Transcript فایل ضمیمه
1 تبارشناس ی فعالیت‌های یادگیری الکترونیکی در ایران` غالمعلی منتظر دانشگاه تربیت مد رس بهمن ماه 1391 فهرست مطالب 3\42 آموزش فعاليتي‌هدف‌مدار و از پيش‌طراحي‌شده براي فراهم کردن فرصت‌ها و در درون يک نظام پرورش ي تسهيل کند . امر يادگیري را موقعيت‌هايي که 4\42 آموزش از دور نوعی آموزش غیرمستقیم سازمان‌دهی شده که از سوی نهادهای آموزش ی طراحی می‌شود. ی آموزش ی»« ،راهنمایی ویژگی :1یادگیرنده به طور پیوسته در معرض آموزشهای یاددهنده قرار ندارد ولی «برنامه‌ریز در محیط» و «هندسۀ تدریس» در دست یادگیرنده است. ویژگی :2طراحی محتوای خودآموز ( ،)Self- Studyیادگیرنده محور ( )Learner- Orientedو مطابق با نیازها و استعدادهای یادگیرنده. ویژگی :3مخاطبان اصلی کسانی هستند که نمی‌توانند هم‌زمان و هم‌مکان در کالس درس شرکت کنند. ویژگی َ :4 مسوولیت یادگیرندگان در محیط آموزش ی بسیار زیادتر است ،ولی معماری و مهندس ی آموزش بر عهدۀ نهاد آموزش ی است. 5\42 تقسیم‌بندی آموزش از دور آموزش هم‌زمان (بی‌درنگ) )Synchronous (Real Time ناظر به ارتباط هم‌زمان یادگیرندگان و یاددهندگان با رعایت نا هم‌مکانی آموزش ناهمزمان Asynchronous ناظر به عدم ارتباط هم‌زمان یادگیرندگان و یاددهندگان با رعایت ناهم‌مکانی 6\42 نسل اول آموزش از دور (یادگیری مکاتبه‌ای) ی) ی -شنیدار نسل دوم آموزش از دور (یادگیری دیدار تبارشناس ی فعالیت‌های یادگیری الکترونیکی نسل سوم آموزش از دور (یادگیری رایانه یار) نسل چهارم آموزش از دور (یادگیری وب‌بنیاد) نسل پنجم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی )1 نسل ششم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی /2یادگیری اجتماعی/یادگیری 7 نسل اول آموزش از دور (یادگیری مکاتبه‌ای) آغاز از سال 1728میالدی در بوستون امریکا آموزش تندنویس ی به دانش‌آموزان روستایی از سوی فیلیپس ارسال جزوه‌های دست‌نویس به صورت هفتگی سال 1838میالدی :دانشگاه سوئد استفاده از پست برای آموزش سال 1840میالدی :آموزش تندنویس ی در انگلستان از طریق دوره‌های مکاتبه‌ای سال 1856میالدی :تأسیس مدرسۀ مکاتبه‌ای آموزش زبان در برلین سال 1873میالدی :تأسیس انجمن مطالعه در خانه ( )Studies at Homeدر امریکا از سوی آناتیکنر ( ،)Tichnorمادر آموزش مکاتبه‌ای، 8\42 نسل اول آموزش از دور (یادگیری مکاتبه‌ای) پر سال 1890میالدی :تدوین برنامۀ آموزش ی از دور در سطح دانشگاهی در دانشگاه شیکاگو از سوی ویلیام هار ( ،)Harperپدر آموزش مکاتبه‌ای، سال 1890میالدی :راه‌اندازی دورۀ آموزش از دور در سه سطح کارشناس ی ،کارشناس ی ارشد و دکتری در دانشگاه آکسفورد سال 1892میالدی :جعل واژۀ «آموزش از دور» در دانشگاه ویسکانسین امریکا سال 1900میالدی :جذب 500نفر در دانشگاه آکسفورد از طریق آموزش از دور سال 1906میالدی :تأسیس مدرسۀ کالورت در بالتیمور امریکا برای آموزش از دور ابتدایی سال 1906میالدی :تأسیس واحد آموزش از دور دانشگاه ویسکانسین امریکا 9\42 ویژگی‌های نسل اول یادگیرندگان ناهممکان بودند. آموزش ناهمزمان رخ می‌داد. مواد آموزش ی به صورت متن (نوشتاری) ارائه می‌شد و مهمترین محمل آن کتاب بود. مواد آموزش ی برای همه یکسان بود. رسانۀ ارتباطی پست بود. ارتباطی میان یادگیرندگان با هم وجود نداشت. جریان اطالعات یک‌طرفه (فقط از معلم به مخاطب) بود. از این روش برای آموزش غیر رسمی بیش از رسمی استفاده می‌شد( .برای مناطق روستایی و )... 10\42 نسل دوم آموزش از دور (یادگیری دیداری -شنیداری) سال 1906میالدی :پیدایی رادیو در امریکا سال 1922میالدی :استفاده از رادیو برای آموزش از دور در دانشگاه اوهایو سال 1926میالدی :تأسیس شورای ملی تحصیل در خانه ( )National home Study Coucilدر امریکا سال 1927میالدی :اختراع تلویزیون در انگلستان سال 1933میالدی :استفاده از تلویزیون در آموزش در دانشگاه آیوا سال 1950میالدی :برگزاری کالس‌های درس از طریق تلویزیون ( 15ساعت در هفته به طور شبانه) در دانشگاه هوستن 11\42 نسل دوم آموزش از دور (یادگیری دیداری -شنیداری) سال 1959میالدی :برگزاری اولین دورۀ کامل آموزش از دور از طریق تلویزیون در دانشگاه شیکاگو سال 1960میالدی :برقراری ارتباط ماهواره‌ای توسط اکو )Echo 1( 1 سال 1969میالدی :تأسیس دانشگاه باز در انگلستان و پذیرش 25000دانشجو تا سال 1971 سال 1971میالدی :برگزاری دوره‌های آموزش تلویزیون در شبکۀ BBC 12\42 ویژگی‌های نسل دوم یادگیرندگان ناهممکان بودند. آموزش هم‌زمان رخ می‌داد (با ضبط برنامه‌ها امکان آموزش ناهمزمان پدیدار می‌شد). مواد آموزش ی به صورت گفتاری (رادیو) و دیداری (تلویزیونی) ارائه می‌شد و مهمترین حامل آن نوار (صوتی و تصویری) بود. مواد آموزش ی برای همه یکسان بود. رسانۀ ارتباطی ،رادی و و تلویزیون (امواج مایکروویو) بود. ارتباطی میان یادگیرندگان با هم وجود نداشت. جریان اطالعات یک‌طرفه (فقط از معلم به مخاطبان) بود. از این روش در آموزشهای رسمی بیش از آموزشهای غیر رسمی استفاده شد. 13\42 نسل سوم آموزش از دور (یادگیری رایانه یار) سال 1953میالدی :اسکینر ایدۀ آموزش برنامه‌ای ( )Programmed Instructionرا توسعه داد. سال 1960میالدی :شرکت پژوهش‌های علمی ( )SRAوابسته به ،IBMسامانۀ رایانه‌ای خود را با نام Course Writerتوسعه داد که وظیفۀ مدیریت دوره ،مدیریت دانشجویی و مدیریت محتوا را بر عهده داشت. سال 1962میالدی :بیترز ایدۀ استفاده از رایانه‌های آنالوگ را در آموزش مطرح کرد و سامانۀ پالتو را در دانشگاه ایلی نویز توسعه داد که قابلیت تدریس هم‌زمان به 1000یادگیرنده را داشت. دهۀ 1960میالدی :رایانه به عنوان ابزاری برای ارائۀ محتوا به طور یک‌طرفه به کار می‌رفت. دهۀ 1970میالدی :دیدگاه از آموزش رایانه یار ( )CAIبه آموزش رایانه بنیادی ( )CBIارتقا یافت که در آن رایانه نقش معلم را بر عهده می‌گرفت و برنامه‌ها تا حدودی متعامل شدند. 14\42 نسل سوم آموزش از دور (یادگیری رایانه یار) سال 1980میالدی :نرم‌افزار «استاد دیجیتالی» ( )Digital Professorبا بهره‌برداری از تلفن رایانه‌ای ( )Computer Telephonyپدید آمد. سال 1989میالدی :سامانۀ متمتیکا ( )Mathematica Systemدر دانشگاه ایلی‌نویز برای آموزش ریاض ی به دانش‌آموزان دبیرستانی ایجاد شد که اجازۀ تبادل تکالیف ،بحث و یادداشت گذاشتن را به آنها می‌داد. سال 1989میالدی :سامانۀ بر خط آموزش شبکه‌ای ( )NEOSدر MITراه‌اندازی شد. سال 1991میالدی :سامانۀ گرافیکی ارائۀ دوره در دانشگاه سیدنی بهره‌برداری شد که عالوه بر متن ،تصاویر و گرافیک را نیز در برمی‌گرفت. 15\42 ویژگی‌های نسل سوم یادگیرندگان ناهممکان بوند. آموزش ناهمزمان رخ می‌داد. تصویر و متن (چندرسانهای) ارائه می‌شد و مهمترین حامل آن انواع دیسک‌ها بود. مواد آموزش ی ترکیبی از گفتار، مواد آموزش ی برای همه یکسان بود. رسانۀ ارتباطی ،رایانه بود. ارتباط میان یادگیرندگان با هم وجود نداشت. جریان اطالعات به سمت دوطرفه شدن (تعاملی) پیش می‌رود. از این روش در آموزشهای رسمی بیش از آموزشهای غیر رسمی استفاده شد. 16\42 نسل چهارم آموزش از دور (یادگیری وب‌بنیاد) سال :1991اینترنت گرافیکی و وب پدید آمد. سال :1992دانشگاه باز انگلستان طی پروژۀ ژینوس ( )Janusکارسازی را برای توزیع اطالعات آموزش ی در سراسر اروپا راه انداخت. کانون با همکاری دانشگاه فونیکس اولین کالس مجازی ( )VCرا به نام الکس ) (Alexپدید سال :1993مؤسسه ِ آوردند .که اتصال کاربران را به شکل برخط مهیا می‌کرد. سال :1993مؤسسۀ آموزش ی هورایزن ،مدرسه‌ای را با شبکۀ ماهواره‌ای برای ارتباط و از رایانه‌های تحت شبکه برای آموزش دانش‌آموزان تأسیس کرد. سال :1994مؤسسۀ NKIنروژ دوره‌های آموزش برخط را روی شبکۀ اینترنت راه‌اندازی کرد. 17\42 نسل چهارم آموزش از دور (یادگیری وب‌بنیاد) دهۀ :1990ایجاد سامانه‌های مدیریت یادگیری و مدیریت محتوا تحت وب سال :1994تدوین دورۀ MBAدر دانشگاه آتاباسکای کانادا به صورت برخط سال :1995تأسیس اولین مدرسۀ مجازی K12در ایالت اورگان آمریکا سال 10 :1997درصد مؤسسه‌های آموزش ی امریکا ،از مزایای آموزش شبکه‌ای استفاده می‌کردند. 18\42 ویژگی‌های نسل چهارم یادگیرندگان ناهممکان بودند. آموزش هم‌زمان یا ناهمزمان می‌توانست باشد. مواد آموزش ی به شکل چندرسانهای در محیطی یکپارچه ارائه می‌شد و مهمترین حامل آن اینترنت بود. مواد آموزش ی برای همه یکسان بود. رسانۀ ارتباطی ،اینترنت بود. ارتباطات میان یادگیرندگان با هم تا حدودی وجود دارد( .از طریق رایانامه) سامانه‌های مدیریت یادگیری تحت وب به وجود آمدند. جریان اطالعات دو طرفه (تعاملی) شد. از این روش در هر دو آموزشهای رسمی و غیر رسمی به طور گسترده استفاده شد. 19\42 نسل پنجم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی )1 از اواخر دهۀ 1990میالدی موضوع شخص ی‌سازی در آموزش با استفاده از شناخت ویژگی‌های فردی کاربر مورد توجه قرار گرفت. سال :1997سامانه‌ی آموزشیار هوشمند آموزش الکترونیکی در دانشگاه ولز بریتانیا پدید آمد. سال « :1999کالس برتر» ( )Top Classامکان ایجاد محیطی شخص ی شدۀ محدود را برای یادگیرندگان ایجاد می‌کرد. (هر یادگیرنده یک نسخۀ مجزای درس ی!) سال :2003ره‌گیری هوشمند فعالیت‌های یادگیرنده در سامانه برای تطبیق مواد درس ی با نیازهای او در شرکت پاراسکول فرانسه 20\42 نسل پنجم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی )1 دهۀ اول :2000توسعۀ سامانه‌های آموزشیاری هوشمند با استفاده از روش‌های نرم رایانش (نظریۀ فازی ،شبکه‌های عصبی ،هوش انبوه) دهۀ اول :2000شبکۀ ارتباطی به سمت شبکه‌های سیار تغییر می‌کند. 21\42 ویژگی‌های نسل پنجم یادگیرندگان ناهممکان هستند. آموزش به شکل ناهمزمان ارائه می‌شود. مواد آموزش ی به شکل چندرسانهای و تا حدودی شخص ی شده (متفاوت برای یادگیرندگان) ارائه می‌شود. رویکرد آموزش ی از رفتارگرایی بر ساختارگرایی تمایل می‌یابد. راهبرد اصلی این نسل ،استفاده از روش‌های نرم‌رایانش ی است. آموزشیار هوشمند ،نقش راهبری یادگیرنده را بنا به ویژگی‌های شخص ی وی بر عهده گرفته است. جریان اطالعات دو طرفه (متعامل) است( .از طریق رایانامه و گپ‌سرا) رسانۀ اصلی ارتباطات ،اینترنت و شبکه‌های سی ار است. از این روش در آموزشهای غیر رسمی بیش از آموزشهای رسمی استفاده شد. 22\42 نسل ششم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی /2یادگیری اجتماعی/یادگیری همراه) از سال 2005به بعد موضوع مشارکت یادگیرندگان در آموزش و تولید محتوا مورد توجه قرار گرفت. دانشگاه صنعتی گراتس در آملان برای اولین بار از وب‌نوشت (وبالگ) برای امور آموزش ی استفاده کرد. فناوری‌های شبکۀ اجتماعی شامل ویکی ورسیتی ،ویکی‌پدیا ،زندگی دوم ،وب‌نوشت و پادکست به شدت مورد استقبال در آموزش الکترونیکی قرار گرفته‌اند. دانشگاه ایالتی مینسوتا از سال 2007آموزش دانشگاهی خود را در محیط زندگی دوم ارائه کرده است. دانشگاه آریزونا از سال 2006از فناوری-رسانه ویکی برای تعمیق و غنی‌سازی آموزش بهره می‌برد. دانشگاه سدایا (مالزی) از سال 2009استفاده از شبکه‌های اجتماعی را به عنوان راه حلی برای رفع مشکالت اجتماعی دانشجویان خارجی برگزیده است. 23\42 نسل ششم آموزش از دور (یادگیری الکترونیکی /2یادگیری اجتماعی/یادگیری همراه) از سال 2009موضوع یادگیری به عنوان خدماتی در بستر رایانش ابری مورد توجه قرار گرفته است. با استفاده از رایانش ابری ارائۀ خدمات آموزش ی (محتوای آموزش ی ،مدیریت یادگیری ،مدیریت محتوا) به صو رت نامتمرکز ،انعطاف‌پذیر ،مقیاس‌پذیر و بنا به درخواست به مخاطب ارائه می‌شود. تلفیق یادگیری مشارکتی (یادگیری بر بستر اجتماعی) و خدمات مشارکتی (خدمات رایانش ابری) نوع تلقی از آموزش را به خدماتی تمام عمر (پیوسته) و عمومی تبدیل خواهد کرد. رسانۀ اصلی این نوع یادگیری ابزارهای ارتباطی هوشمند (تلفن‌های هوشمند و لوحه‌ها) است و این مبنای یادگیری همراه است. 24\42 ویژگی‌های نسل ششم یادگیرندگان ناهممکان هستند. آموزش به شکل ناهمزمان ارائه می‌شود. مواد آموزش ی به شکل چندرسانهای و تا حدودی شخص ی شده (متفاوت برای هر یک از یادگیرندگان) ارائه می‌شود. رویکرد آموزش ی به سمت ساختارگرایی اجتماعی تمایل می‌یابد. راهبرد اصلی این نسل ،استفاده از امکانات فهم اجتماعی است. ترکیب هوشمندی محیط (شخص ی‌سازی) همراه با هوش اجتماعی (مشارکت) در صدد رفع عدم ارتباطات اجتماعی است. جریان اطالعات به شکل شبکه‌ای (رسانه -فناوری‌های شبکه اجتماعی) است. رسانۀ اصلی ارتباطات اینترنت ،شبکه‌های سیار و ابزارهای ارتباطی هوشمند (تلفن‌های هوشمند و لوحه‌ها) است. ارائۀ خدمات آموزش ی به صورت نامتمرکز و رایانش ابری صورت می‌پذیرد. از این روش در آموزش غیر رسمی بیش از آموزش رسمی استفاده شد. 25\42 جمع‌بندی تبارشناس ی فعالیت‌های یادگیری الکترونیکی دورۀ زمانی فناوری مورد استفاده نوع آموزش تعامل یادگیرندگان با یکدیگر نوع مواد آموزش ی 1920-1728 پست ناهمزمان وجود نداشت نوشتاری 1960-1920 رادیو و تلویزیون (امواج مایکروویو) هم‌زمان یا ناهمزمان وجود نداشت گفتاری و دیداری 1990-1960 رایانه ناهمزمان وجود نداشت نوشتاری ،گفتاری و دیداری 1999-1990 اینترنت هم‌زمان یا ناهمزمان تا حدودی (رایانامه) چندرسانهای 2006-2000 اینترنت +هوش مصنوعی ناهمزمان وجود تعامل (رایانامه و گپ‌سرا) چندرسانهای از 2008 وب + 2رایانش ابری ناهمزمان وجود تعامل (وب )2 چندرسانهای 26\42 جمع‌بندی تبارشناس ی فعالیت‌های یادگیری الکترونیکی دورۀ زمانی جهت جریان اطالعات کاربرد یادگیری آموزش شخص ی شده 1920-1728 یک‌طرفه (از معلم به مخاطب) رسمی کم غیر رسمی زیاد یکسان برای همه 1960-1920 یک‌طرفه (از معلم به مخاطب) رسمی زیاد غیر رسمی کم یکسان برای همه 1990-1960 پیش‌رفتن به سمت دوطرفه رسمی زیاد غیر رسمی کم یکسان برای همه 1999-1990 دوطرفه (تعاملی) رسمی زیاد غیر رسمی زیاد یکسان برای همه 2006-2000 دوطرفه (تعاملی) رسمی کم غیر رسمی زیاد تا حدودی شخص ی شده از 2008 دوطرفه (تعاملی) رسمی کم غیر رسمی زیاد تا حدودی شخص ی شده 27\42 وزارت آموزش و پرورش سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور یادگیری الکترونیکی در ایران وزارت بهداشت ،درمان و آموزش کشور وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری دانشگاه آزاد اسالمی حوزه‌های علمیه 28 وزارت آموزش و پرورش جمعیت دانش‌آموزی کشو ر 12 :میلیون نفر جمعیت دانش‌آموزی بزرگسال کشور 500 :هزار نفر تعداد نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش 1 :میلیون نفر تعداد مدارس کل کشور 114 :هزار طبق سند ملی آموزش و پرورش ،یادگیری الکترونیکی فقط به عنوان مکمل آموزش حضوری است( .مگر برای بازماندگان از تحصیل) 29\42 عملکرد وزارت آموزش و پرورش تبدیل محتوای حدود 200عنوان از کتاب‌های درس ی به شکل الکترونیکی (از مجموع 900عنوان) برگزاری بیش از 60درصد دوره‌های آموزش ی ضمن خدمت معلمان به شکل الکترونیکی برگزاری جشنوارۀ محتوا (تولید 3000درس‌پار و 20عنوان تور آموزش ی دروس) تولید ده بازی آموزش ی برای دوره‌های ابتدایی و پیش‌دبستانی ارائۀ برنامه‌های آموزش الکترونیکی از طریق شبکۀ roshd.ir 30\42 سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مأموریت :تأمین نیروی ماهر برای اشتغال از طریق آموزشهای مهارتی تعداد مراکز آموزش ی دولتی 600 :مرکز تعداد مراکز آموزش ی خصوص ی 18000 :آموزشگاه تدوین 3000استاندارد (برنامه) آموزش مهارتی ارائه سالیانه 150میلیون نفر ساعت آموزش در مراکز دولتی تعداد مخاصبان600 :هزار نفر در سال استفاده از یادگیری الکترونیکی به عنوان تسهیل‌گر آموزشهای مهارتی 31\42 عملکرد سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای تدوین استاندارد (برنامه)های آموزش الکترونیکی تولید محتوای مهارت‌آموزی الکترونیکی ( 100برنامه در سال) برگزاری جشنواره مهارت آموزی الکترونیکی ارائه آموزشهای الکترونیکی از طریق شبکه maharatonline.ir ارائه درس به شکل ترکیبی از اسالید و فیلم آموزش ی تعامل یادگیرندگان از طریق رایانامه 32\42 وزارت بهداشت ،درمان و آموزش کشور تعداد دانشگاه‌ها و دانشکده‌های مستقل44 : تعداد دانشجویان 180000 :نفر تعداد اعضای هیئت علمی12000 : تعداد دانشجویان دوره‌های الکترونیکی 450 :نفر تأکید بر استفاده از آموزش الکترونیکی درحوزۀ آموزش مداوم و مکمل (آموزش غیر رسمی) 33\42 عملکرد وزارت بهداشت تهیه لوح‌های آموزش ی برای آموزش مکمل پزشکان تهیه بسته‌های آموزش الکترونیکی برای پزشکان خانواده پذیرش دانشجو در هشت رشتۀ الکترونیکی در مقطع کارشناس ی ارشد تأسیس دانشکدۀ آموزش الکترونیکی در دو دانشگاه 34\42 وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری تعداد دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های آموزش ی مستقل300 : واحدهای دانشگاه پیام‌نور550 : واحدهای دانشگاه علمی-کاربردی750 : تعداد دانشجویان 4/2 :میلیون نفر ( 600هزار نفر کاردانی 5/1 ،میلیون نفر کارشناس ی 200 ،هزار نفر کارشناس ی ارشد 100 ،هزار نفر دکتری) تعداد اعضای هیئت علمی 20000 :نفر آموزش الکترونیکی به عنوان جایگزین آموزش حضوری در دوره‌های رسمی 35\42 عملکرد وزارت علوم ارائه حدود 200رشته به صورت الکترونیکی در 30دانشگاه کشور تأسیس 25مرکز آموزش الکترونیکی در دانشگاه‌های دولتی و پیام‌نور تأسیس 6مرکز آموزش عالی الکترونیکی پذیرش حدود 6000دانشجو در دوره‌های الکترونیکی (کارشناس ی و کارشناس ی ارشد) ارائۀ دروس به شکل ترکیبی از اسالید و فیلم آموزش ی برگزاری کالس‌ها به شکل ناهمزمان و اجبار بر کالس‌های هم‌زمان (ویدئو کالس) تعامل یادگیرندگان از طریق رایانامه ،گپ‌سرا (با خود و با استاد) 36\42 دانشگاه آزاد اسالمی تعداد واحدهای دانشگاهی 400 :واحد تعداد دانشجویان 7/1 :میلیون نفر ( 500هزار نفر کاردانی 1/1 ،میلیون نفر کارشناس ی 80 ،هزار نفر کارشناس ی ارشد 20 ،هزار نفر دکتری) تعداد اعضای هیئت علمی 20000 :نفر آموزش الکترونیکی به عنوان جایگزین آموزش حضوری در دوره‌های رسمی 37\42 عملکرد دانشگاه آزاد پذیرش حدود 2000نفر در دوره‌های آموزش الکترونیکی در 10رشته (کارشناس ی و کارشناس ی ارشد) آموزش به صورت کالس زنده شبکه‌ای (آموزش هم‌زمان) امکان استفاده از محتوای هر جلسه (اسالید و فیلم) پس از حضوردر کالس تعامل یادگیرندگان از طریق رایانامه رعایت همۀ مقررات کالس‌های حضوری (حضور و غیاب ،سقف غیبت مجاز و )... 38\42 حوزه‌های علمیه مرکز حوزه‌های علمیه برادران :پوشش 220حوزه در سراسرکشور ( 100هزار طلبه) مرکز حوزه‌های علمیه خواهران :پوشش 350حوزه در سطح 2و ( 3پذیرش 30000طلبه در سال) جامعة املصطفی (ص) العاملیه :تربیت طالب خارجی در سطوح دانشگاهی ( 18000دانشجو-طلبه) جامعة الزهرا (س) :تربیت دانشجو-طلبه خواهر در سطح دانشگاهی ( 12000دانشجو-طلبه) 39\42 عملکرد حوزه‌ها مرکز حوزه‌های برادران :برخی دوره‌ها به شکل الکترونیکی (متن و فیلم) ارائه می‌شود. مرکز حوزه‌های خواهران :حدود 150دانشجو در دوره‌های الکترونیکی (رشته‌های «فقه و اصول» و «تفسیر») نوع آموزش 76واحد حضوری و بقیه الکترونیکی ارائه درس به صورت زمان‌دار (ارائه تدریجی برای مدت محدود) محتوا به شکل اسالید و فیلم جامعة الزهرا (س) 6300 :دانشجو در دوره‌های غیرحضوری محتوا به صورت فایل‌های صوتی روی لوح هستند. تعامل و رفع اشکال از طریق تلفن است. جامعة املصطفی (ص) :برخی دوره‌هابه شکل الکترونیکی (متن ،صدا و فیلم) ارائه می‌شود. 40\42 ویژگی‌های آموزش الکترونیکی در ایران یادگیرندگان ناهممکان هستند. برای کالس‌های رفع اشکال هم‌مکان می‌شوند. برای آزمون هم‌مکان می‌شوند. آموزش ناهمزمان است. در آموزشهای رسمی ترکیب هم‌زمان و ناهمزمان به کار می‌رود. تصویر است. مواد آموزش ی ترکیب متن ،فیلم و ً در بسیاری موارد صرفا فایل‌های متنی موارد آموزش ی را تشکیل می‌دهد. 41\42 ویژگی‌های آموزش الکترونیکی در ایران رسانۀ ارتباطی اینترنت است. ً در بسیاری از موارد صرفا لوح حامل اطالعات است. در مواردی کتاب حامل اطالعات است. تعامل میان یادگیرندگان از طریق رایانامه و گپ‌سرا امکان‌پذیر است. دیدگاه حاکم بر آموزش رفتارگرایی است. یادگیری الکترونیکی در نظام دانشگاهی به جای آموزش حضوری استفاده می‌شود. یادگیری الکترونیکی در نظام غیر‌دانشگاهی اغلب به عنوان مکمل استفاده می‌شود. سفارش ی‌سازی ،تطبیق‌پذیری و شخص ی‌سازی در این آموزش کاربردی ندارد. 42\42 با تشکر از توجه شما