Transcript Η λύσσα στα Ζώα Συντροφιάς

Η ΛΥΣΣΑ ΣΤΑ ΖΩΑ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
Ζ. Σ. Πολυζοπούλου
Αναπλ. καθηγήτρια
Κτηνιατρική Σχολή ΑΠΘ
Ε. Παπαϊωάννου
Μεταπτυχιακή κτηνίατρος
Κτηνιατρική Σχολή ΑΠΘ
ΛΥΣΣΑ (Rabies, Rage, Tollwut)

Θανατηφόρα ιογενής ζωοανθρωπονόσος που
προκαλεί οξεία εγκεφαλίτιδα στα θερμόαιμα
θηλαστικά.

Αναφορά από την αρχαιότητα
Δημόκριτος (5ο αιώνας πΧ)
Αριστοτέλης (3ο αιώνας πΧ)
Αιτιολογία
Ο ιός της λύσσας (rabies virus) ανήκει στο γένος
Lyssavirus της οικογένειας Rhabdoviridae.
Έχουν αναγνωριστεί ακόμη 6 γενότυποι ιών Lyssavirus
(οι περισσότεροι σε νυχτερίδες)
RNA ιός
Μέγεθος 180 x 75 nm
Σχήμα σφαίρας
Λιποπρωτεινική κάψα
Ασταθής στο περιβάλλον
Mονόκλωνος
Μετάδοση του ιού
ΣΥΧΝΟΤΕΡΑ: βαθειά τραύματα από δαγκώματα
Λύση συνεχείας του δέρματος
έκθεση του
βλεννογόνου και των μυών στο σάλιο.
Άλλες οδοί μόλυνσης :
 Ενδορρινική
εισπνοή
 Από το στόμα
μολυσμένοι ιστοί/εκκρίσεις
 Μέσω του κερατοειδούς
Παθογένεια
Ο ιός ΔΕΝ εισέρχεται
στην αιματική
κυκλοφορία
εγκέφαλος
Νωτιαίος
μυελός
Η παρουσία του ιού
στο σάλιο
υποδηλώνει ότι ο
εγκέφαλος έχει ΗΔΗ
μολυνθεί
Μολυσμένο
σάλιο
Σιελογόνος
αδένας
Πολ/σμος
του ιού
Πολλαπλασ
ιασμός του
ιού
Κινητικοί
νευρώνες
μύες
Θάνατος μπορεί να
επέλθει και ΠΡΙΝ την
μόλυνση των
σιελογόνων αδένων
ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΩΑΣΗΣ
ΣΚΥΛΟΣ: 3-24 εβδομάδες
(Μ.Ο. 3 - 8 εβδομάδες)
ΓΑΤΑ: 2 – 24 εβδομάδες
(Μ.Ο. 4 – 6 εβδομάδες)
ΑΠΕΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΙΟΥ
Αρχίζει λίγο πριν την
εμφάνιση νευρολογικών
συμπτωμάτων (1-5 μέρες) και
συνεχίζεται μέχρι τον θάνατο
του ζώου.
Κλινική Εικόνα
Μανιώδες στάδιο
(1-7 ημέρες):
Παραλυτικό στάδιο
Πρόδρομο στάδιο
 ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
(2–4 ημέρες):
(2-6 ημέρες?):  επίμονο γαύγισμα – γρύλισμα
Αλλαγή της φωνής
Αλλαγή συμπεριφοράς
Φωτοφοβία
Παράλυση κάτω γνάθου
 Πυρετός
Υπεραισθησία-Διέγερση
Σιελόρροια–αφρός από το
 Ανορεξία–Κατάπτωση
Αλλοτριοφαγία
στόμα
 Κνησμός-λείξη
του
Άσκοπη
περιπλάνηση
Αναπνευστική ανεπάρκεια
σημείου μόλυνσης
Αποπροσανατολισμός
Κώμα
Μη ειδικά συμπτώματα
Μυδρίαση ΘΑΝΑΤΟΣ
ΠΡΟΣΟΧΗ!
Αταξία
Επιληπτικές κρίσεις
Κλινική Εικόνα
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΓΑΤΕΣ
Η πρόδρομη φάση διαρκεί 1-2 μέρες και εκδηλώνεται
με πυρετό και διαταραχή συμπεριφοράς.
Η μανιώδης φάση περιλαμβάνει επίσης: άγριο απλανές βλέμμα, μυϊκό τρόμο, αδυναμία, αταξία
Ορισμένες γάτες τρέχουν ακατάπαυστα
και τελικά πεθαίνουν από εξάντληση!
Συνήθως πεθαίνουν μέσα σε 2 – 4 μέρες
Σπάνια υπάρχει παράλυση της γνάθου και του λάρυγγα
Αλλαγή χροιάς φωνής
Ενδέχεται να εμφανίσουν απευθείας παράλυση με
λίγα ή καθόλου πρόδρομα συμπτώματα
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Ορολογικός έλεγχος
Ανοσοϊστοχημική εξέταση
+
σήμανση του αντιγόνου του ιού
με τη μέθοδο του άμεσου
ανοσοφθορισμού σε
ιστοτεμάχια εγκεφάλου
ανοσολογική ανταπόκριση
στο εμβόλιο
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΑΚΩΝ
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ ΑΠO ΑΥΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ
ΜΟΛΥΝΣΗΣ
Η αύξηση του τίτλου αντισωμάτων στο ΕΝΥ μπορεί να
εμφανιστεί και 2-3 εβδομάδες μετά την έναρξη των νευρικών
συμπτωμάτων
Θεραπεία
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΕΝ
ΥΠΑΡΧΕΙ!!!!
Συμπτωματική θεραπεία και εντατική
νοσηλεία δεν συστήνεται για λόγους
προφύλαξης της δημόσιας υγείας
ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ
Πρόληψη
Θεωρητικά για τον έλεγχο της λύσσας στο
σκύλο πρέπει να είναι εμβολιασμένο
τουλάχιστον το 70% του πληθυσμού.
Υποχρεωτικός εμβολιασμός με
αδρανοποιημένα εμβόλια.
Ένας εμβολιασμός σε σκύλους και γάτες άνω των
3 μηνών και επανάληψη κάθε χρόνο συμφώνα με
την Ελληνική νομοθεσία.
Πρόληψη
Η ανοσία του εμβολίου διαρκεί άπό 1
μέχρι και 3 χρόνια
Θετικός ορολογικό αποτέλεσμα με τίτλο
αντισωμάτων >0,5 ΙU/ml
Προστατευτική ανοσία στη λύσσα
Μετεμβολιακές Επιπλοκές






Άλγος τοπικά
Χωλότητα
Περιφερική λεμφαδενοπάθεια
Πυρετός
Συμπτώματα αναφυλαξίας
Εστιακή αγγειίτιδα και τοπικός
σχηματισμός κοκκιώματος 3-6 μήνες
μετά την έγχυση
Mετεμβολιακά σαρκώματα στη γάτα
ΓΙΑΤΙ Ο ΑΝΤΙΛΥΣΣΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ
ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΟΣ
Μέχρι σήμερα η Ελλάδα θεωρούνταν απαλλαγμένη από τη
λύσσα (Seimenis et al. 2006)
Γειτονικές
χώρες εμφανίζουν κρούσματα σε
ανθρώπους, σκύλους, γάτες, παραγωγικά και
άγρια ζώα
Αρκετοί
άνθρωποι στις παραμεσόγειες χώρες
υποβάλλονται σε προληπτική αντιλυσσική θεραπεία
επειδή δαγκώθηκαν από λυσσύποπτα ζώα.
ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ
ΖΩΩΝ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΣΠΟΤΩΝ
QUIZ: What is your diagnosis?
Σκύλος, ακαθόριστης φυλής,
♂, αδέσποτο νεαρό ενήλικο
Προσκομίστηκε από τη
δημοτική υπηρεσία επειδή
εμφάνισε νευρικά
συμπτώματα
Σκύλος, μιγάς Γκέκας, ♀, 8 χρ.
Κιλκίς, ελεύθερη σε κτήμα με
άλλους 3 σκύλους
Ανεμβολίαστη
Απότομη (1-3 ημέρες)
εκδήλωση νευρικών
συμπτωμάτων
QUIZ: What is your diagnosis?
Boxer, ♂, 5 χρ.
Poodle cross, ♂, 2 χρ.
Ζει σε αυλή μονοκατοικίας
Ζει σε αυλή αγροικίας
Παροξυστικό σύνδρομο,
έντονη σιελόρροια, αλλαγή
συμπεριφοράς (επιθετικότητα)
«Περίεργη» συμπεριφορά,
επιθετικότητα προς ανύπαρκτα
πράγματα
Διάρκεια 7-10 ημέρες
Διάρκεια 3 εβδομάδες
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η επανεμφάνιση της λύσσας στην Ελλάδα
έφερε στην επιφάνεια μια σοβαρή αλλά και
ξεχασμένη μέχρι τώρα ζωοανθρωπονόσο.
Η γνώση, η σωστή ενημέρωση και η
πρόληψη μπορούν να συμβάλλουν
στην αντιμετώπιση του προβλήματος
Επαγρύπνηση αλλά ΟΧΙ ΠΑΝΙΚΟΣ