
эхэлсэн
 Сүнсний тухай ойлголт гарч ирсэн
 Сүнс эволуцийн бүтээгдэхүүн биш харин тархинаас
бий болсон
 Тархины функцээр хэрхэн сүнс \соул\, оюун
\майнд\, сэтгэл \псих\, ухаан \консиснэс\ үүсэв ?
Мэдээ
 Хэдэн сая мэдээний \сэнс\ эсүүд хүний тархинд
гадаад ертөнцийн информац дамжуулна.
 Хэдэн сая моторын нэрвийн эсүүд \цэллэ\
булчингууд болон эрхтэнүүдийг зална.
 Хэдэн миллиард нэрвийн эсүүд төв информаци
боловсруулалтыг гүйцэтгэнэ.
 Хүний онцлог: информаци боловсруулалт паралэл
явагдана.
Тархины функц
 Кортэксийн гадаргуу 4 гол салбартай. Тэр бүр янз
янзын функцуудтэй.
 Арын хэсэгт харааны информацууд
боловсруулагдана. Энэ боловсруулалт урд тал
хүртэл үргэлжлэнэ. Тиймээс тархины бараг тал
хэсэг харааны информацийг боловсруулна.
 Зүүн талд хэл яриа байрлана.
Хүний тархи
 Тархины сааталтай өвчтөнүүдийн яриагаар хэрэв
харахгүй бол тархины хойд тал сааталтай.
 Тиймээс өөр тохиолдолд сонсох, ярих, хөдлөх гэх
мэт сааталтай
 Фронталд саатал гарвал хүн өөрчлөгдөнө.
Хөдөлгөөнүүдээ хянахгүй, алтэрнативуудыг сонгож
чадахгүй, шийдэл гаргах чадваргүй, ингээд социал
хашлаганаас гарна.
Хүний онцлог
 Хүн гэдэг Субэкт. Зөвхөн хувийн эдлэлүүд.
 Психийн болон физикийн хоорондын ертөнц
үүснэ.
 Монизмус: психээр эдэлж буйнууд тархины
функцууд.
 Бүх орсон информацийг үнэлэх
 Мэдрэх ба бодох
Тэнцвэр
 Нэрвийн систэмтэй эсвэл нэрвийн систэмгүй ч амид




биет тэнцвэр алдагдвал шаардлагууд мэдээлнэ.
Цангах ба өлсөх анхдагч шаардлагууд. Эдгээр юу гэж
мэдээлдэг вэ гэхээр нэг юу хийгээ ч тэнцвэр
алдагдчихлаа гэсэн мэдээ
Агрэссив, сэкс, зулзагаа арчлах цааш үлдэх зорилготой
Хүний хувид сониуч нэмэгдэнэ.
Дээрх примэр шаардлагууд хүнд үнэлгээний систэмийг
тодорхойлох ба юуг сайн юуг муу гэхийг заана.
Тархины алдаа
 Тархи гэж төвөгтэй систэмд алдаа гарна.
 ДНА гийн удмын субстанц дотор санамжинд буй
информац алдаа гаргана. Энэ алдаа тархины
функцэд нөлөөлнө.
 Гэнэтикийн дэфэктээр илрэх энэ өвчин
жишээлбэл: chorea huntington \хөдөлгөөний
саатал\ 30 аас 50 насанд
Шизофрэни
 Хэл ярианаас гаралтай зөвхөн хүнтэй хамаатай
өвчинүүд \шизофрэни, эпилэпси\
 Шизофрэни бол хоосон яриа сонсдог
Тархины чадвар
 Тархи компутэрээс илүү чадвар: информацийг
боловсруулахдаа паралэл ба сэгвэнциэл
 Нүдээр дамжин систэм рүү орох информац
паралэл. Сая сая мэдрэлийн цэллэнүүд зэрэг
цочроно
Бодох багаж
 А=А \нэг хэрэг өөртэйгээ идэнтитэт\
Гэтэл шизофрэнитэй хүн эсвэл тархины гэмтэлтэй
хүн тийм биш.
 Бодлын талаар Окхамын дүрэм: хэргүүдийг
зайлшгүйгээс давулах хэрэггүй. Энгийн хүчинтэй
Дэкартын 4 дүрэм
Проблэмийг уридчилсан дүгнэлтгүйгээр тайлах
2. Проблэмийг хэсгүүдээр задлах
3. Энгийнээс төвөгтэй рүү ахих
4. Бүрэн гэдгийг хүчиллэх \юуг ч мартах үгүй\
1.
Бичиг унших
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Оптик цочролууд нүдний торон бүрхүүлд
проиэкцлоно
Тэнд хувирагдсаны дараа тархины хэлээр тархины
олон хэсэгт илгээгдэнэ
Уншсан үгийг ухааран танин
Ингээд шинэ мэдлэг үүснэ эсвэл фантаазад зурган
төсөөлөл өдөөгдөнө
Дата нууд одоо тархинд нойронал информацууд
Түүний дараа дээд хиэрархигийн түвшинд сэмантик
эсвэл эпизод мэдлэг болно.
Квалитатив шинэ үүснэ
INTERDISCIPLINARY GRADUATE
PROGRAM IN MIND SCIENCES
The Brown Institute draws on Brown's long tradition
of interdisciplinary studies. More than ninety faculty
members from Cognitive and Linguistic Sciences,
Computer Science, Neuroscience, Psychology, Physics,
Philosophy, Psychiatry & Human Behavior, Clinical
Neuroscience, and the divisions of Applied
Mathematics, Biology and Medicine, and Engineering
combine biological, computational, and mathematical
approaches to study brain function.