Transcript Ba*l*k - Solarex İstanbul

LİSANSLI GÜNEŞ
ENERJİSİ SANTRALI
PROJELERİ İÇİN EPDK
TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN
ARAZİ EDİNİM VE
KAMULAŞTIRMA
İŞLEMLERİ
Gazi EKİCİ
Yönetim Hizmetleri Uzmanı
EPDK Kamulaştırma Dairesi Başkanlığı
“ SOLAREX İstanbul 2004-GENSED”
11.04.2014 - İSTANBUL
SUNUM PLANI
Giriş
Taşınmazların Sınıflandırılması
 Mülkiyet Hakkı & Kamu Yararı
 EPDK Tarafından Yürütülen Arazi Edinim ve
Kamulaştırma Süreci

Güneş Enerji Santrali Projeleri İçin Arazi Edinim
Şartları

Hasan SAY
Sonuç
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
GİRİŞ
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Enerji projelerinde,
proje alanının seçimi ve ihtiyaç
duyulan arazilerin temini önemli bir
unsurdur.
Projenin hazırlık aşamasında bu
süreç inşaat öncesi dönem olarak
değerlendirilmektedir.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Bu kapsamda;
enerji projeleri için gerekli olan taşınmaz
malların
mülkiyet durumlarına göre
değişiklik gösteren
arazi edinimi
işlemlerinin önemli bir kısmı EPDK
tarafından yürütülmektedir.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Bu sunumda;
- Enerji projeleri kapsamında yer alan tesislerin kurulacağı
alanlarda bulunan arazilerin tasnif edilmesi,
- Mülkiyet ve kullanım durumlarının belirlenmesi,
- İlgili yasal düzenlemelerin incelenmesi ve (bu bilgilerin harita
ve raporlara aktarılması sonucunda )şekillenen işlem
aşamalarının belirlenerek,
alınacak izin, onay, ruhsat, karar, tescil vb. adımların
gerçekleştirilmesi
ile arazilerin edinimi konularını ele alacağız.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
TAŞINMAZ MALLARIN
SINIFLANDIRILMASI
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Mülkiyet Durumlarına Göre Araziler;
1 - Özel mülkiyete ait olan araziler
a) Tapulu (Tescilli) Taşınmaz Mallar,
b) Tapusuz (Tescilsiz, Zilyetlik Halindeki) Taşınmaz Mallar
2 - Maliye Hazinesine ait araziler
a) Maliye Hazinesinin özel mülkiyetine ait tapulu taşınmaz mallar
b) Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Taşınmaz Mallar (Tescil
Harici Bırakılmış veya Tapulama işlemi yapılmamış)
c) Mera Vasıflı Araziler
d) Orman Arazileri
3 - Diğer kamu tüzel kişileri ve kurumlarına ait olan araziler
a) Tapulu Taşınmaz Mallar
b) Tapusuz Taşınmaz Mallar
c) Orta malı nitelikli taşınmaz mallar (Mera, Harmanyeri vb.)
4 - Vakıf Arazileri
a) Kamu Vakıfları: Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar
b) Özel Vakıflar: Özel hukuk tüzel kişiliğine sahip vakıflar
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
1- Özel Mülkiyete Ait Taşınmazların
Edinimi; “Kamulaştırma”
Yasal Dayanak:
Anayasa’nın 46’ncı maddesi
ile
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Anayasanın “Kamulaştırma” başlıklı 46’ncı maddesi;
“Devlet ve kamu tüzel kişileri; kamu yararının gerektirdiği
hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel
mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir
kısmını, kanunla gösterilen esas ve usullere göre,
kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idarî irtifaklar kurmaya
yetkilidir.
• Kamulaştırma bedeli ile kesin hükme bağlanan artırım bedeli nakden
ve peşin olarak ödenir. Ancak, tarım reformunun uygulanması, büyük
enerji ve sulama projeleri ile iskân projelerinin gerçekleştirilmesi, yeni
ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla
kamulaştırılan toprakların bedellerinin ödenme şekli kanunla
gösterilir. Kanunun taksitle ödemeyi öngörebileceği bu hallerde,
taksitlendirme süresi beş yılı aşamaz; bu takdirde taksitler eşit olarak
ödenir.
• Kamulaştırılan topraktan, o toprağı doğrudan doğruya işleten küçük
çiftçiye ait olanlarının bedeli, her halde peşin ödenir.
• İkinci fıkrada öngörülen taksitlendirmelerde ve herhangi bir sebeple
ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde
öngörülen en yüksek faiz uygulanır.”
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
kamu
alacakları
için
Kamulaştırma;
« İdarenin, kamu yararı düşüncesiyle ve
kamu gücüne dayanarak, karşılık
parasını peşin vermek şartıyla bir
taşınmazı zorla yani mal sahibinin rıza
ve muvafakatına bakılmaksızın
edinmesi olarak »
tanımlanır,
mülkiyet hakkı üzerine,
“kamunun yararına” bir sınırlama
konulmasını gerektirir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
KAMULAŞTIRMA ŞEKİLLERİ
MÜLKİYETİN
KAMULAŞTIRILMASI
KAMULAŞTIRMA YOLUYLA
İRTİFAK HAKKI KURULMASI
 Taşınmazın tamamı
veya bir kısmı için
mülkiyetinin alınarak
kamulaştırılması söz
konusudur.
Hasan SAY
 Taşınmazın
mülkiyetinin
kamulaştırılması yerine,
amaç için yeterli olduğu
takdirde taşınmazın
belirli kesimi,
yüksekliği, derinliği
veya kaynak üzerinde
kamulaştırma yoluyla
irtifak hakkı kurulabilir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
MÜLKIYET HAKKI & KAMU YARARI
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Mülkiyet;
Sahibine; hukuk düzeni
çerçevesinde sahip olduğu şey
üzerinde dilediği gibi kullanma,
yararlanma ve tasarrufta
bulunma yetkisi veren ayni bir
haktır.
Anayasanın “Mülkiyet Hakkı” başlıklı 35’inci maddesi;
« Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı
amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına
aykırı olamaz. »
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Kamu Yararı;
Mülkiyet hakkının sınırlarının belirtilmesinde
ve
bu hakkın özüne yapılacak müdahalelerde
bir ölçü olarak kullanılır.
Toplum Yararı;
Toplumun varlığını sürdürebilmesine ilişkin
çıkarların tümüdür.
Yani; ülkede yaşayan tüm insanların ortak
çıkarını anlatır.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
EPDK tarafından yürütülen
KAMULAŞTIRMA SÜRECİ
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu;
 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu,
 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu,
 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu
kapsamındaki faaliyetler için gerekli olan
taşınmazların elde edilmesinde
kamulaştırma yapma yetkisine sahiptir
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Kamulaştırma Kanunu;
(1’inci madde, 2’inci fıkra)
“Özel kanunlarına dayanılarak
gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri
adına yapılacak kamulaştırmalarda
da bu kanun hükümleri uygulanır”
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
EPDK TARAFINDAN KAMULAŞTIRMAYA
KONU OLAN ENERJİ TESİSLERİ
ELEKTRİK
• Elektrik Üretim Tesisleri
• Elektrik Üretim
Tesislerini İşletme
Hakları Özelleştirilmiş
Elektrik Dağıtım Tesisi
Şalt Sahalarına
Bağlayan Enerji Nakil
Hatları
DOĞAL GAZ
• Doğal Gaz Dağıtım
Tesisleri
• Doğalgaz Depolama
Tesisleri
• Petrol Rafineri ve
Lisanslı Depolama
Tesisleri
• Petrol İletim Hatları
• EPDK’ca Belirlenecek
Petrol İşleme Tesisleri
• Elektrik Üretim
Tesislerini Doğrudan
İletim Tesisi Şalt
Sahalarının Dağıtım
Gerilimi Seviyesindeki
Fiderlerine Bağlayan
Enerji Nakil Hatları (4628
mülga geçici 14/b md.)
• İşletme Hakları
Özelleştirilmiş Elektrik
Dağıtım Tesisleri
Hasan SAY
PETROL
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
EPDK tarafından
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu
gereğince KAMU YARARI KARARI
alınan ve MALİYE BAKANLIĞI
tarafından kamulaştırma yapılan
taşınmazların mülkiyetinin
HAZİNEYE,
kullanım hakkının kamulaştırma bedelini
ödeyen önlisans/lisans sahibi tüzel
kişiye ait olması esastır.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
KAMULAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
OLAĞAN
KAMULAŞTIRMA
(SATIN ALMA USULÜ)
 Tapuda kayıtlı olan
taşınmazlar için öncelikle
satın alma usulünün
uygulanması esas
alınmaktadır.
ACELE KAMULAŞTIRMA
Kamulaştırma Kanunu
27’nci madde
Kamulaştırma Kanunu
8’inci madde
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
1 – Gerçek Kişiler veya Özel Hukuk
Tüzel Kişilerine Ait Taşınmaz
Malların Temini:
KAMULAŞTIRMA
6446 SAYILI
ELEKTRİK PİYASASI KANUNU
KAPSAMINDAKİ
ELEKTRİK ÜRETİM
TESİSLERİ İÇİN
KAMULAŞTIRMA SÜRECİ
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
6446 sayılı ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNA göre
ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ İÇİN
ARAZİ EDİNİM SİSTEMİ
ÖZEL MÜLKİYET
• Üretim Önlisans veya
Lisansına sahip tüzel kişi
tarafından EPDK’ya
başvuru yapılır.
• EPDK tarafından Kamu
Yararı Kararı alınır.
• MALİYE BAKANLIĞI (Milli
Emlak Genel Müdürlüğü)
tarafından Kamulaştırma
Kararı alınarak
kamulaştırma işlemleri
yürütülür ve
sonuçlandırılır.
• Talep edilmesi halinde
Acele Kamulaştırma için
Bakanlar Kurulu Kararı
için Başbakanlığa Maliye
Bakanlığı gönderir.
Hasan SAY
KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
MALİYE HAZİNESİ
VE / VEYA DHTA
• Üretim Önlisans veya
Lisansına sahip tüzel kişi
tarafından EPDK’ya
başvuru yapılır.
• Üretim Önlisans veya
Lisansına sahip tüzel kişi
tarafından EPDK’ya
başvuru yapılır.
• EPDK tarafından
Kamulaştırma Kanunu 30.
Madde çerçevesinde
(Devir) Kararı alınır.
• EPDK tarafından kullanma
amacına göre; İrtifak
Hakkı Tesisi veya
Kullanma İzni yahut
Kiralama kararı alınır.
• MALİYE BAKANLIĞI (Milli
Emlak Genel Müdürlüğü)
tarafından 30. Maddeye
göre devir işlemleri
yürütülür ve
sonuçlandırılır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
• MALİYE BAKANLIĞI
(Defterdarlık) ile Üretim
Önlisans veya Lisans
sahibi tüzel kişi arasında
(Lisans süresince) İrtifak
Hakkı Tesisi, Kullanma
İzni veya Kiralama
Sözleşmesi düzenlenir.
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu 19/1:
Elektrik piyasasında üretim faaliyetlerinde bulunan önlisans
veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişilerinin, önlisans ve
lisansa konu faaliyetleri için gerekli olan kişilerin özel
mülkiyetinde bulunan taşınmazlara ilişkin kamulaştırma
talepleri Kurum tarafından değerlendirilir ve uygun görülmesi
hâlinde Kurul tarafından kamu yararı kararı verilir. Söz
konusu karar çerçevesinde gerekli kamulaştırma işlemleri
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununda belirtilen esaslar
dâhilinde Maliye Bakanlığı, tarafından yapılır. Bu durumda
kamulaştırma bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin
gerektirdiği diğer giderler kamulaştırma talebinde bulunan
önlisans veya lisans sahibi tüzel kişi tarafından ödenir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu 19/2:
Kamulaştırılan
taşınmazın
mülkiyeti
ve/veya
üzerindeki sınırlı ayni haklar, Hazineye ait olur.
Kamulaştırma bedeli önlisans veya lisans sahibi özel hukuk
tüzel kişisi tarafından ödenerek tapuda Hazine adına tescil
edilen veya niteliği gereği tapudan terkin edilen taşınmazlar
üzerinde Maliye Bakanlığınca kamulaştırma bedelini ödeyen
önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri lehine
bedelsiz irtifak hakkı tesis edilir ve/veya kullanma izni verilir.
İrtifak hakkının ve/veya kullanma izninin süresi önlisans
veya lisansın geçerlilik süresi ile sınırlıdır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
Kamulaştırma İşlem Süreçleri
(Maliye Bakanlığınca yürütülecek İşlemlerdir.)
Kamulaştırma
Planı
Uzlaşma
Komisyonu
Uzlaşma
Toplantısı
Kamulaştırma
Kararı
Taşınmaz
Değerleme
Tapuda
Ferağ/
10. Madde
Adres ve
Mirasçı
Araştırması
Değerleme
Komisyonu
Hasan SAY
Davası
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Tescil
2 - Maliye Hazinesine Ait veya
Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki
Taşınmaz Malların Temini
a) Maliye Hazinesinin mülkiyetinde bulunan (tapulu)
taşınmaz mallar;
a-1 ) İrtifak Hakkı Tesisi Kararı
a-2 ) Kiralama Kararı
a-3 ) Bedelsiz Kullanma İzni (YEK Kanunu 8. madde 4. fıkra)
b) Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Taşınmaz
Mallar (Tescil Harici Bırakılmış veya Tapulama işlemi
yapılmamış)
b-1 ) İrtifak Hakkı Tesisi Kararı
b-2 ) Kiralama Kararı
b-3 ) Bedelsiz Kullanma İzni (YEK Kanunu 8. madde 4. fıkra)
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
İrtifak Hakkı, Kullanma İzni ve Kiralama:
(6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, Madde: 19/8-a)
Piyasada üretim faaliyetinde bulunan lisans veya önlisans sahibi
özel hukuk tüzel kişileri, faaliyetleri ile ilgili olarak Hazinenin
mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisi, kullanma izni verilmesi veya
kiralama yapılabilmesi için Kurumdan talepte bulunur. Bu talebin
Kurulca uygun görülmesi hâlinde, Maliye Bakanlığı ile önlisans veya
lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri arasında önlisans veya lisans
süresi ile sınırlı olmak üzere irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya
kiralama sözleşmesi düzenlenir. Bu sözleşmelerde, sözleşmenin
geçerliliğinin önlisans veya lisansın geçerlilik süresi ile sınırlı olacağı
hükmü yer alır. İrtifak hakkı, kullanma izni veya kiralama bedelini
ödeme yükümlülüğü, önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel
kişisine aittir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
BAŞBAKANLIK GENELGESİ
(15.06.2012 tarihli ve 2012 / 9 sayılı – R.G.16/06/2012 tr. 28325 sy.)
Kamu kurum ve kuruluşları (Belediyeler ve il özel
idareleri hariç) ile sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamu
kurum ve kuruluşlarına ait şirketlerin, kendi mülkiyetlerinde
veya tasarruflarında bulunan taşınmazlarıyla ilgili olarak; kamu
kurum ve kuruluşları, vakıf, dernek veya bunların şirketlerine,
gerçek veya tüzel kişilere; satış, kira, irtifak, takas, tahsis,
devir vb. her türlü tasarrufa yönelik işlemleri için
Başbakanlıktan izin alınacaktır.
Bu Genelgeden Muafiyetler:
 Başbakanlığın 08.03.2013 tr. ve 12050 sayılı Olur’u ile;
EPDK tarafından Lisans verilmiş projeler için Ön İzin,
Kullanma İzni ve İrtifak Hakkı işlemleri.
Hasan SAY
c- Mera Vasıflı Taşınmaz Mallar
4342 Sayılı Mera Kanununun 14/ğ maddesi gereğince,
Mera, Yaylak ve Kışlak Olarak Tahsis edilen arazilerin;
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun talebi üzerine, 4628 sayılı
(atfen 6446 sayılı) Elektrik Piyasası Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası
Kanunu ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine göre, petrol iletim
faaliyetleri ile elektrik ve doğal gaz piyasası faaliyetleri için gerekli bulunan,
yerlerin EPDK’nın talebi, komisyonun ve defterdarlığın uygun görüşü üzerine,
valilikçe tahsis amacı değiştirilebilir ve söz konusu yerlerin tescilleri Hazine
adına, vakıf meralarının tescilleri ise vakıf adına yaptırılır.
- Harman yeri, panayır, sıvat ve eyrek yerleri gibi kamu orta mallarının
tahsis amacı değişikliğinde bu madde hükümleri uygulanır.
Mera Tahsis değişikliği yapılan taşınmaz mallarda, Maliye Hazinesi
adına tapu tescil işlemi yapıldıktan sonra EPDK tarafından, 6446 sayılı
Kanunun 19/8-a maddesine göre işlem yapılır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
Mera Yönetmeliği 8-a/7 maddesi
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun talebi üzerine, 20/2/2001
tarihli ve 4628 sayılı (30.03.2013 tarihli ve 6446 sayılı) Elektrik
Piyasası Kanunu, 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası
Kanunu ve 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu
hükümlerine göre, petrol iletim faaliyetleri ile elektrik ve doğal gaz
piyasası faaliyetleri için gerekli bulunan mera, yaylak ve kışlakların
zorunlu hallerde, ilgili müdürlük veya Genel Müdürlükten yatırım
projesi, gerekçeli rapor, lisans, talep edilen alanın 1/5000 ölçekli
harita üzerine işlenmiş vaziyet planı, ÇED raporu gerektiren yatırımlar
için ÇED raporu, komisyonca istenecek diğer bilgi ve belgeler ile
tahsis amacı değişikliği yapılabilir.
d- Orman Arazileri
- Orman Arazilerinde izin işlemleri 6831 sayılı Kanunun 17 inci
maddesi çerçevesinde Orman ve Su İşleri Bakanlığı (Orman Genel
Müdürlüğü) tarafından yürütülür.
Orman ve Su İşleri Bakanlığının genelgesi ile Orman Arazilerinde
Güneş Enerjisi Santrallerine izin verilmemektedir.
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
3 - Diğer Kamu Kurum veya
Kuruluşlarına
Ait
Taşınmaz
Malların Edinimi
Kamu kurumları ve Tüzel kişileri arasında mal devri 2942
sayılı Kamulaştırma Kanununun 30’uncu maddesi ile
düzenlenmiştir.
Elektrik üretim projeleri için gerekli olan, Kamu Kurum veya
Kuruluşlarına Ait Taşınmaz Malların edinimi hususunda
uygulanacak usul, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 19/7
maddesi ile belirlenmiştir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
6446 sayılı Kanunun 19/7 maddesi
Özel hukuk tüzel kişilerince yürütülen üretim faaliyetleri
için gerekli olan Hazineye ait taşınmazlar dışındaki kamu
kurum veya kuruluşlarına ait taşınmazlar, Kurul tarafından
verilecek kamulaştırma kararı uyarınca üretim faaliyetlerinde
bulunan önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri için
Maliye Bakanlığınca, 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi
uygulanarak temin edilir. Bu durumda kamulaştırma bedelleri
ile kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderler
kamulaştırma talebinde bulunan özel hukuk tüzel kişisi
tarafından ödenir. Bu taşınmazların mülkiyeti Hazineye ait olur.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30. maddesi;
 Kamu tüzelkişilerinin ve kurumlarının sahip oldukları taşınmaz mal, kaynak
veya irtifak hakları diğer bir kamu tüzelkişisi veya kurumu tarafından
kamulaştırılamaz.
 Taşınmaz mala; kaynak veya irtifak hakkına ihtiyacı olan idare, 8 inci madde
uyarınca bedeli tespit eder. Bu bedel esas alınarak ödeyeceği bedeli de
belirterek mal sahibi idareye yazılı olarak başvurur. Mal sahibi idare devire
muvafakat etmez veya altmış gün içinde cevap vermez ise anlaşmazlık, alıcı
idare Danıştay’a başvurur.
 Taraflar bedelde anlaşamadıkları takdirde; alıcı idare, devirde anlaşma
tarihinden veya Danıştay kararının tebliği tarihinden itibaren otuz gün içinde,
10 uncu maddede yazılı usule göre mahkemeye başvurarak, kamulaştırma
bedelinin tespitini ve taşınmazın kendisi adına tescilini ister.
 Bu suretle devir alınan taşınmaz mal, kaynak veya irtifak hakkı, sahibinden
kamulaştırma yolu ile alınmış sayılır ve devir amacı veya devreden idarenin izni
dışında başkaca bir kamusal amaçla kullanılamaz. Aksi takdirde 23. madde bu
hususta da geçerlidir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
4 - Vakıf Arazileri
a- Vakıflar Genel Müdürlüğüne veya Mazbut Vakıflara ait
taşınmaz mallar hakkında 2942 sayılı Kanunun 30’uncu
maddesine göre işlem yapılacaktır.
(Mazbut vakıf: Vakıflar Kanunu uyarınca Genel Müdürlükçe yönetilecek ve
temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin
yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve mülga 2762 sayılı Vakıflar Kanunu
gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar)
b- Özel (Mülhak) vakıflarda ise Özel mülkiyet taşınmaz
mallarda yapılan işlemler (Kamulaştırma) yapılacaktır.
(Mülhak vakıf: Mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük
tarihinden önce kurulmuş ve yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart
edilmiş vakıflar)
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı
Kanunu’nun 13/f maddesi
“ Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun talebi
üzerine 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı (Atfen
6446 sayılı) Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca
yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımı ile
ilgili yatırımları”,
hükmü gereğince YEK Kanunun kapsamındaki
yatırımlar için EPDK tarafından, proje alanında yer
alan tarım arazilerinin tarım dışı kullanım talebi
yapılmaktadır.
 Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü
tarafından bu talepler değerlendirilmekte ve uygun
görülmesi halinde « tarım dışı kullanım izni »
verilmektedir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
GÜNEŞ ENERJİ SANTRALİ
ARAZİ EDİNİM ŞARTLARI
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
6446 sayılı ELEKTRİK PİYASASI KANUNU
Üretim lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiye öncelikle, üretim tesisi
yatırımına başlaması için mevzuattan kaynaklanan izin, onay, ruhsat ve benzeri
belgeleri edinebilmesi ve üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya
kullanım hakkını elde edebilmesi için Kurum tarafından belirli süreli önlisans
verilir.
Önlisansın süresi mücbir sebep hâlleri hariç yirmi dört ayı geçemez.
Kurul, kaynak türüne ve kurulu güce bağlı olarak bu süreyi yarısı oranında
uzatabilir.
Lisans Yönetmeliği Madde 9: Önlisansın süresi mücbir sebep hâlleri hariç yirmi
dört ayı geçemez. Önlisans verilirken, başvurunun kaynak türüne ve kurulu gücüne bağlı
olarak, bu sürenin otuz altı aya kadar uzatılmasına ilişkin hususlar, Kurul kararı ile
düzenlenir.
EPDK’nın 21/11/2013 tarihli ve 4711 sayılı Kararı ile Güneş Enerjisi
Santralleri üretim tesisleri için tablodaki referans süreler uygulanır.
Kurulu Güç (P) Aralığı (MW)
P≤5
5<P≤50
50<P
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
Önlisans Süresi (Ay)
24
30
36
Önlisans sahibi tüzel kişi, önlisansa konu üretim tesisinin
yatırımına başlanabilmesi için önlisans süresi içerisinde aşağıdaki iş
ve işlemleri tamamlamakla yükümlüdür;
a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın önlisans sahibi tüzel kişinin mülkiyetinde
olmaması halinde, söz konusu sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi,
b) Kurulması planlanan üretim tesisine ilişkin imar planlarının onaylanması,
c) Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan ön proje onayının
alınması,
ç) Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları için TEİAŞ veya ilgili dağıtım
şirketine başvurunun yapılması,
d) 17/1/1983 tarihli ve 83/5949 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli
görüşlerin alınması,
e) ÇED Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması,
f) Üretim tesisine ilişkin yapı ruhsatının veya söz konusu ruhsatın yerine
geçecek belgenin alınması veya söz konusu ruhsatın alınmasına gerek olmadığına ilişkin
belgenin sunulması,
g) Önlisansa konu Güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri ile ilgili olarak TEİAŞ
ile imzalanmış GES Katkı Payı anlaşmasının yapılmış olması.
Önlisans sahibi tüzel kişiler, önlisans alma tarihinden itibaren;
a) Doksan gün içerisinde, ÇED Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın
alınması için,
b) Yüzseksen gün içerisinde Teknik Etkileşim İzni için, ilgili kuruma başvurmak
zorundadır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY





Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun, 23/11/2013 tarihli ve 4709-7 sayılı kararının
güneş enerjisine dayalı lisans başvurularına ilişkin bölümlerinde;
“Tarım Arazilerinin Korunması, Kullanılması ve Arazi Toplulaştırmasına İlişkin Tüzük uyarınca;
- Mutlak tarım arazileri,
- Özel ürün arazileri,
- Dikili tarım arazileri,
- Sulu tarım arazileri,
- Çevre arazilerde tarımsal kullanım bütünlüğünü bozan alanlarda,
güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için lisans başvurusu alınmamasına,

Lisans başvurularında her bir MW'lık proje için azami olarak 20 dönüm santral sahasına başvuruda
bulunulmasına, bu alan sınırını aşan lisans başvurularının iade edilmesine, karar verilmiştir.

Marjinal tarım arazisi: Yukarıda belirtilen tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topografik
sınırlamalar nedeniyle üzerinde sadece geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı araziler.

Tarım dışı alanlar: Üzerinde toprak bulunmayan çıplak kayaları, daimi karla kaplı alanları, ırmak
yataklarını, sahil kumullarını, sazlık ve bataklıkları, askeri alanları, endüstriyel, turizm, rekreasyon,
iskân, altyapı ve benzeri amaçlarla plânlanmış araziler.

Meralar: Zayıf Meralar
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Hasan SAY
6446 sayılı Kanunun 7/4 maddesi
(4) Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması
için yapılan önlisans başvurularının değerlendirilmesi aşağıda belirtilen esaslara
göre yapılır:
a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın maliki tarafından başvuru
yapılması durumunda, aynı saha için yapılan diğer başvurular dikkate alınmaz.
Lisans Yönetmeliği 13/(3) e-2 alt bendinde
«Üretim tesisinin kurulacağı sahanın maliki tarafından başvuru
yapılması durumunda, aynı saha için yapılan diğer başvurular,
Kurul kararı ile reddedilir.»
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Güneş Enerjisine Dayalı Önlisans Başvurularında İstenecek Bilgi Ve
Belgeler

Başvurularda başvuru yapılacak
projenin EPDK’nın 28/11/2013
tarihli ve 4709-7 sayılı kararında
belirtilen arazileri kapsamadığına
ilişkin Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı veya söz konusu
Bakanlığın İl/İlçe Müdürlüklerinden
alınacak belge,
Ayrıca:

tesisinin kurulacağı yer, sınırlarını belirleyen köşe
koordinatlarını da içerecek şekilde harita üzerinde
işaretlenerek belirtilir.)

Hasan SAY
- Tesisinin Yerleşim Yeri Projesi .
(Mevcut mülkiyet durumunun (dağılımının)
gösterildiği 1/5.000 ölçekli kadastral pafta üzerinde,
üretim tesisine ait tüm tesislerin yerleşim yerleri ve
sınırları çizilerek gösterilecektir).

Özel mülkiyete konu
taşınmazlarda; önlisans
başvurusuna konu tesis yerleşim
sahasının tamamına önlisans
başvurusunda bulunan tüzel kişinin
sahip olması halinde, buna ilişkin
belgeler,
istenilmektedir.
- Tesisinin Yerini Gösteren 1/25.000
Ölçekli Harita. (Güneş enerjisine dayalı üretim

- ÇED Yönetmeliği Ek 5’de belirtilen
duyarlı yöreler kapsamında olup
olmadığının beyan edilmesi.

- Yerleşim yerinin mevcut imar
durumu ve imar tadilatı yapılıp
yapılamayacağı hususunda mevzuat
engelinin bulunup bulunmadığının
beyanı ve tadil yapılmasının nasıl
mümkün olabileceğinin açıklaması.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
Lisanssız Elektrik Üretim
Tesislerinde Arazi Temin Durumu
1- Lisansız Elektrik Üretim Tesisleri için EPDK
tarafından 6446 sayılı Kanuna göre işlem yapma
imkanı bulunmamaktadır.
2- Bu tesislerin kurulacağı alanların özel mülkiyet
olması halinde taşınmaz malın satın alınması ya
da kiralanması yöntemi uygulanmalıdır.
3-
Bu tesislerin kurulacağı alanların Kamu
Kurumlarına ve tüzel kişiliklerine ait olması
durumunda da taşınmaz malın satın alınması ya
da kiralanması veya irtifak hakkı kurulması
yöntemi uygulanmalıdır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
4- 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik
Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına ilişkin Kanun’un “Arazi
ihtiyacına ilişkin Uygulamalar” başlıklı 8 inci maddesinde;
Orman vasıflı olan veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da
Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlardan bu
Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik
enerjisi üretimi yapılmak amacıyla tesis, ulaşım yolları ve
şebekeye bağlantı noktasına kadarki enerji nakil hattı için
kullanılacak olanlar hakkında Çevre ve Orman Bakanlığı veya
Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir,
kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni
verilir.
Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen amaçlarda kullanılacak
olan taşınmazların 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera
Kanunu kapsamında bulunan mera, yaylak, kışlak ile kamuya
ait otlak ve çayır olması halinde, 4342 sayılı Mera Kanunu
hükümleri uyarınca bu taşınmazlar, tahsis amacı değiştirilerek
Hazine adına tescil edilir. Bu taşınmazlara ilişkin olarak, Maliye
Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında kiralama yapılır veya
irtifak hakkı tesis edilir.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
- Bu madde hükmüne göre, Lisanssız Elektrik Üretiminde tesisin bu
alanlarda kurulması halinde Maliye Bakanlığına irtifak hakkı tesisi
için müracaat edilmelidir.

MİLLİ EMLAK GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 362)
(Hazine taşınmazları üzerinde yenilenebilir enerji
kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretimi yapılması
amacıyla irtifak hakkı tesis edilmesine veya kullanma izni
verilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında.)
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
5- Güneş Enerjisi Santrali Üretim Tesisinin
sisteme bağlanmasını sağlayan Enerji Nakil
Hatları için gerekli olan taşınmaz malların
temini, ise ilgili Elektrik Dağıtım Şirketi (EDAŞ)
tarafından talep edilecek 6446 sayılı Kanunun
19 uncu maddesine göre EPDK ve TEDAŞ
tarafından yapılacaktır.
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
SORUNLAR
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
 1. Acele kamulaştırmaya ilişkin Bakanlar Kurulu Kararının
Danıştay tarafından yürütmesinin durdurulması
 2. Her proje için Bakanlar Kurulu Kararı alınması zorunluluğu
 3. Acele el koyma kararlarının infazı
 4. Kamulaştırma bedelinin tespitinde yaşanılan sorunlar
 5. Kamulaştırma davalarında vekalet ücretlerinin belirlenme
metodolojisi
 6. ÇED Belgelerine ilişkin yürütmeyi durdurma veya iptal
kararları
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
 7. Jeotermal enerjiye dayalı elektrik üretim tesislerinin sondaj yerleri,
isale hatları gibi unsurlarının İl Özel İdarelerince yürütülmesi
 8. Kadastro çalışmalarının tamamlanmaması nedeniyle ortaya çıkan
sorunlar
 9. Tapu kütüğü kayıtlarının güncel olmaması ile veraset ve intikal ilişkin
sorunlar
 10. Maliklerin adres tespitinde, dolayısıyla tebligatta yaşanılan sorunlar
 11. Güneş ve Rüzgar Santrallerinde Ölçüm sorunu
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ
 12. Lisansız üretimlerde arazi temini sorunu
 13. Mera vasıf değişikli (tahsis kaldırma) sorunu
 14. Tarım arazilerinde tarım dışı kullanım izni sorunu
 15. Maliye Hazinesine ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
arazilerde Başbakanlıktan izin alınması zorunluluğu
 16. Yeni Elektrik Piyasası Kanununa göre kamulaştırma süreci
değişikliği
Ankara 2014- Gazi EKİCİ
Hasan SAY
Teşekkürler…
[email protected]
Hasan SAY
Ankara 2014 – Gazi EKİCİ