Transcript โรคปริทันต์และผลกระทบในหญิงตั้งครรภ์
Slide 1
โรคปริทน
ั ต ์และผลกระทบต่อหญิง
้ั
ตโรคปริ
งครรภ
์ทน
่ ดขึนกั
้ บอวัยวะปริทน
ั ต ์ เป็ นพยาธิสภาพทีเกิ
ั ต์
่ ่รอบฟัน ได ้แก่ เหงือก เคลือบรากฟัน เอ็นยึดปริทน
ทีอยู
ั ต ์ และ
้ ้ทังชนิ
้
้ ัง ส่วนใหญ่เป็ น
กระดูกเบ ้าฟัน เกิดขึนได
ดเฉี ยบพลัน และเรือร
้ ัง มีการดาเนิ นโรคเป็ นระยะแรกๆ มาตังแต่
้ วยั เด็ก หรือวัยรุน
ชนิ ดเรือร
่
่ อาการทีไม่
่ รน
่
ซึงมี
ุ แรงนัก คือ มีการอักเสบบวมแดงทีขอบเหงื
อก มี
่
เลือดออกเมือแปรงฟั
น ผูป้ ่ วยส่วนมากมักจะละเลย ทาให ้มีโอกาสที่
โรคจะดาเนิ นต่อไป จนถึงระยะรุนแรง (Advanced Periodontitis)
่ อาการแสดงออกรุนแรง
ในวัยผูใ้ หญ่ หรือผูส้ งู อายุ หรือจนกระทังมี
้ นสาเหตุสาคัญอย่างหนึ่ ง ของการสูญเสียฟันในวัยผูใ้ หญ่ และ
ขึนเป็
ประเภทของโรคปริ
ทน
ั ต ์ แบ่งตามลักษณะอาการและความ
ผูส้ งู อายุ
รุนแรงได ้เป็ น 2 ประเภท
1. เหงือกอักเสบ
2. ปริทน
ั ต ์อักเสบ
Slide 2
สาเหตุของโรคปริ
ทันต ์
การเกิดโรคปริทน
ั ต ์เป็ นผลมาจาก คราบจุลน
ิ ทรีย ์เกาะติด
ผิวฟัน เป็ นระยะเวลาหนึ่ ง ต่อมาสารพิษ (Toxin) ถูกปล่อย
ออกมาทาให ้เหงือกอักเสบและทาลายอวัยวะปริทน
ั ต์
่ บเป็ นปัจจัยเริมต
่ ้น ของการ
นอกจากคราบจุลน
ิ ทรีย ์ ซึงนั
่ กมากมาย ซึง่
เกิดโรคปริทน
ั ต ์แล ้ว ยังมีองค ์ประกอบอืนอี
่ าให
่
้ ก
พร
้อมที
จะท
้โรคเพิ
มความรุ
น
แรงขึ
นอี
่
ปั จจัยเพิมความรุนแรงของโรค
ปริ
ทนน
ั นต
้ ์
1. หิ
าลาย
2. การสูบบุหรี่
่
3. การเปลียนแปลงของระดั
บฮอร ์โมนและภาวะร่างกายของ
บุคคล
4. การร ับประทานยาบางอย่างเป็ นประจา
่
5. ปัจจัยอืนจากการร
ักษาทางทันตกรรม
Slide 3
ระยะที่ 1
ลักษณะอาการของ
โรคปริ
ท
น
ั
ต
์
เหงือกอักเสบ
ระยะที่
ระยะที่ 3 มี
เหงือกร่น
ทันต ์
2 มีรอ่ งลึกป ริ
ระยะที่ 4 ฟันโยก
Slide 4
ภาวะโรคปริทน
ั ต ์อ ักเสบ (Periodontitis) มีผลอย่างไรต่อ
้
การตังครรภ
์
ภาวะการเป็ นโรคปริทน
ั ต ์หรือเหงือกอักเสบ อาจส่งผลต่อคุณภาพของ
้
่ นยันถึงความสัมพันธ ์ของ
การตังครรภ
์และการคลอด มีการศึกษาทียื
่ า
โรคปริทน
ั ต ์กับการเกิดภาวะคลอดก่อนกาหนดและเด็กน้าหนักตากว่
เกณฑ ์ ภาวะปริทน
ั ต ์อักเสบจะกระตุนการหลั
้
ง่ Inflammatory
่ Inflammatory cytokines
cytokines และ C-reactive protein เมือ
เข ้าในกระแสเลือด จะไปกระตุนการสร
้
้าง Prostaglandin E2 ทาให ้
้ อที
่ ปากมดลู
่
มดลูกบีบตัว้ หรือเกิ
ด
การฉี
ก
ขาดของเนื
อเยื
ก ทาให ้เกิด
่
นอกจากนี การหลั
ง Inflammatory
cytokines และ C-reactive
การคลอดก่
อนกาหนดได
้
่
protein ในโรคปริทน
ั ต ์ยังอาจกระตุนให
้ ้ผนังหลอดเลือดทีมดลู
กไม่
ทางานตามปกติ ทาให ้เด็กในครรภ ์ได ้ร ับสารอาหารน้อยลงจึงไม่
เจริญเติบโตตามอายุครรภ ์ และมีผลทาให ้เกิดภาวะเด็กคลอดน้าหนัก
ต่ากว่าเกณฑ ์ได ้ มีรายงานว่า ความผิดปกติดงั กล่าวอาจเกิดได ้
่ งตังครรภ
้
ขณะทีหญิ
์มีภาวะ Active gingivitis โดยไม่มภ
ี าวะปริทน
ั ต์
อักเสบก็ได ้
Slide 5
่
มีการศึกษาทีพบความสั
มพันธ ์ระหว่างโรคปริทน
ั ต ์อักเสบกับภาวะการ
่ นโรคปริทน
คลอดก่อนกาหนด พบว่าคนทีเป็
ั ต ์อักเสบ และไม่ได ้ร ับการ
่
ร ักษาจะมีโอกาสทีจะเกิ
ดภาวะคลอดก่อนกาหนดเป็ น 4 เท่า ของคนที่
ไม่ได ้เป็ นปริทน
ั ต ์อักเสบ โดยคาดว่าในผูป้ ่ วยปริทน
ั ต ์อักเสบ มีการติด
้
่
่ ยวข
่
เชือจาก
Bacteria ก่อโรค จะมีการหลังของสารที
เกี
้องกับการ
้
่
่
อักเสบ เข ้าสูก
่ ระแสเลือด และสารเหล่านี เองที
อาจจะมี
ผลเกียวข
้องกับ
ภาวะการคลอดก่อนกาหนด
้ั
ในบางครงโรคเหงื
อกอักเสบในหญิงมีครรภ ์ อาจจะรุนแรงมาก
่
้
้
จนกระทังเหงื
อกมีลก
ั ษณะเป็ น ก ้อนเนื อโตขึ
นมาก
(Pregnancy
่ ้อนเนื อใหญ่
้
Tumor) มีเลือดออกง่าย และจะเจ็บก็ตอ
่ เมือก
ขนจน
ึ้
เป็ น
้
อุปสรรคต่อการบดเคียว
้
การร ักษาเหงือกอักเสบระหว่างการตังครรภ
์สามารถทาได ้ในเดือนที่
้
4-5-6 ของการตังครรภ
์ โดย การขูดหินน้าลาย และกาจัดเชือ้
้
แบคทีเรียในช่องปาก รวมทังการสาธิ
ตวิธแี ปรงฟัน นวดเหงือก และ
้
การใช ้ไหมขัดฟันโดยทันต ์แพทย ์ และหากมีก ้อนเนื องอก
่ อก ก็ควรตัดออกด ้วย
(Pregnancy Tumor) ทีเหงื
Slide 6
การป้ องกันโรคปริ
นาต
1. การแปรงฟันทั
อย่
งถู์ กวิธ ี ใช ้อุปกรณ์สริมในการช่วยทา
้
ความสะอาดฟัน เช่น แปรงซอกฟัน ไหมขัดฟัน นายา
บ ้วนปาก
่
2. พบทันตแพทย ์เพือตรวจสุ
ขภาพช่องปาก
ทุกๆ 6 เดือน
Slide 7
อุปกรณ์ทาความสะอาด
ซอกฟั น
Dental Floss
Interdental Brush
Super Floss
Single Tufted Brush
Slide 8
การใชอุ้ ปกรณ์เสริมชว่ ย
ทาความสะอาดฟั น
Slide 9
การร ักษาโรคปริทน
ั ต์
ระยะที่ 1 เหงือกอักเสบ จากการมีคราบจุลน
ิ ทรีย ์ตกค ้าง เน้น
การทาความสะอาดบริเวณนั้นเป็ นพิเศษจะช่วยให ้หายได ้ แต่ถ ้า
่
โรคเหงือกอักเสบลุกลามมากขึน้ ควรไปพบทันตแพทย ์เพือการ
ขูดหิน่ น้าลายและขัดฟัน
ระยะที 2 มีรอ่ งลึกปริทน
ั ต ์แต่ยงั ไม่มก
ี ารทาลายของกระดูกเบ ้าฟัน ใน
กรณี เช่นนี ้ ทันตแพทย ์จะทาความสะอาดร่องลึกปริทน
ั ต ์ และแนะนาให ้
่ วยยับยังโรคไม่
้
ผูป้ ่ วยดูแลอนามัยช่องปากของตนเอง เพือช่
ให ้ลุกลาม
ต่อไป
้
ระยะที่ 3 และ 4 ขึนอยู
่กบั อวัยวะปริทน
ั ต ์ถูกทาลายมากเพียงใด
หากยังไม่ถก
ู ทาลายมากนักทาการร ักษาโดยการทาความสะอาด
ร่องลึกปริทน
ั ต ์ การขูดหินปูนและเกลารากฟัน แต่หากอวัยวะ
ปริทน
ั ต ์ถูกทาลายไปมากจนเกิดฝี หนองฟันโยก การร ักษาทาได ้
่ ้นออก
โดยการถอนฟันซีนั
โรคปริทน
ั ต ์และผลกระทบต่อหญิง
้ั
ตโรคปริ
งครรภ
์ทน
่ ดขึนกั
้ บอวัยวะปริทน
ั ต ์ เป็ นพยาธิสภาพทีเกิ
ั ต์
่ ่รอบฟัน ได ้แก่ เหงือก เคลือบรากฟัน เอ็นยึดปริทน
ทีอยู
ั ต ์ และ
้ ้ทังชนิ
้
้ ัง ส่วนใหญ่เป็ น
กระดูกเบ ้าฟัน เกิดขึนได
ดเฉี ยบพลัน และเรือร
้ ัง มีการดาเนิ นโรคเป็ นระยะแรกๆ มาตังแต่
้ วยั เด็ก หรือวัยรุน
ชนิ ดเรือร
่
่ อาการทีไม่
่ รน
่
ซึงมี
ุ แรงนัก คือ มีการอักเสบบวมแดงทีขอบเหงื
อก มี
่
เลือดออกเมือแปรงฟั
น ผูป้ ่ วยส่วนมากมักจะละเลย ทาให ้มีโอกาสที่
โรคจะดาเนิ นต่อไป จนถึงระยะรุนแรง (Advanced Periodontitis)
่ อาการแสดงออกรุนแรง
ในวัยผูใ้ หญ่ หรือผูส้ งู อายุ หรือจนกระทังมี
้ นสาเหตุสาคัญอย่างหนึ่ ง ของการสูญเสียฟันในวัยผูใ้ หญ่ และ
ขึนเป็
ประเภทของโรคปริ
ทน
ั ต ์ แบ่งตามลักษณะอาการและความ
ผูส้ งู อายุ
รุนแรงได ้เป็ น 2 ประเภท
1. เหงือกอักเสบ
2. ปริทน
ั ต ์อักเสบ
Slide 2
สาเหตุของโรคปริ
ทันต ์
การเกิดโรคปริทน
ั ต ์เป็ นผลมาจาก คราบจุลน
ิ ทรีย ์เกาะติด
ผิวฟัน เป็ นระยะเวลาหนึ่ ง ต่อมาสารพิษ (Toxin) ถูกปล่อย
ออกมาทาให ้เหงือกอักเสบและทาลายอวัยวะปริทน
ั ต์
่ บเป็ นปัจจัยเริมต
่ ้น ของการ
นอกจากคราบจุลน
ิ ทรีย ์ ซึงนั
่ กมากมาย ซึง่
เกิดโรคปริทน
ั ต ์แล ้ว ยังมีองค ์ประกอบอืนอี
่ าให
่
้ ก
พร
้อมที
จะท
้โรคเพิ
มความรุ
น
แรงขึ
นอี
่
ปั จจัยเพิมความรุนแรงของโรค
ปริ
ทนน
ั นต
้ ์
1. หิ
าลาย
2. การสูบบุหรี่
่
3. การเปลียนแปลงของระดั
บฮอร ์โมนและภาวะร่างกายของ
บุคคล
4. การร ับประทานยาบางอย่างเป็ นประจา
่
5. ปัจจัยอืนจากการร
ักษาทางทันตกรรม
Slide 3
ระยะที่ 1
ลักษณะอาการของ
โรคปริ
ท
น
ั
ต
์
เหงือกอักเสบ
ระยะที่
ระยะที่ 3 มี
เหงือกร่น
ทันต ์
2 มีรอ่ งลึกป ริ
ระยะที่ 4 ฟันโยก
Slide 4
ภาวะโรคปริทน
ั ต ์อ ักเสบ (Periodontitis) มีผลอย่างไรต่อ
้
การตังครรภ
์
ภาวะการเป็ นโรคปริทน
ั ต ์หรือเหงือกอักเสบ อาจส่งผลต่อคุณภาพของ
้
่ นยันถึงความสัมพันธ ์ของ
การตังครรภ
์และการคลอด มีการศึกษาทียื
่ า
โรคปริทน
ั ต ์กับการเกิดภาวะคลอดก่อนกาหนดและเด็กน้าหนักตากว่
เกณฑ ์ ภาวะปริทน
ั ต ์อักเสบจะกระตุนการหลั
้
ง่ Inflammatory
่ Inflammatory cytokines
cytokines และ C-reactive protein เมือ
เข ้าในกระแสเลือด จะไปกระตุนการสร
้
้าง Prostaglandin E2 ทาให ้
้ อที
่ ปากมดลู
่
มดลูกบีบตัว้ หรือเกิ
ด
การฉี
ก
ขาดของเนื
อเยื
ก ทาให ้เกิด
่
นอกจากนี การหลั
ง Inflammatory
cytokines และ C-reactive
การคลอดก่
อนกาหนดได
้
่
protein ในโรคปริทน
ั ต ์ยังอาจกระตุนให
้ ้ผนังหลอดเลือดทีมดลู
กไม่
ทางานตามปกติ ทาให ้เด็กในครรภ ์ได ้ร ับสารอาหารน้อยลงจึงไม่
เจริญเติบโตตามอายุครรภ ์ และมีผลทาให ้เกิดภาวะเด็กคลอดน้าหนัก
ต่ากว่าเกณฑ ์ได ้ มีรายงานว่า ความผิดปกติดงั กล่าวอาจเกิดได ้
่ งตังครรภ
้
ขณะทีหญิ
์มีภาวะ Active gingivitis โดยไม่มภ
ี าวะปริทน
ั ต์
อักเสบก็ได ้
Slide 5
่
มีการศึกษาทีพบความสั
มพันธ ์ระหว่างโรคปริทน
ั ต ์อักเสบกับภาวะการ
่ นโรคปริทน
คลอดก่อนกาหนด พบว่าคนทีเป็
ั ต ์อักเสบ และไม่ได ้ร ับการ
่
ร ักษาจะมีโอกาสทีจะเกิ
ดภาวะคลอดก่อนกาหนดเป็ น 4 เท่า ของคนที่
ไม่ได ้เป็ นปริทน
ั ต ์อักเสบ โดยคาดว่าในผูป้ ่ วยปริทน
ั ต ์อักเสบ มีการติด
้
่
่ ยวข
่
เชือจาก
Bacteria ก่อโรค จะมีการหลังของสารที
เกี
้องกับการ
้
่
่
อักเสบ เข ้าสูก
่ ระแสเลือด และสารเหล่านี เองที
อาจจะมี
ผลเกียวข
้องกับ
ภาวะการคลอดก่อนกาหนด
้ั
ในบางครงโรคเหงื
อกอักเสบในหญิงมีครรภ ์ อาจจะรุนแรงมาก
่
้
้
จนกระทังเหงื
อกมีลก
ั ษณะเป็ น ก ้อนเนื อโตขึ
นมาก
(Pregnancy
่ ้อนเนื อใหญ่
้
Tumor) มีเลือดออกง่าย และจะเจ็บก็ตอ
่ เมือก
ขนจน
ึ้
เป็ น
้
อุปสรรคต่อการบดเคียว
้
การร ักษาเหงือกอักเสบระหว่างการตังครรภ
์สามารถทาได ้ในเดือนที่
้
4-5-6 ของการตังครรภ
์ โดย การขูดหินน้าลาย และกาจัดเชือ้
้
แบคทีเรียในช่องปาก รวมทังการสาธิ
ตวิธแี ปรงฟัน นวดเหงือก และ
้
การใช ้ไหมขัดฟันโดยทันต ์แพทย ์ และหากมีก ้อนเนื องอก
่ อก ก็ควรตัดออกด ้วย
(Pregnancy Tumor) ทีเหงื
Slide 6
การป้ องกันโรคปริ
นาต
1. การแปรงฟันทั
อย่
งถู์ กวิธ ี ใช ้อุปกรณ์สริมในการช่วยทา
้
ความสะอาดฟัน เช่น แปรงซอกฟัน ไหมขัดฟัน นายา
บ ้วนปาก
่
2. พบทันตแพทย ์เพือตรวจสุ
ขภาพช่องปาก
ทุกๆ 6 เดือน
Slide 7
อุปกรณ์ทาความสะอาด
ซอกฟั น
Dental Floss
Interdental Brush
Super Floss
Single Tufted Brush
Slide 8
การใชอุ้ ปกรณ์เสริมชว่ ย
ทาความสะอาดฟั น
Slide 9
การร ักษาโรคปริทน
ั ต์
ระยะที่ 1 เหงือกอักเสบ จากการมีคราบจุลน
ิ ทรีย ์ตกค ้าง เน้น
การทาความสะอาดบริเวณนั้นเป็ นพิเศษจะช่วยให ้หายได ้ แต่ถ ้า
่
โรคเหงือกอักเสบลุกลามมากขึน้ ควรไปพบทันตแพทย ์เพือการ
ขูดหิน่ น้าลายและขัดฟัน
ระยะที 2 มีรอ่ งลึกปริทน
ั ต ์แต่ยงั ไม่มก
ี ารทาลายของกระดูกเบ ้าฟัน ใน
กรณี เช่นนี ้ ทันตแพทย ์จะทาความสะอาดร่องลึกปริทน
ั ต ์ และแนะนาให ้
่ วยยับยังโรคไม่
้
ผูป้ ่ วยดูแลอนามัยช่องปากของตนเอง เพือช่
ให ้ลุกลาม
ต่อไป
้
ระยะที่ 3 และ 4 ขึนอยู
่กบั อวัยวะปริทน
ั ต ์ถูกทาลายมากเพียงใด
หากยังไม่ถก
ู ทาลายมากนักทาการร ักษาโดยการทาความสะอาด
ร่องลึกปริทน
ั ต ์ การขูดหินปูนและเกลารากฟัน แต่หากอวัยวะ
ปริทน
ั ต ์ถูกทาลายไปมากจนเกิดฝี หนองฟันโยก การร ักษาทาได ้
่ ้นออก
โดยการถอนฟันซีนั