مريم کشتکار ، کارشناس اداره مبارزه با پولشويي بانک مرکزي مقدمه در چند دهه اخير اقتصاد جهاني با پديده پولشويي و آثارمخرب.
Download ReportTranscript مريم کشتکار ، کارشناس اداره مبارزه با پولشويي بانک مرکزي مقدمه در چند دهه اخير اقتصاد جهاني با پديده پولشويي و آثارمخرب.
مريم کشتکار ،کارشناس اداره مبارزه با پولشوي ي بانک مرکزي مقدمه در چند دهه اخير اقتصاد جهاني با پديده پولشوي ي و اثارمخرب ان بر اقتصاد کشورها مواجه بوده است .بر اساس تخمين صندوق بينالمللي پول و بانک جهاني درامدهاي نامشروعي که توسط پولشويان در چرخه تطهير و پولشوي ي قرارميگيرند ،درحدود 2تا 5درصد توليد ناخالص جهاني است .همچنين طي اين سالها با جهاني شدن اقتصاد ،ازادسازي جريانهاي سرمايه بينالمللي،توسعه بانکداري الک ترونيکي ،ابداع و به کارگيري ابزارهاي جديد نقل وانتقال الک ترونيکي وجوه در سطح بينالمللي،پولشوي ي نيز تا حدودي تسهيل شده است.بنابراين با عنايت به گسترش پولشوي ي ،مقابله با ان نيازمند عزم جهاني و همکاري کليه کشورها است .در اين راستا مبادله اطالعات و تجربهي کشورها در اين زمينه و راهکارهاي انها براي مقابله با اين پديده اهميت قابل مالحظه ای دارد .بر اين اساس در گزارش پيشرو به اجمال روشهاي مختلف پولشوي ي و راهکارهاي مبارزه با اين پديده در بانکها و موسسات اعتباري مورد بررسي قرار ميگيرد. 2 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي روشهاي پولشوي ي دردهههاياخير روشهاي پولشوي ي به علت توسعه محصوالت و خدمات مالي عرضه شده ،پيچيدهترشدن ارتباطاتمالي، پيشرفت تکنولوژي و افزايش سرعت جريانهاي پولي در گستره جهان ،بسيارمبتکرانهتر شده است .با اين وجود ،در مجموع روشهاي پولشوي ي را درسه بخش ميتوان طبقهبندي کرد: پولشوي ي از طريق سازمانهاي مالي غيربانکي؛ پولشوي ي از طريق موسسات يا فعاليتهاي اقتصادي غيرمالي؛ پولشوي ي از طريق سيستم بانکي و موسسات اعتباري؛ در هر روش ،عمليات پولشوي ي به صورتهاي مختلف ميتواند انجام گيرد .از ان جمله: 3 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي اشکال پولشوي ي از طريق سيستم بانکي و موسسات اعتباري • سپردهگذاري مبالغ قابل توجه و انتقال سپردهها؛ • بهکارگيري بانکهاي زير نفوذ فرد پولشو؛ • گشايش حساب بانکي با نامهاي مجعول؛ • بهکارگيري حسابهاي کارگزاري قابل پرداخت؛ • گشايش حسابهاي اشتراکي با اعضاي خانواده يادوستان؛ • استفاده از بانک کارگزار و حساب کارگزاري؛ • بهکارگيري چکهاي مسافرتي؛ • بهکارگيري حسابهاي الک ترونيکي و بانکداري اينترنتي؛ بهکارگيري حوالههاي تلفني و غيره؛ • • • • بهکارگيري حسابهاي جمعي؛ 4 بهکارگيري وثيقه بانکي و اخذ وام؛ استفاده از موسسات مالي و بانکي برون مرزي . کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي اشکال پولشوي ي از طريق موسسات مالي غير بانکي • خريدو فروش در بورس اوراقبهادار؛ • استفاده از خدمات صرافي ها ،شامل ارسال وجوه ارزي و خريد و معاوضه ارز؛ • • • 5 استفاده از بانکهاي زيرزميني غيرقانوني ،اين موسسات اغلب خدمات نقل وانتقال وجوه ارزي غير قانوني را براي مهاجران انجام ميدهند؛ استفاده از شرکتها و صندوقهاي بيمه و خريد توليدات انها(خريد اوراق قرضه و سهام صندوقهاي مشترک سرمايهگذاري بيمه)؛ استفاده از خدمات پستي ،از جمله :سفارش انتقال پول يا ارسال بستههاي پولي ازطريق پست ( قاچاق پول). کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي اشکال پولشوي ي از طريق موسسات يا فعاليتهاي اقتصادي غير مالي • • استفاده از خدمات وکالي دادگستري،حسابداران و مشاوران مالي و دفاتر اسناد رسمي؛ صدور فاک تورهاي خريد و فروش صوري ،انجام معامالت صوري از طريق شرکتهاي صوري فرا مرزي،تهيه اظهارنامه صوري واردات و صادرات کاال و خدمات و معامالت بازرگاني از طريق شرک تهاي برون مرزي؛ • شرکت در حراج کاالهاي عتيقه و گرانقيمت؛ • استفاده از بنگاههاي امالک و خريد وفروش امالک ومستغالت؛ • خريد وفروش سنگها و جواهرات قيمتي و اثار هنري گرانقيمت؛ • استفاده از بورس فلزات؛ • استفاده از بنگاههاي ماشين و خريد وفروش ماشينهاي گرانقيمت. 6 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي وظيفه بانکها و موسسات اعتباري براي مقابله با پولشوي ي مبارزه با پولشوي ي با کنترل دسترسي به سيستم مالي و جلوگيري از ورود پول ک ثيف به سيستم مالي اغاز ميشود .بنابراين بانکها هسته اصلي شبکه حفاظت ازسيستم مالي محسوب ميشوند .بر اين اساس کاراي ی يک نظام ضد پولشوي ي به ميزان زيادي بستگي به کوشش بانکها در مبارزه باپولشوي ي دارد .در اين راستا با عنايت به تجربيات بينالمللي در زمينه برنامههاي مبارزه با پولشوي ي ،کليه بانکهاي خصوصي ،دولتي و موسسات اعتباري به منظور مبارزه با پولشوي ي ملزم به رعايت اصولي هستند که مورد توافق عمومي سازمانهاي بينالمللي فعال در زمينه مبارزه با پولشوي ي و کليه کشورهاي ي است که داراي قانون مبارزه با پولشوي ي بوده و برنامههاي مبارزه با پولشوي ي را به طور فعاالنه دنبال ميکنند .اين اصول عبارتند از: 7 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي اصول التزامي بانکها و موسسات اعتباري براي مقابله با پولشوي ي • شناساي ي مشتري؛ • طبقهبندي مشتريها بر مبناي ريسک ،اعمال ضوابط دقيق براي شناساي ي مشتريهاي پرخطر واگاهي درمورد ريسکهاي مختلف مترتب بر انواع محصولها و خدمات مالي ارائه شده به مشتريها؛ • نظارت سيستمي بر گردش عمليات مشتري و تشخيص موارد مشکوک؛ • تجهيز يک سيستم گزارشدهي استاندارد و گزارش موارد مشکوک به مراجع صالحيتدار. 8 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي فرايند شناساي ي مشتري شناساي ي مشتري به معني احراز هويت مشتري توسط بانک يا موسسه اعتباری در هنگام گشايش حساب و ارائه خدمات است .فرايند احراز هويت مشتري را ميتوان به تفکيک زير بيان کرد: • • • • • اخذ اسناد رسمي هويتي معتبر از مشتري در هنگام گشايش حساب و ارائه خدمت؛ بررسي منبع وجوه براي گشايش حساب با مبالغ باال؛ شناساي ي مالکان ذينفع حساب؛ دقت نظردر نزديکي محل اقامت يا محل کار مشتري به بانک يا موسسه اعتباری مورد نظر؛ تاييد محل اقامت يا کار مشتري با استعالم يا سوال از نهادهاي خدمات شهري(مخابرات ،اب يا برق )؛ • جمع اوري اطالعات کافي در باره حرفه مشتري به منظور سنجش و تطبيق گردش حساب مشتري با نوع فعاليت اقتصادي ان؛ • کنترل و تاييد بانکهای عامل واريزکننده وجوه به حساب مشتري. 9 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي فرايند شناساي ي مشتري هاي حقوقي از انجا که ريسک اشخاص حقوقي بسيار بيشتر از اشخاص حقيقي است ،بنابراين الزم است که ضوابط بانکها و موسسات اعتباری براي شناساي ي مشتريهاي حقوقي دقيقتر از ضوابط حاکم براي شناساي ي و احراز هويت مشتريهاي حقيقي باشد .در مورد اشخاص حقوقي شناساي ي شامل موارد زير ميشود: • نام ونشاني کامل شخص حقوقي با اخذ اسناد رسمي ذيربط؛ • نوع شخصيت حقوقي و ساختار ان؛ نوع و حوزه فعاليت ان ،با اخذ اسناد معتبر؛ • نام،نشاني و سمت کليه کساني که حق امضاء و برداشت از حساب شرکت را دارند؛ • نام و مشخصات مديران ،سهامداران عمده ،بازرسان و حسابداران رسمي شرکت؛ • احراز هويت فردي که به نمايندگي از طرف شرکت اقدام به افتتاح حساب مينمايد. 10 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي فرايند شناساي ي مشتري هاي متقاضي صدور حواله با عنايت به اينکه حواله يکي از مرسومترين ابزارهاي نقل و انتقال وجوه غير قانوني است ،بنابراين بانکها و موسسات مالي فعال در اين زمينه بايد ،مشتريها ي متقاضي صدور حواله را به دقت مورد شناساي ي قرار دهند .بر اين اساس به منظور شناساي ي متقاضيان صدرو حواله ، بررسي موارد زير از طرف بانک يا موسسه مالي الزامي است: • نام ونشاني کامل متقاضي صدور حواله از طريق اخذ مدارک رسمي هويت؛ • شماره حساب متقاضي انتقال وجه؛ • نام ونشاني کامل و شماره حساب دريافت کننده حواله؛ • درج اطالعات فوق در طول مسير پرداخت در سند انتقال(حواله)؛ • بررسي و کنترل ميزان ،تعداد و مقصد حوالههاي ي که مشتري طي يک دوره معين از طريق يک بانک يا موسسه مالي و شعبههاي انها حواله نموده است. 11 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي طبقهبندي مشتريها بر مبناي ريسک و اجراي ضوابط دقيق براي مشتريهاي پرخطر بر اساس توصيههاي گروه ويژه اقدام مالي( )FATFضوابط شناساي ي مشتري بايد مبتني بر ريسک باشد .بر اين اساس سختگيري و دقت در پذيرش مشتري بايد متناسب با مشخصات و پيشينهي حرفهاي مشتري باشد .در اين راستا کنترلهاي مورد نياز از سوي بانک يا موسسه اعتباري بايد بر اساس انواع ريسک باشد ،از جمله: • ريسک مشتري؛ • ريسک محصول يا خدمتي که به مشتري ارائه می شود؛ • ريسک منطقه فعاليت بانک يا موسسه اعتباری ارائه دهنده خدمت به مشتري. 12 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي مشتريهاي پرريسک با عنايت به ريسکهاي مذکور درباال ،بانکها بايد قادر به اداره و هدايت يک برنامه ارزيابي ريسک باشند و اطمينان يابند که کنترلهاي اعمال شده متناسب با سطح ريسک مشتري است .در اين راستا شناساي ي مشتريها ،محصوالت و خدمات مالي پرريسک بسيار مهم است .بر اين اساس ،مشترياني که به طور سنتي به عنوان مشتري پرريسک محسوب ميشوند ،عبارتند از: • سازمانهاي مالي غير بانکي ،سازمانهاي غيردولتي( )NGOمانند خيريهها؛ • شرک تهاي برون مرزي؛ • شرک تهاي سهامي که سهام انها بينام است؛ • فعاالن اقتصادي که خدمات خود را به صورت نقدي ارائه ميدهند. 13 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي محصوالت و خدمات مالي پرريسک • انتقال وجوه از طريق تلفن بهکمک بانکهاي کارگزار بينالمللي وحسابهاي کارگزاري (حسابهاي کارگزاري ،حسابهاي گشايش يافته بين بانکي است که بانکها براي تسهيل نقل و انتقاالت بين بانکي و ارائه خدمت به مشتريان از انها استفاده ميکنند) .بانکها به منظور تعيين ريسک حسابهاي کارگزاري خارجي خود ،نکاتي را بايد در نظر بگيرند ،از جمله: موقعيت محلي بانک طرف حساب و ماهيت مجوز بانک کارگزار؛ برنامههاي کنترلي و رديابي بانک کارگزار براي مقابله با فعاليتهاي پولشوي ي؛ وسعت مقررات و نظارت بانکي در کشور محل استقرار بانک کارگزار. 14 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي • روابط بانکي خصوصي :گاهي بانکها خدمات و محصوالت مالي به شکل خصوصي در اختيار برخي از مشتريهاي خاص(دولتمردان، دفاتروکالت ،مشاوران سرمايهگذاري،شرکتهاي سرمايهگذاري شخصي و صندوقهاي مشترک سرمايهگذاري )قرارميدهند .اين مشتريان حسابهاي بانکي خصوصي نزد بانک باز کرده و از طريق ان خدمات خصوصي دريافت ميکنند .با نظر به ريسک فعاليتهاي اين گروه از مشتريان ،الزم است که کنترل حسابهاي انها و خدمات خاصي که به انها ارائه ميشود مورد مراقبت بيشتري قرارگيرد .از جمله چکهاي پشتنويسي شده و مراجع بانکي انها بايد مورد تاييد قرارگيرد .همچنين اگاهي از منابع ثروث مشتري ،نيازها و مبادالت مورد انتظار مشتري بسيار با اهميت است .بر اين اساس سطح انتظار و نوع مبادالت مشتريان خاص بايد مستند شود .نظر به اينکه روابط بانکي خصوصي ممکن است پيچيده باشد؛ بنابراين الزم است که سيستم کنترل و گزارشدهي فعاليتهاي مشکوک به گونهاي طراحي شود که قادر به ارزيابي صحيح کليه فعاليتهاي اين گروه از مشتري ها باشد؛ 15 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي • بانکداري الک ترونيکي :اين حوزه از بانکداري به علت سرعت و وسعت جغرافياي ي انجام عمليات نسبت به فعاليتهاي پولشوي ي بسيار اسيبپذير است .بنابراين در اين حوزه الزم است که نقل و انتقاالت وجوه توسط بانکها و موسساتمالي ،مورد دقت نظر بيشتري قرار گيرد؛ از جمله: نقل و انتقاالت الک ترونيکي وجوه از مکان مالي امن به موقعيت جغرافياي ي پر خطر يا برعکس که بدون هيچ دليل اقتصادي و حرفهاي يا بدون تطابق با فعاليتهاي حرفهاي و سوابق کاري مشتري صورت ميپذيرد؛ نقل و انتقاالت مبالغ جزي ي که به دفعات بسيار متعدد به حساب مشتري وارد ميشود و خيلي سريع و با استفاد از خطوط انتقالي از حساب مشتري به حساب ديگري در يک شهر يا کشور ديگر منتقل ميشود؛ درحاليکه اين انتقاالت منطبق با حرفه و کسب وکار مشتري نيست؛ ورود الک ترونيکي مبالغ قابل توجه به حساب يک مشتري خارجي بدون دليل روشن ؛ انتقال وجوه بدون شرح ،به دفعات و يا با الگوهاي غيرمعمول؛ دريافتها و پرداختهاي الک ترونيکي به /از حساب مشتري بدون ارتباط اشکار با قراردادهاي قانوني خريد و فروش کاال وخدمات. 16 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي مناطق پرريسک بهطورکلي براي اجراي يک برنامه موثر ضد پولشوي ي شناخت مناطق پرريسک ضروري است .مناطقي که درنزيکي مرزهاي خارجي قرار دارند و مناطقي که فعاليتهاي مجرمانه مانند قاچاق در انجا بيشتر صورت ميگيرد ،از جمله مناطق پرريسک شناخته ميشوند .بنابراين بانکها وموسسات اعتباري فعال در اين مناطق بايد در شناساي ي مشتريان خود دقت عمل بيشتري داشتهباشند .همچنين بانکها و موسسات اعتباري و شعبههاي انها در ساير مناطق نيز ميبايست نسبت به نقل و انتقاالت وجوه به /از بانکها و موسسات اعتباري فعال در مناطق پر ريسک ،کنترل و نظارت بيشتري داشتهباشند. 17 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي نظارت سيستمي بر گردش عمليات مشتري به منظور تشخيص موارد مشکوک به منظور شناساي ي موارد مشکوک به پولشوي ي الزم است که بانکها و موسسات اعتباري داراي يک سيستم نظارت بر گردش عمليات بانکي مشتري باشند .در اين راستا و از انجا که شناساي ي و کنترل گردش عمليات مشتري ،فرايندي مستمر است؛ بنابراين الزم است که موسسات مذکور با نصب نرمافزارهاي ويژه مبارزه با پولشوي ي ،اطالعات اخذ شده از مشتريان را مديريت کنند .از جمله ويژگيهاي نرم افزارهاي فوق قابليت جمعاوري ،تجزيه و تحليل ،نمايش و عرضه اطالعات وشناساي ي موارد مشکوک است .نرم افزارهاي مذکور به گونهاي طراحي شدهاند که امکان بررسي و کنترل حسابها و گردش عمليات بانکي مشتريان به صورت مستمر و در کوتاهترين زمان را فراهم ميسازد .در اين ميان بهمنظور بررسي موارد مشکوک از جمله مواردي که در بررسي موارد مشکوک نياز به بررسي دقيقتر و کسب اطالعات بيشتري از مشتري است ؛ ميتوان به موارد زير اشاره کرد : وجوه انتقالي فاقد اطالعات متقاضي(نام ،نشاني و شماره حساب) در سند انتقال وجه(حواله)؛ معامالت کالن پيچيده و غيرمتعارف فاقد توجيه اقتصادي و قانوني؛ عمليات بانکي و معامالت انجام شده در مناطق فاقد قوانين استاندارد براي مبازره با پولشوي ي؛ نگهداري غيرمنطقي حساب از طريق اتباع خارجي؛ معامالت انجام شده از طريق روابط کارگزاري؛ معامالت غيرحضوري ،از طريق بانکداري الک ترونيکي و اينترنتي؛ 18 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي تجهيز سيستم گزارشدهي استاندارد و گزارش موارد مشکوک به مراجع صالحيتدار بهطورکلي براي اجراي يک برنامه موثر ضدپولشوي ي ،کليه موسساتمالي بايد مجهز به يک سيستم گزاردهي باشند .سيستمي که بر اساس قواعد و استانداردهاي از پيش تعيين شدهاي طراحي شده باشد .به اين معني که معيارها و ويژگيهاي ي که بر پايه انها معاملهاي مشکوک تلقي ميشود ،از قبل مشخص و براي سيستم تعريف ميشود .سيستم بر اساس معيارها و ويژگيهاي فوق تنظيم شده و گردش عمليات مشتريها را بهطور خودکار کنترل ميکند .درصورتيکه سيستم معيارهاي مورد نظر را شناساي ي کند بهطورخودکار اعالم خطر کرده و هشدار ميدهد .دراين راستا کليه بانکها و موسسات اعتباري الزم است که يک بخش کنترل و تطبيق داشته باشد .اين بخش مسوول تطبيق فعاليت موسسات مذکور با قانون و مقررات ضد پولشوي ي ميباشد .همچنين وجود يک بخش براي کنترل و شناساي ي موارد مشکوک مورد نياز است .عالوه بر اين ،سيستم گزارشدهي مناسب به همراه ضبط و نگهداري سوابق و گزارش موارد مشکوک از الزامات موفقيت موسسات مالي در زمينه مبارزه با پولشوي ي است. 19 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي سيستم گزارشدهي موارد مشکوک براي اجراي يک برنامه موثر ضد پولشوي ي ،يکي از وظايف و راهکارهاي بانکها و موسسات اعتباري براي مبارزه با پولشوي ي گزارشدهي موارد مشکوک است .البته منظور اين نيست که موسسات مذکور مشخص کنند که مبادالت بانکي دقيقا مرتبط با پولشوي ي است؛ بلکه منظور اين است که مراقبت نمايند که مبادالت بانکي منطبق و متناسب با نوع فعاليت اقتصادي و کسب و کار مشتري باشد .در اين راستا از انجا که سيستم جمعاوري اطالعات نقش مهمي در گزارشدهي مناسب دارد؛ بنابراين سيستم گزارشدهي بايد حاوي اطالعات مفيدي از جمله موارد زير باشد: • • هويت و مشخصات کامل مشتري ،منطبق بر مدارک شناساي ي معتبر ،نشاني و شماره تلفن مشتري؛ اطالعات مربوط به عمليات؛ شامل تاريخ انجام معامله ،موضوع مورد معامله و ارزش ان؛ شماره حساب ساير اشخاص مرتبط با معامله ،نوع معامله(نقدي، الک ترونيکي ،ارزي) ،اطالعات مربوط به حساب (نوع حساب ،تاريخ افتتاح و وضعيت گردش حساب) ،شماره حساب و کد شعبه يا موسسه مالي انجام دهنده معامله؛ • اطالعات مربوط به معامله کننده شامل مشخصات هويتي ،مدارک هويتي ،شماره مدارک هويتي؛ شغل ،نشاني کامل و تلفن مشتري. 20 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي انواع گزارشهاي مفيد جهت شناساي ي موارد مشکوک سيستم گزارشدهي را ميتوان به گونهاي طراحي کرد که گزاراشهاي متعددي از ان استخراج شود .از جمله گزارشهاي ي که به بانکداران جهت شناساي ي موارد مشکوک کمک مي کند ،ميتوان به موارد زير اشاره کرد: • گزارش انتقاالت نقدي؛ • گزارش روزانه وسوابق انتقاالت خطي (تلفن ،سويفت و اينترنت)؛ • • گزارش حجم ابزارهاي پولي استفاده شده توسط مشتريان؛ گزارش سرعت گردش وجوه يا گردش حساب مشتريها . 21 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي گزارش انتقاالت نقدي با استخراج گزارشهاي ي از فعاليت نقدي مشتري( که بيش از يک مبلغ معين باشد) تراکنشهاي مشکوک شناساي ي ميشود .در اين راستا يکي از ابزارهاي مرسوم به کارگيري نرم افزارهاي است که به گونهاي طراحي شدهاند که قادر به فيلتر کردن موارد زير هستند: • انتقاالت نقدي چند گانه ،روزانه به حساب مشتري که مجموع انها بيش از سقف تعيين شده در مقررات مبارزه با پولشوي ي باشد. • انتقاالت نقدي منفرد يا چند گانه روزانه به حساب مشتري که نزديک سقف تعيين شده در مقررات مبارزه با پولشوي ي باشد. • انتقاالت نقدي جزي ي به حساب مشتري که در مجموع طي يک دوره زماني کوتاه ( 15روز) مبلغ قابل توجهي شود. 22 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي گزارشهاي روزانه وسوابق انتقاالت خطي ابزار ديگري که براي شناساي ي موارد مشکوک کاربرد دارد ،گزارشگيري روزانه وسوابق انتقاالت خطي (تلفن ،سويفت و اينترنت) وجوه به حساب مشتري است .بررسي دورهاي اطالعات فوق در شناساي ي فعاليتهاي بانکي غيرمعمول مشتري موثر است .بر اين اساس خروجي بيشتر سيستمهاي نرمافزاري موجود براي مقابله با پولشوي ي ،شامل گزارشهاي استانداردي است که فعاليتهاي مشکوک را فيلتر ميکنند. اين گزارشها به طورکلي متمرکز بر مشخص کردن موقعيتهاي جغرافياي ي پر خطر و نقل وانتقاالت خطي مبالغ باال توسط مشتري است .بر اين اساس ضروري است که بانکها با توجه به نوع مشتريهاي خود و حجم انتقاالت خطي مشتري ،معيارهاي خود را براي فيلتر حجم انتقاالت خطي هر نوع مشتري( شخصي و شرک تي) مشخص کنند و نرم افزار مناسب براي فيلتر کردن انتقاالت خطي مشکوک فراهم نمايند. 23 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي گزارشهاي حجم ابزارهاي پولي استفاده شده توسط مشتريان و سرعت گردش حساب مشتري • ثبت و ضبط اطالعات مربوط به فروش ابزارهاي پولي(چکهاي بانکي ،چکهاي مسافرتي ،حواله و ) ...ميتواند به بانکداران براي تشخيص امکان ايجاد تشکيالت پولي توسط پولشويان از طريق خريد ابزارهاي فوق،کمک کند .با بررسي دورهاي اين سوابق، فعاليتهاي مشکوک مشتري قابل شناساي ي خواهد شد. • گزارشهاي مربوط به سرعت گردش وجوه يا گردش حساب مشتري ،منعکس کننده کل بدهکاري و بستانکاري حساب مشتري و تعداد دفعات بدهکاري و بستانکاري حساب مشتري در يک دوره مشخص (يک ماه) است .با کمک گزارشهاي فوق، مشترياني که گردش حساب بسيار باال و غيرمعمول دارند قابل شناساي ي و رديابي خواهند بود. 24 کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي موارد مشکوک به پولشوي ي در بانکها و موسسات اعتباري از جمله موارد مشکوک به پولشوي ي ازطريق بانکها و موسسات اعتباري که الزم است به مراجع ذيصالح گزارش داده شود عبارتند از: • • • • • • • • • • 25 وجود انواع حساب به نام مشتري در بانک يا موسسه اعتباري واحد در يک منطقه؛ افتتاح حسابهاي متعدد و سپردهگذاري در انها؛ گردش عمليات بسيار باالي حساب که تناسبي با حرفه مشتري نداشته باشد؛ سپردهگذاري به دفعات و برداشت يک جا و عمده؛ ارائه چکهاي ظهرنويسي شده متعدد به بانک براي وصول به حساب مشتري؛ مراجعات متعدد به صندوق امانات بانک؛ پيشنهاد رشوه براي انجام عمليات مشکوک؛ امتناع مشتري از ارائه اصل مدارک هويتي؛ بروز وقفه در ارائه مدارک ثبتي شرکت؛ تبديل اسکناسهاي ريز به اسکناسهاي درشت در حجم باال؛ کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي موارد مشکوک به پولشوي ي در بانکها و موسسات اعتباري(ادامه) • • • تقاضاي انتقال وجوه ارزي با مبالغ باال به خارج از کشور بدون ارتباط با حرفه مشتري؛ تغيير ناگهاني الگوي مبادالت ارزي مشتري و عدم تطابق ان با فعاليتهاي معمول مشتري؛ ورود يا سپردهگذاري ،مبالغ قابل توجه وجوه به حساب مشتري از طريق چکهاي بانکي ،حواله و /يا انتقال تلفني نامتناسب با نوع کار و فعاليت اقتصادي صاحب حساب ؛ • • • 26 تفاوت قابل توجه الگوي سپرده هاي نقدي يک بنگاه خرده فروشي در يک محله با بنگاه مشابه در همان محل ؛ نقل وانتقال غير معمول وجوه بين حسابهاي مرتبط؛ تقاضاي مبالغ قابل توجه چک بانکي ،حواله يا چکهاي مسافرتي(به ميزان سقف تعييني در مقررات) توسط مشتري؛ کنفرانس يکمين ساالنه ي پيشگيري از تقلب و سوء استفادههاي مالي