Transcript Prezentacja1 - WordPress.com

– to




okres pokoju między dwiema wojnami światowymi,
obejmuje lata 1918-1939
Polska znajdowała się w bardzo ciężkiej sytuacji
gospodarczej, gdyż był to czas odżywania kraju, który po
tylu latach rozdzielony był pomiędzy trzech zaborców
Ludzie zmęczeni latami wojennych wyrzeczeń domagają
się szybkiej poprawy sytuacji ekonomiczno-politycznej
Okres międzywojenny cechuje duże nasilenie konfliktów
społecznych i brutalną nieraz walkę polityczną
To czas, który miał ogromny wpływ na literaturę Polską.
Niektórzy teoretycy i badacze literatury twierdzą, że
dwudziestolecie zmieniło sposób patrzenia na kulturę
 Choć jest to krótki czas, to obfituje w wydarzenia
historyczne, artystyczne, filozoficzne czy literackie
 Analizując lata 1918-1939 można przyjrzeć się
narodzinom nowych nurtów myślowych, można
prześledzić wpływ jaki na naszą rodzimą twórczość
miały główne tendencje Europy XX-lecia
międzywojennego ( behawioryzm, freudyzm,
egzystencjonalizm, pragmatyzm, katastrofizm) oraz
nurty w poezji ( ekspresjonizm, futuryzm, dadaizm,
nadrealizm, neoklasycyzm)
 Odzyskanie niepodległości przez Polskę i zmienione
warunki polityczne wpłynęły na ideowe i artystyczne
oblicze literatury. Zmieniają się głoszone idee, poglądy,
problematyka utworów
 Powieść ta powstała w 1924r. Jest wyrazem
rozczarowania pisarza rozwojem sytuacji w
Polsce po odzyskaniu niepodległości.
 Jako powieść polityczna Przedwiośnie jest
uznawane za próbę szkicu sytuacji społecznopolitycznej młodego państwa oraz przestrogę przed
zagrożeniami, a przede wszystkim przed groźbą
komunistycznej rewolucji.
 Lata tuż po odzyskaniu niepodległości to okres dla
Polski bardzo burzliwy. Kraj był wstrząsany
gwałtownymi
wydarzeniami:
wojną
polskobolszewicką 1920r, ciągłymi kryzysami rządowymi,
panowała hiperinflacja, w 1922r. został zamordowany
prezydent Gabriel Narutowicz, wybuchały strajki,
mnożyły się marsze robotników na Belweder.
Żeromski skonfrontował w tej powieści różne
środowiska i opcje polityczne. Poglądy socjalistów i
zwolenników stopniowych reform reprezentuje
Szymon Gajowiec.
o Utożsamia się on z pozytywistyczną tradycją pracy
organicznej.
o Sądzi, że opóźnianie reform jest spowodowane
koniecznością obrony granic i umocnienia struktur
państwa.
o jego głównymi adwersarzami są w utworze
komuniści. Niepodległość jest dla nich sprawą
drugorzędną. Pragną sprawiedliwości i równości
społecznej. Są wrogo nastawieni do instytucji państwa
polskiego. Uważają, że chronią one jedynie interesy
warstw uprzywilejowanych.
Żeromski nie opowiada się
jednoznacznie za żadną ze stron.
Mimo, że często posługuje się
ironią i karykaturą, unika
moralizowania, zachowuje
dystans wobec wszystkich
prezentowanych w powieści opcji
politycznych. Zdecydowanie
negatywnie przedstawia jedynie
skutki rewolucji. Ostrzeżeniem
przed nią są zwłaszcza
wstrząsające sceny rozgrywające
się w opanowanym przez
bolszewików Baku.
Autorka przedstawia losy
społeczeństwa polskiego: wiejskiego
i miejskiego na tle przemian
społeczno politycznych w Polsce i
na świecie
 w swej powieści porusza wiele
problemów, jednak przede
wszystkim usiłuje się skupić na
ukazaniu życia zubożałej szlachty,
której przyczyną upadku stał się
rozprzestrzeniający się kapitalizm.
• środowiska ziemiańskie zaczynają tracić swą dotychczasową pozycję i
rangę społeczną, rozwijają się miasta, rośnie ranga mieszczaństwa, z dawnej
szlachty rodzi się Polska inteligencja. Jest to inteligencja pracująca i
chwytająca się różnych zajęć: dzierżawy, administrowania cudzymi
majątkami, handlu, pracy w urzędach czy też nauczycielstwa

posiadacze drobnych oszczędności i kamienic zaczynają się bogacić.
Zakładają sklepy, wynajmują mieszkania, spekulują terenami w
mieście(np. plac na Oczkowe, gdzie ma przebiegać linia kolejowa).
 wraz z rozwojem przemysłu rośnie znaczenie miast i następuje szybki
ich rozwój
 Maria Dąbrowska ukazała także rolę młodzieży, która zdobywa
wykształcenie za granicą i imponuje nie tylko poziomem
intelektualnym, ale także patriotyzmem( Agnieszka, Anka).
 Ci ludzie prezentują całkowicie nowe, świeże, szersze spojrzenie na
sprawy społeczne i narodowe. Widzą potrzebę zmian, ale szanują pracę
i osiągnięcia starszego pokolenia
 Powstała jako powieść współczesna, a więc
realia ukazane w niej dotyczą lat 20 XX wieku
 Autorka w swojej powieści porusza tematykę
ludzkiego losu, psychiki, życia. Osobowość
człowieka według niej jest nieprzerwanie i
nieustannie kształtowana przez różne wpływy
zewnętrzne i wewnętrzne. Wydarzenia,
okoliczności, ludzie, których spotykają
bohaterowie powieści zmieniają ich postawy i
niestety również system wartości. Zenon
główny bohater powieści jest ofiarą takiego naiwnego myślenia. Pisarka przestrzega przed
konsekwencjami przekraczania granicy
moralnej na przykładzie Ziembiewicza
•
Kolejną granicą jest
granica społeczna, która
jest pozostałością po
dawnym układzie
feudalnym oraz będąca
efektem
kapitalistycznych zmian
w społeczeństwie –
segregujących ludzi ze
względu na zawartość
portfela.
• Kontrast pomiędzy tymi
grupami widzimy na
przykładzie życia dworu
Ziembiewiczów, ich
robotników
folwarcznych, fabrykanta
Hetnera jego robotników
i bezrobotnych, Zenona i
manifestantów,
mieszkańców kamienicy
Cecylii Kolichowskiej
 Ludzi z konkretnej warstwy społecznej dzieli
wszystko: styl życia, marzenia, ideały, możliwości,
szanse życiowe, prawa, przywileje, poglądy
 Granica społeczna jest niemożliwa do przekroczenia,
każda próba jej pokonania może skończyć się
katastrofą ( przykładem może być historia Justyny i
samego Zenona)
 Nałkowska również pisze o granicy odporności
psychicznej człowieka, której przekroczenie powoduje,
że człowiek przestaje być sobą oraz o granicy
filozoficznej
 W tej powieści autor podjął
próbę zilustrowania praw
oraz rządzących ludzką
egzystencją. Ukazał
bezradność człowieka
wobec machiny
biurokratycznej: urzędów,
sądów, a w szerszym
znaczeniu wobec państwa.
 Dochodzenie w sprawie Józefa K. obrazuje problem
nieliczenia się z jednostkami w systemie totalitarnym.
Bohater nie ma szans na udowodnienie swojej
niewinności, nie może się bronić, nie może zdobyć
żadnych informacji. Nie ma bezpośrednich kontaktów
z sędziami, którzy są dla niego niedostępni. Sytuacja
bohatera ukazuje osamotnienie człowieka w
społeczeństwie
 Powieść Franza Kafki można interpretować jako
powieść o zbiurokratyzowanym świecie, o świecie
niedostępnym dla zwykłego człowieka. Losy Józefa K.
pokazują uzależnienie jednostki od urzędów i
urzędników
 jest to wiersz będący rodzajem
manifestu pacyfistycznego,
kierowanego do tytułowego
prostego człowieka.
 poeta staje się rzecznikiem
prostego żołnierza, który walczy
na polecenie wielkich tego świata.
To oni wypowiadają wojny
i obserwują je w spokoju ze swoich
gabinetów, a zwykły człowiek
dostaje karabin do ręki i karzą
mu walczyć
 Wiersz jest protestem przeciwko wojnie, która
przeważnie leży w interesie dostojników, a śmierć i
cierpienie – jej bezpośrednie skutki – przypadają w
udziale „prostemu człowiekowi”
 poeta wzywa żołnierzy do buntu przeciwko takiemu
stanowi rzeczy. Opublikowanie tego utworu
przysporzyło poecie nie małych problemów, gdyż
został on oskarżony o brak patriotyzmu, a oskarżyciele
nie rozumieli, że wiersz ma przesłanie symboliczne.