تعريف *هاري يك بيماري عفوني حاد(آنسفاليت) و كشنده ويروسي است كه به دوشكل تحريكي(هاري خشمگين)و ساكت(هاري فلجي) ظاهر ميشود . اين بيماري مخصوص گوشتخواران اهلي.
Download ReportTranscript تعريف *هاري يك بيماري عفوني حاد(آنسفاليت) و كشنده ويروسي است كه به دوشكل تحريكي(هاري خشمگين)و ساكت(هاري فلجي) ظاهر ميشود . اين بيماري مخصوص گوشتخواران اهلي.
تعريف *هاري يك بيماري عفوني حاد(آنسفاليت) و كشنده ويروسي است كه به دوشكل تحريكي(هاري خشمگين)و ساكت(هاري فلجي) ظاهر ميشود .اين بيماري مخصوص گوشتخواران اهلي ووحشي بوده،انسان و ساير حيوانات خونگرم پستاندار،بطور تصادفي و اغلب از طريق حيوان گزيدگي به آن مبتال ميشوند. اهميت بيماري – 1ميزان كشندگي باال (صد درصد) به طوريكه پس از ظهور عالئم باليني چه در انسان و چه در حيوان درمان پذير نبوده وبيمار محكوم به مرگ خواهد بود. – 2افزايش روند موارد حيوان گزيدگي انساني – 3تلفات و خسارات اقتصادي كه بيماري در دام ها ايجاد ميكند. عامل بيماري: عامل هاري ويروسي (RNA از گروه ( حالل هاي چربي ويروس هاري را از بين ميبرند.اين ويروس تحت تاثير خشكي وحرارت 56درجه سانتيگراد طي يكساعت،اشعه ماورائ بنفش،فرمالين و اتانول 40تا 70درصد،تركيبهاي آمونيوم چهار ظرفيتي،آب و صابون،بنزالكونيوم كلرايد يك درصد غير فعال ميشود. راههاي سرايت بيماري به انسان – 1گاز گرفتن :اصلي ترين راه سرايت بيماري گاز گرفتن به وسيله حيوان هار است.البته از طريق كشيده شدن پنجه آغشته به بزاق حاوي ويروس نيز منتقل ميشود. – 2پوست:ازطريق پوست سالم ،هاري سرايت پذير نيست،ولي ازراه كوچك ترين خراش يا زخم درپوست اين بيماري منتقل ميشود. – 3نسوج مخاطي:ويروس هاري ازطريق مخاط آلوده نيز به انسان و حيوان هاي ديگر منتقل ميشود. - 4تنفس:سرايت هاري از طريق تنفس،به ويژه درغارهاي محل زندگي خفاش هاي آلوده ،امكان پذير است. – 5دستگاه گوارش:انتقال ازاين راه بعيد است.ولي حيوان گوشتخوار ممكن اسن بندرت از طريق خوردن الشه حيوانات مرده دراثر ابتال به هاري به اين بيماري مبتال شوند. – 6جفت:ازآنجا كه دريك بررسي ،ويروس هاري راازجنين،رحم وتخمدان هاي يك حيوان ماده جدا كرده اند،انتقال بيماري ازطريق جفت نيز بعيدنيست. – 7وسايل آلوده:ويروس هاري بسيار حساس بوده در مقابل نور و خشكي به سرعت از بين مي رود لذا اين طريقه انتقال ممكن است در موارد استثنايي صورت پذيرد. – 8انسان به انسان:تا به حال موارد معدودي انتقال هاري از انسان به انسان از طريق پيوند اعضا در دنيا گزارش شده است. عالئم بيماري در حيوان تمام پستانداران اهلي و وحشي به بيماري هاري حساس هستند دوره نهفتگي درسگ وگربه معموال 2تا3هفته و گاهي چند ماه است. پس ازطي دوره نهفتگي ،اولين عالمت بيماري تغيير دررفتاروعادت هاي حيوان است،به نحوي كه يا بيش از اندازه به صاحب خود انس و الفت پيداميكندومثل اينكه ازاوكمك ميطلبديا عصباني و بدخوشده،غذاي خود را به دليل اختالل در بلع به خوبي نمي خورد. پيشرفت بيماري در برخي موارد بصورت فلجي (هاري ساكت) بوده،حيوان به گوشه اي پناه ميبردوابتدادستها سپس پاها و بعدساير اندامها فلج شده و در نهايت به علت فلج دستگاه تنفس مي ميرد،ولي در بيشتر موارد،پس از دوره تغيير رفتار،حيوان پريشان و مضطرب و كم كم وحشي و درنده (هاري خشمگين) ميشود وبه گاز گرفتن سنگ و چوب واشياي مختلف پرداخته ومحل زندگي خودرا ترك ميكند وبدون هدف به هرجا ميرود وبه هركس و هرحيوان برسرراه خود حمله ميبرد. درنهايت پس ازمدتي دراثردوندگي زياد و گرسنگي و تشنگي به علت عدم قدرت بلع ،كف از دهانش سرازير شده و پي در پي زمين ميخورد. صداي پارس حيوان خشن و بريده بوده و درندگي در چهره اش هويدا است دراغلب موارد،مردم سگ ها را ميكشندواگر حيوان فرار كند دراثر فلج دستگاه تنفسي خواهد مرد. گربه پس از طي دوره نهفتگي به محل تاريكي ميرود وازطريق پنجه كشيدن مشابه گازگرفتن سگ يا گرگ هاري را انتقال ميدهدزيرا گربه دائما مشغول ليسيدن پنجه هايش ميباشد ومرتب پنجه ها آلوده به بزاق ميشوند. عالئم باليني در انسان – 1دوره كمون:معموال 15روزتا3ماه وبطورمتوسط1تا2ماه طول دوره كمون به شدت زخم، تعداد جراحت ومحل آن بستگي دارد.سوش ويروس آلوده كننده،همچنين سن و گاز گرفتن ازروي لباس يا وسايل حفاظتي نيز در طول دوره كمون تاثير دارد. دركودكان طول دوره كمون كوتاه تر از بزرگساالن است. – 2مرحله بروز عالئم اوليه :اين مرحله 4 – 1 روز(حداكثر 10روز)به طول مي انجامد. عالئم اوليه غيراختصاصي هاري عبارتند ازتب،لرز،خستگي،سردرد،ضعف،بي اشتهايي،اشكال دربلع،تهوع،استفراغ،سرگيجه،دردهاي شكمي و اسهال،گلودرد،تنگي نفس،سرفه خشك،نگراني و ترس،تحريك پذيري وعصبي بودن عالئم بسيار اختصاصي:عالئم در محل گاز گرفتن شامل سوزش،گزگزومورمورشدن – 3مرحله حادعصبي:اين مرحله احتماال بسته به سوش ويروس به دوشكل ظاهرميشود: الف)شكل تحريكي يا خشمگين: عالئم شامل دويدن ودست وپا زدن،تحريك پذيري و عدم آرامش ،توهم،نگراني و هيجان .ترس از آب عالمتي است كه دراين شكل دربيشتر موارد ديده ميشودوموجب انقباض هاي عضالت تنفسي ميشود.افزايش ترشح بزاق .اختالل دربلع .خواب آلودگي .توهم .حالت تهاجم. ب – شكل ساكت يا فلجي دوره طوالني تر عدم وجود عالئم اختصاصي ضعف.كاهش هوشياري.اختالل حس .مننژيسم.خواب آلودگي كما ومرگ طول دوره 4تا 7روز درمان در صورت شروع عالئم درمان پذير نيست. اتاق ايزوله كم نور بي سروصدا داروهاي آرام بخش و ضدتشنج جايگزيني آب والكترليت.انتي بيوتيك.مراقبت ازراههاي تنفسي.درمان نارسايي تنفسي و قلبي اقدامات الزم دربيمار مشكوك به هاري – 1استفاده از وسايل حفاظتي جهت اطرافيان – 2واكسيناسيون كامل هاري ( 5نوبت) در افراد در تماس – 3سرم ضدهاري و واكسيناسيون كامل در افراد داراي زخم و در تماس – 4ضدعفوني يا معدوم كردن وسايل بيمار – 5دفن بهداشتي ويژه اقدامات پيشگيري در افراد حيوان گزيده - 1خارج كردن ويروس از زخم - 2خارج كردن كف صابون اززخم - 3دبريدمان قسمت هاي له شده - 4ضدعفوني محل با بتادين يا الكل - 5خودداري از بخيه زخم - 6تزريق سرم ضد هاري( 20واحد به ازاي هركيلوگرم وزن) - 7تزريق واكسن ضد هاري در 5نوبت روزهاي 0،3،7،14،30عضالني وحتما عضله دلتوئيد – زير 2درناحيه فوقاني جانبي ران تزريق ميشود - 8تزريق واكسن وسرم ضدكزاز(توام يا ثالث) - 9انتي بيوتيك - 10تحت مراقبت قرار دادن حيوان مهاجم بمدت 10 روز - 11نمونه برداري از حيوان مهاجم مشكوك با تشكر