پیشگیری تقلب در سازمان های غیر انتفاعی دکتر حسین محمد پورزرندی تعریف تقلب • هرگونه اقدام ، اظهار ، فروگذاری ، یا پنهان کاری حسابگرانه برای.
Download
Report
Transcript پیشگیری تقلب در سازمان های غیر انتفاعی دکتر حسین محمد پورزرندی تعریف تقلب • هرگونه اقدام ، اظهار ، فروگذاری ، یا پنهان کاری حسابگرانه برای.
پیشگیری تقلب در سازمان های
غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزرندی
تعریف تقلب
• هرگونه اقدام ،اظهار ،فروگذاری ،یا پنهان کاری حسابگرانه برای فریب دیگری
که در ارتباط با شرایط نامساعد او باشد.
2
انواع تقلب
•
•
•
•
تقلب حرفه ای
تقلب مشتری
تقلب بیمه ای -ادعای نادرست سرقت خودرو
تقلب درمانی-افزایش هزینه ی بازپرداخت درمانی
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
3
تقلب حرفه ای
• تقلب حرفه ای عبارت است از استفاده ی برای افزایش ثروت از طریق سوء استفاده و
غصب عامدانه ی منابع و دارایی های سازمان)(ACFE 2008
• تقلب بر علیه سازمان
• تقلب سازمان بر علیه مالکین یا ذی نفعان
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
4
تقلب حرفه ای
•
•
•
•
رشوه -پول نقد یا دارایی دیگری برای تقلب پرداخت یا پذیرفته می
شود)Bribes(.
پاداش -هدیه ای پس از ارتکاب تقلب پرداخت یا پذیرفته می
شود)Rewards(.
اخاذی-دارایی به زور یا با تهدید به زور کسب می شود()Extortion
تضاد منافع -یکی از طرفین تراکنش مستقل نباشد(متداول ترین)
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
5
تقلب در سازمان های غیر انتفاعی -اهمیت و اندازه
•
•
•
•
با از دست دادن هر یک ریال در اثر تقلب توانایی خدمت رسانی سازمان های غیر انتفاعی به همان
میزان کاهش می یابد.
در این سازمان ها حساسیت باالتری وجود دارد(که این امر عمدتا به دلیل دسترس ی عمومی
گسترده به اطالعات مالی آنها است).
انتشار عمومی موارد تقلب موجب کاهش اعتماد عمومی شهروندان و در برخی موارد درآمدهای
سازمان های غیر انتفاعی شود.
براساس پیمایش انجمن بازرسان رسمی تقلب میزان تقلب ساالنه ی سازمان های غیر انتفاعی
شش درصد درآمد ساالنه شان است(.)ACFE 2005
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
6
تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
• به دالیل زیر تقلب در سازمان های غیر انتفاعی ساده تر است:
دشواری در شناسایی ریشه های درآمدی
نارسایی در کنترل های داخلی
کمبود متخصص مالی
• در سازمان های غیر انتفاعی تقلب حرفه ای بیشتر از نوع تقلب بر علیه
سازمان است نه تقلب سازمان بر علیه مالک و ذی نفعان
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
7
ترفندهای تقلب در سازمان های غیر انتفاعی
اصلی ترین شکل های تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی:
• غصب دارایی ها (سرقت و سوء استفاده)(متداولترین با 97درصد تقلب های
گزارش شده)
• استفاده ی نامناسب از مشاغل در تراکنش های اقتصادی
• تقلب صورت های مالی(نادرترین با 5درصد) (متداولترین در بخش
بازرگانی)
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
8
ترفندهای غصب پول نقد
• کف زنی :کف زنی عبارت است از سرقت پول نقد پیش از ثبت
آن( )Skimmingمبلغ کف زنی معموال عمده نیست
• سرقت که پس از ثبت انجام می شود()Larceny
• پرداخت های متقلبانه:سازمان هزینه ای را می پردازد که دینی در ارتباط با آنها
ندارد .معموال حدود 75درصد غصب پول نقد از طریق پرداخت های متقلبانه
انجام می شود)Wells2005(.
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
9
پرداخت های متقلبانه
•
•
•
•
•
صورت حساب متقلبانه زمانی پرداخت می شود که فاکتورها متورم یا نادرست هستند(
متداول ترین)
تقلب لیست حقوق و دستمزد زمانی اتفاق می افتد که چک بر مبنای ساعت بیش نمایی
شده منتشر شود یا افراد شبح در لیست وجود دارند.
تقلب بازپرداخت هزینه زمانی انجام می شود که ادعاهای تحریف شده هزینه ای توسط
کارکنان ارائه می شود
دستکاری چک
پرداخت های ثبت متقلبانه پرداخت بر اساس ثبت های نادرست یا اسناد بدون
پشتوانه(پرهزینه ترین)
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
10
تحریف صورت های مالی
•
•
•
•
•
بیش نمایی درآمدها( بیشترین اندازه)
کم نمایی هزینه ها یا بدهی ها
شناسایی درآمدها و هزینه ها در دوره ی زمانی نادرست
گزارش دارایی ها بیشتر یا کمتر از ارزش واقعی
عدم افشای اطالعات با اهمیت
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
11
شباهت های سناریوهای مختلف تقلب
•
•
•
•
•
•
نارسایی در کنترلهای داخلی
اطمینان بیش از حد
نظارت مدیریتی ضعیف
فقدان حسابرس ی مالی
نبود سوابق چکها در وضعیتهای کلیدی
فقدان چکهای مستقل در صورتحسابهای بانکی و صورتحسابهای
کارت اعتباری
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
12
تقلب چه زمانی رخ می دهد؟
• زمان وقوع تقلب حد و فاصل پایان اجرای عملیات حسابرس ی یک سال و آغاز
اجرای عملیات حسابرس ی سال پس از آن میباشد(پنجره ی فرصت تقلب).
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
13
عوامل موثر بر پیشگیری از تقلب
• ویژگی های فردی کارکنان
• ویژگی های محیطی فعالیت( کنترل های داخلی و خط مش ی های فعالیت)
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
14
ویژگی های فردی
• دریافت مجوز برای بررس ی پیشینه ی کارکنان در ارتباط با مشاغل حسابداری
و مالی،کارکنانی که با چک و پول نقد در ارتباط هستند ،مدیر منابع انسانی و
سایر مشاغل کلیدی
• در بررس ی پیشینه موارد زیر بررس ی می شود :سابقه ی فعالیت
مجرمانه،اعتباری ،معرف های شغلی ،مدارک تحصیلی و حرفه ای،رانندگی،
اعتیاد به مواد مخدر،انگشت نگاری و.....
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
15
ویژگی های محیط کنترلی
•
•
•
•
کمیته ی حسابرس ی و حسابرس ی داخلی اثر بخش ( بر اساس گزارش2008
انجمن بازرسان رسمی تقلب حدود 20درصد تقلب ها توسط حسابرس ی
داخلی کشف می شود -فعالیت حسابرسان داخلی در زمان باز بودن پنجره ی
فرصت حیاتی است).
حسابرس ی ساالنه ی حسابداران رسمی ( 2درصد -بیانیه ی استاندارد
حسابرس ی )99
سامانه ی حسابداری و گزارشگری مالی مناسب
خط مش ی های نحوه ی فعالیت در بخش های کلیدی
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
16
سامانه ی حسابداری و گزارشگری مالی
• وجود استانداردهای حسابداری -مبتنی بر پاسخگویی (تهیه ی پیش نویس
مفاهیم نظری حسابداری دولتی و تعریف واحد گزارشگر در ایران)
• گزارش های مالی (بودجه ای ،درآمد و مخارج ،ترازنامه و ).....
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
17
خط مش ی های نحوه ی فعالیت
• الزم است نسبت به تهیه و تدوین خط مش ی مکتوب نحوه ی فعالیت در
حوزه های اصلی فعالیت سازمان ازجمله خرید و فروش،دریافت ها و پرداخت
های نقدی و ....اقدام شود.
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
18
خط مش ی های خرید و فروش
•
•
•
•
•
ضرورت رعایت اخالق حرفه ای و تضاد منافع
تعیین حدود اختیار تراکنش ها
برگزاری جلسات مناقصه /مزایده (عمومی -محدود -ترک تشریفات و)...
اطمینان از عدم ابطال تراکنش های خرید و فروش
آزمون رویه های فروش الکترونیکی و نقدی از طریق خریدار پنهان و ....با هدف
اطمینان از ترفندهایی مثل صدور فاکتور متقلبانه ،صدور صورتحساب
بيش از واقع ،درصد گیری ،انحراف كسب و كار براي استفادهی شخص ي و......
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
19
خط مش ی دریافتها و پرداختها
• تعیین اشخاص مجاز
• نحوه ی دریافت و پرداخت وجوه(مراحل پیش از صدور چک -امضا کنندگان-
نحوه ی واریز پول نقد -تهیه ی صورت مغایرت های بانکی ماهانه و بررس ی
چک های خارج از محدوده،بررس ی چک های مفقودی و).......
• در تدوین خط مش ی ها باید وقوع تقلب های احتمالی( نظیرکف زنی پول نقد،
صورت مغايرتهاي بانكي متقلبانه ،کاله به کاله کردن واریزی ها،
تبديل چكهاي سرقت شده و ).....توجه شود.
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
20
ترفندهای تقلب مربوط به سایر اقالم
•
•
•
•
•
•
•
حقوق و دستمزد:
کارمندان شبح در فهرست حقوق و دستمزد
ترفندهای كميسيون
اداعاهاي کاذب پاداش كارگران
انحراف پرداختهاي مالياتی
بيش پرداخت ،دستمزد نادرست ،نرخهاي پرداخت نادرست
انحراف دستمزدها
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
21
ترفندهای تقلب مربوط به سایر اقالم
•
•
•
•
•
•
•
•
حساب های پرداختنی:
درصد گیریها
فاکتورهای متورم شده يا نادرست مشتري
خريد نامناسب
ترفندهاي پرداخت دو باره
سرقت يا غصب پرداختها
تقلب در مناقصه يا قرارداد
فروشندگان شبح
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
22
ترفندهای تقلب مربوط به سایر اقالم
•
•
•
•
•
دارایی ثابت
سرقت
تبديل براي استفاده شخص ي
دستكاري و پنهان
سرمايهاي كردن نامناسب هزينهها
23
ترفندهای تقلب مربوط به سایر اقالم
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
موجودی کاال:
سرقت و فروش متعاقب آن
بيش/كم نمايي صورتهاي مالي
برگشتهاي فروشها
پنهان كردن
درصد گیریها
فروشندگان واهی
بلوک بندی مدارك موجودی كاال
پنهان كردن کسری موجودی ها
گزارش های دريافت تحريف شده
انتقال بین محلها
انحراف موجودي كاال
محمولههاي نادرست و ناقص
پیشگیری از تقلب در سازمانهای غیر انتفاعی
دکتر حسین محمد پورزندی
24