Transcript Procesy opracowywania
Slide 1
Czytanie ze zrozumieniem
Par Jocelyne GIASSON
Roz. 8: Procesy opracowywania
Slide 2
Procesy opracowywania
Czytający wyciąga często wnioski nieprzewidziane przez autora. Nie są one
również niezbędne do dosłownego zrozumienia tekstu.
A zatem, cztający wychodzi poza sam tekst!
5 typów procesów opracowywania:
1.Przewidywanie.
2.Tworzenia wyobrażenia danej rzeczy, zjawiska,etc.
3.Reagowanie emocjonalne.
4.Rozważanie tekstu.
5.Dołączenie nowych informacji, do informacji już posiadanych.
Slide 3
Procesy opracowywania
1.Przewidywanie
= oznacza tworzenie hipotez na temat tego, co kolejno
wydarzy się w tekście.
Dotyczy to przede wszystkim pomysłów i ma miejsce
na poziomie tekstu, a nie zdania.
Rodzaje przewidywań:
- oparte na treści
- oparte a strukturze tekstu
Przykłady: str.138-139
Slide 4
Procesy opracowywania
Nauczanie a przewidywanie..
Przewidywanie czyni z czytania proces bardziej aktywny,
stąd też bierze się lepsze zrozumienie.
należy więc uczyć tego czytelników mniej wprawionych,
którzy często nie potrafią przewidywać podczas lektury.
Przewidywanie i wskazówki:
- dobrze jest zachęcać uczniów do przewidywania na podstawie poszlak, szczególnie
tych bardzo subtelnych. Służy to uwrażliwianiu uczniów na przydatność wskazówek
zawartych w tekscie, pomocnych w ogólnym rozumieniu tekstu,
- dobrze jest również zachęcać uczniów do przewidywania, gdy brak jest wskazówek,
co ma pobudzać ich myślenie kreatywne ( przewidzieć znaczy zgadnąć).
Oba wyżej wymienione działania są bardzo
pożyteczne i warto zdawać sobie z nich
sprawę.Przewidywanie wiąże się z odwoływaniem
się do wskazówek.
Slide 5
Procesy opracowywania
-Należy być czujnym przy potwierdzaniu i odrzucaniu hipotez (tak jak w
podejściu naukowym) oraz uważać, by nie skupić się jedynie na
poszukiwaniu wskazówek potwierdzających nasze przewidywania (jest
to naturalna tendencja).
-tytuły, podtytuły, tablice, wprowadzenia, słowa napisane kursywą mogą wpływać na powstające hipotezy (przewidywanie dalszego ciągu
tekstu). Przykłady str. 141-2.
-dobrze jest poprosić uczniów o pobieżne przeczytanie tekstu i
wypisanie 10 słów, które, wedłu nich, byłyby ważne w tekście.
Następnie porównać listy słów różnych uczniów.
Przewidywanie zwiększa motywację i zaangażowanie
czytającego względem tekstu oraz poprawia zrozumienie
tekstu.
Slide 6
Procesy opracowywania
2. Tworzenie wyobrażenia
W ostatnich latach przywiązywano szczególną wagę
do roli wyobrażenia w procesie czytania.
Jedynie wymiar wzrokowy w relacji z czynnością czytania został
przestudiowany:
-większa zdolność zapamiętywania,
-sprawniejsze odnajdywanie analogii i porównywanie,
-narzędzie umożliwiające strukturyzację,
-wzrost zaangażowania czytającego oraz jego przyjemności z
czytania.
według J.Giasson!
Slide 7
Procesy opracowywania
Dwie kategorie czytających:
- tacy, którzy spontanicznie tworzą w swojej głowie wyobrażenia (są to dobrzy czytelnicy,
choć nie muszą wcale rozumieć lepiej niż inni)
- tacy, którzy nie tworzą spontanicznie przedstawień w swojej słowie: trening
udoskonala ich czytanie (czytający zmuszony jest bowiem do bycia skupionym na
tekście i do uświadomienia sobie koniecznych do analizy tekstu czynności).
Ćwiczenie tworzenia wyobrażeń jest
pomocne w czytaniu ze zrozumieniem.
Slide 8
Procesy opracowywania
3. Odpowiedzi emocjonalne
- Czytający, który angażuje się emocjonalnie w czytanie, jest bardziej
aktywny i dlatego więcej rozumie i zapamiętuje.
- Odpowiedzi emocjonalne są odpowiednie przy powieści lecz nie przy
wszystkich rodzajach tekstów- należy o tym informować uczniów.
Konkretnie:
prośba skierowana do uczniów (o odwołanie się do sytuacji przez
nich przeżytych, a zarazem analogicznych do tych z
opracowywanego tekstu),
- odgrywanie przez uczniów ważniejszych scen z tekstu,
- zapytanie: Jak byście się czuli na miejscu bohatera?,
- zachęcenie do poczucia się w skórze bohatera, w celu napisania
kartki z pamiętnika lub listu, itp.
-
Slide 9
Procesy opracowywania
4.Rozważanie
Rozważanie = "używanie swojej inteligencji do opracowania
zawartości tekstu, do jego analizy i krytyki" (str.146)
Nauczenie sie wydawania osądów na temat
tekstu.
Nauczenie się używania w życiu codziennym
wiedzy pochodzącej z tekstu.
Kilka przykładów:
- nauczenie się rozróżniania faktów od opinii: jest to ważne, ponieważ
wiele tekstów ma na celu przekonanie o czymś,
- osądzenie wiarygodności danego źródła informacji,
- odróżnienie dwu aspektów języka: konotacyjnego od oznaczającego.
Slide 10
Procesy opracowywania
5.Integracja informacji wynikającej z tekstu z posiadanymi
już informacjami
Wprawiony czytelnik łączy informacje z tekstu z posiadaną już wiedzą.
Używanie swojej wiedzy stanowi część mikroprocesów, procesów
integracji i makroprocesów
- Dotyczy to tworzenia nowych powiązań, któe nie są niezbędne do
zrozumienia tekstu; jeśli te powiązania są odpowiednie, wówczas
zachowanie informacji jest ułatwione.
Niektórym czytającym zdarza się pogubić na skutek niepotrzenego
fantazjowania w trakcie opracowywania tekstu, co oddala ich od
właściwego celu lektury.
Najkorzystniej jest, kiedy nauczyciel może pokazać
jak on sam łączy informacje z teskstu z tymi już
posiadanymi.
Slide 11
Procesy opracowywania
5 typów procesów opracowywania:
1.Przewidywanie.
2.Tworzenie wyobrażeń.
3.Reagowanie emocjonalne.
4.Rozważanie.
5.Łączenie nowych informacji z
informacjami już posiadanymi.
Czytanie ze zrozumieniem
Par Jocelyne GIASSON
Roz. 8: Procesy opracowywania
Slide 2
Procesy opracowywania
Czytający wyciąga często wnioski nieprzewidziane przez autora. Nie są one
również niezbędne do dosłownego zrozumienia tekstu.
A zatem, cztający wychodzi poza sam tekst!
5 typów procesów opracowywania:
1.Przewidywanie.
2.Tworzenia wyobrażenia danej rzeczy, zjawiska,etc.
3.Reagowanie emocjonalne.
4.Rozważanie tekstu.
5.Dołączenie nowych informacji, do informacji już posiadanych.
Slide 3
Procesy opracowywania
1.Przewidywanie
= oznacza tworzenie hipotez na temat tego, co kolejno
wydarzy się w tekście.
Dotyczy to przede wszystkim pomysłów i ma miejsce
na poziomie tekstu, a nie zdania.
Rodzaje przewidywań:
- oparte na treści
- oparte a strukturze tekstu
Przykłady: str.138-139
Slide 4
Procesy opracowywania
Nauczanie a przewidywanie..
Przewidywanie czyni z czytania proces bardziej aktywny,
stąd też bierze się lepsze zrozumienie.
należy więc uczyć tego czytelników mniej wprawionych,
którzy często nie potrafią przewidywać podczas lektury.
Przewidywanie i wskazówki:
- dobrze jest zachęcać uczniów do przewidywania na podstawie poszlak, szczególnie
tych bardzo subtelnych. Służy to uwrażliwianiu uczniów na przydatność wskazówek
zawartych w tekscie, pomocnych w ogólnym rozumieniu tekstu,
- dobrze jest również zachęcać uczniów do przewidywania, gdy brak jest wskazówek,
co ma pobudzać ich myślenie kreatywne ( przewidzieć znaczy zgadnąć).
Oba wyżej wymienione działania są bardzo
pożyteczne i warto zdawać sobie z nich
sprawę.Przewidywanie wiąże się z odwoływaniem
się do wskazówek.
Slide 5
Procesy opracowywania
-Należy być czujnym przy potwierdzaniu i odrzucaniu hipotez (tak jak w
podejściu naukowym) oraz uważać, by nie skupić się jedynie na
poszukiwaniu wskazówek potwierdzających nasze przewidywania (jest
to naturalna tendencja).
-tytuły, podtytuły, tablice, wprowadzenia, słowa napisane kursywą mogą wpływać na powstające hipotezy (przewidywanie dalszego ciągu
tekstu). Przykłady str. 141-2.
-dobrze jest poprosić uczniów o pobieżne przeczytanie tekstu i
wypisanie 10 słów, które, wedłu nich, byłyby ważne w tekście.
Następnie porównać listy słów różnych uczniów.
Przewidywanie zwiększa motywację i zaangażowanie
czytającego względem tekstu oraz poprawia zrozumienie
tekstu.
Slide 6
Procesy opracowywania
2. Tworzenie wyobrażenia
W ostatnich latach przywiązywano szczególną wagę
do roli wyobrażenia w procesie czytania.
Jedynie wymiar wzrokowy w relacji z czynnością czytania został
przestudiowany:
-większa zdolność zapamiętywania,
-sprawniejsze odnajdywanie analogii i porównywanie,
-narzędzie umożliwiające strukturyzację,
-wzrost zaangażowania czytającego oraz jego przyjemności z
czytania.
według J.Giasson!
Slide 7
Procesy opracowywania
Dwie kategorie czytających:
- tacy, którzy spontanicznie tworzą w swojej głowie wyobrażenia (są to dobrzy czytelnicy,
choć nie muszą wcale rozumieć lepiej niż inni)
- tacy, którzy nie tworzą spontanicznie przedstawień w swojej słowie: trening
udoskonala ich czytanie (czytający zmuszony jest bowiem do bycia skupionym na
tekście i do uświadomienia sobie koniecznych do analizy tekstu czynności).
Ćwiczenie tworzenia wyobrażeń jest
pomocne w czytaniu ze zrozumieniem.
Slide 8
Procesy opracowywania
3. Odpowiedzi emocjonalne
- Czytający, który angażuje się emocjonalnie w czytanie, jest bardziej
aktywny i dlatego więcej rozumie i zapamiętuje.
- Odpowiedzi emocjonalne są odpowiednie przy powieści lecz nie przy
wszystkich rodzajach tekstów- należy o tym informować uczniów.
Konkretnie:
prośba skierowana do uczniów (o odwołanie się do sytuacji przez
nich przeżytych, a zarazem analogicznych do tych z
opracowywanego tekstu),
- odgrywanie przez uczniów ważniejszych scen z tekstu,
- zapytanie: Jak byście się czuli na miejscu bohatera?,
- zachęcenie do poczucia się w skórze bohatera, w celu napisania
kartki z pamiętnika lub listu, itp.
-
Slide 9
Procesy opracowywania
4.Rozważanie
Rozważanie = "używanie swojej inteligencji do opracowania
zawartości tekstu, do jego analizy i krytyki" (str.146)
Nauczenie sie wydawania osądów na temat
tekstu.
Nauczenie się używania w życiu codziennym
wiedzy pochodzącej z tekstu.
Kilka przykładów:
- nauczenie się rozróżniania faktów od opinii: jest to ważne, ponieważ
wiele tekstów ma na celu przekonanie o czymś,
- osądzenie wiarygodności danego źródła informacji,
- odróżnienie dwu aspektów języka: konotacyjnego od oznaczającego.
Slide 10
Procesy opracowywania
5.Integracja informacji wynikającej z tekstu z posiadanymi
już informacjami
Wprawiony czytelnik łączy informacje z tekstu z posiadaną już wiedzą.
Używanie swojej wiedzy stanowi część mikroprocesów, procesów
integracji i makroprocesów
- Dotyczy to tworzenia nowych powiązań, któe nie są niezbędne do
zrozumienia tekstu; jeśli te powiązania są odpowiednie, wówczas
zachowanie informacji jest ułatwione.
Niektórym czytającym zdarza się pogubić na skutek niepotrzenego
fantazjowania w trakcie opracowywania tekstu, co oddala ich od
właściwego celu lektury.
Najkorzystniej jest, kiedy nauczyciel może pokazać
jak on sam łączy informacje z teskstu z tymi już
posiadanymi.
Slide 11
Procesy opracowywania
5 typów procesów opracowywania:
1.Przewidywanie.
2.Tworzenie wyobrażeń.
3.Reagowanie emocjonalne.
4.Rozważanie.
5.Łączenie nowych informacji z
informacjami już posiadanymi.