HAVAYOLU YÖNET*M* - Mardin Devlet Hastanesi
Download
Report
Transcript HAVAYOLU YÖNET*M* - Mardin Devlet Hastanesi
Dr Sertaç GÜLER
Acil Tıp Uzmanı
Mardin Devlet Hastanesi / Şubat 2013
Oksijenizasyon ve ventilasyonu sağlamak
Havayolu açıklığını sürdürmek
Havayolunu aspirasyondan korumak
Bazı ilaçları uygulamak
ELVAN
▪ Epinefrin
▪ Lidokain
▪ Vazopressin
▪ Atropin
▪ Naloksan
Solunum sıkıntısı;
Yok 2 lt/dk (nazal kanülle)
Hafif 5-6 lt/dk (maskeyle)
Ciddi %100 konsantrasyonda (yaklaşık 10 lt/dk)
KOAH %24
1 lt/dk %24
2 lt/dk %28
3 lt/dk %32
4 lt/dk %36
5 lt/dk %40
6 lt/dk %44
6 lt/dk %60
7 lt/dk %70
8 lt/dk %80
9 lt/dk %90
10 lt/dk %100
Malzemesiz havayolu açma
Head tilt- Chin lift (Baş geri- çene yukarı manevrası)
Jaw-thrust (Çene itme manevrası)
Basit malzemeli
Airway (orofaringeal ve nazofaringeal)
İleri teknikler
Endotrakeal entübasyon
Laringeal mask airway (LMA)
Özafagotrakeal kombitüp (ETC)
Cerrahi teknikler
İğne krikotiroidotomi
Trakeostomi
Amaç:
Dil kökünü kaldırmaktır.
Bir el başı alından
geriye iter
Diğer el çeneyi kaldırır
Travma
hastasında tercih
edilir.
Çene her iki elle
mandibula
köşelerinden öne
doğru çekilirken
başparmaklar
yardımıyla ağız
açılır.
Bak- dinle- hisset
Dilin geriye yer değiştirmesine bağlı üst hava
yolu tıkanmasında,
Glosso-farengeal (gag) refleksi kaybında,
Endotrakeal tüpün ısırılmasını önlemede
kullanılır.
Teknik:
Hastanın ağzı açılır ve ağız içinde yabancı cisim,
kan, kusmuk vb varsa temizlenir.
Konkav kısım başa doğru yönlendirilerek itilir ve
sert damak üzerinde 180° döndürülür veya,
Konkav kısım kulağa doğru yönlendirilip 90°
aşağıya çevrilerek kullanılabilir.
DİKKAT;
Büyükse larinks girişinde epiglotu iter ve
havayolunu tıkar.
Dil ve dudaklar airway ile dişler arasında kalmasın.
Kuvvetle sıkılmış çenede çok zorlamayın.
Yerleştirirken dişlere dikkat edin.
Aktif gag refleksi olan hastalara uygulamayın.
Hipofarinkste aktif kanama varsa uygulamayın.
Mide içeriğinin regürjitasyon riski mevcuttur.
Endikasyonları:
Orofaringeal havayolunu tolere edemeyen yarı bilinçli hasta
Gag refleksi olan hasta
Trismusu olan hasta
Ağız çevresinde masif travması olan hasta
Teknik:
Uygun ölçüde tüpe jel sürülür ve NG takar gibi takılır.
Zararları:
Uzun yemek borusu
Nazal mukozada yaralanma ve kanama
Laringospazm ve kusma
Öncesinde airway takılmalıdır.
Tek kişi ise C-E tekniği
Baş ve işaret parmakları ile maske yüze oturtulur.
Diğer parmaklar ile çene altından kavranır.
O2 varsa arkasına takın.
Rezervuarlı olanlarda O2 yi daha yüksek doz verin.
Bebek- çocuk- yetişkin boyutlarına uygun olarak
kullanın.
Endikasyonları;
Apne,
Kardiyak arrest,
Hipoksemi,
Üst havayolu tıkanıklığı,
Havayolunun aspirasyondan korunması,
Solunum yetmezliği,
Artmış kafa içi basınç tedavisi,
Göğüs duvarı travması,
Hemodinamik bozukluk.
Servikal vertebra yaralanması olan hastada,
Mandibula fraktürü olan hastada,
Trismusu olan hastada,
Gag refleksi olan hastada,
Kısa boyunlu, büyük dilli, küçük çeneli hastalarda.
Hazırlık
Gerekli tüm malzemeleri kontrol et
Başı koklama pozisyonuna getir
Ağız ve farinksi gerekiyorsa aspire et
Balon-valv maske ile %100 O2 vererek ventile et
Gerekiyorsa premedikasyon uygula
Sedatif hipnotik ajan ve kas gevşetici yap
Ekipmanın yetersizdi.
Hastaya yanlış pozisyon verdin.
Henüz çok deneyimli değilsin.
İşleme başlarken beklemediğin anormal bir
anatomik yapıyla karşılaştın.
Diğer nedenler
Larinkoskop
Endotrakeal tüpler (2.5-9.5)
Enjektör (10 ml)
Aspirasyon sistemi
Jel
Mandren (stile)
Balon-valv maske ve O2 sistemi
Tüpü bağlama için malzeme, flaster, airway
Steteskop
Endotrakeal tüpün ölçüsü tüpün iç çapının mm
olarak ifadesidir.
2.5-9.5
Erkekler için: 8.0-8.5
Kadınlar için: 7.5-8.0
Çocuklar için:
Tüp çapı: yaş/4+4
Pratik olarak küçük parmak
Tüp derinliği: yaş/2+14 cm
Kord vokalleri görerek girme
Her iki akciğer apeksi ve bazalleri ve epigastriyumu
oskülte etme
End-tidal CO2 dedektörü kullanma
Tüpte buğulanma
Tüp yerindeyse;
Orofaringeal airway yerleştir
Tespit et
Yüksek konsantrasyonda O2 ile ventile et
Entübasyondan sonra – kalp masajı
yapılıyorsa- kompresyonla senkronizasyon
gerekmez.
Travma (dil, diş, dudaklar, farinks, trakea)
Özefagus veya ana bronş entübasyonu
Hipoksemi
Disritmi
Kanama, hematom
Vokal kord hasarı
Perforasyon
Gastrik regürjitasyon
Küçük ve geride çene
Kısa boyun
Çıkıntılı ön dişler
Dar ve küçük ağız
Yüksek kavisli damak
Hareketsiz boyun
Ağız içi kitle
Büyük dil (anjiyoödem)
Trismus
Travma (hematom, trakeal deviasyon)
Laringeal mask airway
LMA-Fastrach ETT
Özafago trakeal kombitüp
Cerrahi yöntemler
teşekkürler...
Dr Sertaç GÜLER
Mardin Devlet Hastanesi, Acil Tıp Uzmanı
[email protected]