Transcript Ходоод гэдэсний замын эрхтний хорт бодисын эрсдэлт хүчин зүйл

АГУУЛГА






Хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоо, хоол
боловсруулах үйл явц
Ходоод нарийн гэдэсний бүтэц, эмгэг, эмийн
хэрэглээ
Нойр булчирхайн үйл ажиллагаа, эмгэг, эмийн
хэрэглээ
Цөс чулуужих өвчин, эмийн хэрэглээ
Ходоод, улаан хоолойн сөргөө
Элэгний үйл ажиллагаа, эмгэг, эмийн хэрэглээ
ЗОРИЛГО
Хоол боловсруулах үйл ажиллагаа
замын эмгэг, тэдгээрт хэрэглэх
эмийн бэлдмэлүүдийн зохистой
хэрэглээний талаар судлах
Амны хөндий
шүүс
фермент
Давсны
хүчил
Ходоод дөрвөн давхаргатай
Ходоодны дээд хэсгийн
эсүүд
нь
хананаасаа
зонхилон
салс
ялгаруулдаг бөгөөд тэр
нь
ходоод
өөрийгөө
боловсруулахаас
хамгаалдаг.
Доошоо
нугалуур луугаа ойртох
тусам хүчил ялгаруулдаг
хананы эсүүд болон хоол
боловсруулахад оролцдог
пепсиноген ялгаруулагч
эсүүд мөн
липаза
ялгаруулдаг
эсүүд
оршдог
ходоодны
булчирхайн
дотоод
шүүрлийн эсүүд
мөн
энд
байрлаж
шүүрэл
ялгаруулна.
ходоодны Присталтик
хөдөлгөөн
Арван хоёр хуруу гэдэсний
эхлэл хэсэгт
Элэгнээс ялгарсан цөс
 Нойр
булчирхайнаас
ялгарсан шүүрэл
 Нарийн
гэдэсний
өөриинх нь шүүрлийн
нөлөөнд хоол хүнсний
зүйл цаааш задарч шим
тэжээлийн бодисууд нь
цус
ба
тунгалгийн
эрхтэнд
шимэгдэж
орно.

Цэлмэн
Бичил цэлмэн
Шим тэжээлийн
зүйлийг
эрчимтэй
шимнэ.
Ходоодны архаг үрэвсэл
/chronic gastritis/
Ходоодны салст
Ангилал
бүрхүүлийн
үрэвсэл,
эсийн
Шалтгаа
нөхөн
Нянгийн
Нянгийн
н
төлжилтийн
тодорхой
гаралтай
бус
гүй
алдагдал,
,
хүүдийн
хатингаршил
,
Эмнэлзүйн
ходоодны шүүрэл
хэлбэрээр
ялгаралт
болон
хөдөлгөөний ү/а
B
C
А
Бактерын
алдагддаг эмгэг. аутоимуны
(HP)
химийн
шалтгаант
Д
онцгой
хэлбэр
Ходоодны архаг үрэвсэл B
Грамм (-) уреаза фермент
Цитокин липидийн хэт исэлдэлт
монохлорамин, эпитемгоцит эсийг
гэмтээнэ. Ялгар ч буй Протеаза,
липаза фермент эсийн ходоодны
холбоог
тасалж
нягтралыг
бууруулан
салс
бүрхүүлийг
нимгэрүлдэг. Хододны РН шүлтлэг
болгоно
• Салстын цусан хангамж алдагдана
• Зарим фермент ихсэнэ
• Эсийн хатингаршил үрэвсэл улайлт
үүснэ
• Ходоодны шарх
• Ходоодны хавдар
Эмэн эмчилгээ
НР.г устгах+АТФыг
хориглогчтой хавсарсан
7хонгийн эмчилгээ
Омепразол,
лансопразол,пантопразол
, 20-40мг.р 2удаа
Метранидазол 400мг.р
3удаа
Кларитромицин 500мг.р 2
удаа
Ходоодны архаг үрэвсэл с
•
Шалтгааан эмгэг жам
Эмэн эмчилгээ
Дээд
гэдэсний
агууламж
ходоодонд хаягдан орж
1. ходоодны
1.Цөс хөөх ,цөс холбох
үйлчилгээтэй эмүүд
салстыг
Холестирамин
60-80мл
гэмтээсэнээс4гр
үүсдэг
эмгэг.буцалсан усанд найруулж өдөрт 3
удаа
ууна. 7-10 хоног
-Ходоодны
хагалгааны
-урсофальк
0.25 гр-р
өдөрт 3удаа ууна. 14-21 хоногт
дараа
болон
цөсний
сөргөө,үрэвслийн
-магнийн сульфатэсрэг
30гр-р 100мл буцалсан усаар
үйлчилгээтэй
эмийгууна. 7хоног
найруулж
30мл-р өдөрт 3удаа
тогтмол
хэрэглэснээс
2.Хөдөлгөөн зохицуулах
үйлчилгээтэй эмүүд:
үүсдэг.
Метоклопрамид 0.01гр өдөрт 3удаа хоолноос 15-20мин өмнө
• ПростагландинЕ
буурч
ууна.
10-14 хоног ,мотилиум
0.01 гр өдөрт 3удаа хоолноос 15ходоодны
салстын
бичил
20мин
өмнө ууна.
10-14 хоног
цусан хангамж алдагдан
3. Ходоодны
салстийг цөсний үйлчиллээс хамгаалах
салст
бүрхэвч гэмтэнэ.
эмүүд:
Вентер 1гр өдөрт 3удаа хоол идэхээс өмнө ууна. 21 хоног
Ходоодны архаг үрэвсэл А
Эмэн эмчилгээ
ХБ-г дэмжих: Панкреатин, 5н
Эмгэг жам
салааны ханд, ходоодны
Ходоодны их бие, ёроолд
хүчил,
анхдагч хатингаршилын
улмаас
HCL, • Ходоодны шүүрэл ялгарлтыг
өдөөх: Эуфиллин
пепсиноген1
ялгаралт
буурч В12-н цус багадалт • Ходоодны цусан хангамж
сайжруулах, нөхөн
улмаар
бодисон
төлжүүлэх, бодисон
солилцооны
хямрал
солилцоог сайжруулах:
үүсгэдэг
эмгэг.
никотины хүчил, компламин,
Шалтгаан тодорхойгүй
вентер, ретаболил, В12
цианкобаламин
Хронический панкреатит
• Хүнд хэлбэрийн үрэвсэл архи хэтрүүлэн уух
болон цөсний чулуунаас шалтгаалан үүсдэг.
Хурц болон архаг байна. Аль аль нь нойр
булчирхайн өөрийнх нь 12 хуруу гэдсэнд хоол
боловсруулахаар ялгаруулсан Ферментийн
нөлөөгөөр үүсгэгдэг. Ферментүүд нь нойр
булчирхайн дотор идэвхижиж өөрийнхөө
эдийг боловсруулж эхэлдэг.Цөсний чулуу,
архи , зарим эмүүд мөн гахайн хавдар зэрэг
халдварт өвчнүүд нойр булчирхайн үрэвслийг
үүсгэж болдог. Аль аль нь адилхан өвдөлт
өгдөг. Хурц үрэвслийн үед огих бөөлжих
шинж тэмдэг дагалдаж байдаг. Нойр
булчирхайн хавдар хурц буюу архаг байж
Нойр булчирхайн үйл ажиллагаа
хангалтгүй болсон үед нөхөн сэлбэх
эм :
панкреатин,фестал,панзинорм,мези
мфорт зэргийг хэрэглэнэ.
Цөс чулуужих өвчин
• Цөсний хэвийн найрлага алдагдаж
холестролын агууламж ихсэхэд
цөсний чулуу үүсдэг. Цөсний чулуу
нь цөсний хүүдийнээс
цоргонд
орсон тохиолдолд шинж тэмдэг
илэрдэг. Гол шинж тэмдэг нь тостой
хоол
идсэний
дараа
хоол
боловсруулахад оролцохоор цөсний
хүүдийнд цөс үүсэхэд өвдөлт
үүссэнээр илэрдэг. цөсний чулууг
эмчлэхдээ голдуу цөсний хүүдийг
мэс заслын аргаар авдаг.
• Цөсний цоргонд чулуу орвол
холецистит буюу цоргоны үрэвсэл
Цөсний чулуу уусгах эм
Цөсний чулуу 20мм бага тохиолдолд –
урсодезоксихолийн хүчил, урьсофальк,
урьдестон, урсосон нэрээр хэрэглэгдэж
байна. Эмчилгээний үргэлжлэх хугацаа
чулууний хэмжээнээс хамаарна. Энэ
эмийг 2-5 капсулыг 10-20мг /Кг/
Ходоод улаан хоолойн сөргөө
Ходоод гэдэсний шүүс
улаан хоолой руу байнга
гулиглан орсны улмаас
улаан хоолойн доод
хэсгийг хамарсан эмгэг
бүтэц зүйн өөрчлөлт.
Цээж хорсох, жирэмсэн
архи их уусан үед
ихэвчлэн тохиоддог.
Удаан
үргэлжилбэл
улаан хоолойн үрэвсэл
болно. Улаан хоолойн
агчил
Элэгний үйл ажиллагаа,
эмгэг, эмийн зохистой
хэрэглээ
Элэгний үйл ажиллагаа
• Нарийн гэдэснээс хоол тэжээлээр
баяжсан цус хаалган венээр дамжин
ирж, элэг рүү орж түүний хэсгэнцрээр
дамжин хоргүйжнэ. Элэг 500 гаруй
төрлийн үүрэг гүйцэтгэдэг бөгөөд
эдгээрээс хамгийн чухал нь сахар
(глюкоз)-ыг хадгалах ба эрчим хүч
болгоход зориулан гаргах, витамин
болон эрдсийг ялгаж, боловсруулах,
хортой
бодисыг
задалж
хоргүйжүүлэх, мөн цусны хөгширсөн
эсүүдийг эргэлтэнд оруулах зэрэг
юм.
Элэгний үрэвсэл
Энэ зураг дээр элэгний в вирусын
бөмбөлөг
хэлбэрийн
вирионыг
200.000 дахин өсгөн харуулж байна.
Энэ вирус нь элэгний хурц үрэвслийг
үүсгэдэг олон шалтгааны нэг юм
• Элэгний вирусын гаралтай
үрэвсэл нь хурц болон архаг
байдаг. Хамгийн их байдаг
нь А вирусээр үүсгэгдсэн
элэгний үрэвсэл бөгөөд
вирусээр
халдварлагдсан
хоол хүнс, ус, хэрэглэснээс
өвчилдөг. Гепатит В нь гол
төлөв цусаар халварладаг
боловч үрийн шингэн дотор
олдсон нь бэлгийн замаар
халдварладаг
болохыг
харуулж байна. Гепатитийн
С вирус мөн цусаар дамжин
халдварладаг бөгөөд олон
хүмүүс цус сэлбэх үедээ
халдвар авсан байдаг.
Олон жил ихээр уусан архи нь элэгний
олон өвчнийг үүсгэх боломжтой.
Ацетальдегид
Архи ,
пиво,
вино
Элэгний эсэд уурагтай
холбогдон түүнд,
үрэвсэл болон (Фиброз)
үүсгэх аюултай
Элэгний бодисон
солилцооны нэг хэсэг
нь өөх
Өөхөөр дүүрсэн
элэг
Сорвижсон эд
Гэмтсэн
эсүүд
Удааан
хугацаагаар
үргэлжлүүлэн
уувал
өөхөлсөн элэг үрэвсэнэ
(гепатит)
Элэг үрэвсэн цусны цагаан
эсүүд
нэвчин,
элэгний
эсүүд ноцтой гэмтэн үхнэ.
Сорвижсон элэгний эд
амь насанд аюултай
болно. Эргэшгүй гэмтсэн
элэг
хэвийн
үйл
ажиллагаа
явуулж
чадахгүй болдог.
Элэгний буглаа ховор тохиолдох эмгэг бөгөөд
энэ үед хэвлийн хөндийн халдвараас үүдэлтэйгээр элэгний эдийн дотор идээгээр
дүүрсэн хөндий үүсдэг байна.
• Элэгний үрэвсэл нь биеийн хаа
нэгтээгээс амиобийн буюу нянгийн
халдвар цусаар дамжин ирснээс
үүсдэг. Халдварийн үүсвэр олон янз
байж болох бөгөөд үрэвссэн мухар
олгой болон цөсний хүүдий байж
болно. Гэхдээ юунаас болсныг голдуу
тогтоох боломжгүй байдаг. Зарим
хүмүүст бараг шинж тэмдэг илрэхгүй
олон долоо хоног болдог. Зарим
Идээ шингэнээр хүмүүст их өвдөж, жингээ алдаж ,
дүүрсэн буглаа өндөр халуурах байдал илэрдэг.
Элэгний буглааг голдуу том зүү
ашиглан идээ бээрийг соруулж авдаг.
Нян тодорхойлогдсон үед халдварийг
Элэгний хатуурал
Эрсдэлт хүчин зүйл
•
•
•
•
•
•
•
Генетикийн онцлог
Элэгний суурь өвчин
Жирэмслэлт
Өндөр нас
архи хэтрүүлэн хэрэглэх
Эмийн харилцан нөлөөлөл
Эмийн тун, хэрэглэх
хугацаа
• Өмнө хэрэглэсэн эмийн
эмчилгээ
тодорхойлолт
• Үрэвсэл болон цусгүйжсэнээс
элэгний эс үхжиж, холбогч
эдэд шилжин, зангилаа үүсч
улмаар элэгний дутагдал,
хаалган судасны даралт ихсэх
зэрэг шинжүүдээр илрэх архаг
эмгэгийг элэгний хатуурал
/цирроз/
гэнэ.
Орчин үед циррозыг үүсгэх
тэргүүлэх шалтгаануудад В, С,
D гепатит, архаг архидалт орж
байна.
Циррозын эхний шатанд (олон
улсын нэршлээр энэ нь А
зэргийн гэсэн үг) ямар нэг
хүндрэл байдаггүй.
ҮРГЭЖЛЭЛ
Элэгний хурц дутмагшлын үед :
Кортикостеройдыг өргөн хэрэглэдэг .
Сөрөг нөлөө нь даралт ихсэх, цусан дахь
сахарын хэмжээ ихэсдэг, учраас онцгой
анхаарах хэрэгтэй.
Эмчилгээ:
-архи хориглох
-элэг гэмтээх бүх төрлийн бэлдмэлүүдээс татгалзах
-шаардлагатай витамин хэрэглэх \а,д,е,к\
Суурь өвчний эмчилгээ
-элэг гэмтээгч хорт хүчин зүйл болон эмийн бэлдмэлүдийг хориглох
-элэгний аутоиммуны архаг үрэвслийг иммуносупрессор эмчилгээ
хийх
-вирусийн эсрэг эмчилгээ вирусийг арилган зайлуулах /интерферон,
ламивудин /
-дархлал зохицуулах эмчилгээ /тималин, интерлейкин/
-Үрэвслийн эсрэг дархлал зохицуулах /глицирон/
-Дархлал дарангуйлах үрэвслийн эсрэг эмчилгээ /преднизолон
делагил,/
-Цөсний зогсонгшил илэрсэн үед /урсофальк, камилари, гентрал /
ХАВДАРЫН ЭРСДЭЛТ ХҮЧИН
ЗҮЙЛ
Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа